Σάββατο 31 Μαρτίου 2012

2007: Το σχίσμα της Παλαιστίνης

Μετά τη διεθνή αναγνώριση των «ελεύθερων και δίκαιων εκλογών για το κοινοβούλιο της Παλαιστίνης τον Ιανουάριο του 2006, η διεθνής κοινότητα ξεκίνησε την συλλογική τιμωρία στα Κατεχόμενα Εδάφη. Η Χαμάς, έχοντας πιεστεί να παραδώσει την πλειοψηφία, έφτιαξε μια εθνική ενωτική κυβέρνηση που θα μπορούσε να «αποδεχτεί» η διεθνής κοινότητα. Όμως και αυτή απορρίφθηκε και ο εσωτερικός διχασμός μεγάλωσε.

Δάσκαλοι, γιατροί και όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι της Παλαιστίνης – ανάμεσα τους η αστυνομία και ο τομέας ασφάλειας – είχαν να λάβουν τον μισθό τους για μήνες, ορισμένοι για περισσότερο από χρόνο. Οι δυνάμεις ασφαλείας και οι στρατιωτικές οργανώσεις, έχοντας ήδη διαχωριστεί, άρχισαν να διασπόνται πιο έντονα ανάμεσα στη Φατάχ και τη Χαμάς.

Όσο μεγάλωνε η ρήξη, η Παλαιστίνη διαχωρίστηκε πολιτικά όπως και γεωγραφικά ανάμεσα στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα. Ενώ διαμορφώνονταν οι αντίστοιχες «περιοχές», τα αντίπαλα μέρη άρχισαν να παγιώνουν την δύναμη τους στοχοποιώντας και παρενοχλώντας μέλη της αντίθετης παράταξης.

Η βεντέτα κορυφώθηκε το καλοκαίρι του 2007. Οι αναλυτές ρίχνουν το φταίξιμο τόσο στη Χαμάς όσο και στη Φατάχ.

Υποκίνησε η Χαμάς το πραξικόπημα εναντίον της ΠΑ στη Γάζα για να εδραιώσει τον έλεγχο της; Έκανε η Φατάχ δοσοληψίες «κάτω από το τραπέζι» για να υπονομεύσει την Χαμάς με την βοήθεια των δυνάμεων ασφαλείας στη Γάζα, που ελέγχονται από την ΠΑ;

Κάπου ανάμεσα βρίσκεται η αλήθεια. Ωστόσο, πιο σημαντική από τα αίτια του σχίσματος είναι η επίδραση που είχε στις παλαιστινιακές εθνικές προσδοκίες.

Από τα μέσα του 2007, υπάρχουν δύο Παλαιστίνες. Και με δύο διαφορετικές φωνές που μιλούν δυνατά εκ μέρους του «σκοπού», όλο και λιγότεροι από την διεθνή κοινότητα παίρνουν στα σοβαρά τα επιχειρήματα. Η κατάσταση στην Παλαιστίνη είναι απλά τρομερή, αλλά μέχρι να βάλουν σε μια σειρά τα του οίκου τους, εμείς σαν διεθνή κοινότητα, δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά.

Η ειρηνευτική διαδικασία της Ανάπολης – ίσως καταδικασμένη από την αρχή της- ήρθε και παρήλθε χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Στο κάτω κάτω, πως θα μπορούσαν οι διαπραγματευτές της ΠΑ από τη Ραμάλλα, να μιλήσουν εκ μέρους ολόκληρου του παλαιστινιακού λαού, όταν οι δύο βασικές παρατάξεις δεν μπορούν να βρεθούν μαζί στο ίδιο δωμάτιο; Ούτε οι υποσχέσεις ούτε οι απειλές της διαπραγματευτικής ομάδας της ΠΑ δεν γίνονται πιστευτές, αφού η νομιμοποίηση της περιορίζεται στα όρια της Δυτικής Όχθης.

Εκ των υστέρων, η Ανάπολης δεν ήταν η ιστορική ευκαιρία που θα έπρεπε να ήταν: περισσότερο ήταν μια ευκαιρία για να φωτογραφηθούν οι εμπλεκόμενες κυβερνήσεις. Αυτή τη στιγμή ωστόσο, οι Παλαιστίνιοι δεν μπορούν να κατηγορήσουν για την αποτυχία αποκλειστικά τις αμερικανικές προκαταλήψεις ή την ισραηλινή αδιαλλαξία. Αν και αυτοί οι δύο παράγοντες ήταν συνεχώς παρόντες, δεν χρειάστηκαν να χρησιμοποιηθούν ενάντια σε έναν παλαιστίνιο αντίπαλο τόσο ευάλωτο και εύθραυστο.

Μέχρι και σήμερα, σχεδόν δυο χρόνια από την εσωτερική αντιπαλότητα και την επακόλουθη ισραηλινή σφαγή 1.400 πολιτών της Γάζας, η Χαμάς και η Φατάχ δυστυχώς παραμένουν διασπασμένες.

Μεγάλη ευθύνη έχει η διεθνής κοινότητα, που η αντίδραση της στην εκλογή της Χαμάς, φάνηκε σαν τιμωρία της δημοκρατίας και μια χαμένη ευκαιρία να καθίσουν όλοι οι Παλαιστίνιοι στο ίδιο τραπέζι.

Σήμερα, και μετά τα γεγονότα στη Γάζα, για ακόμα μια φορά η άρνηση της διεθνούς κοινότητας να αναγνωρίσει την νομιμότητα της Χαμάς είναι αυτή που αυξάνει την δύναμη της οργάνωσης. Παρόλα αυτά, η διεθνής κοινότητα, καθοδηγούμενη από τις ΗΠΑ, παραμένει σταθερή στην προϋπόθεση που έχει θέσει για μια ενωτική κυβέρνηση. Ενώ δημιουργεί σχέσεις με την λιβανέζικη κυβέρνηση, μέρος της οποίας είναι η δυνατή και αυξανόμενη Χεζμπολάχ, η διεθνής κοινότητα αποτυγχάνει να δει λογικά και να κάνει το ίδιο στην περίπτωση της Παλαιστίνης.

Επόμενο: Ο αποκλεισμός της Γάζας