Σάββατο 30 Απριλίου 2011

Ερωτήματα για την «συμφιλίωση Φατάχ-Χαμάς»

Του Ali Abunimah, πηγή electronicintifada.net 27 Απριλίου 2011

Η μεγάλη είδηση σήμερα είναι η αναφερόμενη συμφωνία «συμφιλίωσης Χαμάς-Φατάχ». Τι σημαίνει όμως αυτό; Πρώτα απ’ όλα, αυτά είναι όσα ξέρουμε από το Reuters:

«Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούν Αμπάς του κινήματος της Φατάχ κατέληξε σε συμφωνία με την Χαμάς για τον σχηματισμό μιας ενδιάμεσης κυβέρνησης και θα καθορίσουν την ημερομηνία των εκλογών», λένε οι αξιωματούχοι.

«Η ανεπάντεχη συμφωνία επιτεύχθηκε υπό την αιγίδα της Αιγύπτου και ακολούθησαν μυστικές συνομιλίες ανάμεσα στις δύο πλευρές, που είχαν εμπλακεί σε έναν σύντομο εμφύλιο πόλεμο το 2007, αφήνοντας τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας στην ισλαμιστική Χαμάς και τον Αμπάς, με την στήριξη της Δύσης, να ελέγχει την Δυτική Όχθη».

Η σφυρηλάτηση της παλαιστινιακής ενότητας θεωρείται κρίσιμη για την αναζωογόνηση κάθε προοπτικής για ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος. «Συμφωνήσαμε στον σχηματισμό μιας κυβέρνησης που θα αποτελείται από ανεξάρτητες προσωπικότητες και θα αρχίσουν να προετοιμάζουν τις προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές», είπε ο Azzam al-Ahmad, επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας της Φατάχ το Κάιρο. «Οι εκλογές θα γίνουν σε περίπου οκτώ μήνες από σήμερα», πρόσθεσε.

Οι απλοί Παλαιστίνιοι επανειλημμένα είχαν καλέσει τους ηγέτες τους να λύσουν τις βαθιές διαφορές τους, όμως αναλυτές ανέφεραν πως οι διαφορές ανάμεσα στις δυο πλευρές για θέματα όπως είναι η ασφάλεια και η διπλωματία, είναι πολύ μεγάλες για να γεφυρωθούν.

Ο Mahmoud al-Zahar, ένας από τους ανώτερους αρχηγούς της Χαμάς που συμμετείχε στις συνομιλίες, είπε πως η συμφωνία καλύπτει πέντε σημεία, ανάμεσα τους τις εκλογές, τον σχηματισμό ενδιάμεσης κυβέρνησης και τον συνδυασμό των δυνάμεων ασφαλείας. «Επίσης συζητήσαμε για την ενεργοποίηση του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου, της PLO και για τον σχηματισμό μιας κυβέρνησης που θα αποτελείται από εθνικές προσωπικότητες που θα συμφωνηθούν», είπε ο Zahar σε συνέντευξη του στο Al Jazeera. Είπε ακόμα πως η Χαμάς και η Φατάχ συμφώνησαν να απελευθερώσουν τους κρατούμενους της κάθε πλευράς.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Μέχρι στιγμής καμιά πλευρά δεν έχει δημοσιεύσει το κείμενο της συμφωνίας- και σίγουρα οι Παλαιστίνιοι έχουν δικαίωμα να το δουν. Αρκετές μυστικές συμφωνίες και δηλώσεις έχουν κάνει.

Κάποιες άμεσες ερωτήσεις που μου έρχονται στο μυαλό και οδηγούν στον σκεπτικισμό:

• Αν υπάρχει συμφωνία για μια κοινή «κυβέρνηση», πως μπορεί να λειτουργήσει χωρίς την έγκριση των Ισραηλινών; Θα επιτρέψει το Ισραήλ στους υπουργούς της Χαμάς να λειτουργούν ελεύθερα στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη; Θα μπορούν οι αξιωματούχοι της ΠΑ να μετακινούνται ελεύθερα ανάμεσα στην Δυτική Όχθη και την Γάζα; Το Ισραήλ βρίσκεται σε ειρήνη με την πτέρυγα του Αμπάς στην ΠΑ και σε πόλεμο με την Χαμάς. Είναι αδύνατο να λειτουργήσει μια τέτοια κυβέρνηση κάτω από την ισραηλινή κατοχή. Αν κάτι αποδεικνύει όλο αυτό, είναι η αδυναμία για δημοκρατία και για μια φυσιολογική κυβέρνηση με την ισραηλινή στρατιωτική κατοχή.

• Στα Παλαιστινιακά έγγραφα, η κύρια ανησυχία των αξιωματούχων της Ραμάλλα ήταν πως θα διατηρήσουν την οικονομική βοήθεια της Δύσης προς την ΠΑ και να μην προχωρήσουν σε καμιά συμφωνία με την Χαμάς που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την αμερικανική και ευρωπαϊκή χορηγία της ΠΑ. Ξεπέρασε ο Αμπάς και η ΠΑ αυτόν τον φόβο ή έχουν συμφωνήσει με τους χορηγούς να επιτρέψουν στην Χαμάς να συμμετέχουν στην «κυβέρνηση» της ΠΑ;

• Ολοκλήρωση των δυνάμεων ασφαλείας. Μέχρι τώρα, η Χαμάς στην Γάζα και η ΠΑ του Αμπάς στην Δυτική Όχθη έχουν ανταγωνιστικές δυνάμεις ασφαλείας. Οι δυνάμεις του Αμπάς συνεργάζονται ανοιχτά με την ισραηλινή κατοχή, ακόμα για το «καλωσόρισμα και την φιλοξενία του Ισραηλινού αρχηγού», όπως περιέγραψε ο διοικητής της ΠΑ στην Νάμπλους. Οι δυνάμεις του Αμπάς χρηματοδοτούνται και επιβλέπονται από τις ΗΠΑ και σκοπός τους είναι να πολεμούν την Χαμάς. Απεναντίας, οι δυνάμεις της Χαμάς θεωρούνται από το Ισραήλ ως εχθρικές και συχνά αντιμετωπίζουν στρατιωτικές επιθέσεις και εξωδικαστικές δολοφονίες από το Ισραήλ. Μπορούν τόσο αντιθετικές δυνάμεις να συνδυαστούν πραγματικά χωρίς η πλευρά του Αμπάς να αποκηρύξει τους δεσμούς της με το Ισραήλ ή η πλευρά της Χαμάς να εγκαταλείψει τις δεσμεύσεις της για αντίσταση;

• Εκλογές: ποιο το νόημα να γίνουν εκλογές στην Δυτική Όχθη και την Λωρίδα της Γάζας για ακόμα μία φορά κάτω από τις συνθήκες της βάρβαρης ισραηλινής στρατιωτικής κατοχής, του αποκλεισμού και του ελέγχου; Ούτε η κυβέρνηση της Δυτικής Όχθης ούτε της Γάζας ελέγχουν πραγματικά την μοίρα των Παλαιστινίων. Η δύναμη βρίσκεται στα χέρια των Ισραηλινών. Όπως έγραψα και πρόσφατα, τέτοιου είδους εκλογές απλώς συντηρούν την ψευδαίσθηση για αυτοδιάθεση ενώ δεν κάνουν τίποτα για να προκαλέσουν ή να αλλάξουν τον πραγματικό ισραηλινό έλεγχο. Και ενώ υπάρχει τόση πολιτική καταπίεση στην Δυτική Όχθη και την Γάζα, πως μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι θα έχουμε ελεύθερες εκλογές;

• Η μεταρρύθμιση της PLO: αν η Χαμάς και ο Αμπάς συμφώνησαν για την ανασχηματισμό της PLO, που απλά θα περιλαμβάνει την συμμετοχή της Χαμάς στο νεκρό σώμα της PLO, πως αυτό εξυπηρετεί τον παλαιστινιακό λαό; Γιατί να μην γίνουν εκλογές για το Παλαιστινιακό Νομοθετικό Συμβούλιο που περιλαμβάνει ΟΛΟΥΣ τους Παλαιστίνιους, ακόμα και την πλειοψηφία που δεν μένει στα κατεχόμενα του 1967; Μια συμφωνία που ο Αμπάς και η Χαμάς καταλήγουν σε μια βολική συμφωνία για το μοίρασμα των θέσεων σε μια μη δημοκρατική PLO είναι απλά απαράδεκτη.

• Πιο ανοιχτά, στόχος των Παλαιστινίων δεν πρέπει να είναι η «ενότητα» των πολιτικών παρατάξεων, αλλά οι κοινοί στόχοι για τον παλαιστινιακό λαό. Ποιος είναι ο σκοπός και η πλατφόρμα της σχεδιαζόμενης «μεταβατικής κυβέρνησης» εκτός του απλά θα υπάρχει; Μια ρεαλιστική παλαιστινιακή στρατηγική που ενώνει όλα τα κομμάτια του παλαιστινιακού λαού, έχει εκφραστεί από το κίνημα BDS:

(α) τερματισμός της κατοχής και την αποικιοκρατίας στα εδάφη του 1967 (β) πλήρης ισότητα και τερματισμός κάθε είδους διαχωρισμού για τους Παλαιστίνιους στα εδάφη του 1948 («Ισραήλ») και (γ) πλήρης σεβασμός και εφαρμογή των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων προσφύγων.

Αξίζει να σημειωθεί πως ούτε η Φατάχ του Αμπάς ούτε η Χαμάς έχουν στηρίξει την εκστρατεία BDS, όπως και δεν έχουν εκφράσει μια πραγματική στρατηγική που θα αποκαταστήσει τα δικαιώματα όλων των Παλαιστινίων.