Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2011

Τα πολιτικά κόμματα της Παλαιστίνης και το αίτημα στον ΟΗΕ

Πηγή: www.palestinemonitor.org Σεπτεμβρίου 2011

Ο Πρόεδρος Mahmoud Abbas’ τόνισε στον κόσμο την πρόθεση του να καταθέσει στον ΟΗΕ αίτημα για πλήρη αναγνώριση του μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους στα σύνορα του 1967. Θα μεταφέρει ο ίδιος προσωπικά το αίτημα στον Γενικό Γραμματέα των ΗΕ Ban Ki Moon, την Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου. Μέσα στην Παλαιστίνη υπάρχουν διαφορετικές απόψεις για την τακτική αυτή και τι σημαίνει για το μέλλον των Παλαιστινίων. Το Palestine Monitor μίλησε με εκπροσώπους τριών πολιτικών παρατάξεων που κυριαρχούν στην Παλαιστίνη προκειμένου να αποτυπώσει τις αντιδράσεις τους. Το αίτημα στα ΗΕ θα είναι ένα σημαντικό βήμα προς την λύση των δύο κρατών.


Το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης είναι το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα στην PLO και ο κύριος αντίπαλος της Φατάχ. Παραδοσιακά αριστερό και υποστηρικτικό κόμμα της λύσης για ένα κράτος, το PFLP αποδείχτηκε δυνατός υποστηρικτής του αιτήματος στα ΗΕ. «Αυτή η κίνηση είναι ένα δικαίωμα του παλαιστινιακού λαού και ευθύνη όλου του κόσμου», εξήγησε ο εκπρόσωπος τύπου του PFLP, Abu Qasim. Όταν του είπαμε πως η στήριξη της τακτικής στα ΗΕ έρχεται σε αντίθεση με την επιθυμία του PFLP για ένα κράτος, μας απάντησε ότι αυτό παραμένει ο τελικός τους στόχος, αλλά θεωρεί την πρωτοβουλία στα ΗΕ σημαντική για το τώρα. «Πράγματι πιστεύουμε ότι η τελική λύση σε αυτή την σύγκρουση είναι ένα δημοκρατικό παλαιστινιακό κράτος. Ωστόσο, το να πάμε στα ΗΕ ίσως βοηθήσει στο να επιλυθούν τα προβλήματα όσων ζουν μέσα στα σύνορα του 1967».

Μια άλλη σημαντική παράταξη μέσα στην PLO είναι το Δημοκρατικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της (DFLP). Ιδρύθηκε πάνω στα μαρξιστικά-λενινιστικά ιδανικά και παραδοσιακά υποστηρίζει μια Παλαιστίνη που όλοι ανεξαρτήτως θρησκείας, θα ζουν ειρηνικά σε μια αταξική κοινωνία.

Ο Qais Abdul-Karim, μέλος του πολιτικού γραφείο του DFLP είπε ότι το κόμμα του υποστηρίζει πλήρως το αίτημα στα ΗΕ. «Υποστηρίζουμε την απόφαση και θα βάλουμε τα δυνατά μας να πετύχει, δείχνοντας την στήριξη από τα κάτω με διαδηλώσεις», είπε.

Τέλος, αν και δεν είναι μέλος της PLO, η Χαμάς είναι ένας πολύ σημαντικός παίχτης της παλαιστινιακής πολιτικής. Κυβερνάει στην Γάζα από το 2007 και έχει παρουσία στην Δυτική Όχθη και ειδικά στο Νομοθετικό Συμβούλιο της Παλαιστίνης (PLC). Συναντηθήκαμε με τον εκπρόσωπο της Χαμάς στο PLC, Mohammed Totah που τα τελευταία δύο χρόνια βρήκε καταφύγιο στον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό στην Ανατολική Ιερουσαλήμ για να γλιτώσει την απέλαση από τους Ισραηλινούς. Παρόλη την συμφωνία συμφιλίωσης που υπογράφτηκε τον Μάιο ανάμεσα στην Φατάχ και την Χαμάς, η τελευταία αποστασιοποιείται από το αίτημα στα ΗΕ και ταυτόχρονα δίνει μια προσεκτική υποστήριξη. «Ευχαριστούμε τον κόσμο που υποστηρίζει την Παλαιστίνη».

Η Παλαιστίνη είναι πιθανό ότι θα λάβει πλειοψηφική αναγνώριση στην Γενική Συνέλευση των ΗΕ και θα αναβαθμίσει το στάτους της από «παρατηρητής σε «μη κράτος» μέλος, μια θέση που κατέχει προς το παρόν το Βατικανό. Αυτό θα βελτιώσει τις πιθανότητες της Παλαιστίνης να οδηγήσει το Ισραήλ στο Διεθνές Δικαστήριο όπως και το να γίνει μέλος σε άλλους οργανισμούς των ΗΕ.

Ο Abbas δήλωσε την πρόθεση του να κάνει αίτηση για πλήρη αναγνώριση ως κράτος μέλος και όχι να αναβαθμίσει απλά το στάτους της. Άρα οι Παλαιστίνιοι θα χρειαστεί να καταθέσουν το αίτημα τους στο Συμβούλιο Ασφαλείας των ΗΕ. ΟΙ ΗΠΑ έχουν ήδη πει ότι σε αυτό το σενάριο, θα ασκήσουν βέτο.

Ο Abdul-Karim του DFLP λέει ότι περιμένει το βέτο των ΗΠΑ όμως αυτό δεν πρέπει να στερήσει την ελπίδα πολλών Παλαιστινίων. «Αν και όταν οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν το βέτο, θα πρέπει να επαναλαμβάνονται οι αιτήσεις στο Συμβούλιο Ασφαλείας για να μεγιστοποιηθεί η πίεση στα μέλη του».

Οι ΗΠΑ και οι σημαντικοί παίχτες εντός της ΕΕ, όπως η Βαρόνη Άστον, προσπαθούν να πείσουν τον Abbas να μην προχωρήσει το αίτημα του στα ΗΕ, λέγοντας πως η ειρήνη δεν μπορεί να επιτευχθεί μονομερώς.

Από την άλλη, ο Abdul-Karim του DFLP τονίζει το γεγονός ότι τόσα χρόνια αποτυχημένων διμερών συνομιλιών έχουν αποδειχθεί άνευ αντικειμένου και δεν αφήνουν τους Παλαιστίνιους άλλη επιλογή από την μονομερή λύση. «Φτάσαμε σε ένα στρατηγικό αδιέξοδο. Όλες μας οι προσπάθειες για να βρεθεί μια λύση, δεν έχουν υλοποιηθεί».

Το PFLP συμφωνεί. «Οι Παλαιστίνιοι δεν εμπιστεύονται πια καμία ειρηνευτική διαδικασία ή διαπραγμάτευση», είπε ο Abu Qasim. Εξήγησε επίσης πως παρόλο τις Συμφωνίες του Όσλο, διμερείς συμφωνίες που υποτίθεται ότι θα έστρωναν τον δρόμο για ένα μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος, το Ισραήλ εξακολουθεί να αλλάζει τα δεδομένα στο έδαφος για να δημιουργήσει μια καινούρια πραγματικότητα για μας. «Οι εποικισμοί και το ρατσιστικό τείχος έχουν επεκταθεί κι άλλο, αποκόπτοντας μας από την γη μας. Τα μέτρα αυτά μας έχουν δημιουργήσει σοβαρά κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά προβλήματα».

Κάθε πολιτικό κόμμα έχει τις δικές του επιφυλάξεις και ανησυχίες για το αποτέλεσμα στα ΗΕ και συγκεκριμένες προϋποθέσεις που θα πρέπει ένα παλαιστινιακό κράτος να αποδεχτεί.

Για το PFLP, ο πυρήνας του θέματος είναι οι πρόσφυγες. Ο Abu Qasim, σε μια συναισθηματική στιγμή μου είπε την ιστορία του πατέρα του. Έφυγε από το χωριό της οικογένειας του, κοντά στην Χάιφα το 1947, και δεν κατάφερε να ξαναγυρίσει. Πέθανε πέρσι και πάντα ευχόταν να μπορούσαν να τον θάψουν στο χωριό του. Ήταν αδύνατον. Ο Abu Qasim μας εξηγεί ότι για να συνυπάρξει ένα παλαιστινιακό και εβραϊκό κράτος, θα πρέπει να επιτραπεί στους Παλαιστίνιους πρόσφυγες να επιστρέψουν στα σπίτια από όπου εκδιώχθηκαν το 1948. «Είναι αδιαμφισβήτητο δικαίωμα», είπε.

Ωστόσο σημειώνει ότι το Ψήφισμα 194 των ΗΕ που ψηφίστηκε το 1948και δίνει το δικαίωμα στους Παλαιστίνιους να επιστρέψουν σπίτια τους, δεν εφαρμόστηκε ποτέ από το Ισραήλ και επειδή ανησυχεί πως μπορεί συμβεί ξανά, θα πρέπει να ανακηρυχθεί ένα παλαιστινιακό κράτος.

Η Χαμάς επίσης ανησυχεί για τους πρόσφυγες, αλλά το πηγαίνει πιο μακριά, εξηγώντας πως οποιαδήποτε αναγνώριση του Ισραήλ θέτει σε κίνδυνο το στάτους των Παλαιστινίων προσφύγων. «Η αναγνώριση του εβραϊκού κράτους σημαίνει ότι το δικαίωμα επιστροφής 1.4 εκατ προσφύγων θα πάψει να υπάρχει», εξηγεί ο Mohammad Totah.

Ωστόσο, η κύρια ανησυχία της Χαμάς είναι η ανάγκη να υπάρξουν εγγυήσεις ότι το αίτημα του Abbas θα ακολουθήσουν «πραγματικές αλλαγές». Ο Totah εξηγεί πως είτε δώσουν είτε όχι πλήρη αναγνώριση στο παλαιστινιακό κράτος τα ΗΕ, δεν θα αλλάξει κάτι στην ζωή πολλών Παλαιστινίων. Έχοντας παρόμοια άποψη με το PFLP, λέει πως «τα ψηφίσματα που είναι υπέρ μας, δεν έχουν εφαρμοστεί, γι’ αυτό χρειαζόμαστε πραγματικές αλλαγές. Ακόμα και αν οι ΗΠΑ δεν χρησιμοποιήσουν το βέτο και κερδίσουμε την πλήρη αναγνώριση, τι θα συμβεί την επόμενη μέρα και την άλλη και την άλλη;»

Αυτή την άποψη συμμερίζονται πολύ στην Δυτική Όχθη, εδικά στον Τομέα Γ, που υπάρχουν μεγάλες αγροτικές κοινότητες κάτω από ισραηλινό έλεγχο. Το BBC ανέφερε ότι οι Παλαιστίνιοι κάτοικοι του τομέα Γ ανησυχούν πως δεν θα αλλάξει κάτι γι’ αυτούς. «Είναι απλά μια ομιλία στο Συμβούλιο Ασφαλείας και τίποτα παραπάνω. Μπορείς να μιλάς όσο θέλεις, αλλά στην πραγματικότητα δεν αλλάζεις τίποτα», είπε ένας χωρικός.

Το DFLP ανησυχεί για συγκεκριμένα μέτρα που μπορεί να πάρει το Ισραήλ ως απάντηση στο παλαιστινιακό αίτημα στα ΗΕ. «Μπορεί να σταματήσει την εισροή των φόρων και των δασμών. Μπορεί να εφαρμόσει επιπλέον μέτρα εσωτερικού ελέγχου, ώστε να μην μπορεί να διατηρηθεί και η ελάχιστη ελευθερία κινήσεων που έχουμε».

Μετά την δεύτερη ιντιφάντα, το Ισραήλ, τοποθέτησε περισσότερα σημεία έλεγχου και οδοφράγματα σε όλη την Δυτική Όχθη. Κάποια είχαν απομακρυνθεί μέχρι το 2009, όμως ο Abdul-Karim φοβάται πως ίσως ξανά κατασκευαστούν.

Οι εποικισμοί συχνά βάζουν εμπόδια στις ισραηλινό-παλαιστινιακές ειρηνευτικές συνομιλίες. Ο τελευταίος γύρος διαπραγματεύσεων για παράδειγμα σταμάτησε γιατί το Ισραήλ ανακάλεσα το πάγωνα των εποικισμών. Κατά συνέπεια, οδοφράγματα και εποικισμοί συνεχίζουν να εξαπλώνονται στην Δυτική Όχθη.

Η Χαμάς είναι πεπεισμένη ότι οι εποικισμοί ήρθαν για να μείνουν. «Ακόμα και αν υπάρχει θετικό αποτέλεσμα στα ΗΕ, οι εποικισμοί δεν θα διαλυθούν», πιστεύει ο Totah.

Κάποιοι έποικοι είναι πρόθυμοι να μείνουν σε ένα παλαιστινιακό κράτος, αρκεί οι Εβραίοι και οι Άραβες να απολαμβάνουν ίσα δικαιώματα. Νωρίτερα αυτή την χρονιά, το The Economist πήρε συνέντευξη από κατοίκους του εποικισμού Ofra, κοντά στην Ραμάλλα και είπαν ότι θα τους άρεσε να ζήσουν ειρηνικά σε ένα μόνο κράτος, ενώ άλλοι δήλωσαν πως δεν θα είχαν πρόβλημα να ζήσουν υπό παλαιστινιακή κυβέρνηση, αρκεί να μπορούν να διατηρήσουν τους εποικισμούς τους στην Δυτική Όχθη.

Ο Abdul-Karim του DFLP εξηγεί πως δεν θα έχει πρόβλημα να μοιραστεί την γη με τους εβραίους έποικους, αρκεί να δεχτούν και να ακολουθήσουν την παλαιστινιακή νομοθεσία. «Θα πρέπει να δεχτούν την πλήρη κυριαρχία και τις προϋποθέσεις του παλαιστινιακού κράτους. Αν ζητηθεί από το παλαιστινιακό κράτος να δεχτεί κατοίκους στην βάση της κυριαρχίας, το ίδιο θα πρέπει να γίνει και με τους Παλαιστίνιους στα ισραηλινά εδάφη».

Ο Totah διαφωνεί, εξηγώντας πως εξαιτίας των ισραηλινών απαγορεύσεων για την επιστροφή των Παλαιστινίων προσφύγων, η Χαμάς θεωρεί «απολύτως απαράδεχτο» να παραμείνουν οι εβραίοι έποικοι στο παλαιστινιακό κράτος.

Υπάρχουν κάποιες βεβαιότητες για το αίτημα στα ΗΕ. Πρώτον, όλοι οι Παλαιστίνιοι θέλουν ένα κομμάτι γης που θα το αποκαλούν δικό τους. Δεύτερον, οι ΗΠΑ θα ασκήσουν το βέτο τους στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Υπάρχουν όμως και κάποιες αβεβαιότητες. Για παράδειγμα, πως θα αντιδράσουν οι Ισραηλινοί, οι Παλαιστίνιοι και ο υπόλοιπος κόσμος;

Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, όλοι όσοι μίλησαν αισθάνονται πως αυτή είναι μια ευκαιρία που δεν πρέπει να πάει χαμένη.