Διδάγματα από τη Gaza Freedom March

του Joshua Brollier Πηγή: The Palestine Chronicle 8 Γενάρη 2010

Όταν ταξίδεψα στο Κάιρο, για να λάβω μέρος στο Gaza Freedom March, ήλπιζα να μπω στην Γάζα και να συμβάλω στην άρση του αποκλεισμού και στην αποτροπή μελλοντικών αεροπορικών επιθέσεων και εισβολών, όπως ήταν η Επιχείρηση Συμπαγές Μολύβι, που εξαπέλυσε το Ισραήλ εναντίον της Γάζας στα τέλη του 2008. Ανυπομονούσα να συναντήσω και έναν νεαρό από την Γάζα, που είχε βοηθήσει τόσο πολύ τους συναδέλφους μου, στην αποστολή του “A Voice” πέρσι στην Γάζα και κατά την διάρκεια του πολέμου. Με ρίσκο της ζωής του, ο νεαρός αυτός Παλαιστίνιος, συνάντησε τα μέλη μας στα σύνορα, κανονίζοντας την διαμονή τους, μεταφράζοντας και βοηθώντας με το να φέρνει μάρτυρες της καταστροφής που προκάλεσε ο ισραηλινός στρατός. Χάρη στην αναισθησία των αιγυπτιακών αρχών, δεν κατάφερα να βρεθώ με τον νεαρό ή να μεταφέρω την τόσο απαραίτητη ιατρική βοήθεια στην κοινότητα του. Νωρίς σήμερα το πρωί, οι συνεργάτες μου κι εγώ, λάβαμε ένα email από την Γάζα, που έλεγε ότι ο ισραηλινός στρατός βομβαρδίζει για ακόμα μια φορά τα σύνορα της Ράφας. Ένας Παλαιστίνιος σκοτώθηκε και άλλοι τραυματίστηκαν.

Λαμβάνοντας υπόψη τον συνεχιζόμενο αποκλεισμό της Γάζας και τους βομβαρδισμούς, θέλω να διδαχτώ από την συμμετοχή μου στο Gaza Freedom March και να συνεχίσω τον αγώνα για την λήξη του αποκλεισμού και της κατοχής. Εδώ είναι αρκετά από τα μαθήματα που πήρα και θέλω να τα μοιραστώ με το ευρύτερο κοινό.

Το πρώτο είναι ότι οι ΗΠΑ και η Αίγυπτος συνεργάζονται με το Ισραήλ, για την διατήρηση του αποκλεισμού της Γάζας. Και οι τρεις δουλεύουν μεταξύ τους και δεν σκοπεύουν να σταματήσουν την μαζική τιμωρία των Παλαιστινίων σύντομα. Η τιμωρία αυτή, προβλέπει την απαγόρευση στην μετακίνηση αγαθών και ανθρώπων έξω από την Γάζα. Επιπλέον, οι τρεις κυβερνήσεις συνεργάζονται για την εφαρμογή του μεγάλου σχεδίου απαρτχάιντ του Ισραήλ και εξορίας των Παλαιστινίων. Το δεύτερο μάθημα είναι πως το κίνημα αλληλεγγύης είναι ζωντανό και μεγαλώνει. Το κίνημα βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο και πρέπει να ασκήσει πιέσεις και στις τρεις κυβερνήσεις, μέσα από μια σειρά μη βίαιων τακτικών.

Αναφορικά με την συνέργια ΗΠΑ, Αιγύπτου και Ισραήλ, δεν χρησιμοποιώ την λέξη «απαρτχάιντ» χωρίς λόγο. Νομίζω πως μερικές φορές αυτή η λέξη πολώνει τους ανθρώπους και τους οδηγεί σε λογοκρισία του θέματος που αναλύουμε. Η ευρύτερη διεθνής κοινότητα έχει την ευθύνη να αναγνωρίσει τα δεινά των Παλαιστινίων και να δουλέψει για να σταματήσει η ισραηλινή καταπίεση. Κατά την διάρκεια της Gaza Freedom March, οι αδερφοί και οι αδερφές από την Νότια Αφρική, έκαναν μια δυναμική παρουσίαση για τον συσχετισμό των τραυματισμών που είχαν υποστεί οι γηγενείς Αφρικανοί από το λευκό ρατσιστικό καθεστώς και τις ανισότητες που αντιμετωπίζουν τώρα οι Παλαιστίνιοι από την ισραηλινή κυβέρνηση. Η αντιπροσωπεία τους μας ενημέρωσε πως όπως οι μαύροι στην Νότια Αφρική αναγκάστηκαν να ζήσουν στα Μπατουστάν και αποτελούσαν φτηνό εργατικό δυναμικό για τις βιομηχανίες των λευκών, έτσι και οι Παλαιστίνιοι της Γάζας και της Δυτικής Όχθης εγκλωβίστηκαν σε όλο και μικρότερες περιοχές, που ελέγχονται από τα ισραηλινά σημεία ελέγχου. Η οικονομική ζωή των Παλαιστινίων βασίζεται στην ελεύθερη μετακίνηση μέσω αυτών των σημείων ελέγχου και το Ισραήλ επιτρέπει την μετακίνηση τους όταν υπάρχει οικονομικό όφελος για το ίδιο. Όπως και στην Νότιο Αφρική, το Ισραήλ ελέγχει όλες τις επικερδείς φυσικές πηγές και ρουφάει την παραγωγικότητα και το κέρδος από τους Παλαιστίνιους.

Το κράτος του Ισραήλ όχι μόνο εκμεταλλεύεται την εργασία των Παλαιστινίων, αλλά συχνά προσπαθεί να τους διώξει με την βία, στην προσπάθεια του να προσαρτήσει τα παλαιστινιακά εδάφη. Η αντίσταση των Παλαιστίνιων και η διεθνής κοινή γνώμη έχει ανατρέψει επιτυχώς τα σχέδια του Ισραήλ να ιδιωτικοποιηθεί ολόκληρη την Παλαιστίνη. Αλλά, λαμβάνοντας υπόψη την επιμονή του Ισραήλ για επέκταση και τους παράνομους εποικισμούς, πολλοί Παλαιστίνιοι αμφιβάλουν για την ειλικρίνεια της δέσμευσης του Ισραήλ σε μια πραγματική «ειρηνευτική διαδικασία».

Καθώς αναλύουμε την ιστορία της σύγκρουσης αυτής, η πρακτική της ισραηλινής κυβέρνησης του απαρτχάιντ και της εξορίας, μοιάζει πολύ απαίσια για να είναι αληθινή. Αλλά για να καταλάβουμε καλύτερα την κατάσταση, ίσως πρέπει να δούμε λίγο την δικιά μας ιστορία. Οι πρώτοι αποικιοκράτες θεώρησαν τους ιθαγενείς της Βόρειας Αμερικής πολύ καλούς πιθανούς σκλάβους. Όταν όμως οι Ευρωπαίοι συνειδητοποίησαν ότι οι φυλές της Αμερικής δεν υποτάσσονταν εύκολα, πέρασαν μαλακά σε πρακτικές μετακινήσεις πληθυσμών και σε κάποιες περιπτώσεις και στον αφανισμό τους. Οι υποτιθέμενοι εθνικοί μας ήρωες, όπως ο Andrew Jackson, προχώρησαν στην γενοκτονία, με την πεποίθηση ότι δρούσαν στο όνομα του Θεού και της χωράς. Αν κοιτάξουμε λοιπόν από αυτήν την σκοπιά, οι ιδεολογίες στο Μανιφέστο του Πεπρωμένου και στον Σιωνισμό, είναι ίδιες. Για τις ΗΠΑ, οι ατελείωτες «ειρηνευτικές διαδικασίες» δεν θα θεωρηθούν ποτέ ολοκληρωμένες, εκτός και αν οι γηγενείς εξοριστούν κάπου που να μην μπορούν να τους δουν ή να τους σκεφτούν, ή σκοτωθούν.

Όσοι μελετούν και συζητούν θέματα σχετικά με την Παλαιστίνη, γνωρίζουν τις αναλογίες της Νότιας Αφρικής και της Βόρειας Αμερικής, αλλά το ευρύ κοινό στις ΗΠΑ μάλλον δεν προσέχει το γεγονός ότι και εμείς επιχορηγούμε αυτές τις αιματηρές πολιτικές με 3,5 εκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια κάθε χρόνο. Μόλις πέρσι, η ισραηλινή κυβέρνηση σκότωσε σχεδόν 1400 Παλαιστίνιους σε μία μόνο επιχείρηση, χρησιμοποιώντας τα όπλα που της παρείχαν οι ΗΠΑ. Και σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η ανασφάλεια στην εύρεση τροφής στη Γάζα αυξήθηκε κατά 60%. Δηλαδή περισσότεροι Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν σαν αποτέλεσμα του αποκλεισμού που έχει επιβάλλει το Ισραήλ και η Αίγυπτος. Τώρα η Αίγυπτος και οι μηχανικοί του στρατού των ΗΠΑ, χτίζουν ένα τεράστιο υπόγειο μεταλλικό τείχος για να εμποδίσουν τους Παλαιστίνιους να χρησιμοποιούν τα τούνελ κάτω από την Ράφα, την μοναδική διέξοδο που είχαν για να εισάγουν τα αναγκαία τρόφιμα και βοήθεια.

Η συνέργια αυτών των μεγάλων δυνάμεων ήταν ολοφάνερη σε όσους συμμετείχαν στο Gaza Freedom March. Η αιγυπτιακή κυβέρνηση, με έναν στρατό διαστρεβλωμένο από τις κυβερνήσεις του Ισραήλ και των ΗΠΑ, δεν μας καλωσόρισε στην χώρα, όπως είχε αφήσει να εννοηθεί αρχικά.(Μετά το Ισραήλ, η Αίγυπτος είναι η χώρα που δέχεται την μεγαλύτερη αμερικανική επιχορήγηση, άρα ίσως αυτό να επηρέασε την απόφαση της). Μια βδομάδα πριν την εναρκτήρια ημερομηνία της πορείας, οι αιγυπτιακές αρχές μας είπαν να μην πάμε. Όταν εμείς φτάσαμε τελικά, μας περιόριζαν συχνά. Στις συναντήσεις μας, έβαζαν κατάσκοπους. Στην μεγαλύτερη πλειοψηφία απαγορεύτηκε η είσοδος στην Γάζα. Όταν ζητήσαμε την υποστήριξη της αμερικανικής πρεσβείας, οι αιγυπτιακές αρχές μας περιόρισαν με την βία σε έναν περιφραγμένο χώρο έξω από την πρεσβεία. Οι αξιωματούχοι της πρεσβείας, μας επέπληξαν λέγοντας ότι δεν έπρεπε εξαρχής να είχαμε έρθει για την πορεία αλληλεγγύης. Όταν, παρόλα αυτά αποφασίσαμε να πορευτούμε, ήρθαμε αντιμέτωποι με έξαλλους αστυνομικούς, οδοφράγματα και την μυστική αστυνομία. Αρκετοί από μας δέχθηκαν επίθεση και ορισμένοι έφεραν σοβαρά τραύματα.

Αυτή η συμπεριφορά ήταν μόνο ένα μικρό δείγμα των εμπειριών των Παλαιστινίων. Ο καθημερινός πόνος που προκαλεί ο χωρισμός των οικογενειών στην Παλαιστίνη, ήταν έντονος καθώς είχαμε μαζί μας Παλαιστίνιους της Διασποράς. Εξαιτίας του αποκλεισμού, πολλοί από αυτούς τους Παλαιστίνιους έχουν αποχωριστεί τις οικογένειες τους για μεγάλα διαστήματα και δεν έχουν καν το δικαίωμα να συναντήσουν τους συγγενείς τους στην Παλαιστίνη. Σου ράγιζε την καρδιά να τους βλέπεις.

Επιπλέον, οι Παλαιστίνιοι ακτιβιστές στην Γάζα και την Δυτική Όχθη αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο να φυλακιστούν επ’ αορίστον, γιατί οργανώνουν μη βίαιες διαδηλώσεις και δράσεις αντίστασης. Πολλοί έχουν συλληφθεί με κατασκευασμένες κατηγορίες, όπως ο Abdallah Abu Rahmah, διοργανωτής τους Stop the Wall. Ο Abdallah παγιδεύτηκε και κατηγορήθηκε για κατοχή όπλων, επειδή μάζευε τα χρησιμοποιημένα δακρυγόνα που είχαν ρίξει οι ισραηλινές δυνάμεις άμυνας στην διάρκεια ειρηνικών διαμαρτυριών. Πολλοί άλλοι, όπως ο Mohammad Othman, κρατούνται για μήνες χωρίς κατηγορίες. Ο Mohammad συνελήφθη ενώ επέστρεφε από το ταξίδι του στην Νορβηγία, όπου μίλησε για τις κυρώσεις εις βάρος της εταιρίας Elbit, μιας μεγάλης ισραηλινής στρατιωτικής επιχείρησης. Εκτός της κράτησης, οι Παλαιστίνιοι έρχονται αντιμέτωποι με τον θάνατο από αεροπορικά χτυπήματα, όπως το πρόσφατο χτύπημα στο πέρασμα της Ράφας.

Το Gaza Freedom March μας έδωσε επίσης και μια γεύση της αιγυπτιακής πολιτικής. Είναι σχεδόν αστείο για το Ισραήλ και τις ΗΠΑ να μιλάνε για ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ συνεργάζονται με το καθεστώς του Hosni Mubarak. Είδα από πρώτο χέρι πως χειρίζεται η αιγυπτιακή κυβέρνηση την ελευθερία λόγου και τις συνελεύσεις, ειδικά όταν πρόκειται για Αιγύπτιους πολίτες. Πολλοί Αιγύπτιοι ακτιβιστές ήταν μαζί μας στις διαδηλώσεις και οι αστυνομικοί της μυστικής υπηρεσίας τους εξανάγκαζαν να απομακρυνθούν. Συχνά τους ακολουθούσαν και στα σπίτια τους.

Σε ένα περιστατικό, ένας υψηλόβαθμος αξιωματικός απομάκρυνε με την βία μια νεαρή Αίγυπτο-Παλαιστίνια και έστειλε έναν μυστικό αστυνομικό να την ακολουθήσει. Σχηματίσαμε μια ομάδα για να την συνοδέψει και για να βεβαιωθούμε ότι θα επέστρεφε σπίτι της με ασφάλεια. Με κάθε Αιγύπτιο ακτιβιστή που μίλαγα, με διαβεβαίωνε πως αν δεν ήταν η παρουσία των διεθνών και η προσοχή δεν ήταν στραμμένη στη Gaza Freedom March, θα είχαν συλληφθεί αμέσως, θα τους οδηγούσαν σε κρατητήρια και πιθανόν να τους βασάνιζαν, επειδή διαμαρτύρονταν δημοσίως υπερασπίζοντας την Παλαιστίνη. Ωστόσο, οι Αιγύπτιοι ανυπομονούσαν να οργανωθούν και να κρατήσουμε επαφές για να ενισχύσουμε το κίνημα. Οι περισσότερες από τις κρυφές μας συναντήσεις είχαν ως θέμα τον σχεδιασμό δράσεων για να σταματήσει η κατασκευή του υπόγειου τείχους. Σαν ένα πρώτο βήμα, οι διεθνείς ακτιβιστές υπογράψαμε σαν ενάγοντες μια μήνυση, για να αμφισβητήσουμε την νομιμότητα του Τείχους.

Με όλες τις δύσκολες αποφάσεις και τα απροσδόκητα εμπόδια της πορείας, εγώ είμαι θετικός για αυτό το σχέδιο. Στο Κάιρο βρήκα δύναμη ανάμεσα στους ακτιβιστές και στο διεθνές κίνημα που αντιπροσώπευαν. Το παγκόσμιο κίνημα αλληλεγγύης στους Παλαιστίνιους είναι σίγουρα ζωντανό και αυξάνεται. Σχεδόν 1300 ακτιβιστές από 43 χώρες πήραν μέρος στην πορεία και όσους γνώρισα ήταν από τους πιο αφοσιωμένους που έχω συναντήσει ποτέ. Οι συμμετέχοντες ήταν μόνο ένα μέρος των ανθρώπων από τις χώρες τους, που ενδιαφέρονται για την Γάζα και δεν μπόρεσαν να έρθουν. Κάθε αποστολή είχε φέρει μαζί της την δύναμη. Ήταν ενδιαφέρον να βλέπεις τις διαφορετικές οργανωτικές τακτικές που εφάρμοζαν, όπως αυτή της Γαλλικής αντιπροσωπείας να κατασκηνώσει σχεδόν για μια βδομάδα έξω από την πρεσβεία της Γαλλίας.

Υπογράφτηκε η Διακήρυξη του Καΐρου και η ομάδα της Νοτιάς Αφρικής μας παρότρυνε να επικεντρωθούμε περισσότερο στην εκστρατεία Μποϋκοτάζ, Από-επένδυση και Κυρώσεις μέσα από «εκστρατείες που θα ενθαρρύνουν την από-επένδυση στον τομές του εμπορίου για τις επιχειρήσεις που εμπλέκονται άμεσα με την κατοχή και/ή τις ισραηλινές στρατιωτικές βιομηχανίες». Πρότειναν πολύ συγκεκριμένα να ρίξουμε το βάρος σε εταιρίες που κερδίζουν από την κατοχή και εμπλέκονται μ’ αυτήν. Για παράδειγμα η Boeing, που βρίσκεται στο Σικάγο, εξάγει ελικόπτερα Απάτσι και πολεμικά F16 προς το Ισραήλ, που τα χρησιμοποιεί στις στρατιωτικές επιχειρήσεις του στις κατεχόμενες περιοχές. Από θέμα τακτικής, είναι πιο λογικό να επικεντρωθούμε σε μια εκστρατεία που να αφορά στην Boeing, παρά να αποφεύγουμε οποιοδήποτε ισραηλινό προϊόν στα σούπερ μάρκετ, αν και μπορούμε να κάνουμε και αυτό.

Ο αποκλεισμός μπορεί να μην έσπασε στις 31 Δεκέμβρη, αλλά αυτή η χρονιά ξεκίνησε πολύ διαφορετικά για το λαό Γάζας. Οργανωτές, ακτιβιστές και πολίτες στην Γάζα εξέφρασαν τις ευχαριστίες τους για τις προσπάθειες της Gaza Freedom March. Η διεθνής προσοχή επικεντρώθηκε στην Γάζα και έγιναν πορείες αλληλεγγύης σε όλο τον κόσμο.

Με όλη αυτή την προσοχή, η διεθνής κοινότητα έχει φτάσει στο κρίσιμη σημείο να ασκήσει πίεση στις ΗΠΑ, την Αίγυπτο και το Ισραήλ. Οι ΗΠΑ και η Αίγυπτος προχωρούν στην κατασκευή του υπόγειου τείχους, παρόλη την αρνητική δημοσιότητα. Ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu, απειλεί να εξαπολύσει και άλλη επιχείρηση σαν το «Συμπαγές Μολύβι». Η πρόσφατη επίθεση φανερώνει την δυσάρεστη αξιοπιστία των απειλών του. Ο φίλος μας στην Γάζα είχε πει κάποτε πως λαχταρά μια ευκαιρία να ζήσει φυσιολογικά, χωρίς αποκλεισμό, χωρίς τον φόβο των βομβαρδισμών. Ο ίδιος πιστεύει πως η φωνή του δεν πρόκειται να εισακουστεί στα σαλόνια των ισχυρών κυβερνητικών σωμάτων. Αλλά μπορούμε και πρέπει να ενώσουμε τις φωνές μας με την δική του. Πρέπει να διαδώσουμε την Διακήρυξη του Καΐρου για την εκστρατεία BDS και να χτίσουμε ένα ισχυρό κίνημα μη βίαιης και άμεσης δράσης, για να σταματήσει ο αποκλεισμός και η κατοχή.