Οι αριθμοί είναι φρικτοί. Όμως η τρέχουσα παλαιστινιακή εξέγερση ή Ιντιφάντα, δεν πρέπει να κρίνεται βάσει του αριθμού των νεκρών και των τραυματιών, αλλά βάσει της δυνατότητας να εξελιχθεί σε ένα ενωτικό κίνημα με σαφή εθνικό απελευθερωτικό προσανατολισμό.
Έχουν περάσει δύο μήνες από όταν οι Παλαιστίνιοι βγήκαν στους δρόμους της Ιερουσαλήμ, διαφόρων πόλεων στη Δυτική Όχθη και στα σύνορα της αποκλεισμένης Γάζας με το Ισραήλ, επαναστατώντας ενάντια στην ισραηλινή στρατιωτική κατοχή. Για την ώρα, αποφεύγουν την απευθείας σύγκρουση με την Παλαιστινιακή Αρχή.
Στο επίκεντρο των ΜΜΕ βρίσκονται κυρίως τα μαχαιρώματα ή τα υποτιθέμενα μαχαιρώματα που αποδίδονται σε νεαρούς Παλαιστίνιους, οδηγούμενοι από την απόγνωση και την απελπισία ή σκοπίμως παγιδευμένους από τις ισραηλινές αρχές.
Αυτοί οι μήνες γενικής ανησυχίας στο Ισραήλ, βοήθησαν στο να φανεί ο ρατσισμός που έχει ενσωματωθεί στη κοινωνία για τον «άλλον»,- για οποιονδήποτε και ειδικά για τους Παλαιστίνιους- που αποτυγχάνει να επιδείξει την απαιτούμενη πίστη προς το κράτος και στα απαραίτητα φυσικά χαρακτηριστικά που καταδεικνύουν την φυλετική του θέση.
Παραδόξως όμως, η ΠΑ έχει αποστασιοποιηθεί πλήρως από την λαϊκή δυσαρέσκεια στην Παλαιστίνη, σαν να κυβερνά μια περιοχή που δεν βιώνει την μεγαλύτερη κινητοποίηση βίας ή μη βίας των τελευταίων χρόνων.
Ωστόσο, καθώς τα νούμερα των νεκρών και τραυματιών αυξάνονται, η Ιντιφάντα φτάνει στο κρίσιμο σημείο που πρέπει είτε να εξελιχθεί σε μια εξέγερση με καθαρό πολιτικό πρόγραμμα και εναλλακτική λαϊκή ηγεσία ή να ξεφουσκώσει.
Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο μονοπάτι, γιατί θα υπονόμευε τις συλλογικές παλαιστινιακές προσπάθειες που οργανώνονται έξω από τα κομματικά όρια και θα εξουσιάζονταν πλήρως από τη Φατάχ και τη Χαμάς.
Γιατί όμως η Ιντιφάντα δεν έχει εξελιχθεί – αν λάβουμε υπόψη τον αυξανόμενο αριθμό των παλαιστινιακών απωλειών και την κρίσιμη φύση της πολιτικής κατάστασης;
Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Παλαιστίνης, 109 Παλαιστίνιοι, συμπεριλαμβανομένων 24 ανήλικων και 5 γυναικών έχουν σκοτωθεί στην δύο μηνών Ιντιφάντα και 4.800 έχουν τραυματιστεί. Ογδόντα πέντε έχουν «εκτελεστεί εν ψυχρώ».
Επιπλέον η Επιτροπή Κρατουμένων της ΠΑ αναφέρει ότι 2.460 Παλαιστίνιοι έχουν κρατηθεί από τον ισραηλινό στρατό και αστυνομία το διάστημα Οκτώβριος-Νοέμβριος. Σχεδόν οι μισοί από αυτούς είναι παιδιά και 69 γυναίκες.
Οι αριθμοί είναι σημαντικοί γιατί δείχνουν πως οι Παλαιστίνιοι έχουν πλήρη γνώση του τιμήματος της εξέγερσής και του ρόλου των ΜΜΕ που διαστρεβλώνουν την πραγματικότητα της Ιντιφάντα και των ισραηλινών επιθέσεων. Παρόλα αυτά συνεχίζουν με επιμονή τις διαδηλώσεις.
Σε αντίθεση με προηγούμενες εξεγέρσεις, ειδικά την «Ιντιφάντα της πέτρας» το 1987, αυτή εδώ φαίνεται πως αργεί να αρθρώσει έναν ανεξάρτητο, ενωτικό λόγο που θα υπερκεράσει τα κόμματα και τις ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές τους.
Η εξήγηση βρίσκεται στις πράξεις της ισραηλινής κυβέρνησης – τα εμπόδια, την αρπαγή γης, τα σημεία ελέγχου, το τοίχος της ντροπής και σε άλλες προσπάθειες που έχουν σκοπό να προάγουν όχι μόνο την φυσική απομάκρυνση ανάμεσα στους Παλαιστινίους, αλλά και την πνευματική.
Τα παραπάνω δεν είναι αρκετά από μόνα τους. Στο κάτω-κάτω, η ισραηλινή βία και οι τακτικές καταπίεσης, πυροδοτούν τις παλαιστινιακές εξεγέρσεις – που τελικά έχουν στόχο να γκρεμίσουν τα ψυχολογικά εμπόδια, να αναστήσουν την συλλογική παλαιστινιακή ταυτότητα και να αρθρώσουν έναν νέο εθνικό λόγο που θα ορίζει τους Παλαιστίνιους βάσει της σχέσης τους με την Παλαιστίνη.
Ωστόσο, η αιτία πίσω από την ερώτηση πως προχωράνε οι Παλαιστίνιοι, παραμένει.
Από την ίδρυση της ΠΑ το 1994, η παλαιστινιακή ηγεσία έχει λειτουργήσει ως δίκτυο ελέγχου, με στενή συνεργασία με το Ισραήλ, κυρίως μέσω του «συντονισμού για την ασφάλεια», για να καταστείλει τους διαφωνούντες στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα. Περνώντας τα χρόνια, άρχισε να εξαρτιέται όλο και περισσότερο από τις διεθνείς επιχορηγήσεις και να γίνεται πιο αξιόπιστη για τις προσδοκίες της Δύσης.
Μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες, η ΠΑ κατέληξε να είναι μια περιχαρακωμένη και μίζερη πραγματικότητα στην παλαιστινιακή κοινωνία. Απέτυχε να βελτιώσει τις ζωές των Παλαιστινίων, να ενώσει τις παρατάξεις ή να προκαλέσει το Ισραήλ με ουσιαστικό τρόπο.
Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση του Παλαιστινιακού Κέντρου Πολιτικών Ερευνών στις 21 Σεπτεμβρίου, τα δύο τρίτα της κοινωνίας βλέπουν την ΠΑ ως «εμπόδιο» για τον παλαιστινιακό λαό και απαιτούν την παραίτηση του Μαχμούντ Αμπάς, του προέδρου της ΠΑ.
Ο Αμπάς φυσικά δεν παραιτήθηκε, αλλά μια μέρα μετά την δημοσίευση της δημοσκόπησης, «προειδοποίησε» για το κίνδυνο μιας νέας Ιντιφάντα, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι αυτό το συναίσθημα ανάμεσα στους Παλαιστίνιους, θα τους έδινε την δύναμη να ωθήσουν αυτόν και την «φορτική» κυβέρνηση του σε πρόωρη συνταξιοδότηση.
Τώρα, με μια Ιντιφάντα εν εξελίξει, η ΠΑ ελπίζει να αναστρέψει το κύμα πίσω στην ασφάλεια των ατελείωτων συζητήσεων μια ανύπαρκτης «ειρηνευτικής διαδικασίας».
Με τα χρόνια, η ΠΑ έχει κάνει τα πάντα για να ελέγξει οποιοδήποτε λαϊκό κίνημα «από τα κάτω» που έχει αναπτυχθεί στις παλαιστινιακές κοινότητες. Το 2007, περισσότερες από 100 κοινωνικές οργανώσεις έκλεισαν στην Δυτική Όχθη λόγω της φερόμενης συμμαχίας τους με την Χαμάς.
Έκτοτε, και ειδικά το 2010, 2012 και 2014, επιβλήθηκαν μια σειρά από μέτρα που διασφάλιζαν ότι η ΠΑ έχει την πλήρη εποπτεία και τον τελικό έλεγχο όλων των παλαιστινιακών ΜΚΟ.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν σχεδόν 3.000 ΜΚΟ και οι περισσότερες έχουν άμεσες ή έμμεσες κομματικές σχέσεις. Πολλές λειτουργούν με δυτικά κεφάλαια και παραμένουν ενεργές λόγω της πίστης τους προς την ΠΑ, την πορεία της «ειρηνευτικής διαδικασίας» και την κυριαρχία της Φατάχ.
Οι ομάδες και οι οργανώσεις που λειτούργησαν στην Ιντιφάντα του 1987, έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο να στηρίξουν αλληλέγγυα τις αγωνιζόμενες κοινότητες και βοήθησαν στο να χτιστούν δυνατές σχέσεις ανάμεσα στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα.
Οι σημερινές ΜΚΟ είναι κυρίως πιστές σε όσους έχουν πρόσβαση στην πολιτική νομιμότητα και τα κεφάλαια, δηλαδή στη ΠΑ. Εσκεμμένα αποφεύγουν να παίξουν άμεσο πολιτικό ρόλο, που θα μπορούσε να βοηθήσει στην χάραξη μιας νέας εθνικής παλαιστινιακής πορείας.
Γι’ αυτό τον λόγο, η σημερινή Ιντιφάντα αντιμετωπίζει ένα εμπόδιο διπλής όψης. Το μεγαλύτερο είναι η προμελετημένη κατάρρευση της παλαιστινιακής κοινωνίας μέσω των είκοσι χρόνων εσκεμμένων πρακτικών ελέγχου που είχε στόχο την αποδυνάμωση των λαϊκών κοινοτήτων και την ενδυνάμωση της ελίτ και των υποστηρικτών της.
Για να προχωρήσει η Ιντιφάντα, πρέπει να ξεπεράσει ολοκληρωτικά την ΠΑ και να βρει απαντήσεις πέρα από το κουρασμένο λεξιλόγιο του Αμπάς και των αντρών του.