Για πολύ καιρό οι ΗΠΑ μεταχειρίζονταν την Παλαιστίνη ως μη σχετική στον «πόλεμο ενάντια της τρομοκρατίας» τους, μια προϋπόθεση που παραμένει σταθερή όσο η υπερδύναμη διεξάγει την εκστρατεία υποβίβασης και ήττας του Ισλαμικού Κράτους. Τον περασμένο μήνα ωστόσο, σχόλια που έγιναν από εξέχουσες προσωπικότητες που εναντιώνονται σε αυτή την εκστρατεία, επιβεβαίωσαν για ακόμα μια φορά ότι η Παλαιστίνη παραμένει στο επίκεντρο οποιασδήποτε προσπάθειας να αντιμετωπιστεί ο εξτρεμισμός στην περιοχή.
Όταν ο Ρομπ Μάλεϊ, ο βασικό υπεύθυνος της κυβέρνησης Ομπάμα στην αντιμετώπιση του ISIS, ρωτήθηκε αν η οργάνωση έχει κάποια σχέση με την ισραηλό-παλαιστινιακή σύγκρουση, απάντησε: «Υπάρχουν πολλοί λόγοι που χρειάζεται να λυθεί η ισραηλινό-παλαιστινιακή σύγκρουση…ένας από αυτός είναι ότι θα βοηθούσε να απαλείψει ένα ζήτημα που πυροδοτεί τον εξτρεμισμό». Ενώ παραδέχεται ότι η επίλυση δεν είναι «το μαγικό ραβδάκι που θα τελείωνε όλα τα προβλήματα της Μέσης Ανατολής», ο Μάλεϊ επανέλαβε ότι «η απουσία λύσης πυροδοτεί τον εξτρεμισμό».
Δύο βδομάδες μετά τα σχόλια του Μάλεϊ, ο Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι, ηγέτης του ISIS, έβγαλε μια ανακοίνωση που φαίνεται να επιβεβαιώνει την άποψη του Μάλεϊ «Οι εβραίοι πιστεύουν πως έχουμε ξεχάσει την Παλαιστίνη και ότι μας έχουν αποσπάσει την προσοχή. Καθόλου, εβραίοι. Δεν ξεχάσαμε την Παλαιστίνη ούτε για μια στιγμή. Με την βοήθεια του Αλλάχ, δεν θα την ξεχάσουμε…Οι πρωτοπόροι των τζιχαντιστών θα σας περικυκλώσουν μια μέρα, που νομίζεται ότι είναι μακρινή αλλά ξέρουμε ότι είναι πολύ κοντά. Κάθε μέρα ερχόμαστε όλο και πιο κοντά».
Ένα συνεχές σχέδιο
Το απειλητικό μήνυμα του Μπαγκντάντι, τον βάζει στην μακριά λίστα των πολιτικών της Μέσης Ανατολής που χρησιμοποιούν το παλαιστινιακό ζήτημα- ειλικρινά ή όχι- σαν πολιτικό εργαλείο.
Ιστορικά, οι Άραβες ηγέτες έχουν χρησιμοποιήσει το παλαιστινιακό ζήτημα για να νομιμοποιήσουν την ηγεσία τους. Για παράδειγμα το 1977, ο Καντάφι έπαιξε κεντρικό ρόλο στην ίδρυση του Μετώπου Αποφασιστικότητας και Σύγκρουσης, διαμαρτυρόμενος για τις διαπραγματεύσεις της Αιγύπτου με το Ισραήλ.
Το Μέτωπο περιελάμβανε επίσης τον Άσαντ και τον Σαντάμ Χουσεΐν. Τελικά, αντί να κάνουν κάτι για την Παλαιστίνη, τα μέλη του Μετώπου χρησιμοποίησαν τις αδυναμίες του για να νομιμοποιήσουν και να διατηρήσουν την αυστηρή διακυβέρνηση πάνω στους ίδιους τους λαούς τους.
Σχεδόν 40 χρόνια μετά, το σχέδιο συνεχίζεται καθώς η Παλαιστίνη παραμένει στο επίκεντρο της πολιτικής συζήτησης για τη Μέση Ανατολή. Πρόσφατα, ένας πρώην Ιρανός διπλωμάτης μου είπε ότι ο πόλεμος της Συρίας έχει να κάνει με την διατήρηση του Ιράν, της Συρίας και της Χεζμπολάχ στον «Άξονα της Αντίστασης» που εναντιώνεται στο Ισραήλ και στις ΗΠΑ, υποστηρίζοντας το παλαιστινιακό ζήτημα. Από αυτή την άποψη, το θέμα δεν είναι να παραμείνει στην εξουσία ο Μπασάρ Αλ Άσαντ, αλλά να εξασφαλιστεί η δέσμευση της Συρίας ως μέλος του άξονα.
Ο διοικητής της Επαναστατικής Φρουράς, ο Χοσεΐν Σαλαμί, κατά την διάρκεια της προσευχής της Παρασκευής στην Τεχεράνη, είπε «… λέμε στους Αμερικανούς ότι θα ενισχύσουμε τους πυραύλους μας όσο συνεχίζετε να σφάζεται τα παιδιά της Παλαιστίνης, όσο θάβετε τα καταπιεσμένα παιδιά της Υεμένης στα σπίτια τους, όσο διαλύετε το μουσουλμανικό έθνος της Συρίας».
Στην Υεμένη, το σύνθημα του Χούτι είναι «Ο Θεός είναι μεγάλος, θάνατος στην Αμερική, θάνατος στο Ισραήλ, κατάρα στους Εβραίους, νίκη στο Ισλάμ». Παρόλο που αναπτύχθηκαν το 2014 στην πρωτεύουσα της Υεμένης, δεν στράφηκαν μακριά από την ισραηλινό-παλαιστινιακή σύγκρουση, υιοθετώντας ένα δεύτερο σύνθημα «Πολεμάμε στην Σαναά και τα μάτια μας είναι στραμμένα στην Ιερουσαλήμ».
Λάθος μέθοδοι για την καταπολέμηση του εξτρεμισμού
ΟΙ ΗΠΑ δεν θα μπορέσουν ποτέ να χτίσουν έναν αξιόπιστο συνασπισμό στην Μέση Ανατολή για την καταπολέμηση του ISIS, της αλ Κάιντα ή άλλων, όσο συνεχίζουν την ανοιχτή και άνευ όρων υποστήριξη προς το Ισραήλ. Αυτό που διαφημίζουν οι ΗΠΑ ως συνασπισμό 60 κρατών ενάντια στον ISIS είναι, τουλάχιστον στη Μέση Ανατολή, ένας συνασπισμός κυβερνήσεων που δεν έχουν την νομιμοποίηση των λαών τους.
Άρα η στήριξη της κοινής γνώμης για τον πόλεμο εναντίων του ISIS, θα είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Οι κυβερνήσεις δεν μπορούν να περιορίσουν και να νικήσουν τον εξτρεμισμό από μόνες τους. Αν μπορούσαν, το ΝΑΤΟ θα είχε εξουδετερώσει την αλ-Κάιντα και τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν και τα μη επανδρωμένα των ΗΠΑ θα είχαν τελειώσει την αλ-Κάιντα στην Υεμένη. Αντί αυτού, έχουν αποτύχει. Οι κυβερνητικές δυνάμεις του Ιράκ, έπεσαν εξόχως γρήγορα όταν τους επιτέθηκε ο ISIS.
Ο λαός είναι αυτός που αποτελεί την κύρια δεξαμενή στρατολόγησης των εξτρεμιστών και αυτός μπορεί να τον εξουδετερώσει. Και αυτό θα γίνει αν είναι ενάντια ψυχή τε και σώματι. Ο λαός και όχι οι κυβερνήσεις μπορούν να νομιμοποιήσουν οποιαδήποτε εκστρατεία ενάντια στον εξτρεμισμό.
Στην περίπτωση του αραβικού κόσμου, οι λαοί είναι ενάντια στις ΗΠΑ και την πλήρη στήριξη στο Ισραήλ. Δύσκολα εμπιστεύονται τις ΗΠΑ την ώρα που δίνουν υπερβολική στήριξη στο Ισραήλ και εμποδίζουν τους Παλαιστίνιους να επιτύχουν την εθνική προσδοκία τους, να δημιουργήσουν ένα δικό τους κράτος.
Σε μια πρόσφατη επίσκεψή μου στην Ιορδανία, άκουγα συνεχώς το σύνθημα ότι είμαστε ενάντια στον ISIS αλλά και τελείως αντίθετοι στην συνεργασία με τις ΗΠΑ, που θεωρούνται ως ο εγγυητής του σιωνιστικού σχεδίου στην Παλαιστίνη. Η εικόνα των ΗΠΑ, σε συνδυασμό με το ιστορικό παρεμβάσεων της στην περιοχή, ενθαρρύνει την δυσπιστία ανάμεσα στους Άραβες και εμποδίζει την συνεργασία για την αντιμετώπιση του εξτρεμισμού.
Ο μεγάλος συνδετικό κρίκος
Η άνοδος του ISIS ταρακούνησε την περιοχή, τράβηξε την προσοχή του κόσμου και χρειάζεται άμεση απάντηση. Από το 1948, πολλές κρίσεις και γεγονότα έχουν κάνει το ίδιο, όπως η επίσκεψη του Άνουαρ Σαντάτ στην Ιερουσαλήμ το 1977, η εισβολή του Σαντάμ στο Κουβέιτ και ο Πόλεμος του Κόλπου, και πιο πρόσφατα η Αραβική Άνοιξη.
Ωστόσο, καθώς αυτές οι κρίσεις εμφανίζονται και υποχωρούν, το παλαιστινιακό ζήτημα συνεχίζει να ρίχνει την σκιά του στην περιοχή. Όσο και αν αυτή η κρίση, όπως και οι άλλες, έχει διασπάσει την περιοχή, η Παλαιστίνη παραμένει ο μεγάλος συνδετικός κρίκος.
Αργά ή γρήγορα, ο πόλεμος στη Συρία θα τελειώσει, όμως οι λαοί της Μέσης Ανατολής, Άραβες ή Πέρσες, Σουνίτες ή Σιίτες, κοσμικοί ή ισλαμιστές, θα εξακολουθούν να επιθυμούν την δικαιοσύνη για την Παλαιστίνη. Ο ISIS μπορεί να υποβαθμιστεί ή να ηττηθεί, όμως ο εξτρεμισμός που έχει εδραιωθεί στην Μέση Ανατολή θα συνεχίζει να τρέφεται από το παλαιστινιακό ζήτημα.
Η Ουάσιγκτον πρέπει να καταλάβει ότι κάθε φορά που ασκεί βέτο στα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τους ισραηλινούς εποικισμούς ή για το κράτος της Παλαιστίνης, σαμποτάρει τις δικές της προσπάθειες να αντιμετωπίσει τον εξτρεμισμό.
Φαίνεται πως ο Μπαγκντάντι, ο πιο διάσημος εξτρεμιστής του κόσμου για την ώρα, έχει αναγνωρίσει την αξία την Παλαιστίνης και την χρησιμοποιεί για να συγκινήσει την καρδιά και το μυαλό των λαών της περιοχής. Ας ελπίσουμε πως ο Μάλεϊ μπορεί να πείσει το αφεντικό του για την αξία της Παλαιστίνης, όχι μόνο για να αντιμετωπιστεί ο εξτρεμισμός, αλλά γενικότερα για την σταθερότητα όλης της περιοχής.