Άρθρα του Uri Avnery

Ο Uri Avnery είναι ισραηλινός συγγραφέας, δημοσιογράφος και ακτιβιστής, ιδρυτής του ισραηλινού φιλειρηνικού κινήματος Gush Shalom.

Γεννήθηκε το 1923 στη Γερμανία και μετανάστευσε στην Παλαιστίνη το 1933. Στα εφηβικά του χρόνια συμμετείχε στην σιωνιστική παραστρατιωτική οργάνωση Irgun μέσα από τις γραμμές της οποίας πολέμησε εναντίον των Βρετανών. Σύντομα την εγκατέλειψε διαμαρτυρόμενος για τις τρομοκρατικές της μεθόδους ενάντια στους Άραβες.
Έχει διατελέσει για τρεις θητείες (1965, 1699, 1979) μέλος του ισραηλινού κοινοβουλίου
Το 1982 κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Βηρυτού ήταν ο πρώτος ισραηλινός που συναντήθηκε με τον Γιασέρ Αραφάτ. Είναι ιδρυτικό μέλος του Ισραηλινού συμβουλίου για την ειρήνη Ισραήλ – Παλαιστίνης (1975)
Η ιστοσελίδα του http://www.avnery-news.co.il/

Άρθρα του Uri Avnery:

Τα σκυλιά του πολέμου 3 Σεπτεμβρίου 2011
Όλα ήσυχα στο Ανατολικό Μέτωπο 31 Ιουλίου 2010
Ο "Ήσυχος Αμερικανός" (Αφγανιστάν-Ιράκ-Υεμένη) 11 Γενάρη 2010
Το ατσάλινο τείχος της Αιγύπτου, 3 Γενάρη 2010
Το νέο μποϊκοτάζ, 5 Σεπτέμβρη 2009
Η προσευχή του D.Tutu, 29 Αυγούστου 2009
"Ναι, κύριε Ομπάμα. Μπορείτε!" 25 Ιούλη 2009
Μεταξύ Τελ Αβίβ και Τεχεράνης, 27 Ιούνη 2009
Η πατρίδα μου λέει ψέματα, 12 Γενάρη 2009
Κροκοδείλια δάκρυα, 16 Ιούνη 2007
Η Αγκάθα στη βροχή, 1 Ιούλη 2006
Λυπηθείτε το ορφανό! (Το Ισραήλ και η Χαμάς), 29 Γενάρη 2006

Τα σκυλιά του πολέμου

Του Uri Avnery, πηγή:www.inprecor.gr/, 3 Σεπτεμβρίου 2011

Τέτοια τρομακτικά σκυλιά έχουμε να δούμε από «το Σκυλί των Μπάσκερβιλ». * Τα έχει εκθρέψει ένας ένθερμος θαυμαστής του πρώην «ραβίνου» Meir Kahane, ο οποίος χαρακτηρίστηκε από το ισραηλινό Ανώτατο Δικαστήριο ως φασίστας. Ο στόχος τους είναι να προστατεύσουν τους έποικους και να επιτίθενται στους Παλαιστίνιους. Είναι έποικοι-σκυλιά, ή, μάλλον, σκυλιά-έποικοι. Όλα τα τηλεοπτικά μας κανάλια έχουν αναφερθεί επι μακρόν σε αυτά και έχουν επαινέσει την αποτελεσματικότητα και το ζήλο τους. Και όλα αυτά στο πλαίσιο προετοιμασίας για «τον Σεπτέμβριο».

Ο Σεπτέμβριος δεν είναι μόνο το όνομα ενός μήνα, του έβδομου μήνα του παλιού ρωμαϊκού ημερολογίου. Είναι το σύμβολο ενός φοβερού κινδύνου, μιας απερίγραπτης υπαρξιακής απειλής.

Στις επόμενες εβδομάδες, οι Παλαιστίνιοι θα ζητήσουν από τον ΟΗΕ να αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης. Έχουν συγκεντρώσει ήδη μια μεγάλη πλειοψηφία στη Γενική Συνέλευση. Μετά από αυτό, σύμφωνα με τις επίσημες εκτιμήσεις του στρατού μας, θα γίνει κόλαση. Πλήθη Παλαιστίνιων θα ξεσηκωθούν, θα επιτεθούν στο «Διαχωριστικό» τείχος, θα επιδράμουν στους εποικισμούς, θα έρθουν αντιμέτωποι με το στρατό, θα δημιουργήσουν χάος. «Η Παλαιστινιακή Αρχή σχεδιάζει ένα λουτρό αίματος» διαβεβαίωσε με ενθουσιασμό ο Avigdor Lieberman. Και όταν Lieberman προβλέπει βία, δεν είναι διόλου συνετό να τον αγνοήσει κανείς.

Μήνες τώρα, ο στρατός μας έχει προετοιμαστεί για ακριβώς μια τέτοια πιθανότητα. Αυτή τη εβδομάδα ανήγγειλε ότι εκπαιδεύει και τους έποίκους, υποδεικνύοντάς τους, μάλιστα, πότε ακριβώς επιτρέπεται να πυροβολήσουν για να σκοτώσουν. Με τον τρόπο αυτό, επιβεβαιώνεται κάτι που όλοι ξέρουμε: ότι δεν υπάρχει καμία σαφής διάκριση μεταξύ του στρατού και των εποίκων – πολλοί έποικοι είναι ανώτεροι αξιωματικοί στο στρατό, και πολλοί ανώτεροι αξιωματικοί ζουν στους εποικισμούς. Η επίσημη γραμμή, πάντως, είναι ότι «ο στρατός υπερασπίζει όλους τους Ισραηλινούς, οπουδήποτε είναι».

Ένα από τα σενάρια για τα οποία, όπως έγινε γνωστό, ο στρατός προετοιμάζεται, είναι το εξής: Παλαιστίνιοι διαδηλωτές να πυροβολούν στρατιώτες και εποίκους «μέσα από τις γραμμές μαζικών διαδηλώσεων». Αυτή είναι μια δυσοίωνη δήλωση. Ήμουν σε εκατοντάδες διαδηλώσεις και δεν έχω δει ποτέ κάποιον να πυροβολεί μέσα από την διαδήλωση. Ένα τέτοιο πρόσωπο θα έπρεπε να είναι ανεύθυνο σε επίπεδο παραφροσύνης, δεδομένου ότι θα εξέθετε όλους τους ανθρώπους που βρίσκονται γύρω του σε θανάσιμα αντίποινα. Παρόλα αυτά, είναι μια βολική πρόφαση για να πυροβοληθούν ειρηνικοί διαδηλωτές.

Όλα αυτά ηχούν τόσο δυσοίωνα, επειδή έχουν συμβεί, ήδη, στο παρελθόν. Μετά από την πρώτη παλαιστινιακή intifada, που θεωρήθηκε μια πετυχημένη ιστορία (και οδήγησε στη συμφωνία του Όσλο), ο στρατός μας προετοιμάστηκε επιμελώς για τη δεύτερη. Το βασικό στοιχείο αυτής της προετοιμασίας ήταν οι εξαιρετικά καλοί σκοπευτές.

Η δεύτερη intifada (που ονομάστηκε intifada Al Aqsa) άρχισε μετά την αποτυχία της διασκέψης του Camp David το 2000 και την σκόπιμα προκλητική επίσκεψη του Ariel Sharon στο ομώνυμο τέμενος. Οι Παλαιστίνιοι πραγματοποίησαν μη βίαιες διαμαρτυρίες. Ο στρατός απάντησε με τις επιλεκτικές δολοφονίες. Ένας άριστος σκοπευτής που συνοδεύεται από έναν ανώτερο υπάλληλο έπαιρνε θέση στον δρόμο που επρόκειτο ν’ ακολουθήσει η πορεία διαμαρτυρία, και ο ανώτερος υπάλληλος επέλεγε τους στόχους μεταξύ των διαδηλωτών- διαμαρτυρόμενους, οι οποίοι ήταν όσοι έμοιαζαν να είναι «αρχηγοί συμμοριών». Αυτοί σκοτώθηκαν.

Ο σχεδιασμός αυτός αποδείχτηκε ιδιαίτερα αποτελεσματικός. Σύντομα οι ειρηνικές διαδηλώσεις σταμάτησαν και αντικαταστάθηκαν από τις πολύ βίαιες («τρομοκράτικές») ενέργειες. Με αυτές τις ενέργειες, ο στρατός επέστρεψε σε «γνώριμο έδαφος».

Φοβάμαι ότι οι προετοιμασίες για την τρίτη intifada, που αναμένεται να αρχίσει τον επόμενο μήνα, ακολουθούν την ίδια λογική. Αλλά οι περιστάσεις θα είναι πολύ διαφορετικές. Μετά από τα γεγονότα στην Αίγυπτο και στη Συρία, οι Παλαιστινιοι διαδηλωτές μπορεί ν’ αντιδράσουν διαφορετικά αυτή τη φορά, και το «λουτρό αίματος» μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερο. Εξίσου μεγαλύτερες θα είναι οι διεθνείς και οι αραβικές αντιδράσεις. Φέρνω, ήδη, στο μυαλό μου τις αφίσες που θα καταδικάζουν τους Binyamin Al-Assad και Bashar Netanyahu.

Αλλά οι περισσότεροι Ισραηλινοί δεν ανησυχούν. Πιστεύουν ότι όλη αυτή η εκδοχή έχει επινοηθεί από τον Netanyahu ως τέχνασμα για να δώσει τέλος στο τεράστιο κοινωνικό κίνημα διαμαρτυρίας που κλυδωνίζει το Ισραήλ. «Οι νέοι διαδηλωτές απαιτούν κοινωνική δικαιοσύνη και κράτος κοινωνικής πρόνοιας, όπως τα παιδιά που απαιτούν το παγωτό ενώ η καταστροφή κρύβεται πίσω από τη γωνία,» σχολίαζε χαρακτηριστικά ένας (απόστρατος) συνταγματάρχης.

Οι έποικοι και τα σκυλιά τους αναμένεται να έχουν μεγάλο ρόλο σε όλο αυτό το σκηνικό.
Αυτό είναι αρκετά λογικό, δεδομένου ότι οι έποικοι παίζουν τώρα κεντρικό ρόλο στην σύγκρουση. Είναι αυτοί που αποτρέπουν οποιαδήποτε συμφωνία ειρήνης, ή ακόμα και τη διεξαγωγή σοβαρών ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων.

Είναι αρκετά απλό: οποιαδήποτε ειρήνη μεταξύ του Ισραήλ και των Παλαιστινιων θα βασιστεί απαραιτήτως στην εκχώρηση της Δυτικής Όχθης, της ανατολικής Ιερουσαλήμ και της Λωρίδας της Γάζας στο μελλοντικό κράτος της Παλαιστίνης. Τώρα, πια, υπάρχει ως προς αυτήν την προοπτική συναίνεση σε παγκόσμιο επίπεδο. Το μόνο ζήτημα είναι το πού ακριβώς θα χαραχθούν τα σύνορα, δεδομένου ότι υπάρχει επίσης συναίνεση ως προς μια, μικρής εμβέλειας, αμοιβαία ανταλλαγή εδαφών.

Αυτό σημαίνει ότι η ειρήνη θα συνεπαγόταν απαραιτήτως την απομάκρυνση ενός μεγάλου αριθμού εποικισμών και την εκκένωση των εποίκων από όλη τη Δυτική Όχθη.

Οι έποικοι και οι σύμμαχοί τους εξουσιάζουν τον σημερινό ισραηλινό κυβερνητικό συνασπισμό. Αρνούνται να δώσουν έστω και μια ίντσα του κατεχόμενου εδάφους που ο Θεός μας έχει υποσχεθεί. (Ακόμη και οι έποικοι που δεν πιστεύουν στο Θεό θεωρούν ότι ο Θεός μας έχει υποσχεθεί το έδαφος.) Λόγω αυτού, δεν υπάρχει καμία ειρηνευτική διαπραγμάτευση, κανένα «πάγωμα» οικοδομικής δραστηριότητας στους εποικισμούς, καμία κίνηση οποιουδήποτε είδους προς την ειρήνη.

Οι έποικοι πήγαν σε αυτές τις τοποθεσίες στη Δυτική Όχθη ακριβώς για αυτόν το λόγο: για να δημιουργήσουν «δεδομένα επί του εδάφους», τα οποία θα απέτρεπαν οποιαδήποτε δυνατότητα ίδρυσης ενός βιώσιμου παλαιστινιακού κράτους. Επομένως είναι μάλλον ασήμαντη η απάντηση στο κατά πόσο είναι οι έποικοι που αποτρέπουν την επιστροφή των κατεχόμενων εδαφών με αντάλλαγμα την ειρήνη, ή η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τους εποίκους για αυτόν το λόγο. Είναι το ίδιο πράγμα: οι έποικοι εμποδίζουν οποιαδήποτε ειρηνευτική προσπάθεια.

Όπως θα το έθεταν οι Αμερικανοί: Είναι οι έποικοι, ηλίθιοι.

Όντως, μερικοί Ισραηλινοί παριστάνουν τους ηλίθιους ή είναι πραγματικά ηλίθιοι. Είναι της μόδας, τώρα, σε ορισμένους κύκλους «να αγκαλιάζουν» τους εποικους στο όνομα της εθνικής ενότητας. Οι Εβραίοι δεν πρέπει να μαλώνουν μεταξύ τους, λένε, επικαλούμενοι τα διδάγματα που έχουν προκύψει από τα γκέτο. Οι έποικοι είναι άνθρωποι όπως εμείς.

Μεταξύ όσων λένε τέτοια πράγματα, συγκαταλέγεται η Shelly Yachimovitch, μέλος της Κνεσέτ και μία από τους έξι υποψηφίους για την ηγεσία του καταρρέοντος Εργατικού Κόμματος. Για χρόνια έχει παρουσιάσει σημαντικό έργο ως συνήγορος κοινωνικής δικαιοσύνης, και ποτέ δεν σπατάλησε ούτε μια λέξη περί ειρήνης, κατοχής, εποικισμών, Παλαιστίνης και άλλων τινών. Τώρα, στο πλαίσιο της εκστρατείας της, υπερασπίζεται την αγάπη για τους εποίκους. Όπως το έθεσε: «Βεβαίως δεν βλέπω την εποικιστική δραστηριότητα ως αμαρτία ή έγκλημα. Παλαιότερα, ήταν απολύτως συναινετικό. Ήταν το Εργατικό Κόμμα που προώθησε τους εποικισμούς στα (παλαιστινιακά) εδάφη. Αυτό είναι ένα γεγονός, ένα ιστορικό γεγονός».

Μερικοί θεωρούν ότι η Yachimovitch προσποιείται μόνο ότι αισθάνεται έτσι, προκειμένου να συγκεντρωθούν οι απαραίτητοι ψηφοι για να διασφαλίσει την ηγεσία του κόμματος της, και ότι σκοπεύει να συνενώσει ό,τι έχει απομείνει από το Εργατικό κόμμα με το Kadima, όπου θα προσπαθήσει να εκτοπίσει την Tzipi Livni και ίσως ακόμη και να γίνει πρωθυπουργός.
Ίσως. Αλλά έχω μια κρυφή υποψία ότι πιστεύει πραγματικά αυτό που λέει – και αυτό είναι φοβερό να το λέει ο οποιοσδήποτε πολιτικός, άνδρας ή γυναίκα, φυσικά.

Και σοβαρά τώρα: δεν υπάρχει κανένας τρόπος να υποστηρίξει κανείς τους εποίκους και ταυτόχρονα να αγωνίζεται για κοινωνική δικαιοσύνη. Απλώς, δεν μπορεί να γίνει αυτό, ακόμα κι αν μερικοί από τους ηγέτες του κοινωνικού κινήματος διαμαρτυρίας το υποστηρίζουν για λόγους τακτικής.

Δεν μπορεί να υπάρξει κανένα ισραηλινό κράτος κοινωνικής πρόνοιας ενώ ο πόλεμος συνεχίζεται. Τα γεγονότα των τελευταίων δύο εβδομάδων στα σύνορα (αιματηρά επεισόδια στα ισραηλινο-αιγυπτιακά σύνορα και στη Γάζα) αποδεικνύουν πόσο εύκολο είναι να αποπροσανατολιστεί η κοινή γνώμη και να καταλαγιάσουν οι διαμαρτυρίες όταν προβάλλεται ως άμεσης προτεραιότητας το ζήτημα της ασφάλειας. Αποδεικνύουν επίσης, πόσο εύκολο είναι για την κυβέρνηση να παρατείνει το οποιοδήποτε συμβάν σε επίπεδο ενημέρωσης. Ένα άλλο παράδειγμα είναι το πώς καλλιεργείται ο φόβος «για τον Σεπτέμβριο».

Αλλά οι λόγοι εξαιτίας των οποίων είναι αδύνατο να διαχωρίσει κανείς την κοινωνική δικαιοσύνη από την ασφάλεια είναι βαθύτεροι. Οι σοβαρές κοινωνικές μεταρρυθμίσεις χρειάζονται χρήματα, πολλά χρήματα. Ακόμα και αν υπάρξει μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος – περισσότεροι «προοδευτικοί» άμεσοι φόροι, λιγότεροι «οπισθοδρομικοί» έμμεσοι φόροι – ακόμη και πληγούν τα καρτέλ των «μεγιστάνων», δεκάδες δισεκατομμυρία δολάρια θα χρειαστούν για να διασωθούν τα σχολεία μας, τα νοσοκομεία μας και οι κοινωνικές υπηρεσίες μας.

Αυτά τα δισεκατομμύρια μπορούν μόνο να προέλθουν από το στρατιωτικό προϋπολογισμό και τους εποικισμούς. Τεράστια ποσά επενδύονται στους εποικισμούς. Και αυτά δεν αφορούν μόνο τα μεγάλα επιδόματα που δίνονται στους εποίκους για την στέγασή τους, ούτε μόνο τους κυβερνητικούς μισθούς που λαμβάνουν πολλοί έποικοι (μεταξύ των εποίκων καταγράφεται πολύ μεγαλύτερο ποσοστό κυβερνητικών υπαλλήλων από ό,τι στο γενικό πληθυσμό). Αφορούν και την υποδομή των εποικισμών (δρόμοι, ηλεκτρική ενέργεια και παροχή νερού κ.λπ.) όπως και τον μεγάλο αριθμό στρατευμάτων που χρειάζονται για να τους υπερασπίζουν. Οι προετοιμασίες, που βρίσκονται σε εξέλιξη, για «το Σεπτέμβριο» αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.

Όμως, ούτε αυτή είναι ολόκληρη η ιστορία. Πέρα από όλα αυτά τα στοιχεία, υπάρχει ένας βασικός λόγος για την παραμόρφωση που έχει υποστεί το Ισραήλ: η ίδια η σύγκρουση. Εξαιτίας της σύγκρουσης, είμαστε υποχρεωμένοι να διατηρούμε ένα τεράστιο στρατιωτικό προσωπικό. Πληρώνουμε για τις ένοπλες δυνάμεις, κατά κεφαλήν, πολύ περισσότερο από τους πολίτες οποιασδήποτε δυτικής χώρας. Το Ισραήλ, μια χώρα μόνο 7.5 εκατομμύρια άνθρωποι, διατηρεί το τέταρτο ή το πέμπτο – μεγαλύτερο στρατιωτικό προσωπικό στον κόσμο. Η αμερικανική στρατιωτική βοήθεια πληρώνει μόνο για ένα μικρό μέρος αυτού.

Επομένως, το να μπει τέλος στον πόλεμο είναι αναγκαία προϋπόθεση για οποιαδήποτε πραγματική προσπάθεια να μετατραπεί το Ισραήλ σε «σκανδιναβικό» κράτος κοινωνικής πρόνοιας, με κοινωνική δικαιοσύνη στο μέγιστο βαθμό. Η χρόνια αυτή σύγκρουση δεν είναι απλώς μία πτυχή μεταξύ άλλων, που πρέπει να εξεταστεί. Είναι ο πυρήνας.

Μπορείτε να αγαπάτε τους εποίκους ή να τους μισείτε, να βρεθείτε απέναντί τους ή δίπλα τους, – γεγονός, όμως, παραμένει ότι οι εποικισμοί είναι ασυζητιτί το κύριο εμπόδιο τόσο για την επίτευξη ειρήνης όσο και για την οικοδόμηση κράτους πρόνοιας. Όχι μόνο λόγω του κόστους τους, όχι μόνο λόγω των πογκρόμ που οι κάτοικοί τους πραγματοποιούν κατά διαστήματα, όχι μόνο λόγω του τρόπου που εξουσιάζουν το πολιτικό σύστημα. Αλλά λόγω της ίδιας της ύπαρξής τους.

Αντίθετα από «Το σκυλί των Μπάσκερβιλ», τα σκυλιά των εποικισμών γαυγίζουν δυνατά. Είναι ο ήχος του πολέμου.

*Το Σκυλί των Μπάσκερβιλ είναι το τρίτο από τα τέσσερα αστυνομικά μυθιστορήματα του Σερ Άρθουρ Κόναν Ντόυλ με ήρωα τον ντετέκτιβ Σέρλοκ Χολμς. Αρχικά δημοσιεύτηκε σε σειρές στο The Strand Magazine από τον Αύγουστο του 1901 έως τον Απρίλιο του 1902. Σε μεγάλο βαθμό διαδραματίζεται στο Ντάρτμουρ, στο Ντέβον της Αγγλίας, και αφηγείται την ιστορία μίας απόπειρας δολοφονίας εμπνευσμένη από το θρύλο ενός τρομακτικού, διαβολικού κυνηγόσκυλου.

Όλα ήσυχα στο Ανατολικό Μέτωπο

Του Uri Avnery , Πηγή: www.palestinechronicle.com 31/7/2010

Όσοι είναι προικισμένοι με ευαίσθητα πολιτικά αυτιά, ξαφνιάστηκαν αυτή την εβδομάδα από δύο λέξεις, οι οποίες φαίνεται ότι εκστόμισε κατά λάθος ο Netanyahu: «Ανατολικό Μέτωπο».

Μια φορά κι έναν καιρό, αυτές οι λέξεις αποτελούσαν μέρος του καθημερινού λεξιλογίου της κατοχής. Τα τελευταία χρόνια όμως, απλά σκονίζονταν στον πολιτικό σκουπιδότοπο. Ο λεκτικός σύνδεσμος «Ανατολικό Μέτωπο», δημιουργήθηκε μετά τον πόλεμο των Έξι Ημερών και χρησιμοποιήθηκε για να στηρίξει το στρατηγικό δόγμα ότι ο Ποταμός Ιορδάνης είναι «τα σύνορα ασφαλείας» του Ισραήλ.

Η θεωρία του: υπήρχε το ενδεχόμενο, τρεις αραβικοί στρατοί- της Συρίας, του Ιράκ και της Ιορδανίας-να συγκεντρωθούν ανατολικά του Ιορδάνη, να διασχίσουν τον ποταμό και να βάλουν σε κίνδυνο την ύπαρξη του Ισραήλ. Γι’ αυτό και η Κοιλάδα του Ιορδάνη θα πρέπει να εξυπηρετεί ως μόνιμη βάση του ισραηλινού στρατού, τα στρατεύματα μας πρέπει να μείνουν εκεί.

Σίγουρα είναι μια θεωρία, για να ξεκινήσουμε με αυτό. Για να λάβει χώρα μια τέτοια επίθεση, ο ιρακινός στρατός θα πρέπει να συγκεντρωθεί, να διασχίσει την έρημο και να αναπτυχθεί στην Ιορδανία, μια μακρά και περίπλοκη επιχείρηση, που θα έδινε στο Ισραήλ αρκετό χρόνο να χτυπήσει τους Ιρακινούς πολύ πριν φτάσουν στις όχθες του Ιορδάνη. Όσο για τους Σύριους, θα τους ήταν πιο εύκολο να χτυπήσουν το Ισραήλ από τα Υψώματα του Γκολάν, από το να μετακινήσουν τα στρατεύματα τους νότια και να επιτεθούν από ανατολικά. Και η Ιορδανία πάντα ήταν ένας μυστικός-αλλά πιστός- συνεργάτης του Ισραήλ (εκτός από το σύντομο περιστατικό του Πολέμου των Έξι Ημερών).

Τα πρόσφατα χρόνια, η θεωρία έχει γίνει απόλυτα γελοία. Οι Αμερικανοί έχουν εισβάλλει στο Ιράκ, νίκησαν και διέλυσαν τον ένδοξο στρατού του Saddam Hussein, που τελικά αποδείχθηκε ότι δεν ήταν παρά μόνο μια χάρτινη τίγρης. Το Βασίλειο της Ιορδανίας, έχει υπογράψει επίσημα συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ. Η Συρία χρησιμοποιεί κάθε ευκαιρία για να δείξει την επιθυμία της για ειρήνη, αρκεί το Ισραήλ να επιστρέψει τα Υψώματα του Γκολάν. Με λίγα λόγια, το Ισραήλ δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από τους ανατολικούς γείτονες του.

Πράγματι, οι καταστάσεις αλλάζουν. Τα καθεστώτα αλλάζουν, οι σύμμαχοι αλλάζουν. Αλλά είναι αδύνατο να σκεφτούμε μια κατάσταση στην οποία τρεις τρομακτικοί στρατοί, θα διασχίσουν τον Ιορδάνη προς την Καναάν, όπως τα παιδιά του Ισραήλ στην βιβλική ιστορία.

Επιπλέον, η ιδέα μιας χερσαίας επίθεσης, όπως της ναζιστικής τακτικής «κεραυνοβόλος πόλεμος» (blitzkrieg) στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ανήκει στην ιστορία. Σε οποιοδήποτε μελλοντικό πόλεμο, οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς θα παίξουν κυρίαρχο ρόλο. Κάποιος μπορεί να φανταστεί τους Ισραηλινούς στρατιώτες να κάθονται σε κουνιστές καρέκλες και να παρατηρούν τους πυραύλους να περνούν πάνω από τα κεφάλια τους, και προς τις δυο κατευθύνσεις.

Γιατί αναβίωσαν λοιπόν αυτήν την ανόητη ιδέα;

Ίσως θα ήταν χρήσιμο να πάμε πίσω, 43 χρόνια πριν, για να καταλάβουμε πως γεννήθηκε αυτός ο μπαμπούλας.

Έξι μέρες μετά τον Πόλεμο των Έξι Ημερών, ξεκίνησε το «Σχέδιο Allon». Ο Yigal Allon, τότε Υπουργός Εργασίας, το κατέθεσε στην κυβέρνηση. Αν και δεν υιοθετήθηκε επίσημα, ωστόσο επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την ισραηλινή ηγεσία.

Δεν δημοσιεύτηκε ποτέ κανένας επίσημος χάρτης του σχεδίου, αλλά τα βασικά του σημεία έγιναν γνωστά. Ο Allon πρότεινε την προσάρτηση της Κοιλάδας του Ιορδάνη και της δυτικής όχθης της Νέκρα Θάλασσας. Ότι θα απέμενε από την Δυτική Όχθη, θα γινόντουσαν νησίδες, περικυκλωμένες από ισραηλινό έδαφος, εκτός από έναν στενό διάδρομο προς την Ιεριχώ, που θα ένωνε την Δυτική Όχθη με την Ιορδανία. Ο Allon πρότεινε επίσης την προσάρτηση συγκεκριμένων περιοχών της Δυτικής Όχθης, στο βόρειο Σινά (το πέρασμα της Ράφα) και νότια της Λωρίδας της Γάζας (το σύμπλεγμα Κατίφ).

Δεν τον ενδιέφερε αν η Δυτική Όχθη θα επιστρεφόταν στην Ιορδανία ή θα γινόταν ανεξάρτητη Παλαιστινιακή οντότητα. Μια φορά που του είχα επιτεθεί από το βήμα της Κνεσέτ και τον κατηγόρησα πως εμποδίζει την ίδρυση του Παλαιστινιακού Κράτους, το οποίο εγώ υποστηρίζω, όταν επέστρεψα στην θέση μου, μου έστειλε ένα σημείωμα «Είμαι υπέρ ενός Παλαιστινιακού κράτους στην Δυτική Όχθη. Τι λιγότερο έχω από σένα;»

Το σχέδιο τέθηκε σε εφαρμογή ως στρατιωτική επιταγή, αλλά τα κίνητρα τους ήταν τελείως διαφορετικά.

Εκείνες τις μέρες, συναντούσα τον Allon αρκετά συχνά, έτσι είχα την ευκαιρία να παρακολουθώ τον τρόπο σκέψης του. Υπήρξε ένας από τους εξέχοντες διοικητές στον πόλεμο του 1948 και θεωρούταν ειδικός στα στρατιωτικά ζητήματα, αλλά πάνω από όλα ήταν ηγετικό μέλος του κινήματος των Κιμπούτς, που εκείνη την εποχή ασκούσε μεγάλη επιρροή στην χώρα.

Αμέσως μετά την αρπαγή της Δυτικής Όχθης, οι άνθρωποι από το κίνημα των Κιμπούτς απλώθηκαν παντού, ψάχνοντας για περιοχές που θα ήταν κατάλληλες για εντατικές σύγχρονες καλλιέργειες. Φυσικά, τους τράβηξε η Κοιλάδα του Ιορδανή. Από την δική τους σκοπιά, ήταν το ιδανικό μέρος για ένα νέα Κιμπούτς. Είχε αρκετό νερό, το έδαφος ήταν επίπεδο και κατάλληλο για σύγχρονα γεωργικά μηχανήματα. Και το πιο βασικό, ήταν αραιοκατοικημένη. Όλα αυτά τα πλεονεκτήματα, εξέλειπαν από τις υπόλοιπες περιοχές της Δυτικής Όχθης: ήταν πυκνοκατοικημένες, με βουνά και λίγο νερό.

Κατά την γνώμη μου, όλο το σχέδιο Allon ήταν προϊόν αγροτικής απληστίας και η στρατιωτική θεωρία δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένα πρόσχημα για να επιβάλλουν την ασφάλεια. Και πράγματι, το άμεσο αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία αρκετών Κιμπούτς και Μοσαβίμ (συνεταιριστικά χωριά) σε όλη την κοιλάδα.

Πέρασαν χρόνια μέχρι τα όρια του Σχεδίου Allon να ανοίξουν και να γίνουν εποικισμοί σε όλη την Δυτική Όχθη.

Το Σχέδιο Allon γέννησε τον μπαμπούλα του «Ανατολικού Μετώπου» και έκτοτε τρομοκρατεί όσους μιλούν για ειρήνη. Σαν φάντασμα, πάει και έρχεται, υλοποιείται και εξαφανίζεται, μια στην μία μορφή, μια στην άλλη.

Ο Ariel Sharon απαίτησε την προσάρτηση της «διευρυμένης κοιλάδας». Η κοιλάδα από μόνη της, έχει μήκος 120χμ (από την Θάλασσα της Γαλιλαίας μέχρι την Νεκρά Θάλασσα) και 15 χμ πλάτος. Ο Sharon απαιτούσε με επιμονή την προσθήκη σε αυτήν του «πίσω μέρους των βουνών», εννοώντας την ανατολική πλαγιά της οροσειράς της κεντρικής Δυτικής Όχθης, που θα πλάταινε την κοιλάδα αρκετά.

Όταν ο Sharon υιοθέτησε το σχέδιο για το Τείχος του Διαχωρισμού, υποτίθεται ότι θα χώριζε την Δυτική όχθη όχι μόνο από το Ισραήλ, αλλά και από την Κοιλάδα του Ιορδάνη. Αυτό θα ενεργοποιούσε το «Αναβαθμισμένο Σχέδιο Allon». Το τείχος θα περικύκλωνε ολόκληρη την Δυτική Όχθη, εκτός του διάδρομο της Ιεριχώς. Το σχέδιο δεν έχει εφαρμοστεί μέχρι σήμερα, εξαιτίας της διεθνούς αντίδρασης και της έλλειψης χρημάτων.

Από τις συμφωνίες του Όσλο, σχεδόν όλες οι ισραηλινές κυβερνήσεις έχουν επιμείνει στο ότι η Κοιλάδα του Ιορδάνη πρέπει να παραμείνει στα χέρια των Ισραηλινών, σε οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία ειρήνης. Αυτή η απαίτηση έχει εμφανιστεί σε πολλές μορφές: κάποιες φορές οι λέξεις που χρησιμοποιούν είναι «σύνορα ασφαλείας», άλλες «προειδοποιητικοί σταθμοί», «στρατιωτικές εγκαταστάσεις», «μακρόχρονη μίσθωση», εξαρτάται από τα δημιουργικά ταλέντα των διαδοχικών Πρωθυπουργών. Ο κοινός παρανομαστής: η κοιλάδα πρέπει να παραμείνει υπό τον έλεγχο του Ισραήλ.

Τι έπιασε τώρα τον Netanyahu και αναβίωσε το λεκτικό δίδυμο «Ανατολικό Μέτωπο»;
Ποιο Ανατολικό Μέτωπο; Ποιες απειλές υπάρχουν από τους ανατολικούς γείτονες μας; Που είναι ο Saddam Hussein; Που είναι ο Hafez al-Assad. Ο Mahmoud Ahmadinejad θα στείλει ένοπλες δυνάμεις από τους Επαναστατικούς Φρουρούς να περάσουν την Ιορδανία;
Λοιπόν, τα πράγματα έχουν ως εξής: οι Αμερικανοί θα φύγουν από το Ιράκ κάποια στιγμή. Τότε ένας νέος Saddam Hussein θα εμφανιστεί, αυτή την φορά ένας Σιίτης, που θα συμμαχήσει με τους Σιίτες του Ιράν και την πολύτιμη Τουρκία και πως μπορείς να εμπιστευθείς τον Ιορδανό Βασιλιά που απεχθάνεται τον Netanyahu; Θα συμβούν τρομερά πράγματα αν δεν προσέχουμε τις όχθες του Ιορδάνη!

Είναι γελοίο. Ποιος είναι λοιπόν ο πραγματικός λόγος;

Όλος ο κόσμος είναι τώρα απασχολημένος με την απαίτηση της Αμερικής για «απευθείας συνομιλίες» ανάμεσα στο Ισραήλ και την ΠΑ. Κάποιος μπορεί να μπει στον πειρασμό και να σκεφτεί ότι η παγκόσμια ειρήνη εξαρτάται από το να μετατραπούν οι «έμμεσες συνομιλίες» σε «απευθείας». Ποτέ ξανά δεν έχουν χρησιμοποιηθεί τόσες πολλές λέξεις φαρισαϊκής υποκρισίας για ένα τόσο ζωτικό ζήτημα.

Οι «έμμεσες συνομιλίες» γίνονται εδώ και αρκετούς μήνες. Θα ήταν λάθος να πούμε ότι τα αποτελέσματα τους ήταν σχεδόν μηδενικά. Ήταν μηδέν, απόλυτο μηδέν. Τι θα γίνει λοιπόν αν τα δύο μέρη καθίσουν μαζί στο ίδιο δωμάτιο; Με απόλυτη βεβαιότητα μπορούμε να προβλέψουμε: ακόμα ένα μηδενικό. Στην απουσία της αμερικανικής αποφασιστικότητας να επιβάλλει μια λύση, δεν θα υπάρχει λύση.

Τότε γιατί επιμένει ο Barack Obama; Υπάρχει μια εξήγηση: οι πολιτικές του στην Μέση Ανατολή, έχουν αποτύχει. Χρειάζεται επειγόντως ένα εντυπωσιακό κατόρθωμα. Υποσχέθηκε να φύγει από το Ιράκ, αλλά η κατάσταση εκεί δεν του το επιτρέπει. Ο πόλεμος στο Αφγανιστάν πάει από το κακό στο χειρότερο, ένας στρατηγός φεύγει, άλλος έρχεται και η νίκη είναι πιο μακριά από ποτέ. Μπορούμε να φανταστούμε και τον τελευταίο Αμερικανό να ανεβεί στο ελικόπτερο από την ταράτσα της αμερικανικής πρεσβείας την Καμπούλ
Παραμένει η ισραηλινό-παλαιστινιακή διαμάχη. Κι εδώ ο Obama αντιμετωπίζει την αποτυχία. Έλπιζε να πετύχει περισσότερο χωρίς να επενδύσει τίποτα απολύτως και νικήθηκε εύκολα από το ισραηλινό λόμπυ. Για αν κρύψει την ντροπή του, χρειάζεται κάτι για να παρουσιάσει στο εν αγνοία κοινό του, σαν μια μεγάλη νίκη της Αμερικής. Η ανανέωση των «άμεσων συνομιλιών» θα ήταν μια τέτοια νίκη.

Ο Netanyahu από την πλευρά του, είναι αρκετά ικανοποιημένος με την κατάσταση ως έχει. Το Ισραήλ καλεί σε «απευθείας συνομιλίες», οι Παλαιστίνιοι αρνούνται. Το Ισραήλ απλώνει το χέρι του για ειρήνη, οι Παλαιστίνιοι του γυρίζουν την πλάτη. Ο Mahmoud Abbas απαιτεί από το Ισραήλ να επεκτείνει το πάγωμα των εποικισμών και να δηλώσει εξαρχής ότι οι διαπραγματεύσεις θα βασίζονται στα σύνορα του 1967.

Οι Αμερικανοί όμως ασκούν μεγάλη πίεση στον Abbas και ο Netanyahu φοβάται πως ο Abbas θα ενδώσει. Γι’ αυτό δηλώνει πως δεν θα παγώσει τους εποικισμούς, γιατί σε αυτή την περίπτωση –Θεός συγχωρέσει!- ο συνασπισμός του θα διαλυόταν. Και αν αυτό δεν αρκεί, υπάρχει και το Ανατολικό Μέτωπο. Η ισραηλινή κυβέρνηση προειδοποιεί τους Παλαιστίνιους ότι δεν θα εγκαταλείψει την Κοιλάδα του Ιορδάνη.

Για να τονίσει αυτό το σημείο, ο Netanyahu άρχισε να απομακρύνει τον εναπομείναντα παλαιστινιακό πληθυσμό της κοιλάδας. Χωριά αφανίζονται, αρχίζοντας αυτή την εβδομάδα από το Farasiya, ενώ οι εγκαταστάσεις ύδρευσης και αποχέτευσης καταστρέφονται. Αυτό λέγεται απλά και καθαρά, εθνοκάθαρση, παρόμοια με αυτό που συμβαίνει τώρα με τους Βεδουίνους στην Negev. Αυτό που λέει ο Netanyahu είναι: Ο Abbas θα πρέπει να το σκεφτεί καλά πριν προχωρήσει σε «απευθείας συνομιλίες».

Η Κοιλάδα του Ιορδάνη βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο της επιφάνειας της γης, η Νεκρά Θάλασσα, 400 μέτρα κάτω από την στάθμη της θάλασσας. Η αναβίωση του Ανατολικού Μετώπου ίσως φανερώνει το κατώτατο σημείο της πολιτικής του Netanyahu, σκοπεύοντας να σκοτώσει μια και καλή την όποια ελπίδα για ειρήνη.

Ο "Ήσυχος Αμερικανός"

του Uri Avnery, Πηγή : The Palestine Chronicle 11 Γενάρη 2010

Ο «Ήσυχος Αμερικανός» ήταν ο ήρωας του Graham Grin, στο βιβλίο του για τον πρώτο πόλεμο του Βιετνάμ με την Γαλλία. Ήταν ένας νεαρός και αφελής Αμερικανός, γιος ενός καθηγητή, που είχε φοιτήσει στο Χάρβαρντ, ένας ιδεολόγος με τις αγνότερες προθέσεις. Όταν τον έστειλαν στο Βιετνάμ, ήθελε να βοηθήσει τους γηγενείς να ξεπεράσουν δύο κακά, όπως τα έβλεπε αυτός: την Γαλλική αποικιοκρατία και τον Κομμουνισμό. Χωρίς να ξέρει απολύτως τίποτα για την χώρα στην οποία βρισκόταν, έφερε την καταστροφή. Το βιβλίο τελειώνει με μια σφαγή, αποτέλεσμα των λανθασμένων προσπαθειών του, αναδεικνύοντας το παλιό ρητό «ο δρόμος για τη κόλαση, είναι στρωμένος με καλές προθέσεις».

Έχουν περάσει 54 χρόνια από όταν γράφτηκε το βιβλίο, αλλά φαίνεται πως ο «Ήσυχος Αμερικανός» δεν έχει αλλάξει και πολύ έκτοτε. Παραμένει ιδεολόγος (τουλάχιστον αυτό πιστεύει για τον εαυτό του), ακόμα θέλει να λυτρώσει τους ξένους και απομακρυσμένους λαούς, χωρίς να ξέρει τίποτα γι’ αυτούς και ακόμα προκαλεί τρομερές καταστροφές: στο Ιράκ, το Αφγανιστάν και τώρα, όπως φαίνεται, και στην Υεμένη.

Το παράδειγμα του Ιράκ είναι το πιο απλό. Οι Αμερικανοί στρατιώτες στάλθηκαν εκεί για να ρίξουν το τυραννικό καθεστώς του Sadam Hussein. Υπήρχαν βέβαια και άλλοι, λιγότεροι αλτρουιστικοί λόγοι, όπως το να πάρουν τον έλεγχο των Ιρακινών πετρελαιοπηγών και να εγκαταστήσουν μια αμερικάνικη φρουρά στην καρδιά της πετρελαιοπαραγωγού Μέσης Ανατολής. Στο αμερικανικό κοινό όμως, παρουσιάστηκε σαν μια ιδεαλιστική επιχείρηση με σκοπό την ανατροπή ενός αιμοδιψούς δικτάτορα, που απειλούσε τον κόσμο με πυρηνικές βόμβες. Αυτό έγινε πριν έξι χρόνια και ο πόλεμος ακόμα συνεχίζεται. Ο Barak Obama, που εξ’ αρχής εναντιώθηκε στον πόλεμο υποσχέθηκε να απομακρύνει τους Αμερικανούς στρατιώτες. Εν τω μεταξύ, και παρ’ όλες τις συζητήσεις, δεν έχει γίνει τίποτα. Γιατί; Επειδή αυτοί που πραγματικά παίρνουν τις αποφάσεις στην Ουάσιγκτον, δεν έχουν ιδέα για την χώρα που ήθελαν να απελευθερώσουν, για να ζήσουν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα.

Το Ιράκ ήταν εξ’ αρχής ένα τεχνητό, κατασκευασμένο κράτος. Οι Βρετανοί κόλλησαν μεταξύ τους αρκετές περιφέρειες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, για να ταιριάξουν στα αποικιοκρατικά τους συμφέροντα. Έστεψαν βασιλιά έναν Σουνίτη Άραβα για να βασιλέψει στους Κούρδους, που δεν είναι Άραβες, και στους Σιίτες, που δεν είναι Σουνίτες. Το μόνο που εμπόδισε αυτό το κράτος να καταρρεύσει, ήταν μια διάδοχη σειρά δικτατόρων, κάθε ένας χειρότερος από τον προηγούμενο.

Οι εγκέφαλοι των σχεδιασμών στην Ουάσιγκτον, δεν ενδιαφέρθηκαν για την ιστορία, τη γεωγραφία ή τη δημογραφική κατανομή της χώρας, στην οποία εισέβαλλαν με τόση βία. Από την δική τους οπτική γωνία, ήταν αρκετά απλό: να ανατρέψουν τον τύραννο, να ιδρύσουν μια δημοκρατία κατά τα αμερικανικά πρότυπα, να διεξάγουν ελεύθερες εκλογές και όλα τα άλλα θα έβρισκαν τον δρόμο τους.

Αντίθετα με τις προσδοκίες τους, δεν τους περίμεναν με λουλούδια στην αγκαλιά. Ούτε βρήκαν την φοβερή ατομική βόμβα του Saddam. Σαν τον ταύρο σε υαλοπωλείο, διέλυσαν τα πάντα, κατέστρεψαν την χώρα και βρέθηκαν κολλημένοι στον βάλτο. Μετά από χρόνια αιματηρών, στρατιωτικών επιχειρήσεων που δεν οδήγησαν πουθενά, βρήκαν ένα προσωρινό γιατρικό. Στα κομμάτια η ιδεολογία, οι υψηλοί στόχοι και όλα τα στρατιωτικά καθεστώτα. Τώρα απλώς εξαγοράζουν τους αρχηγούς των φυλών, που αποτελούν και την πραγματικότητα στο Ιράκ. Ο «Ήσυχος Αμερικανός» δεν έχει την παραμικρή ιδέα πώς να ξεφύγει από κει. Ξέρει πως αν φύγει, η χώρα θα διαλυθεί από το αμοιβαίο αιματοκύλισμα.

Δύο χρόνια πριν το Ιράκ, οι Αμερικανοί εισέβαλλαν στο Αφγανιστάν. Γιατί; Επειδή μια οργάνωση, με το όνομα η Αλ-Κάιντα (Η Βάση) ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους στην Νέα Υόρκη. Οι αρχηγοί της Αλ Κάιντα, βρίσκονταν στο Αφγανιστάν. Τα κέντρα εκπαίδευσής τους βρίσκονταν εκεί. Για τους Αμερικανούς, τα πάντα ήταν ξεκάθαρα. Δεν υπήρχε λόγος για δεύτερη σκέψη (για την ακρίβεια, δεν υπήρχε λόγος για καμία σκέψη).

Αν ήξεραν έστω και λίγα πράγματα για τη χώρα, στην οποία ετοιμάζονταν να επιτεθούν, ίσως να είχαν κάποιους ενδοιασμούς. Το Αφγανιστάν γινόταν πάντα το νεκροταφείο όλων των εισβολέων. Ελάχιστες αυτοκρατορίες έχουν δραπετεύσει από εκεί, κι αυτές με την ουρά στα σκέλια. Αντίθετα με το επίπεδο Ιράκ, το Αφγανιστάν είναι μια χώρα γεμάτη βουνά, ένας παράδεισος για τους αντάρτες. Είναι η πατρίδα για πολλούς διαφορετικούς λαούς και για αμέτρητες φυλές, που η καθεμιά παλεύει άγρια για την ανεξαρτησία της

Οι εγκέφαλοι των σχεδιασμών της Ουάσιγκτον, δεν ενδιαφέρθηκαν γι’ αυτό. Γι’ αυτούς φαίνεται ότι όλες οι χώρες είναι το ίδιο, όπως και όλες οι κοινωνίες. Έτσι και στο Αφγανιστάν, θα πρέπει να καθιερωθεί η αμερικανικού τύπου δημοκρατία, να γίνουν ελεύθερες και δίκαιες εκλογές και μετά, ως δια μαγείας, όλα θα τακτοποιηθούν.

Ο ταύρος μπήκε στο υαλοπωλείο χωρίς να χτυπήσει την πόρτα και πέτυχε μια θορυβώδη νίκη. Οι δυνάμεις της αεροπορίας κατάφεραν ισχυρό πλήγμα, ο στρατός κατάκτησε εδάφη χωρίς προβλήματα, η Αλ Κάιντα εξαφανίστηκε σαν φάντασμα και οι Ταλιμπάν εκδιώχθηκαν. Οι γυναίκες μπορούν ξανά να εμφανίζονται στους δρόμους, χωρίς να καλύπτουν το πρόσωπο τους, τα κορίτσια μπορούν να πηγαίνουν σχολείο, τα χωράφια με το όπιο άνθισαν ξανά, όπως και οι προστάτες της Ουάσιγκτον στην Καμπούλ. Παρόλα αυτά, ο πόλεμος συνεχίζεται. Χρόνο με τον χρόνο, ο αριθμός των Αμερικανών που σκοτώνονται, αυξάνεται ασταμάτητα. Για ποιο λόγο; Κανένας δεν ξέρει. Λες και ο πόλεμος απέκτησε δική του ζωή, χωρίς σκοπό και αιτία.

Ένας Αμερικανός θα μπορούσε να αναρωτηθεί: τι στην ευχή κάνουμε εκεί; Ο άμεσος στόχος, η εξαφάνιση της Αλ Κάιντα από το Αφγανιστάν, προφανώς έχει επιτευχθεί. Η Αλ Κάιντα δεν είναι πια εκεί- αν υπήρξε ποτέ.

Κάποτε είχα γράψει ότι η Αλ Κάιντα είναι μια εφεύρεση της Αμερικής και ότι το Χόλυγουντ έχει στείλει τον Osama bin Laden, για να παίξει έναν ρόλο. Είναι απλά πολύ καλός για να είναι αληθινός. Αυτό φυσικά ήταν μια υπερβολή, αλλά όχι απόλυτα. Οι ΗΠΑ πάντα χρειάζονται έναν παγκόσμιο εχθρό. Παλιά ήταν ο διεθνής κομμουνισμός, του οποίου οι πράκτορες κρυβόντουσαν πίσω από κάθε δέντρο και κάτω από κάθε πέτρα. Αλλά η Σοβιετική Ένωση και οι ευνοούμενοί της, κατέρρευσαν. Άρα έπρεπε να βρεθεί επειγόντως ένας εχθρός που θα κάλυπτε το κενό. Και αυτός βρέθηκε στο σχήμα του ιερού πολέμου της Αλ Κάιντα. Η εξάρθρωση της «παγκόσμιας τρομοκρατίας», έγινε ο απόλυτος στόχος της Αμερικής.

Ο στόχος αυτός είναι μια ανοησία. Η τρομοκρατία δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα όργανο πολέμου. Χρησιμοποιείται από οργανώσεις, που διαφέρουν κατά πολύ μεταξύ τους, οι οποίες πολεμούν σε εντελώς διαφορετικές χώρες, για τελείως διαφορετικούς σκοπούς. Ο πόλεμος κατά της «παγκόσμιας τρομοκρατίας», είναι έναν πόλεμο κατά του «παγκόσμιου πυροβολικού» ή του «παγκόσμιου ναυτικού». Ένα παγκόσμιο κίνημα που καθοδηγείτε από τον Osama bin Laden, απλά δεν υπάρχει. Χάρη στους Αμερικανούς, η Αλ Κάιντα έγινε αναγνωρισμένη φίρμα στην αντάρτικη αγορά, όπως τα McDonald και ο Armani στον κόσμο των fast food και της μόδας αντίστοιχα. Κάθε στρατιωτική, ισλαμική οργάνωση μπορεί να οικειοποιηθεί το όνομα, χωρίς καν να ζητήσει την άδεια του Bin Laden. Όλα τα αμερικανόθρεφτα καθεστώτα, που συνήθιζαν να χαρακτηρίζουν τους εχθρούς τους «κομμουνιστές» για να έχουν την βοήθεια των ΗΠΑ, τώρα τους λένε «τρομοκράτες της Αλ Κάιντα».

Κανείς δεν ξέρει που βρίσκεται ο Bin Laden- αν υπάρχει- και δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι είναι στο Αφγανιστάν. Κάποιοι πιστεύουν ότι βρίσκεται στο γειτονικό Πακιστάν. Αλλά ακόμα και αν κρύβεται στο Αφγανιστάν, πως δικαιολογείται ο θάνατος χιλιάδων ανθρώπων, μόνο και μόνο για να πιαστεί ένας άνθρωπος;

Κάποιοι θα πουν: εντάξει, δεν υπάρχει ο Bin Laden. Αλλά πρέπει να αποτρέψουμε την επιστροφή των Ταλιμπάν. Μα γιατί; Τι δουλεία έχουν οι ΗΠΑ στο ποιος κυβερνάει το Αφγανιστάν; Μπορεί κάποιος να απεχθάνεται τους θρησκευτικά φανατισμένους γενικά και τους Ταλιμπάν ειδικά, αλλά είναι αυτός λόγος για έναν πόλεμο που δεν σταματάει ποτέ; Αν οι Αφγανοί προτιμούν τους Ταλιμπάν από τους διακινητές οποίου που ελέγχουν την Καμπούλ, αυτό είναι δικό τους θέμα. Και από ότι φαίνεται, αυτό θέλουν, αν κρίνουμε από το γεγονός ότι οι Ταλιμπάν ανακτούν τον έλεγχο του μεγαλύτερου μέρουςτης χώρας. Αυτός δεν είναι λόγος για έναν πόλεμο τύπου Βιετνάμ.

Πώς όμως θα φύγουν από κει οι Αμερικάνοι; Ο Obama δεν ξέρει. Στην προεκλογική του εκστρατεία, υποσχέθηκε, με την ειλικρίνεια του υποψηφίου, να διευρύνει τον πόλεμο εκεί, σαν έναν συμβιβασμό επειδή έχασαν στο Ιράκ. Τώρα έχει κολλήσει σε δύο πολέμους και από ότι φαίνεται, θα ακολουθήσει και τρίτος.

Τις τελευταίες ημέρες, ακούγεται όλό και πιο συχνά το όνομα της Υεμένης: ένα δεύτερο Αφγανιστάν, ένα τρίτο Βιετνάμ. Ο ταύρος θέλει να μπει και σ’ άλλο υαλοπωλείο. Και αυτή την φορά, πάλι δεν τον ενδιαφέρουν τα γυαλικά.

Ξέρω πολύ λίγα πράγματα για την Υεμένη, αλλά αρκετά για να καταλάβω πως μόνο ένας τρελός θα ήθελε να μπλέξει εκεί. Πρόκειται για ένα ακόμα τεχνητό, κατασκευασμένο κράτος, με δύο διαφορετικά τμήματα-τη χώρα της Sanna στον Βορά και τον (πρώην βρετανικό) Νότο. Η χώρα στην πλειοψηφία της είναι ορεινή και κυβερνάται από πολεμοχαρείς φυλές που φρουρούν την ανεξαρτησίας τους. Όπως και το Αφγανιστάν, είναι η ιδανική χώρα για ανταρτοπόλεμο. Υπάρχει επίσης και εκεί μια οργάνωση που έχει υιοθετήσει το όνομα «Αλ Κάιντα της αραβικής χερσονήσου» (μετά την συνένωση των ένοπλων της Υεμένης με τους αδελφούς τους της Σαουδικής Αραβίας). Αλλά οι αρχηγοί της ενδιαφέρονται περισσότερο για τις δολοπλοκίες και τις μάχες ανάμεσα στις φυλές ή κατά της «κεντρικής» κυβέρνησης, παρά για την παγκόσμια επανάσταση, μια πραγματικότητα με ιστορία χιλιάδων χρόνων. Μόνο ένας εντελώς ηλίθιος θα ήθελε να βρεθεί εκεί.

Το όνομα Υεμένη σημαίνει «η χώρα στα δεξιά» (αν κάποιος κοιτάξει τη Μέκκα από τη Δύση, θα δει την Υεμένη στα δεξιά και την Συρία στα αριστερά). Η δεξιά πλευρά συμβολίζει επίσης την ευτυχία και γι’ αυτό η Υεμένη συνδέεται με την λέξη al Yaman, που στα αραβικά σημαίνει «είμαι ευτυχισμένος». Οι Ρωμαίοι την έλεγαν «η Χαρούμενη Αραβία», γιατί ήταν πλούσια από το εμπόριο μπαχαρικών. (Επί τη ευκαιρία, ο Obama ίσως ενδιαφέρεται να μάθει πως ένας ακόμα ηγέτης υπερδύναμης, ο αυτοκράτορας Αύγουστος Καίσαρας, προσπάθησε κάποτε να κατακτήσει την Υεμένη και κατατροπώθηκε).

Αν ο «Ήσυχος Αμερικανός», με τη συνηθισμένη μείξη ιδεαλισμού και άγνοιας, αποφασίσει να φέρει τη δημοκρατία και όλα τα αγαθά της στην Υεμένη, θα σημαίνει το τέλος της ευτυχίας. Οι Αμερικάνοι θα βουλιάξουν σε ένα ακόμα τέλμα, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι θα πεθάνουν και όλα θα οδηγήσουν σε καταστροφή.

Το πρόβλημα μάλλον βρίσκεται –μεταξύ άλλων– και στην αρχιτεκτονική της Ουάσιγκτον. Η πόλη είναι γεμάτη από τεράστια κτίρια, που στεγάζονται τα υπουργεία και τα γραφεία της μοναδικής υπερδύναμης στον πλανήτη. Οι άνθρωποι που εργάζονται εκεί, αισθάνονται την τεράστια δύναμη της αυτοκρατορίας τους. Κοιτούν τους αρχηγούς των φυλών στο Αφγανιστάν και την Υεμένη, όπως ο ρινόκερος κοιτάει τα μυρμήγκια που περπατούν στα πόδια του. Ο ρινόκερος περπατάει από πάνω τους χωρίς να προσέχει, αλλά τα μυρμήγκια επιβιώνουν.

Τελικά, ο «Ήσυχος Αμερικανός» μοιάζει με τον Μεφιστοφελή του Φάουστ, που έλεγε για τον εαυτό του ότι «προσπαθεί να κάνει κακό, αλλά πάντα καταλήγει να κάνει τα ο καλό». Μόνο που είναι ακριβώς το αντίθετο.

Το ατσαλένιο τείχος της Αιγύπτου

του Uri Avnery, Πηγή: The Palestine Chronicle, 3 Γενάρη 2010

Κάτι περίεργο, σχεδόν παράξενο, συνέβη αυτές τις μέρες στην Αίγυπτο. Σχεδόν 1400 ακτιβιστές συγκεντρώθηκαν εκεί, για να πάνε στην Λωρίδα της Γάζας. Με αφορμή την επέτειο του ενός χρόνου από την «Επιχείρηση Συμπαγές Μολύβι», σκόπευαν να παραστούν σε μια μη-βίαιη διαδήλωση ενάντια στον αποκλεισμό που κάνει αβάστακτη την ζωή 1,5 εκατ. ανθρώπων. Την ίδια ώρα, διαδηλώσεις θα πραγματοποιούνταν σε πολλές χώρες, όπως έγινε και στο Tel Aviv.

Όταν οι διεθνείς ακτιβιστές έφτασαν στην Αίγυπτό, τους περίμενε μια έκπληξη. Η αιγυπτιακή κυβέρνηση τους απαγόρεψε να ταξιδέψουν στην Γάζα, τα λεωφορεία τους αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στο Κάιρο, μεμονωμένοι διαδηλωτές που κατάφεραν να φτάσουν στο Sinai εμποδίστηκαν και απομακρύνθηκαν και οι αιγυπτιακές δυνάμεις ασφάλειας εξαπέλυσαν κυνηγητό εναντίον των ακτιβιστών.

Οι εξαγριωμένοι ακτιβιστές απέκλεισαν τις πρεσβείες τους στο Κάιρο και στον δρόμο μπροστά από την γαλλική πρεσβεία στήθηκαν σκηνές που γρήγορα περικυκλώθηκαν από την αστυνομία της Αιγύπτου. Αμερικανοί διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν μπροστά από την πρεσβεία τους και απαίτησαν να δουν τον πρέσβη. Αρκετοί διαδηλωτές, ακόμα και 70χρονοι ξεκίνησαν απεργία πείνας. Παντού, οι διαδηλωτές ήταν περικυκλωμένοι από την ελίτ των αιγυπτιακών δυνάμεων ασφαλείας, με οχήματα εκτόξευσης νερού να περιμένουν στο βάθος. Διαδηλωτές που προσπάθησαν να συγκεντρωθούν στην κεντρική πλατεία του Καΐρου, κακοποιήθηκαν. Στο τέλος, αφού συναντήθηκαν με την σύζυγο του Προέδρου, βρέθηκε μια τυπική αιγυπτιακή λύση: 100 ακτιβιστές μπορούσαν να περάσουν στην Γάζα. Οι υπόλοιποι παρέμειναν στο Κάιρο, απογοητευμένοι και συγχυσμένοι.

Και ενώ οι διαδηλωτές βρίσκονταν στην πρωτεύουσα της Αιγύπτου, προσπαθώντας να βρουν τρόπους να εκδηλώσουν την οργή τους, ο Netanyahu έγινε δεκτός στο παλάτι του Προέδρου, στην καρδιά της πόλης. Η φιλοξενία του είχε σκοπό να εξυμνήσει και να γιορτάσει της συμμετοχή του στην ειρηνευτική διαδικασία, ειδικότερα στο «πάγωμα» των εποικισμών, μια ψεύτικη χειρονομία που δεν περιλαμβάνει την Ανατολική Ιερουσαλήμ.

Ο Hosni Mubarak και ο Netanyahu έχουν συναντηθεί ξανά στο παρελθόν, αλλά ποτέ στο Κάιρο. Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος επέμενε οι συναντήσεις τους να γίνονται στο Sharm-al-Sheikh, όσο πιο μακριά γίνεται από τα αστικά κέντρα της Αιγύπτου. Γι’ αυτό και η πρόσκληση στο Κάιρο ήταν μια συμβολική κίνηση που δείχνει τις στενές σχέσεις που έχουν αναπτύξει. Σαν δώρο προς τον Netanyahu, ο Mubarak δέχτηκε να αφήσει εκατοντάδες Ισραηλινούς να έρθουν στην Αίγυπτο για να προσευχηθούν στον τάφο του Ραβίνου Yaakov Abu-Hatzeira, που πέθανε και θάφτηκε στην αιγυπτιακή πόλη Damanhur, 130 χρόνια πριν κατά την επιστροφή του από το Μαρόκο στους Άγιους Τόπους. Υπάρχει και εδώ ένας συμβολισμός: εμποδίζει τους υπερασπιστές των Παλαιστινίων να φτάσουν στην Γάζα και την ίδια στιγμή προσκαλεί Ισραηλινούς στο Damanhur.

Μπορεί να αναρωτηθεί κανείς για την συμβολή της Αιγύπτου στον αποκλεισμό της Γάζας. Ο αποκλεισμός ξεκίνησε πολύ πριν τον πόλεμο στην Γάζα και την έχει μετατρέψει σε αυτό που χαρακτηρίζεται σαν «η μεγαλύτερη φυλακή του κόσμου». Ο αποκλεισμός εφαρμόζεται στα πάντα, εκτός από τα φάρμακα ζωτικής σημασίας και τα πιο βασικά τρόφιμα. Ο Γερουσιαστής των ΗΠΑ John Kerry, πρώην υποψήφιος για την προεδρεία, είχε σοκαριστεί όταν έμαθε ότι ο αποκλεισμός απαγόρευε τα μακαρόνια – ο ισραηλινός στρατός με την σοφία του τα είχε χαρακτηρίσει είδος πολυτελείας. Ο αποκλεισμός περιλαμβάνει τα πάντα, από οικοδομικά υλικά μέχρι τετράδια για τα παιδιά. Εκτός από εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις, κανένας δεν μπορεί να περάσει από και προς το Ισραήλ ή την Δυτική Όχθη.

Αλλά το Ισραήλ ελέγχει μόνο τα τρία περάσματα. Τα βόρεια και ανατολικά σύνορα έχουν αποκλειστεί από τον ισραηλινό στρατό και τα δυτικά σύνορα από το ισραηλινό ναυτικό. Τα σύνορα στο νότο, ελέγχονται από την Αίγυπτο. Γι’ αυτό και ο αποκλεισμός θα ήταν ανέφικτος χωρίς την συμμετοχή της Αιγύπτου. Φαινομενικά, δεν ακούγεται ογικό. Η Αίγυπτος θεωρεί ότι είναι η ηγέτιδα δύναμη των αραβικών κρατών. Είναι η πιο δημοφιλής αραβική χώρα, που βρίσκεται στο κέντρο του αραβικού κόσμου. Πενήντα χρόνια πριν, ο Πρόεδρος της Gamal Abd-al-Nasser ήταν αποτελούσε είδωλο για όλους τους Άραβες, ειδικά για τους Παλαιστίνιους. Πως μπορεί η Αίγυπτος να συνεργάζεται με τον «σιωνιστικό εχθρό», όπως αποκαλούν οι Αιγύπτιοι το Ισραήλ, και να οδηγεί στην εξαθλίωση 1,5 εκατ. αδερφούς Άραβες;

Μέχρι πρόσφατα, η αιγυπτιακή κυβέρνηση παρέμενε προσκολλημένη σε μια λύση, που εξηγεί την πολιτική της διορατικότητα εδώ και 6000 χρόνια. Συμμετείχε στον αποκλεισμό, αλλά έκλεινε τα μάτια στα εκατοντάδες τούνελ που είχαν ανοιχτεί κάτω από τα σύνορα Αιγύπτου-Γάζας και από τα οποία μεταφέρονταν οι καθημερινές προμήθειες (σε εξωπραγματικές τιμές και με υψηλό κέρδος για τους Αιγύπτιους λαθρέμπορους). Από τα τούνελ πέρναγαν και άνθρωποι-από τους αρχηγούς της Χαμάς μέχρι και νύφες. Αυτό όμως πρόκειται να αλλάξει. Η Αίγυπτος άρχισε να κατασκευάζει έναν ατσαλένιο, στην κυριολεξία, τοίχο σε όλο το μήκος των συνόρων της με την Γάζα, αποτελούμενο από ατσαλένιους πυλώνες που θα εκτείνονται σε βάθος κάτω από τη γη ώστε να μπλοκάρουν όλα τα τούνελ. Αυτό θα πνίξει τους κάτοικους της Γάζας. Όταν ο πιο εξτρεμιστής σιωνιστής, ο Vladimir Ze’ev Jabotinsky, έγραφε πριν 80 χρόνια για ένα «Σιδερένιο Τείχος» ενάντια στους Παλαιστίνιους, δεν φαντάζονταν ότι κάτι τέτοιο θα το έκαναν Άραβες.

Γιατί το κάνουν; Υπάρχουν αρκετές απόψεις. Οι κυνικοί λένε πως η Αιγυπτιακή κυβέρνηση επιχορηγείται κάθε χρόνο γενναία από τις ΗΠΑ – με σχεδόν 2 εκατομμύρια δολάρια – μια ευγενική χειρονομία του Ισραήλ. Ξεκίνησε σαν ανταμοιβή για την συνθήκη ειρήνης μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ και το Ισραηλινό λόμπι στο αμερικανικό Κογκρέσο, μπορεί να την σταματήσει ανά πάσα στιγμή.

Άλλοι πιστεύουν ότι ο Mubarak φοβάται την Χαμάς. Η οργάνωση ξεκίνησε σαν παρακλάδι των Αδερφών Μουσουλμάνων και αποτελεί ακόμα τον κυριότερο εχθρό του αυτοκρατορικού καθεστώτος του. Ο άξονας Κάιρο-Αμμάν-Ραμάλλα ισορροπεί τον άξονα Δαμασκός-Γάζα, που συνεργάζεται με τον άξονα Τεχεράνη-Χεσμπολάχ. Πολλοί πιστεύουν ότι ο Mahmoud Abbas έχει συμφέρον από τον αποκλεισμό, προκειμένου να βλάψει την Χαμάς. Ο Mubarak είναι θυμωμένος με την Χαμάς, που αρνείται να χορέψει στον ρυθμό του. Όπως και οι προκάτοχοι του, απαιτεί την υπακοή των Παλαιστινίων στις διαταγές του. Ο Πρόεδρος Abd-al-Nasser ήταν εξαγριωμένος με την ΟΑΠ (μια οργάνωση που δημιούργησε ο ίδιος για να εξασφαλίσει τον έλεγχο της Αιγύπτου πάνω στους Παλαιστίνιους, αλλά που ξέφυγε από τα χέρια του όταν ανέλαβε ο Yasser Arafat). Ο Πρόεδρος Anwar Sadat ήταν θυμωμένος με την ΟΑΠ που απέρριψε την συμφωνία του Camp David, που υποσχόταν στους Παλαιστίνιους μόνο την «αυτονομία». Πως τολμούν οι Παλαιστίνιοι, ο μικρός καταπιεσμένος λαός, να αρνείται τις συμβουλές του Μεγάλου Αδερφού;

Όλες οι απόψεις έχουν κάποια λογική, αλλά η συμπεριφορά την αιγυπτιακής κυβέρνησης συνεχίζει να εκπλήσσει. Ο αιγυπτιακός αποκλεισμός καταστρέφει τις ζωές 1,5 εκατομμυρίου ανθρώπων, αντρών και γυναικών, γέρων και παιδιών, που οι περισσότεροι δεν είναι ακτιβιστές της Χαμάς. Και το κάνει απροκάλυπτα, μπροστά στα μάτια εκατοντάδων εκατομμυρίων Αράβων και ενός δισεκατομμυρίου μουσουλμάνων. Στην Αίγυπτο μόνο, εκατομμύρια άνθρωποι ντρέπονται για την συμμετοχή της κυβέρνησης τους στην εξαθλίωση των αδερφών Αράβων.

Πρόκειται για μια πολύ επικίνδυνη πολιτική. Γιατί την ακολουθεί ο Mubarak; Η πραγματική απάντηση είναι γιατί μάλλον δεν έχει άλλη επιλογή. Η Αίγυπτος είναι πολύ υπερήφανη χώρα. Όποιος έχει πάει στην Αίγυπτο γνωρίζει ότι ακόμα και οι πιο φτωχοί Αιγύπτιοι είναι γεμάτοι με εθνική υπερηφάνεια και προσβάλλονται εύκολα όταν πλήττεται η εθνική τους αξιοπρέπεια. Αυτό φάνηκε και λίγες βδομάδες πριν, όταν η εθνική ομάδα ποδοσφαίρου τους έχασε από την Αλγερία και συμπεριφέρθηκαν σαν να έχασαν έναν πόλεμο. Ο Ναπολέων είχε πει στους στρατιώτες του την παραμονή της μάχης του Καΐρου: «Σκεφτείτε ότι από την κορυφή των πυραμίδων σας κοιτούν 40 αιώνες». Κάθε Αιγύπτιος αισθάνεται ότι 6000 χρόνια –κάποιοι λένε και 8000– ιστορίας, τον κοιτούν κάθε στιγμή. Αυτό το βαθύ συναίσθημα αντιμάχεται με την πραγματικότητα, όταν η κατάσταση στην Αίγυπτο γίνεται πιο μίζερη μέρα με την μέρα. Η Σαουδική Αραβία έχει μεγαλύτερη επιρροή, το μικροσκοπικό Ντουμπάι έχει γίνει το διεθνές οικονομικό κέντρο, το Ιράν είναι πολύ πιο σημαντική δύναμη στην περιοχή. Σε αντίθεση με το Ιράν που οι οικογένειες έχουν περιοριστεί στα δύο παιδιά, το ποσοστό γεννήσεων στην Αίγυπτο, καταβροχθίζει τα πάντα, καταδικάζοντας την χώρα σε μόνιμη φτώχεια.

Στο παρελθόν, η Αίγυπτος κατάφερνε να ισορροπήσει την εσωτερική της αδυναμία με τις επιτυχίες στο εξωτερικό. Όλος ο κόσμος την θεωρούσε κέντρο του Αραβικού κόσμου και της συμπεριφερόταν ανάλογα. Όχι πια. Η Αίγυπτος είναι σε άσχημη κατάσταση. Γι’ αυτό ο Mubarak δεν έχει άλλη επιλογή από το να ακολουθήσει τις προσταγές των ΗΠΑ, που στην πραγματικότητα είναι προσταγές του Ισραήλ. Αυτή είναι η πραγματική εξήγηση για την συμμετοχή του στον αποκλεισμό.

Ομολογώ ότι συμπαθώ τους ανθρώπους που γνώρισα την Αίγυπτο. Ο «άνθρωπος του δρόμου» είναι πολύ φιλόξενος. Στη συμπεριφορά τους υπάρχει η αίσθηση της ηρεμίας, απουσία επιθετικότητας, μια ιδιαίτερη αίσθηση του χιούμορ. Ακόμα και οι πιο φτωχοί κρατούν την αξιοπρέπεια τους στις συχνά άθλιες συνθήκες. Δεν τους έχω ακούσει να παραπονιούνται. Σε όλα αυτά τα χιλιάδες χρόνια της ιστορίας τους, οι Αιγύπτιοι έχουν ξεσηκωθεί τρεις με τέσσερις φορές. Αυτή η κληρονομιά έχει και τα αρνητικά της. Όταν οι άνθρωποι επαναπαύονται σε αυτή, χάνουν την ευκαιρία για οικονομική, κοινωνική και πολιτική πρόοδο.

Φαίνεται ότι οι Αιγύπτιοι είναι έτοιμοι να δεχτούν τα πάντα. Από τους παλιούς Φαραώ μέχρι τον σημερινό, οι άρχοντες τους έχουν συναντήσει ελάχιστη αντίσταση. Αλλά ίσως έρθει η μέρα που η εθνική περηφάνια θα ξεπεράσει την υπομονή τους.

Σαν Ισραηλινός, διαμαρτύρομαι για τον Ισραηλινό αποκλεισμό στη Γάζα. Αν ήμουν Αιγύπτιος, θα διαμαρτυρόμουν για τον Αιγυπτιακό αποκλεισμό. Σαν πολίτης του κόσμου, διαμαρτύρομαι και για τα δύο.

Το νέο μποϊκοτάζ

Άρθρο του Uri Avnery. Πηγή:http://zope.gush-shalom.org 5 Σεπτέμβρη 2009

Όπως μας λέει η Βίβλος, οι άνθρωποι στα Σόδομα ήταν πραγματικά πολύ αμαρτωλοί

Είχαν την απεχθή συνήθεια να βάζουν κάθε περαστικό ξένο σε ένα ειδικό κρεβάτι. Αν ήταν πολύ ψηλός του έκοβαν τα πόδια. Αν ήταν πολύ κοντός, τέντωναν το σώμα του ώσπου να φτάσει στο απαιτούμενο ύψος. Κατά κάποιο τρόπο, ο καθένας μας έχει ένα τέτοιο κρεβάτι, στο οποίο τοποθετούμε οτιδήποτε καινούργιο. Αντιμέτωποι με μια νέα κατάσταση, έχουμε την τάση να την εξομοιώσουμε με κάποια από τις καταστάσεις που από πριν γνωρίζουμε.

Στην πολιτική, η μέθοδος αυτή είναι ιδιαίτερα συνηθισμένη. Μας απαλλάσσει από την κουραστική αναγκαιότητα να μελετήσουμε μια άγνωστη σε μας κατάσταση και να βγάλουμε νέα συμπεράσματα. Παλιότερα, το Βιετναμέζικο μοντέλο εφαρμόστηκε σε κάθε αγώνα σε όλο τον κόσμο, από την Αργεντινή ως τη Νότια Κορέα. Στις μέρες μας, η μόδα δείχνει τη Νότια Αφρική. Όλα μοιάζουν με τον αγώνα ενάντια στο απαρτχάιντ αν δεν αποδεικνύεται κάτι διαφορετικό.

Από όταν δημοσιεύτηκε το άρθρο μου της προηγούμενης βδομάδας «Η προσευχή του Tutu» έχω πλημμυριστεί με απαντήσεις, κάποιες εγκωμιαστικές, κάποιες υβριστικές, κάποιες σκεπτικιστικές και κάποιες απλώς θυμωμένες. Γενικά, δεν διαπληκτίζομαι με τους αξιότιμους αναγνώστες μου. Δεν θέλω να επιβάλω τις απόψεις μου, παρά μόνο να δώσω τροφή για σκέψη και να αφήσω τους αναγνώστες και τις αναγνώστριές μου να διαμορφώσουν τη δική τους άποψη. Αυτή τη φορά όμως, νιώθω πως οφείλω στους αναγνώστες μου να ξεκαθαρίσω μερικά σημεία και να απαντήσω σε μερικές από τις ενστάσεις. Έχουμε λοιπόν και λέμε:

Δεν έχω καμιά λογομαχία με τους ανθρώπους που μισούν το Ισραήλ. Είναι εξ απολύτως δικαίωμά τους. Απλά δεν νομίζω πως έχουμε κοινό έδαφος προκειμένου να συζητήσουμε. Θα ήθελα μόνο να επισημάνω ότι το μίσος είναι ένας πολύ κακός σύμβουλος. Δεν οδηγεί πουθενά παρά μόνο σε περισσότερο μίσος. Αυτό, παρεμπιπτόντως, είναι ένα θετικό μάθημα που μπορούμε να πάρουμε από τη νοτιοαφρικανική εμπειρία. Εκεί το μίσος υπερνικήθηκε σε μια αξιοπρόσεκτη έκταση, κυρίως χάρη στην «Επιτροπή Αλήθειας και Συμφιλίωσης» με επικεφαλής τον αρχιεπίσκοπο Tutu, όπου οι άνθρωποι αναγνώρισαν τα παλιότερα αισθήματα δυσαρέσκειάς τους.

Ένα πράγμα είναι σίγουρο: το μίσος δεν οδηγεί στην ειρήνη. Επιτρέψτε μου να είμαι αρκετά κατηγορηματικός σχετικά με αυτό, γιατί νιώθω πως μερικοί άνθρωποι το ξεχνάμε κάτω από το βάρος της δίκαιης αγανάκτησής που τους προκαλεί η Ισραηλινή κατοχή. Η ειρήνη επέρχεται μεταξύ εχθρών, μετά από έναν πόλεμο, στον οποίο έχουν συμβεί πάντα φοβερά πράγματα. Η ειρήνη μπορεί να επέλθει και να διατηρηθεί μεταξύ λαών που είναι προετοιμασμένοι να ζήσουν ο ένας με τον άλλο, σέβονται ο ένας τον άλλο, αναγνωρίζουν την ανθρώπινη φύση ο ένας του άλλου. Δεν είναι απαραίτητο να αγαπιούνται. Η περιγραφή της άλλης πλευρά ως τέρατα μπορεί να είναι χρήσιμη για να εξαπολυθεί ένας πόλεμος, αλλά εξαιρετικά άχρηστη για να επιτευχθεί ειρήνη.

Όταν λαμβάνω μια επιστολή που στάζει έχθρα για το Ισραήλ, αυτό απεικονίζει όλους τους Ισραηλινούς (και εμένα φυσικά) ως τέρατα. Αδυνατώ να δω πως ο συγγραφέας της φαντάζεται την ειρήνη. Ειρήνη με τα τέρατα; Άγγελοι και τέρατα να ζουν πλάι-πλάι ειρηνικά και αρμονικά σε ένα κράτος, μισώντας ο ένας τα άντερα του αλλουνού;

Η οπτική ενός Ισραήλ ως μονολιθική οντότητα που αποτελείται από ρατσιστές και βάρβαρους καταπιεστές είναι μια καρικατούρα. Το Ισραήλ είναι μια σύνθετη κοινωνία, που παλεύει με τον εαυτό της. Οι δυνάμεις του καλού και του κακού, και πολλές άλλες ανάμεσα, είναι εγκλωβισμένες σε μια καθημερινή μάχη σε πολλά διαφορετικά μέτωπα. Οι έποικοι και οι υποστηρικτές τους είναι ισχυροί, ίσως και να δυναμώνουν περισσότερο (παρόλο που πολύ αμφιβάλω), αλλά απέχουν πολύ – ακόμα και κατά τη δική τους άποψη – από μια αποφασιστική νίκη. Ο Neve Gordon, για παράδειγμα, αφέθηκε ανενόχλητος στη θέση του στο Πανεπιστήμιο Ben Gurion, γιατί οποιαδήποτε προσπάθεια να απομακρυνθεί θα προκαλούσε δημόσια κατακραυγή.

Δεν έχω επίσης καμιά λογομαχία με αυτούς που θέλουν τη διάλυση του κράτους του Ισραήλ. Είναι δικαίωμά τους να το επιδιώκουν, όσο είναι και δικό μου δικαίωμα να θέλω τη διάλυση, ας πούμε, των ΗΠΑ ή της Γαλλίας, που δεν έχουν επίσης ακηλίδωτο παρελθόν. Διαβάζοντας μερικά από τα μηνύματα που έλαβα και προσπαθώντας να αναλύσω το περιεχόμενό τους, έχω την αίσθηση πως δεν πρόκειται τόσο για το μποϊκοτάζ ενάντια στο Ισραήλ όσο για την ίδια την ύπαρξή του. Μερικοί από τους επιστολογράφους προφανώς θεωρούν πως η δημιουργία του κράτους του Ισραήλ ήταν ένα τρομερό λάθος από την αρχή, και γι’ αυτό πρέπει να αναθεωρηθεί. Να γυρίσει ο τροχός της ιστορίας περίπου 62 χρόνια πριν και να ξαναρχίσουμε από την αρχή.

Αυτό που πραγματικά με ενοχλεί είναι πως σχεδόν κανείς στη Δύση δε βγαίνει να πει καθαρά: Το Ισραήλ πρέπει να καταργηθεί. Μερικές από τις προτάσεις, όπως εκείνες για το «Ένα Κράτος», ηχούν ως ευφημισμοί. Αν κάποιος πιστεύει πως το κράτος του Ισραήλ πρέπει να καταργηθεί και να αντικατασταθεί από ένα κράτος της Παλαιστίνης, ή ένα κράτος της ευτυχίας, γιατί δεν το λέει ανοιχτά;

Φυσικά, αυτό δε σημαίνει ειρήνη. Η ειρήνη ανάμεσα στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη προϋποθέτει πως το Ισραήλ θα υπάρχει. Η ειρήνη μεταξύ των δύο λαών προϋποθέτει πως και οι δύο θα έχουν το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και θα συμφωνήσουν για την ειρήνη. Πιστεύει κανείς πραγματικά πως τα ρατσιστικά τέρατα όπως εμείς θα συμφωνήσουμε να καταργήσουμε το κράτος μας εξαιτίας ενός μποϊκοτάζ;

Οι Γάλλοι και οι Γερμανοί δεν συμφώνησαν να ζήσουν σε ένα κοινό κράτος, παρόλο που οι διαφορές τους ήταν ασύγκριτα μικρότερες από αυτές ανάμεσα στους Εβραίους Ισραηλινούς και τους Άραβες Παλαιστίνιους. Αντί γι’ αυτό έστησαν μια Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελούμενη από έθνη-κράτη. Περίπου 50 χρόνια μετά κάλεσα για μια παρόμοια Σημιτική Ένωση, που να περιλαμβάνει το Ισραήλ και την Παλαιστίνη και εξακολουθώ να το υποστηρίζω.

Εν πάση περιπτώσει δεν έχει νόημα να διαφωνεί κανείς με αυτούς που προσεύχονται για την εξαφάνιση του κυρίαρχου κράτους του Ισραήλ περισσότερο απ’ ότι προσεύχονται για την εμφάνιση ενός κυρίαρχου κράτους της Παλαιστίνης δίπλα του. Η πραγματική διαφωνία βρίσκεται ανάμεσα σε αυτούς που θέλουν να δουν την ειρήνη ανάμεσα στα δύο κράτη, το Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Το ερώτημα είναι: πώς μπορεί αυτή η ειρήνη να επιτευχθεί; Αυτή είναι μια τίμια συζήτηση και διεξάγεται γενικά με πολιτικό τρόπο. Η συζήτηση μου με τον Neve Gordon γίνεται μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο.

Οι υπέρμαχοι του μποϊκοτάζ πιστεύουν πως ο κύριος, στην πραγματικότητα ο μόνος τρόπος να πειστεί το Ισραήλ να εγκαταλείψει τα κατεχόμενα εδάφη και να συμφωνήσει στην ειρήνη είναι να ασκήσουν εξωτερικές πιέσεις. Δεν έχω καμία φιλονικία με την ιδέα της εξωτερικής πίεσης. Το ζήτημα είναι: πίεση σε ποιόν; Στην κυβέρνηση, τους έποικους και τους υποστηρικτές τους, ή συνολικά στον Ισραηλινό λαό; Η πρώτη απάντηση είναι πιστεύω η σωστή. Γι’ αυτό ελπίζω πως ο πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα θα κοινοποιήσει ένα λεπτομερές ειρηνευτικό σχέδιο με ένα καθορισμένο χρονοδιάγραμμα και θα ασκήσει τις απέραντες δυνάμεις πειθούς των ΗΠΑ για να φέρει τις δύο πλευρές σε συμφωνία. Δεν πιστεύω πως αυτό είναι πολιτικά εφικτό χωρίς την υποστήριξη ενός μεγάλου μέρους της ισραηλινής κοινωνίας (και, παρεμπιπτόντως, της Εβραϊκής κοινότητας των ΗΠΑ).

Κάποιοι αναγνώστες έχουν χάσει κάθε ελπίδα από τον Ομπάμα. Αυτό είναι, αναμφίβολα, πρόωρο. Ο Ομπάμα δεν έχει παραδοθεί στον Μπένζαμιν Νετανιάχου – στην πραγματικότητα μάλλον συμβαίνει το αντίθετο. Η προσπάθεια συνεχίζεται, είναι μια σκληρή προσπάθεια ενάντια στην αποφασιστική αντίθεση, και πρέπει να κάνουμε ότι μπορούμε για να βοηθήσουμε την ειρηνευτική πολιτική του Ομπάμα να επικρατήσει. Πρέπει να το κάνουμε ως Ισραηλινοί, μέσα από το Ισραήλ, και με αυτόν τον τρόπο να δείξουμε πως δεν πρόκειται για μια προσπάθεια, έναν αγώνα των ΗΠΑ ενάντια στο Ισραήλ, αλλά μια κοινή προσπάθεια ενάντια στην Ισραηλινή κυβέρνηση και τους έποικους.

Οποιοδήποτε μποϊκοτάζ πρέπει να εξυπηρετεί αυτό το σκοπό: την απομόνωση των εποίκων και των ατόμων και ιδρυμάτων που ανοιχτά τους υποστηρίζουν, όχι όμως και την κήρυξη πολέμου στο Ισραήλ και τον Ισραηλινό λαό ως τέτοιο. Στα 11 χρόνια που έχουν περάσει από όταν το Gush Shalom ξεκίνησε το μποϊκοτάζ των προϊόντων των εποίκων, η διαδικασία αυτή έχει δυναμώσει. Πρέπει να επαινέσουμε την απόφαση της Νορβηγίας, αυτή τη βδομάδα, να αποσύρει τις επενδύεις της από την Ισραηλινή εταιρεία Elbit, λόγω της εμπλοκής της με το «Διαχωριστικό Τείχος» που χτίζεται σε Παλαιστινιακή γη με στόχο να προσαρτήσει τα κατεχόμενα εδάφη στο Ισραήλ. Πρόκειται για ένα θαυμάσιο παράδειγμα: μια στοχευμένη δράση ενάντια σε έναν συγκεκριμένο στόχο, βασισμένη σε μια απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου.

Πιστεύω πως πολλά περισσότερα μπορούν να γίνουν από μια συμπυκνωμένη εθνική και διεθνή εκστρατεία. Πρέπει να φτιαχτεί ένα κεντρικό γραφείο για να κατευθύνει την προσπάθεια αυτή σε όλο τον κόσμο, ενάντια σε σαφείς και συγκεκριμένους στόχους. Μια τέτοια προσπάθεια θα μπορούσε να ενισχυθεί από την παγκόσμια κοινή γνώμη, που αποσύρεται από την ιδέα του μποϊκοτάζ του Ισραηλινού κράτους, και όχι μόνο λόγω της μνήμης του Ολοκαυτώματος, αλλά θα συνταυτιστεί με δράσεις ενάντια στην Κατοχή και την καταπίεση.

Έχω δεχτεί ερωτήματα σχετικά με την αντίδραση των Παλαιστίνιων στην ιδέα του μποϊκοτάζ. Αυτή τη στιγμή, οι Παλαιστίνιοι δεν μποϊκοτάρουν ούτε τους εποικισμούς, στην πραγματικότητα είναι οι Παλαιστίνιοι εργάτες αυτοί που χρίζουν σχεδόν όλα τα σπίτια των εποίκων, λόγω οικονομικών αναγκών. Μπορούμε μόνο να μαντέψουμε τα αισθήματά τους. όλοι οι Παλαιστίνιοι που σέβονται τον εαυτό τους, φυσικά, θα υποστήριζαν οποιοδήποτε αποτελεσματικό μέτρο που κατευθύνεται ενάντια στην κατοχή. Αλλά δεν θα ήταν τίμιο να τους δελεάζουμε με την ψεύτικη ελπίδα ότι ένα παγκόσμιο μποϊκοτάζ θα κάνει το Ισραήλ να γονατίσει. Η αλήθεια είναι πως μόνο η στενή συνεργασία Παλαιστίνιων, Ισραηλινών και διεθνών ειρηνευτικών δυνάμεων θα μπορέσει να παράξει την απαραίτητη ορμή για να σταματήσει η κατοχή και να επιτευχθεί η ειρήνη.

Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό επειδή ο στόχος μας σήμερα στο Ισραήλ δεν είναι τόσο να πειστεί η πλειοψηφία των Ισραηλινών πως η ειρήνη είναι καλή και το τίμημα αποδεκτό, αλλά πως η ειρήνη είναι γενικά εφικτή. Οι περισσότεροι Ισραηλινοί έχουν χάσει κάθε ελπίδα και η αναγέννηση των ελπίδων τους είναι απόλυτα ζωτικής σημασίας ζήτημα στο δρόμο προς την ειρήνη.

Για να απομακρύνω οποιαδήποτε παρερμηνεία σχετικά με το πρόσωπό μου, επιτρέψτε μου να δηλώσω όσο πιο καθαρά γίνεται τη θέση μου:

Είμαι Ισραηλινός. Είμαι Ισραηλινός πατριώτης. Θέλω το κράτος μου να είναι δημοκρατικό, κοσμικό και φιλελεύθερο, να σταματήσει την κατοχή και να ζει ειρηνικά τόσο με το ελεύθερο και κυρίαρχο Παλαιστινιακό κράτος που θα δημιουργηθεί δίπλα τους, όσο και με τον Αραβικό κόσμο συνολικά. Θέλω το Ισραήλ να είναι ένα κράτος που θα ανήκει σε όλους τους πολίτες του, χωρίς διακρίσεις εθνικής προέλευσης, φύλου, θρησκείας ή γλώσσας, με πλήρη και ίσα δικαιώματα για όλους, ένα κράτος στο οποίο η Εβραιόφωνη πλειοψηφία θα διατηρήσει τους στενούς δεσμούς της με τις Εβραϊκές κοινότητες σε όλο τον κόσμο, και οι Αραβόφωνοι πολίτες θα είναι ελεύθεροι να διατηρήσουν τους στενούς δεσμούς τους με τους Παλαιστίνιους αδελφούς και αδελφές τους και τον Αραβικό κόσμο.

Αν αυτό είναι ρατσισμός, Σιωνισμός ή κάτι ακόμα χειρότερα – ας είναι.

Η προσευχή του D.Tutu

του Uri Avnery. Πηγή: http://zope.gush-shalom.org/home/en 29 Αυγούστου 2009

Πόσο συνέβαλε το μποϊκοτάζ της Νοτίου Αφρικής στην πτώση του ρατσιστικού καθεστώτος; Τη βδομάδα αυτή μίλησα σχετικά με αυτό το ζήτημα που με απασχολούσε καιρό, με τον Ντέσμοντ Τούτου. Κανείς δεν είναι καταλληλότερος για να απαντήσει την ερώτηση αυτή. Ο Tutu, ο Νοτιοαφρικανός αγγλικανός αρχιεπίσκοπος και κάτοχος του βραβείου Νόμπελ, ήταν ένας από τους ηγέτες της μάχης ενάντια στο απαρτχάιντ και, αργότερα, πρόεδρος της Επιτροπής για την Αλήθεια και τη Συμφιλίωση, που ερεύνησε τα εγκλήματα του καθεστώτος. Την τελευταία εβδομάδα επισκέφθηκε το Ισραήλ με τους «Πρεσβύτερους», μια οργάνωση παλαίμαχων πολιτικών από όλο τον κόσμο που ιδρύθηκε από τον Νέλσον Μαντέλα.

Το θέμα του μποϊκοτάζ ήρθε στην επιφάνεια ξανά αυτή τη βδομάδα μετά από ένα άρθρο του Δρ. Neve Gordon που εμφανίστηκε στους Λος Άντζελες Τάιμς, και καλούσε για ένα παγκόσμιο μποϊκοτάζ του Ισραήλ. Ανέφερε το παράδειγμα της Νότιας Αφρικής για να δείξει πως ένα παγκόσμιο μποϊκοτάρισμα θα μπορούσε να αναγκάσει το Ισραήλ να βάλει ένα τέλος στην κατοχή που την συνέκρινε με το καθεστώς του απαρτχάιντ.

Γνωρίζω και σέβομαι τον Neve Gordon για πολλά χρόνια. Πριν γίνει λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Ben Gurion στην Beersheba, είχε οργανώσει πολλές διαδηλώσεις ενάντια στο διαχωριστικό τείχος στην περιοχή της Ιερουσαλήμ, στις οποίες συμμετείχα και εγώ. Λυπάμαι που δεν μπορώ να συμφωνήσω μαζί του αυτή τη φορά – ούτε για την ομοιότητα με τη Νότια Αφρική, ούτε με την αποτελεσματικότητα ενός μποϊκοτάζ εναντίον του Ισραήλ.

Υπάρχουν διάφορες απόψεις για την συμβολή τους μποϊκοτάζ στην επιτυχία του αγώνα ενάντια στο απαρτχάιντ. Σύμφωνα με μία από αυτές, η συμβολή ήταν αποφασιστική. Μια άλλη άποψη ισχυρίζεται πως ο αντίκτυπος του μποϊκοτάζ ήταν οριακός. Κάποιοι θεωρούν πως ο αποφασιστικός παράγοντας ήταν η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Μετά από αυτήν οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους δεν είχαν πλέον κανένα λόγο να υποστηρίζουν το καθεστώς της Νότιας Αφρικής, που ως τότε θεωρούνταν στυλοβάτης του παγκόσμιου αγώνα ενάντια στον κομμουνισμό.

«Το μποϊκοτάζ ήταν πάρα πολύ σημαντικό» μου είπε ο Tutu. «Πολύ περισσότερο σημαντικό από τον ένοπλο αγώνα». Πρέπει να υπενθυμίσω ότι, σε αντίθεση με τον Μαντέλα, ο Tutu ήταν υπέρμαχος του μη-βίαιου αγώνα. Κατά τη διάρκεια των 28 χρόνων που ο Μαντέλα έλιωνε στη φυλακή, θα μπορούσε να είχε αφεθεί ελεύθερος οποιαδήποτε στιγμή, εάν συμφωνούσε απλά να υπογράψει μια δήλωση καταδίκης της «τρομοκρατίας». Το αρνήθηκε. «Η σημασία του μποϊκοτάζ δεν ήταν μόνο οικονομική», εξηγεί ο αρχιεπίσκοπος. «αλλά και ηθική. Οι νοτιοαφρικανοί είναι για παράδειγμα, τρελοί με τον αθλητισμό. Το μποϊκοτάζ, που εμόδιζε τις ομάδες τους να βγαίνουν στο εξωτερικό, τους χτύπησε πολύ σκληρά. Αλλά το κύριο ήταν ότι μας έδωσε την αίσθηση πως δεν ήμασταν μόνοι, πως ολόκληρος ο κόσμος ήταν μαζί μας. Αυτό μας έδωσε τη δύναμη να συνεχίσουμε».

Προκειμένου να δείξει τη σημασία του μποϊκοτάζ μου διηγήθηκε την ακόλουθη ιστορία: Το 1989, ο μετριοπαθής λευκός ηγέτης Frederic Willem de Klerk, εξελέγη Πρόεδρος της Νότιας Αφρικής. Αναλαμβάνοντας καθήκοντα δήλωσε την πρόθεσή του να οργανώσει ένα πολυφυλετικό καθεστώς. «Τον κάλεσα για να τον συγχαρώ και το πρώτο πράγμα που μου είπε ήταν: Τώρα θα ανακαλέσετε το μποϊκοτάζ;»

Μου φαίνεται πως η απάντηση αυτή του Tutu υπογραμμίζει την τεράστια διαφορά ανάμεσα στην πραγματικότητα της Νότιας Αφρικής και τη δική μας σήμερα. Ο αγώνας στη Νότια Αφρική ήταν μεταξύ μιας μεγάλης πλειοψηφίας και μιας μικρής μειονότητας. Μεταξύ ενός γενικού πληθυσμού σχεδόν 50 εκατομμυρίων, οι λευκοί ανέρχονταν σε λιγότερο από 10%. Αυτό σημαίνει πως περισσότεροι από το 90% των κατοίκων της χώρας υποστήριζε το μποϊκοτάζ, παρά το επιχείρημα ότι έβλαπτε και τους ίδιους.

Στο Ισραήλ, ισχύει το εντελώς αντίθετο. Οι Εβραίοι ανέρχονται στο 80% του Ισραηλινού πληθυσμού, και αποτελούν μια πλειοψηφία περίπου 60% σ’ όλη τη χώρα μεταξύ της Μεσογείου Θάλασσας και του ποταμού Ιορδάνη. Το 99,9% των Εβραίων αντιτίθενται στο μποϊκοτάρισμα του Ισραήλ. Δεν πρόκειται να νιώσουν πως «ολόκληρος ο κόσμος είναι μαζί μας», αλλά αντίθετα ότι «όλος ο κόσμος είναι εναντίον μας».

Στη Νότια Αφρική, το παγκόσμιο μποϊκοτάζ βοήθησε να ενισχυθεί η πλειοψηφία και να ισχυροποιηθεί ο αγώνας της. Ο αντίκτυπος του μποϊκοτάζ στο Ισραήλ θα ήταν ο ακριβώς αντίθετος: θα ωθούσε τη μεγάλη πλειοψηφία στην αγκαλιά της άκρας δεξιάς και θα δημιουργούσε μια νοοτροπία οχύρωσης απέναντι στον «αντισημιτικό κόσμο». (Το μποϊκοτάζ θα είχε φυσικά διαφορετικό αντίκτυπο στους Παλαιστίνιους, αλλά αυτός δεν είναι ο στόχος αυτών που το υποστηρίζουν).

Οι άνθρωποι δεν είναι παντού οι ίδιοι. Φαίνεται πως οι Μαύροι στη Νότια Αφρική είναι πολύ διαφορετικοί από τους Ισραηλινούς, αλλά και από τους Παλαιστίνιους. Η κατάρρευση του καταπιεστικού, ρατσιστικού καθεστώτος δεν τους οδήγησε σε ένα λουτρό αίματος, όπως θα μπορούσε να είχε προβλεφθεί, αλλά αντίθετα στην ίδρυση της Επιτροπής για την Αλήθεια και τη Συμφιλίωση. Συγχώρεση, αντί για εκδίκηση. Σε όσους εμφανίστηκαν ενώπιον της Επιτροπής και παραδέχτηκαν τα παραπτώματά τους δόθηκε χάρη. Αυτό ήταν σε αρμονία με την Χριστιανική πίστη, αλλά και με την Εβραϊκή Βιβλική υπόσχεση: «Όποιος ομολογήσει και απαρνηθεί (τις αμαρτίες του) θα λάβει έλεος» (Παροιμίες28:13). Είπα στον επίσκοπο ότι θαυμάζω όχι μόνο τους ηγέτες που επέλεξαν αυτό το δρόμο αλλά και το λαό που τον δέχτηκε.

Μια από τις βαθύτερες διαφορές ανάμεσα στις δύο συγκρούσεις αφορά το Ολοκαύτωμα. Οι αιώνες των πογκρόμ έχουν αποτυπώσει στην πεποίθηση των Εβραίων την πεποίθηση πως ολόκληρος ο κόσμος είναι εναντίον τους. Αυτή η πεποίθηση ενισχύθηκε στο εκατονταπλάσιο από το Ολοκαύτωμα. Κάθε Εβραίος Ισραηλινός μαθαίνει στο σχολείο πως «ολόκληρος ο κόσμος έμεινε σιωπηλός» όταν δολοφονούνταν έξι εκατομμύρια Εβραίοι. Η πεποίθηση αυτή έχει ριζώσει στις βαθύτερες πτυχές της Εβραϊκής ψυχής. Ακόμα κι όταν είναι σε λήθαργο, είναι εύκολο να την ξυπνήσει κανείς. (Λόγω αυτής της πεποίθησης κατέστη δυνατόν, την προηγούμενη βδομάδα ο Avigdor Lieberman να κατηγορήσει ολόκληρο το Σουηδικό έθνος για συνεργασία με τους Ναζί, εξαιτίας ενός βλακώδους άρθρου σε μια Σουηδική ταμπλόιντ εφημερίδα).

Είναι πολύ πιθανό πως η εβραϊκή πεποίθηση ότι «όλος ο κόσμος είναι εναντίον μας» είναι παράλογη. Αλλά στη ζωή των εθνών, όπως και στη ζωή των ατόμων, είναι παράλογο να αγνοείται το παράλογο. Το Ολοκαύτωμα θα έχει αποφασιστική επίδραση σε οποιαδήποτε έκκληση για ένα μποϊκοτάζ εις βάρος του Ισραήλ. Οι ηγέτες του ρατσιστικού καθεστώτος στη Νότια Αφρική συμπαθούσαν ανοιχτά τους Ναζί και γι’ αυτό τέθηκαν και υπό περιορισμό στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το απαρτχάιντ βασίστηκε στις ίδιες ρατσιστικές θεωρίες που ενέπνευσαν τον Αδόλφο Χίτλερ. Ήταν εύκολο να πείσεις τον πολιτισμένο κόσμο να μποϊκοτάρει ένα τέτοιο απεχθές καθεστώς. Οι Ισραηλινοί, από την άλλη πλευρά, αντιμετωπίζονται ως θύματα του Ναζισμού. Η έκκληση για μποϊκοτάζ θα θυμίσει σε πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο το Ναζιστικό σύνθημα “Kauft nicht bei Juden!” – Μην αγοράζεται από τους Εβραίους.

Αυτό δεν ισχύει για κάθε είδος μποϊκοτάζ. Περίπου 11 χρόνια πριν, το κίνημα Gush Shalom, στο οποίο ενεργοποιούμε, κάλεσε για το μποϊκοτάζ των προϊόντων των εποικισμών. Η πρόθεσή του ήταν να διαχωρίσει τους έποικους από το Ισραηλινό κοινό και να δείξει πως υπάρχουν δύο είδη Ισραηλινών. Το μποϊκοτάζ αυτό ήταν σχεδιασμένο ώστε να ενισχύσει τους Ισραηλινούς που αντιτίθενται στην κατοχή, χωρίς να γίνεται αντι-Ισραηλινό ή αντισημιτικό. Από τότε, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δουλέψει σκληρά προκειμένου να κλείσει της πύλες της στα προϊόντα των εποίκων, και σχεδόν κανείς δεν την κατηγόρησε για αντισημιτισμό.

Ένα από τα κύρια πεδία μάχης στον αγώνα μας για ειρήνη είναι η Ισραηλινή κοινή γνώμη. Οι περισσότεροι ισραηλινοί πιστεύουν σήμερα πως η ειρήνη είναι μεν επιθυμητή αλλά αδύνατη (εξαιτίας των Αράβων, φυσικά). Πρέπει να τους πείσουμε όχι ότι η ειρήνη θα ήταν καλή για το Ισραήλ, αλλά ότι είναι ρεαλιστικό να επιτευχθεί.

Όταν ο αρχιεπίσκοπος ρώτησε, τί ελπίζουμε εμείς οι Ισραηλινοί ακτιβιστές, του είπα: «Ελπίζουμε πως ο Μπάρακ Ομπάμα θα ανακοινώσει ένα περιεκτικό και λεπτομερές ειρηνευτικό σχέδιο και θα ασκήσει όλη τη δύναμη πίεσης των ΗΠΑ για να πείσει τα συμβαλλόμενα μέρη να το δεχτούν. Ελπίζουμε πως ολόκληρος ο κόσμος θα συνταχτεί πίσω από αυτή την προσπάθεια. Και ελπίζουμε πως αυτό θα βοηθήσει να σταθεί το Ισραηλινό φιλειρηνικό κίνημα ξανά στα πόδια του και να πειστεί η κοινή γνώμη του Ισραήλ πως είναι και αξίζει και γίνεται να ακολουθήσουμε το δρόμο της ειρήνης με την Παλαιστίνη.

Όποιος τρέφει τέτοιες ελπίδες δεν μπορεί να υποστηρίξει την έκκληση για μποϊκοτάρισμα του Ισραήλ. Αυτοί που ζητάνε ένα μποϊκοτάζ είναι απελπισμένοι. Και αυτή είναι η ρίζα του ζητήματος. Ο Neve Gordon και οι συνεργάτες του σ’ αυτή την προσπάθεια έχουν απελπιστεί με τους Ισραηλινού. Έχουν φτάσει στο συμπέρασμα πως δεν υπάρχει περίπτωση να αλλάξει η Ισραηλινή κοινή γνώμη. Σύμφωνα μ’ αυτούς, η σωτηρία δεν μπορεί να έρθει από τα μέσα. Πρέπει να αγνοηθεί το Ισραηλινό κοινό και να επικεντρωθούμε σε παγκόσμιες κινητοποιήσεις ενάντια στο κράτος του Ισραήλ. (Μερικοί απ’ αυτούς πιστεύουν οπωσδήποτε πως το κράτος του Ισραήλ πρέπει να διαλυθεί και να αντικατασταθεί από ένα διεθνικό κράτος).

Δεν συμμερίζομαι ούτε την άποψη, ούτε και την απελπισία για τον ισραηλινό λαό, στον οποίο ανήκω, ούτε την ελπίδα πως ο κόσμος θα ξεσηκωθεί και θα αναγκάσει το Ισραήλ να αλλάξει τους τρόπους του παρά τη θέλησή του. Για να συμβεί αυτό, ο μποϊκοτάζ πρέπει να συγκεντρώσει παγκόσμια ορμή, να το υιοθετήσουν οι ΗΠΑ, να καταρρεύσει η Ισραηλινή οικονομία και να σπάσει το ηθικό του Ισραηλινού κοινού. Πόσο καιρό θα πάρει κάτι τέτοιο για να γίνει; Είκοσι χρόνια; Πενήντα; Μια αιωνιότητα;

Φοβάμαι πως αυτό αποτελεί ένα παράδειγμα μιας λάθους διάγνωσης που οδηγεί σε μια λάθος θεραπεία. Για να είμαι ακριβής: η εσφαλμένη υπόθεση πως η Ισραηλινο-Παλαιστινιακή σύγκρουση μοιάζει με την εμπειρία της Νότιας Αφρικής οδηγεί στη λανθασμένη επιλογή στρατηγικής.

Πράγματι, η Ισραηλινή κατοχή και το σύστημα του απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής έχουν ορισμένα παρόμοια χαρακτηριστικά. Στη Δυτική Όχθη, υπάρχουν δρόμοι «μόνο για Ισραηλινούς». Αλλά η Ισραηλινή πολιτική δεν βασίζεται σε φυλετικές θεωρίες αλλά σε μια εθνική σύγκρουση. Ένα μικρό αλλά σημαντικό παράδειγμα: στη Νότια Αφρική, ένας λευκός και μια μαύρη γυναίκα (ή το αντίστροφο) δεν μπορούσαν να παντρευτούν, και οι σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ τους ήταν έγκλημα. Στο Ισραήλ δεν υπάρχει τέτοια απαγόρευση. Από την άλλη πλευρά, ένας Άραβας Ισραηλινός πολίτης που παντρεύεται μια γυναίκα από τα κατεχόμενα εδάφη (ή το αντίστροφο) δεν μπορεί να φέρει την/τον σύζυγό του στο Ισραήλ. Ο λόγος: προστασία της Εβραϊκής πλειοψηφίας στο Ισραήλ. Και οι δύο περιπτώσεις είναι κατακριτέες, αλλά βασικά διαφορετικές.

Στη Νότια Αφρική υπήρχε συνολική συμφωνία ανάμεσα στις δύο πλευρές για την ενότητα της χώρας. Ο αγώνας είχε να κάνει με το καθεστώς. Τόσο οι Λευκοί όσο και οι Μαύροι θεωρούσαν τους εαυτούς τους Νοτιοαφρικανούς και ήταν αποφασισμένοι να κρατήσουν τη χώρα τους άθικτη. Οι Λευκοί δεν ήθελαν διαχωρισμό, και δεν μπορούσαν στην πραγματικότητα να τον θέλουν γιατί η οικονομία τους βασίζονταν στην εργασία των μαύρων.

Σ’ αυτή τη χώρα, οι Ισραηλινοί Εβραίοι και οι Παλαιστίνιοι Άραβες δεν έχουν κάτι κοινό – ούτε ένα κοινό εθνικό αίσθημα, ούτε κοινή θρησκεία, ούτε κοινή κουλτούρα ή κοινή γλώσσα. Η συντριπτική πλειοψηφία των Ισραηλινών θέλουν ένα Ιουδαϊκό (ή Εβραϊκό) κράτος ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των Παλαιστινίων θέλουν ένα Παλαιστινιακό (ή ισλαμικό) κράτος. Το Ισραήλ δεν εξαρτάται από τους Παλαιστίνιους εργάτες, αντίθετα, οδηγεί τους Παλαιστίνιους έξω από την αγορά εργασίας. Γι’ αυτό υπάρχει τώρα μιά παγκόσμια συναίνεση πως η λύση βρίσκεται στη δημιουργία ενός Παλαιστινιακού κράτους δίπλα στο Ισραήλ. Εν ολίγοις: οι δύο συγκρούσεις είναι θεμελιωδώς διαφορετικές. Επομένως, οι μέθοδες του αγώνα πρέπει κι αυτές απαραίτητα να είναι διαφορετικές.

Για να επιστρέψω στη συζήτησή μου με τον αρχιεπίσκοπο – μια ελκυστική προσωπικότητα που δεν μπορείς παρά να τον συμπαθήσεις με το που θα τον δεις – μου είπε πως συχνά προσεύχεται, και η αγαπημένη του προσευχή έχει ως εξής (το αναφέρω από μνήμης): «Θεέ μου, όταν κάνω λάθος σε παρακαλώ κάνε με πρόθυμο να το βλέπω, και όταν έχω δίκιο βοήθησέ με να ζήσω μ’ αυτό»

Ναι κύριε Ομπάμα. Μπορείτε!

Άρθρο του Uri Avnery στη σελίδα Palestine Chronicle 25 Ιούλη 2009

Κατ’ αρχάς μια ειλικρινής παραδοχή: Λάτρευα το ξενοδοχείο «Shepherd». Τα πρώτα χρόνια μετά τον πόλεμο των 6 ημερών, ήμουν τακτικός πελάτης. Η δουλειά μου στην Knesset απαιτούσε να διανυκτερεύω στην Ιερουσαλήμ τουλάχιστον δυό βράδια κάθε βδομάδα και μετά τον πόλεμο μεταφέρθηκα από τα ξενοδοχεία της Δυτικής Ιερουσαλήμ σε εκείνα της ανατολικής πλευράς της πόλης. Το Shepherd ήταν το αγαπημένο μου. Ένιωθα σαν να ήμουν στο σπίτι μου όταν έμενα εκεί. Η γοητεία του έγκειται στην ιδιαίτερη ατμόσφαιρά του. Βρίσκεται στο κέντρο της αρχαίας αραβικής πόλης που κεντρίζει την έντονη περιέργειά μου. Τα δωμάτια του είναι ψηλοτάβανα, επιπλωμένα με παλιά έπιπλα και διευθύνεται από δύο ηλικιωμένες κυρίες αραβικής καταγωγής που σπούδασαν στη Βηρυτό και εμποτίστηκαν από την Παλαιστινιακή και Λιβανέζικη κουλτούρα.

Η περιοχή που περιβάλει το ξενοδοχείο είναι η γειτονιά της γενιάς Al-Husseini. Οι ιδιοκτησίες αυτής της μεγάλης γενιάς που περιλαμβάνει περισσότερα από 5000 μέλη, περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής Sheikh Jarrah που περιλαμβάνει επίσης και το θρυλικό Orient House (σπίτι της Ανατολής). Η οικογένεια al-Husseini είναι μία από τις λίγες των αριστοκρατικών οικογενειών της Ιερουσαλήμ, και ίσως η πιο σεβαστή (τουλάχιστον έτσι πιστεύουν τα μέλη της). Για αιώνες η οικογένεια κατείχε τουλάχιστον τη μία από τις τρεις πιο σημαντικές θέσεις στην πόλη, εκείνη του Μεγάλου Μουφτή, του δημάρχου ή την ξεχωριστή θέση του υπεύθυνου για τα ισλαμικά προσκυνήματα και τεμένη. Το ξενοδοχείο Shepherd χτίστηκε από τον Hajj Amin al-Husseini, τον Μουφτή που ηγήθηκε της αραβικής επανάστασης στη δεκαετία του 1930 και έγινε ο Άραβας που μίσησε με όλη της την ψυχή η Εβραϊκή κοινότητα.

Πέρναγα ώρες συζητώντας με τις δύο ιδιοκτήτριες, μαθαίνοντας πολλά από την κουβέντα μας και συνδέθηκα πολύ με το μέρος. Ήταν μεγάλη η λύπη μου την ημέρα που το Shepherd έκλεισε. Δεν γνωρίζω πως η ιδιοκτησία του περιήλθε στα χέρια του αμερικανού εκατομμυριούχου βασιλιά του μπίνγκο του οποίου και είναι διακηρυγμένη πρόθεση να οργανώσει εβραϊκούς εποικισμούς σε ολόκληρη την αραβική πόλη και τώρα θέλει να χτίσει ένα οικιστικό συγκρότημα στη θέση του Shepherd.

Αρκετά όμως με αυτόν. Το θέμα μου είναι με ο Μπένζαμιν Νετανιάχου.

Στόχος του Νετανιάχου είναι ο εξιουδαϊσμός της Ιερουσαλήμ. Την τελευταία βδομάδα καυχήθηκε ότι τον τελευταίο του χρόνο στα πράγματα –πριν 10 χρόνια– οργάνωσε την οχυρωμένη εβραϊκή γειτονιά Har Homa. Με την Har Homa –της οποίας το πραγματικό όνομα είναι Jebel Abu Ghneim– έχω επίσης συναισθηματικούς δεσμούς. Πέρασα πολλές μέρες και νύχτες συμμετέχοντας στον αγώνα να αποτραπεί η δημιουργία του τερατώδους οικιστικού προγράμματος που ξεπροβάλλει τώρα εκεί.

Επικεφαλής του αγώνα αυτού ήταν ένας άλλος Husseini – ο αλησμόνητος Feisal στον οποίο έτρεφα ιδιαίτερη εκτίμηση. Δεν διστάζω να πω πως τον αγάπησα. Ήταν ευγενής με την πραγματική έννοια της λέξης. Γόνος αριστοκρατών αλλά με σεμνούς τρόπους, γενναιόδωρος και προσιτός, άνθρωπος της ειρήνης αλλά ατρόμητος στη μάχη με τα στρατεύματα του κατακτητή, ένας αληθινός Παλαιστίνιος πατριώτης, μετριοπαθής στις απόψεις του, σοφός και θαρραλέος. Ήταν γιός του Abd-al-Kader al-Husseini, ηγέτη των αράβων μαχητών στην περιοχή της Ιερουσαλήμ στον πόλεμο του 1948 που σκοτώθηκε στη μάχη για το «Castel» κοντά στην πόλη. Δεν πήρα μέρος σε εκείνη τη μάχη αλλά πέρασα από εκεί μερικές ώρες αργότερα με ένα κομβόι βοήθειας για το πολιορκημένο εβραϊκό τμήμα της Ιερουσαλήμ. Όπως και οι περισσότεροι σύντροφοί μου τον σεβόμουν ως έναν αξιότιμο εχθρό.

Η περιοχή της Har Homa, για εκείνους που έχουν ήδη ξεχάσει, ήταν ένας τόπος μοναδικής ομορφιάς μεταξύ Ιερουσαλήμ και Βηθλεέμ, ένας κυκλικός λόφος καλυμμένος με πυκνό δάσος. Οι καταστροφείς της Ιερουσαλήμ – ο βάρβαρος αυτός συνασπισμός καρχαριών του real estate, φανατικών εβραίων, αμερικάνων εκατομμυριούχων και θρησκευτικών μυστικιστών – αποφάσισαν να εξαφανίσουν αυτό το τελευταίο σημείο ομορφιάς προκειμένου να χτίσουν ένα πυκνό, οχυρωμένο και ιδιαίτερα άσχημο εβραϊκό εποικισμό. Υπό την ηγεσία του Feisal και του Ta’amri πρώην συζύγου της Ιορδανής πριγκίπισσας, οργανώθηκε ένα στρατόπεδο με τέντες διαμαρτυρίας. Όταν οι μπουλντόζες άρχισαν να κόβουν τα δέντρα και να ισοπεδώνουν την κορυφή του λόφου πραγματοποιήσαμε δεκάδες διαδηλώσεις και ολονυκτίες. Σε μια από αυτές υπέστην μια αιμορραγία που θα μου είχε κοστίσει τη ζωή εάν ένα παλαιστινιακό ασθενοφόρο δεν κατάφερνε να φτάσει στο σημείο που βρισκόμουν και να με μεταφέρει εγκαίρως στο νοσοκομείο. Γι’ αυτό έχω λοιπόν ένα συναισθηματικό δεσμό με την τοποθεσία.

Το ζήτημα του Shepherd είναι κομμάτι της άοκνης προσπάθεια «Εβραιοποίησης» της Ιερουσαλήμ. Με απλά λόγια: Μια εθνοκάθαρση. Πρόκειται για μια εκστρατεία που μετρά ήδη 42 χρόνια, από την πρώτη μέρα της κατοχής της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, αλλά η στιγμή που πραγματοποιείται αυτή η συγκεκριμένη επιχείρηση προκύπτει από τακτικές εκτιμήσεις. Ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει την ισχυρή αμερικανική πίεση να παγώσει τους εποικισμούς στη Δυτική Όχθη, αλλά αδυνατεί να το πράξει όσο παραμένει επικεφαλής του συνασπισμού που ο ίδιος επέλεξε ο οποίος αποτελείται από δεξιούς, θρησκευτικούς φανατικούς, εποίκους και απροκάλυπτα φασίστες. Έχει προσφέρει διάφορους «συμβιβασμούς» που όλοι βασίζονται σε ψευδή τεχνάσματα, αλλά οι αμερικανοί έχουν διδαχθεί από το παρελθόν και δεν πέφτουν σε τέτοιες παγίδες.

Ο σιαμαίος δίδυμος αδελφός του Έχουντ Μπάρακ, είναι απασχολημένος με το να διαρρέει στα ΜΜΕ «ειδήσεις» για μια μεγαλοπρεπή επιχείρηση: κάποια στιγμή, με ένα χτύπημα, όπως ο Μ. Αλέξανδρος χτύπησε το Γόρδιο Δεσμό, οι δεκάδες οικισμοί εποίκων που στήθηκαν από το 2001 και μετά με τη μυστική υποστήριξη της κυβέρνησης θα ξεριζωθούν. Αλλά εκτός από τους ανθρώπους των ΜΜΕ, σχεδόν κανείς δεν πιστεύει πως κάτι τέτοιο θα συμβεί πραγματικά. Και σίγουρα δεν το πιστεύουν οι έποικοι αν κρίνουμε από τα γεμάτα γνώση χαμόγελά τους.

Τί να κάνουν λοιπόν για να αποφύγουν να διαλύσουν τους συνοικισμούς; Ο Νετανιάχου, βασιλιάς των ελιγμών, έχει μια λύση: μια νέα πρόκληση θα τραβήξει την προσοχή μακριά από το ζήτημα. Το Shepherd τραβάει την προσοχή του κόσμου μακριά από τους λόφους της «Ιουδαίας και της Σαμάρειας». Όταν έχει πονόδοντο, ξεχνάς τη γκρίνια για τα υπόλοιπα ζητήματα...«Τί;» λέει «Οι μη Εβραίοι θα μας εμποδίσουν να χτίσουμε στην Ιερουσαλήμ; Την Ιερή μας Πόλη;! Την αιώνια πρωτεύουσά μας, που έχει συνδεθεί ξανά με την αιωνιότητα;! Τί αδιαντροπιά! Θα απαγορεύσουν στους Εβραίους να χτίζουν στη Νέα Υόρκη;! Θα απαγορέψουν στους Άγγλους να χτίζουν στο Λονδίνο;!». Ο Νετανιάχου πραγματικά άνοιξε τα φτερά του όταν διακήρυξε πως οποιοσδήποτε Άραβας μπορεί να ζήσει στη Δυτική Ιερουσαλήμ, άρα γιατί λοιπόν ένας Εβραίος να μην χτίσει ένα σπίτι στην Ανατολική Ιερουσαλήμ;

Όταν ο Νετανιάχου λέει τέτοια πράγματα, είναι δύσκολο να ξέρει κανείς αν συνειδητά διαδίδει ψέματα (αν και μπορούν εύκολα να αποκαλυφθούν) ή αν και ο ίδιος πιστεύει τις αναλήθειές του. Έτσι, για παράδειγμα, ισχυρίζεται πως θυμάται τους βρετανούς στρατιώτες μπροστά στο σπίτι του όταν ήταν παιδί – όταν έφυγε ο τελευταίος βρετανός στρατιώτης έφυγε από τη χώρα ένα χρόνο πριν τη γέννησή του.

Η αλήθεια είναι ότι με εξαιρετικά σπάνιες εξαιρέσεις, κανένας Άραβας δεν μπορεί να αποκτήσει διαμέρισμα στην Δυτική Ιερουσαλήμ, όχι μάλιστα να χτίσει κιόλας – αν και μεγάλα κομμάτια του δυτικού τμήματος της πόλης αποτελούνται από πρώην αραβικές γειτονιές, των οποίων οι κάτοικοι τράπηκαν σε φυγή ή εκδιώχθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου το 1948. Οι πρώην ιδιοκτήτες των σπιτιών σ’ αυτές τις περιοχές (όπως οι Talbiya, Katamon και Dir Yassin) οι οποίοι βρήκαν καταφύγιο στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και δεν τους επετράπη να γυρίσουν στα σπίτια τους όταν η Ιερουσαλήμ «ενώθηκε» το 1967, ούτε βέβαια τους δόθηκε κάποια αποζημίωση (όπως πρότεινα στην Knesset).

Αλλά ο Νετανιάχου δεν ενδιαφέρεται και τόσο για τον αν ο κόσμος τον πιστεύει ή όχι. Αυτή τη βδομάδα, όπως κάθε βδομάδα απ’ όταν επέστρεψε στην εξουσία, ήταν πλήρως απασχολημένος με το να επιβιώσει. Προκειμένου να επιβιώσει ο συνασπισμός του πρέπει να παραμείνει άθικτος. Για να το καταφέρει αυτό, πρέπει να δείχνει πως δεν «υποχωρεί» στην πίεση των ΗΠΑ και δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος από την Ιερουσαλήμ για να το αποδείξει.

Σχετικά με το ζήτημα της Ιερουσαλήμ οι επίσημοι εκπρόσωποι δεν κουράζονται να επαναλαμβάνουν πως υπάρχει μια εθνική συναίνεση. Από τοίχο σε τοίχο, από την αριστερά ως την άκρα δεξιά. Εντούτοις αυτός ο μύθος είναι νεκρός. Καμιά τέτοια συναίνεση δεν υπάρχει. Οι περισσότεροι ισραηλινοί είναι έτοιμοι να επιστρέψουν τις αραβικές περιοχές της Ανατολικής Ιερουσαλήμ στην Παλαιστινιακή δικαιοδοσία σε αντάλλαγμα για μια πραγματική ειρήνη. Δεν ξέρω καμιά εβραία μητέρα η οποία να είναι πρόθυμη να θυσιάσει το γιο της σε έναν πόλεμο για το ξενοδοχείο Shepherd.

Θέλω να αντικρούσω έναν ακόμα μύθο που διαδίδεται ανηλεώς από τα ΜΜΕ μας. Το μύθο ότι διαμορφώνεται μια εθνική συναίνεση ενάντια στον Πρόεδρο Ομπάμα. Πολλοί ισραηλινοί, πάρα πολλοί, ελπίζουν πως ο Μπάρακ Ομπάμα θα κάνει γι’ αυτούς αυτό που φαίνεται αδύνατο χωρίς αυτόν: θα τους φέρει την ειρήνη. Έχουν απελπιστεί από το πολιτικό μας σύστημα, από τον συνασπισμό και την αντιπολίτευση, από τη Δεξιά και την Αριστερά. Έχουν πειστεί πως μόνο μια εξωτερική δύναμη μπορεί να πραγματοποιήσει αυτή τους την ελπίδα. Αν πράγματι ο Ομπάμα διαφωνεί με τον Νετανιάχου στο ζήτημα του παγώματος των εποικισμών στη Δυτική Όχθη και στην επιμονή του δεύτερου να ενσωματώσει την Ανατολική Ιερουσαλήμ, πολλοί ισραηλινοί θα προσεύχονται να κερδίσει. Γνωρίζουν πως στη μάχη αυτή δεν είναι ο Νετανιάχου αλλά ο Ομπάμα που αντιπροσωπεύει τα πραγματικά συμφέροντα του Ισραήλ.

Το ζήτημα είναι εάν ο Ομπάμα έχει τη δύναμη να προχωρήσει όπως δεν το έχει κάνει κανένας προηγούμενος αμερικανός πρόεδρος από την εποχή του Αϊζενχάουερ. Ο Νετανιάχου δεν πιστεύει κάτι τέτοιο. Οι αμερικάνοι συνεργάτες του – οι ηττημένοι ρεπουμπλικάνοι, οι νεοσυντηρητικοί που τώρα κρύβονται, οι σχεδόν σιωπηλοί ευαγγελιστές ιεροκήρυκες – το ηττημένο αυτό στρατόπεδο ελπίζει να ανακάμψει ενθαρρύνοντας το εβραϊκό λόμπι και την ισραηλινή κυβέρνηση να προβοκάρει τον Ομπάμα. Ο Νετανιάχου, ο οποίος έχει κινητοποιήσει το Κογκρέσο ενάντια στο Λευκό Οίκο κατά το παρελθόν, πιστεύει πως μπορεί να το ξανακάνει.

Οι εφημερίδες μας με χαρά αναφέρουν, με διαγράμματα και γραφικές παραστάσεις πως η θέση του Ομπάμα κινδυνεύει. Δεν είναι δύσκολο να μαντέψουμε πως οι περισσότερες από τις πληροφορίες αυτές προέρχονται από τον υπουργό εξωτερικών Avigdor Lieberman, την ίδια πηγή που τροφοδοτεί τα αμερικανικά ΜΜΕ με αναφορές για την αύξηση της δυσαρέσκειας της Ισραηλινής κοινής γνώμης ενάντια στον Ομπάμα. Σύντομα τα ΜΜΕ στις ΗΠΑ θα δείχνουν ισραηλινούς διαδηλωτές με φωτογραφίες του Ομπάμα ως Ες-Ες, όπως έγινε παλιότερα με τον Γιάσερ Αραφάτ και τον Γιτζάκ Ράμπιν.

Η μάχη δεν αφορά 20 οικισμούς, ούτε 20 διαμερίσματα στην περιοχή του ξενοδοχείου Shepherd. Κάθε σπίτι σε κάθε συνοικισμό εποίκων της Δυτικής Όχθης υπηρετεί έναν ανώτερο σκοπό: την καταστροφή κάθε πιθανότητας για ειρήνη. Κάθε ισραηλινό σπίτι στην Ανατολική Ιερουσαλήμ εξυπηρετεί τον ίδιο «υψηλό» σκοπό. Οι αντίπαλοι της ειρήνης γνωρίζουν πως κανένας Άραβας ηγέτης δεν θα υπογράψει συμφωνία ειρήνης η οποία δεν θα προσδιορίζει την Ανατολική Ιερουσαλήμ ως Παλαιστινιακή πρωτεύουσα, και δεν θα παραχωρεί το σύνολο της Δυτικής Όχθης στο κράτος της Παλαιστίνης.

Μια ιστορική ευθύνη στηρίζεται στους ώμους του Μπάρακ Ομπάμα: να μην υποχωρήσει, να μην υποκύψει , να μην «συμβιβαστεί». Να επιμείνει στο ολοκληρωτικό πάγωμα των εποικισμών, ως πρώτο και απαραίτητο βήμα για την ειρήνη. Τόσο για το δικό του όφελος, όσο και για το δικό μας.

Σαν ισραηλινός αισθάνομαι την ανάγκη να του απαντήσω: "Ναι, κύριε Ομπάμα. Μπορείτε!"