Παρασκευή 27 Αυγούστου 2010

Άνιση δύναμη, το πρόβλημα της Μέσης Ανατολής

του Hasan Afif El-Hasan, πηγή palestinechronicle.com 16/8/2010

Ας είμαστε ρεαλιστές, η υποτιθέμενη δημιουργία ενός δίκαιου κοινωνικού συμβολαίου από την διεθνή κοινότητα, που θα απελευθέρωνε τους Παλαιστίνιους από την υποδούλωση τους και την αδικία, έχει αποτύχει. Η έλλειψη προόδου στην επίτευξη λύσεων στην Παλαιστινιακή/Συριακή/Λιβανέζικη διαμάχη με το Ισραήλ είναι αποτέλεσμα στην ανισορροπία της στρατιωτικής δύναμης υπέρ του Ισραήλ εναντίον όλων των αραβικών κρατών. Όσο συνεχίζει να υπάρχει αυτή η ανισορροπία, οι ισραηλινοί πόλεμοι θα συνεχίσουν να βασιλεύουν ανεξέλεγκτοι και θα είναι λίγες οι πιθανότητες να κυριαρχήσει η δικαιοσύνη.

Η ισορροπία της δύναμης είναι ουσιώδης στρατηγική στην παγκόσμια πολιτική. Μια αποτελεσματική ισορροπία των δυνάμεων στην Μέση Ανατολή, μπορεί να μετριάσει την διεθνή τυραννία και την συστηματική ηγεμονία του Ισραήλ. Η ισορροπία δυνάμεων σημαίνει λιγότεροι πόλεμοι και περισσότερες πρωτοβουλίες να λυθούν τα προβλήματα ειρηνικά. Η ισοδύναμη προσπάθεια για την αποτροπή των πυρηνικών ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Σοβιετική Ένωση δικαιολογεί την σχετική σταθερότητα ανάμεσα στα δύο κράτη στην διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Υπήρξαν όμως διαμεσολαβητικοί πόλεμοι ανάμεσα στις αντίπαλες υπερδυνάμεις και παρεμβάσεις για να διαλύσουν τα μικρότερα κράτη.

Οι σχέσεις ανάμεσα στα έθνη-κράτη υπήρξαν πάντα χαοτικές ακόμα και στα χρόνια του διεθνές δικαίου, του Καταστατικού των ΗΕ και που θέματα όπως η αλληλεξάρτηση του εμπορίου και η οικολογία απασχολούν όλους σε παγκόσμιο επίπεδο. Υπάρχει μια αυτοκρατορία σήμερα που ονομάζεται μονοπολικό διεθνές σύστημα, το Συμβούλιο Ασφαλείας που ενεργεί στο όνομα της διεθνούς κοινότητας σε θέματα ειρήνης και ασφάλειας, ελέγχεται από λίγους. Τα δυνατά κράτη κυριαρχούν στα αδύναμα και τα αναπτυγμένα εκμεταλλεύονται τα αναπτυσσόμενα. Τα δυνατά κράτη προχωρούν σε πολέμους μη απαραίτητους, καταστρέφουν χώρες, σφάζουν τον άμαχο πληθυσμό και το αποκαλούν παράπλευρες απώλειες. Διαπράττουν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και δεν αντιμετωπίζουν ποτέ την δικαιοσύνη, παρόλο που το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης οργανώθηκε με την Χάρτα της Ρώμης για να κυνηγάει τέτοια εγκλήματα.

Τα δυνατά κράτη χρησιμοποιούν την δύναμη ενάντια στην εδαφική και πολιτική κυριαρχία των αδύναμων λαών, παρόλο που το διεθνές δίκαιο το θεωρεί έγκλημα επιθετικότητας. Δυνατά κράτη παρεμβαίνουν στα εσωτερικά ζητήματα των αδύναμων κρατών, παραβιάζοντας το Ψήφισμα 1965 της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ που απαγορεύει κάθε μορφή καταναγκαστικής παρέμβασης. Σύμφωνα με το διεθνές σύστημα αναρχίας, παρά του δικαίου και της τάξης, οι Παλαιστίνιοι έχουν ξεριζωθεί από τα πατρογονικά του εδάφη, τους έχουν αρνηθεί το δικαίωμα της επιστροφής και τους έχουν στερήσει το δικαίωμα να ασκήσουν την δημοκρατία. Δεν επιτρέπεται να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους ενάντια στην κατοχή. Και τους αρνούνται το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και να έχουν μια δική τους πατρίδα στα εδάφη που κατοικούσαν από αιώνες.

Για πολλά χρόνια το Ισραήλ κατέχει και έχει φτιάξει αποικίες σε Παλαιστινιακά, Συριακά και Λιβανέζικα εδάφη, που κατέκτησε με τον «αποτρεπτικό» του πόλεμο το 1967. Χρησιμοποιεί μέτρα μαζικής τιμωρίας άνευ προηγουμένου σε αθώους πολίτες στην αποκλεισμένη Γάζα, παραβιάζοντας κατάφωρα το διεθνές δίκαιο, μόνο και μόνο επειδή το Ισραήλ είναι η κυρίαρχη δύναμη και η διεθνής αναρχία επιτρέπει μόνο στον δυνατό να επιβιώνει. Η πολιτική στην Μέση Ανατολή μπορεί να εξηγηθεί με το ρητό του Μακιαβέλι «τα καλά όπλα φτιάχνουν καλούς νόμους, οι καλοί νόμοι φτιάχνουν καλά όπλα».

Μιας και δεν υπάρχει πραγματικά παγκόσμια πηγή δικαίου και τάξης, όλα τα κράτη- έθνη έχουν στρατό για την εθνική τους ασφάλεια. Φυλάσσουν τα σύνορα τους και σχηματίζουν συμμαχίες για να προστατέψουν την εδαφική τους ακεραιότητα και την πολιτική τους κυριαρχία. Η ισορροπία δυνάμεων βρίσκεται στην καρδιά της πολιτικής των κρατών-εθνών, την οποία προσπαθούν να επιτύχουν τα συνετά και ορθολογικά κράτη. Η ισορροπία δύναμης αντιμετωπίζεται διαφορετικά από κάθε πολιτικό ή θεωρητικό. Τα ηγεμονικά κράτη θεωρούν πως κάθε προσπάθεια από άλλη χώρα να διατηρηθεί η ισορροπία, είναι απειλή πολέμου. Άλλοι θεωρούν πως είναι ο σίγουρος δρόμος για την ειρήνη. Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ που έχουν μαζέψει ένα σωρό πυρηνικά όπλα, εξετάζουν το ενδεχόμενο να επιτεθούν στο Ιράν για να το αποτρέψουν να αποκτήσει πυρηνική τεχνολογία. Τον Σεπτέμβριο του 2007, το Ισραήλ βομβάρδισε ένα κτίριο στην Συρία, που υποτίθεται ότι είχε κρυμμένο αντιδραστήρα παραγωγής ουρανίου. Το Ισραήλ είναι ακόμα αντίθετο και στα σχέδια της Ιορδανίας να φτιάξει ειρηνικούς πυρηνικούς αντιδραστήρες για την παράγωγη ηλεκτρισμού.

Ο πρώην Πρόεδρος Τζιμ Κάρτερ πιστεύει πως το Ισραήλ έχει τουλάχιστον 150 πυρηνικά όπλα. Τις πρώτες μέρες του πολέμου του 1973, όταν ο αιγυπτιακός στρατός διέσχισε την Διώρυγα του Σουέζ για να απελευθερώσει το Σινά, έχοντας αποτύχει να το ελευθερώσει με ειρηνικό τρόπο, το Ισραήλ λέγεται πως συγκέντρωσε πυρηνικές βόμβες για πιθανή χρήση ενάντια των Αιγυπτίων, που προσπαθούσαν να ανακτήσουν τα κατεχόμενα εδάφη τους. Όταν οι ΗΠΑ αναπλήρωσαν τα χαμένα πολεμικά όπλα τους, που είχαν καταστραφεί από τους Αιγύπτιους, το Ισραήλ δεν έριξε πυρηνικά. Το Ισραήλ δεν θα σκεφτόταν ποτέ την επιλογή των πυρηνικών, αν υπήρχε ισορροπία δυνάμεων με την Αίγυπτο.

Η ισορροπία δυνάμεων σύμφωνα με τον Emerich de Vattel είναι «μια συμφωνία ώστε κανένα κράτος δεν θα βρίσκεται σε θέση να έχει την απόλυτη κυριαρχία και έλεγχο πάνω σε άλλα κράτη». Αποτρέπει την ηγεμονία οποιουδήποτε κράτους ή ομοσπονδίας κρατών. Ο καλύτερος ορισμός που περιγράφει με περισσότερη ακρίβεια την ισορροπία, ή καλύτερα την ανισορροπία ανάμεσα στο Ισραήλ και τα Αραβικά Κράτη, έχει δοθεί από τον Γερμανό Friedrich von Gentz τον 19ο αιώνα. Αναφέρει την ισορροπία δυνάμεων ως «εκείνο το καθεστώς ανάμεσα σε γειτονικά κράτη, που λίγο πολύ συνδέονται μεταξύ τους, με το οποίο κανένα δεν μπορεί να παραβιάσει την ανεξαρτησία του άλλου ή τα βασικά του δικαιώματα χωρίς καμία αντίσταση και χωρίς τον επακόλουθο κίνδυνο για τον εαυτό του».

Για την αυτοσυντήρηση τους, τα κράτη επιτυγχάνουν την ισορροπία με το να αγοράζουν εξοπλισμούς και να σχηματίσουν συμμαχίες για να προστατέψουν την ανεξαρτησία και την ελευθερία τους και για να απελευθερωθούν από την διεθνή αναρχία. Η ελίτ των αραβικών κρατών, για να αντιμετωπίσει την απειλή του Ισραήλ, αγνόησε την οικουμενικότητα της ισορροπίας δυνάμεων για να υπερασπιστεί την ανεξαρτησία τους. Διάλεξε να συμβιβάσει την ελευθερία τους και να συνεργαστεί απευθείας με τον επιτιθέμενο ή έμμεσα με τον μεγαλύτερο σύμμαχό του, για να αποφύγει την εμπλοκή.

Η ελίτ των αραβικών κρατών ψάχνει την προσωπική επιβίωση της ως κυρίαρχη. Για να το επιτύχει, αποφεύγει να διαφωνήσει με τις ΗΠΑ, τον στρατηγικό σύμμαχο του Ισραήλ. Δεν θέλει να έχει την ίδια τύχη με τον Σαντάμ Χουσεΐν. Δεν είναι σύμπτωση ότι το 2003, ο Καντάφι κάλεσε τις ΗΠΑ και την Αγγλία να πάρουν το λογισμικό του μυστικού του προγράμματος WMD (όπλα μαζικής καταστροφής), που τότε ήταν σε εμβρυακό στάδιο, όταν ένας αποπροσανατολισμένος, αχτένιστος και άπλυτος Σαντάμ Χουσεΐν εμφανίστηκε στην τηλεόραση από τον στρατό των ΗΠΑ.

Τα αραβικά κράτη χάνουν δύναμη συνέχεια, ενώ ο σκοπός του Ισραήλ είναι να υπερτερήσει σε δύναμη πάνω τους. Το Ισραήλ θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί τις δυνάμεις του για να διατηρήσει το status quo και για να λύνει όλα τα προβλήματα του. Αυτό που κυριαρχεί στην Μέση Ανατολή είναι το καθεστώς πολέμου, όχι η ειρήνη.