Η εκ νέου προώθηση της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή, που οδηγεί πλέον στην τελευταία -και πιο κρίσιμη- φάση της, καθιστά εξαιρετικά σημαντικό το ρόλο όλων των παλαιστινιακών δυνάμεων. Ο σημαντικότερος εκφραστής των δυνάμεων αυτών, εκτός του Γιάσερ Αραφάτ, είναι ο ηγέτης του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, Ζορζ Χαμπάς, που ηγείται της μεγαλύτερης οργάνωσης μετά την Φατάχ του παλαιστίνιου προέδρου, στο πλαίσιο της PLO. Ο ίδιος ο Αραφάτ προσπαθεί τον τελευταίο καιρό να εξασφαλίσει τη συνεργασία του Χαμπάς, ενώ όλοι οι εμπλεκόμενοι στην ειρηνευτική διαδικασία ενδιαφέρονται για τις θέσεις του, τις οποίες όμως αποφεύγει να εκθέσει δημοσίως, αρνούμενος συστηματικά την παραχώρηση συνεντεύξεων τόσο σε αραβικά όσο και σε μεγάλα διεθνή μέσα ενημέρωσης.
Η αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» είναι η πρώτη που δίνει εδώ και πολύ καιρό. Δέχθηκε να την παραχωρήσει μόνο επειδή ο απεσταλμένος της «Κ.Ε.» έχει μεταφράσει στα ελληνικά δύο από τα έργα του παλαιστίνιου συγγραφέα, Γασάν Καναφάνι, του οποίου η δολοφονία, το 1972, τον είχε συγκλονίσει.
Στη συνέντευξη, ο Χαμπάς εξηγεί γιατί απορρίπτει την ειρηνευτική συμφωνία του Όσλο, δηλώνει ότι θα δεχθεί συνάντηση με τον Αραφάτ μόνο αν ο παλαιστίνιος πρόεδρος ζητήσει συγνώμη για τη διάσπαση της εθνικής ομοψυχίας του παλαιστινιακού λαού. Ζητεί συνέχιση της Ιντιφάντα, υποστηρίζει τη δράση της Χετζμπολάχ στο νότιο Λίβανο και αποκλείει την επιστροφή του στην Παλαιστίνη, αν μαζί του δεν επιστρέψουν όλοι οι πρόσφυγες. Θυμάται ακόμα «τον αγωνιστή Ανδρέα Παπανδρέου», ζητεί από την Ελλάδα να ασχοληθεί πιο ενεργά με τη Μέση Ανατολή και καλεί την Ευρώπη να χειραφετηθεί από την πολιτική των ΗΠΑ.
Η διμερής συνάντηση του Λαϊκού Μετώπου και της Αλ-Φατάχ και το κοινό ανακοινωθέν που εκδόθηκε μπορούν να θεωρηθούν ένα πρώτο βήμα για τη συμμετοχή του μετώπου στις διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ;
Η απάντηση είναι όχι. Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων και τα όσα αναμένει το μέτωπο από τη συνάντηση, δηλαδή την ανοικοδόμηση της ΟΑΠ. Το θέμα των διαπραγματεύσεων για μας αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των συμφωνιών του Όσλο, το οποίο απορρίπτουμε εξ ολοκλήρου.
Σκοπεύετε να συναντήσετε τον κ. Αραφάτ στο άμεσο μέλλον;
Η απάντηση είναι όχι, εκτός αν ζητήσει ο Αραφάτ συγνώμη για το έγκλημα που διέπραξε, όταν κατήργησε το Εθνικό Συμβόλαιο. Πρόκειται για ένα τεράστιο έγκλημα εις βάρος του παλαιστινιακού λαού. Όταν σκεφτεί ο ίδιος προσωπικά αυτό που έκανε και ζητήσει συγνώμη, τότε μόνο θα χαρώ να τον συναντήσω. Χωρίς κάτι τέτοιο, η συνάντηση είναι ανέφικτη.
Σας έχει ποτέ συμβουλευτεί ο πρόεδρος Αραφάτ για οποιοδήποτε θέμα που αφορούσε και αφορά την πορεία των διαπραγματεύσεων;
Ποτέ. Δεν με συμβουλεύτηκε ποτέ. Η ηγεσία του Αραφάτ είναι καθαρά ατομική. Όλο το πλαίσιο των συμφωνιών του Όσλο είναι αποτέλεσμα μιας ατομικής επιλογής του Αραφάτ. Τον κ. Χένταρ Αμπντ Αλ-Σάφι τον ξέρετε. Ήταν ο επικεφαλής της παλαιστινιακής αντιπροσωπείας στις διαπραγματεύσεις. Οι συμφωνίες έγιναν και υπογράφτηκαν πίσω από την πλάτη του.
Από το ξεκίνημα της παλαιστινιακής επανάστασης, το πρόβλημα βρίσκεται στην ατομική ηγεσία του Αραφάτ. Εξ αρχής είχαμε κάνει ξεκάθαρες εκτιμήσεις σχετικά με την πορεία που θα ακολουθούσε ο κ. Αραφάτ, υπό τη σκιά της διάλυσης της Σ. Ένωσης και της κατάρρευσης της επίσημης αραβικής θέσης. Το σιωνιστικό κράτος εκτίμησε πως αυτή ήταν η ευκαιρία για να πραγματοποιήσει όλους τους στόχους του στην περιοχή. Σε αυτές τις συνθήκες, η υπογραφή της συμφωνίας του Όσλο, χωρίς να ανατραπεί η ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή και διεθνώς, ήταν αδύνατον να οδηγήσει σε πραγματοποίηση, έστω και του ελάχιστου των δικαιωμάτων του λαού μας. Γι' αυτό εμείς επιμέναμε, στον αγώνα, και στη συνέχιση της εξέγερσης (Ιντιφάντα) μέχρι να αλλάξει η ισορροπία δυνάμεων.
Στηριζόμαστε στο διεθνές δίκαιο που μας δίνει το δικαίωμα στην επιστροφή των προσφύγων και των εξόριστων. Το διεθνές δίκαιο μας δίνει το δικαίωμα να έχουμε την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα της Παλαιστίνης. Το διεθνές δίκαιο μας δίνει το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και επιβάλλει στο Ισραήλ να διαλύσει τους οικισμούς. Αυτό είναι το βασικό στήριγμα στη δύσκολη φάση που ζούμε.
Θα μπορούσε ο παλαιστίνιος διαπραγματευτής να καταφέρει περισσότερα απ' όσα κατάφερε;
Τα αποτελέσματα της συμφωνίας του Όσλο τα είδαμε, το θέμα δεν είναι πλέον θεωρητικό. Οι συνέπειες είναι πλέον εμφανείς. Ακόμα και οι υποστηρικτές του Όσλο δηλώνουν ότι αυτή η συμφωνία δεν εκπλήρωσε τίποτα για το λαό μας. Τι έγινε με το θέμα του εποικισμού, με την Ιερουσαλήμ, με το δικαίωμά μας στην επιστροφή; Όλα αυτά ακόμα εκκρεμούν.
Υπάρχει καμιά διαφορά ανάμεσα στην πολιτική των ισραηλινών κομμάτων, Λικούντ και Εργατικών;
Δεν βλέπουμε ουσιαστική διαφορά ανάμεσα στο κόμμα Λικούντ και το Εργατικό Κόμμα, όσον αφορά τα κύρια προβλήματα. Υπάρχουν διαφορές στην τακτική και αυτό επιβεβαιώθηκε από τα πέντε «όχι» που έθεσε ο Μπάρακ μόλις κέρδισε τις εκλογές. Έθεσε πέντε «όχι» και τα θεώρησε ανυπέρβλητες κόκκινες γραμμές.
Η μακρόχρονη Ιντιφάντα των Παλαιστινίων στα κατεχόμενα και οι πύραυλοι «Σκουντ» του Ιράκ κατά πόσο αποδυνάμωσαν την ισραηλινή στρατηγική στην περιοχή;
Πρέπει να ξεχωρίζουμε την εξέγερση (Ιντιφάντα) από τους πυραύλους. Σε ό,τι αφορά την Ιντιφάντα, εμείς πιστεύουμε ότι αυτή είναι η βασική γραμμή που πρέπει να ακολουθήσουμε ως λαός για να πραγματοποιήσουμε τους στόχους μας. Πιστεύουμε ότι δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε το Ισραήλ στρατιωτικά, με τα κλασικά στρατιωτικά μέσα. Αυτή είναι η βασική μας γραμμή και τώρα και στο μέλλον, δίπλα στις άλλες μορφές αγώνα. Από αυτό που λεω, μην καταλήξετε στο συμπέρασμα ότι δεν χρειάζεται πια ο ένοπλος αγώνας. Εγώ απλώς υπογραμμίζω τη σημασία του νέου όπλου που καθιέρωσε η Ιντιφάντα, δίπλα στον ένοπλο αγώνα και τον πολιτικό, πολιτιστικό, συνδικαλιστικό και διπλωματικό αγώνα.
Εμείς λέμε πως πρέπει να βασιζόμαστε πρώτα στον εαυτό μας, στηριζόμενοι στη λαϊκή αλλά και στην επίσημη αραβική και διεθνή υποστήριξη.
Οι Παλαιστίνιοι έχουν άλλη επιλογή πέρα από τις διαπραγματεύσεις;
Ναι, την εξέγερση και την εθνική ενότητα που διέλυσε ο κ. Αραφάτ. Διεθνώς πρέπει να στηριζόμαστε στο διεθνές δίκαιο. Να στηρίξουμε τη δράση της Χεζμπολάχ που δημιούργησε σοβαρό πρόβλημα στο Ισραήλ στον Λίβανο. Δηλαδή η συνέχιση της Ιντιφάντα, η εθνική ενότητα, ο ένοπλος αγώνας και το διεθνές δίκαιο. Με αυτά τα μέσα πρέπει να αντιταχθούμε στο Ισραήλ.
Υφίσταται ακόμα η συνεργασία ανάμεσα στη Χαμάς και το Λαϊκό Μέτωπο;
Εγώ προσωπικά τη στηρίζω και θέλω να συνεχιστεί και να βαθύνει.
Υπάρχουν κατά τη γνώμη σας θετικά στοιχεία στις συμφωνίες του Όσλο, όπως για παράδειγμα το θέμα των διαβατηρίων και η αποχώρηση των Ισραηλινών από ένα μέρος των κατεχομένων εδαφών;
Η γενική εικόνα δείχνει ότι υπάρχουν ορισμένα θετικά στοιχεία, αλλά αυτή δεν είναι η καθαρή και ολοκληρωμένη εικόνα. Αυτή δείχνει ότι με αντάλλαγμα αυτά τα απλά θετικά στοιχεία, ο κ. Αραφάτ πλήρωσε πολλά και ακριβά, όπως η αναγνώριση του Ισραήλ, η διάλυση της εθνικής ενότητας και η κατάργηση του Εθνικού Συμβολαίου.
Είστε υπέρ της ανακήρυξης του ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους;
Δεν πρόκειται να βρεις έστω και έναν Παλαιστίνιο που να αντιτίθεται στην ανακήρυξη ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Πρέπει όμως να αναρωτηθούμε γιατί θέλει ο κ. Αραφάτ να ανακηρύξει το κράτος, ιδιαίτερα αυτή τη στιγμή. Θέλει να σκεπάσει την αποτυχία του στις διαπραγματεύσεις.
Η επιστροφή ηγετικών στελεχών του Λαϊκού Μετώπου αποτελεί προσωπική τους επιλογή ή πολιτική απόφαση του Μετώπου;
Με οργανωτική απόφαση του Μετώπου, το οποίο πιστεύει ότι κάθε Παλαιστίνιος έχει το δικαίωμα να επιστρέφει στην Παλαιστίνη. Είναι φυσικό να ζει στην πατρίδα του, στο πατρικό του σπίτι.
Μετά την αλλαγή κυβέρνησης στο Ισραήλ, υπάρχει ενδεχόμενο να επιστρέψει ο αναπληρωτής γ.γ. του Μετώπου, Αμπού Αλί Μούσταφα;
Ό,τι διαδίδεται μετά τη συνάντηση του Καΐρου περί επιστροφής του συντρόφου Αμπού Αλί, το διαψεύδω κατηγορηματικά. Ως τώρα, το Ισραήλ αρνείται την επιστροφή του.
Υπάρχει η εκτίμηση ότι ενδεχόμενη επιστροφή του Χαμπάς θα έχει πιο μεγάλο πολιτικό αντίκτυπο από την επιστροφή του προέδρου Αραφάτ...
Γι' αυτό το θέμα καλύτερα να ρωτήσετε τους Παλαιστίνιους στους προσφυγικούς καταυλισμούς και στα κατεχόμενα. Και αυτοί που κάνουν αυτές τις εκτιμήσεις, ας απαντήσουν γιατί.
Εσείς σκοπεύετε να επιστρέψετε στην Παλαιστίνη στο άμεσο μέλλον;
Έχω δηλώσει πολλές φορές πως η δική μου επιστροφή στη Παλαιστίνη εξαρτάται από την επιστροφή των 4,5 εκατομμυρίων παλαιστινίων προσφύγων που ακόμα βρίσκονται στους καταυλισμούς, με βάση την απόφαση 194 του ΟΗΕ που κατοχυρώνει το δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων.
Γίνονται διαπραγματεύσεις για την επιστροφή σας;
Η απάντησή μου είναι όχι. Το Ισραήλ γνωρίζει πολύ καλά τη θέση μου γι' αυτό το θέμα. Τη γνωρίζει και ο Αραφάτ.
Πώς βλέπετε τις επικείμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ Συρίας και Ισραήλ;
Νομίζω πως η Συρία θέλει να επιστρέψουν τα Υψώματα του Αλ-Γκουλάν (Γκολάν) με βάση τις αποφάσεις του διεθνούς δικαίου. Το βασικό χαρακτηριστικό της συριακής ηγεσίας είναι ότι εξακολουθεί να στηρίζεται εκατό τοις εκατό στις αποφάσεις του διεθνούς δικαίου.
Όμως ο Αραφάτ και η Ιορδανία δεν στηρίχτηκαν σταθερά στις αποφάσεις αυτές και κράτησαν πιο ήπια στάση. Ενώ η Συρία θέλει να εφαρμοστούν στην πράξη αυτές οι αποφάσεις. Πάρε για παράδειγμα αυτό που συμβαίνει στον Λίβανο ο οποίος, με την απόλυτη στήριξη της Συρίας, απαιτεί να εφαρμοστεί η απόφαση 425 του Συμβουλίου Ασφαλείας. Αυτή την πολιτική και αυτή την πορεία έπρεπε να ακολουθήσει ο Αραφάτ. Δηλαδή να στηριχθεί στις αποφάσεις του διεθνούς δικαίου και να βροντοφωνάξει στη διεθνή κοινότητα, ζητώντας στήριξη και εφαρμογή όλων των αποφάσεων. Εδώ είναι το λάθος του Αραφάτ. Έθεσε τις αποφάσεις αυτές υπό διαπραγμάτευση και συμβιβασμό. Ο Άσαντ αρνήθηκε αυτή την πολιτική και επέμεινε να εφαρμοστούν οι αποφάσεις.
Ασκούνται πιέσεις στη Συρία για την παρουσία σας στη Βηρυτό;
Δεν ασκείται καμία πίεση. Εγώ ο ίδιος συναντήθηκα με τον αντιπρόεδρο της Συρίας πριν από ένα μήνα και δεν αισθάνθηκα ότι τίθεται τέτοιο θέμα. Ανέκαθεν η Συρία μάς λεει ότι είναι καθήκον της και φυσικό να μας στηρίζει στον αγώνα μας μέχρι να δικαιωθούμε. Πάντα αυτό ακούμε.
Πώς βλέπετε το ρόλο της Ελλάδας στη Μέση Ανατολή;
Πρέπει να συνεχίσει να είναι ενεργός, όπως ήταν με τον αγωνιστή Ανδρέα Παπανδρέου, να φροντίσει να ενεργοποιηθεί και στην περιοχή αυτή και όχι μόνο στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια. Θέλω να στείλω προσωπικά τους χαιρετισμούς μου στον ελληνικό λαό, στο μεγαλείο των αγώνων του για την ελευθερία και την ανεξαρτησία. Ευχαριστούμε τον ελληνικό λαό και το ελληνικό κράτος που στάθηκαν πλάι μας στις κρίσιμες και δύσκολες φάσεις που ζήσαμε και ζούμε και ελπίζω να συνεχιστεί αυτή η θαυμάσια προσφορά.
Πώς βλέπετε το ρόλο της Ε.Ε.;
Θέλουμε και απαιτούμε να είναι ανεξάρτητος από την πολιτική και τη στρατηγική των ΗΠΑ, να είναι αντάξιος των αγώνων των λαών της για ελευθερία και ανεξαρτησία και μακριά από τις μαύρες πολιτικές που εφαρμόστηκαν κατά των λαών της Μέσης Ανατολής, της Αφρικής και άλλων. Και αυτό εξαρτάται βασικά και ουσιαστικά από τα άγρυπνα μάτια των λαών της Ευρώπης. Γενικά ευχαριστούμε την Ευρώπη γι' αυτά που μας προσέφερε.
Αναρτήσεις
