Στις 10 Δεκέμβρη, λίγες μόνο μέρες μετά την ανακοίνωσή του πως θα αυξηθούν οι στρατιωτικές δυνάμεις κατοχής στο Αφγανιστάν, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα παρέλαβε στο Όσλο το βραβείο Νόμπελ ειρήνης. Το άρθρο που ακολουθεί που δημοσιεύτηκε στις 11 Δεκέμβρη 2009 στη σελίδα The Electronic Intifada είναι του Sayed Dhansay ακτιβιστή για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Νότιο Αφρική και ανεξάρτητου συγγραφέα, ο οποίος ήταν εθελοντής του Διεθνούς Κινήματος Αλληλεγγύης στην Κατεχόμενη Δυτική Όχθη το 2006 και τώρα οργανώνει την αποστολή της Νοτίου Αφρικής στο Gaza Freedom March.
Παρόλη την εύγλωττη και συγκινητική ομιλία τους τον περασμένο Ιούνιο στο Κάιρο για «ειρήνη», «αμοιβαίο σεβασμό» και «νέα αρχή» με τον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο, η εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης του αποδείχτηκε ότι ενεργεί αντίθετα σε αυτά. Η αντίθεση λόγων και πράξεων του φαίνεται ξεκάθαρα και στον τρόπο που χειρίζεται την ισραηλινό-παλαιστινιακή διαμάχη.
Στην ομιλία του για την αποδοχή του βραβείου, ο Πρόεδρος Obama αναφέρθηκε στην συμβουλή του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ John F. Kennedy για την επίτευξη ειρήνης που είχε πει «Ας επικεντρωθούμε σε μια πρακτική και εφικτή ειρήνη, που δεν θα βασίζεται σε μια ξαφνική επανάσταση της ανθρώπινης φύσης, αλλά σε μια σταδιακή εξέλιξη των ανθρώπινων θεσμών». Σαν πρώτο βήμα για την εξέλιξη αυτή, ο Obama είπε ότι «όλα τα έθνη- δυνατά και αδύναμα- πρέπει να τηρήσουν τους κανόνες που ορίζουν την χρήση βίας». Αυτοί οι κανόνες ωστόσο -το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο δηλαδή- δεν εφαρμόστηκαν από τον Obama όσο αφορά το Ισραήλ κατά την διάρκεια της καταστροφικής επίθεσης στην Λωρίδα της Γάζας τον περασμένο χειμώνα.
Παρόλο που η Έκθεση Goldstone της Επιτροπής των ΗΕ, κατηγόρησε τις Ισραηλινές δυνάμεις ότι διέπραξαν εγκλήματα πολέμου και πιθανόν εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, οι εκπρόσωποι του Obama στο Συμβούλιο των ΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ψήφισαν κατά του ψηφίσματος που υιοθετούσε τα ευρήματα της έρευνας και η κυβέρνηση του επιχείρησε να δυσφημήσει την έκθεση λέγοντας ότι αντιμετωπίζει με προκατάληψη το Ισραήλ και ότι εξαρχής ήταν ελαττωματική. Αυτό είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς αν αναλογιστεί ότι ο συντάκτης της είναι ένας δικαστής διεθνούς κύρους, για να μην αναφέρουμε ότι είναι Εβραίος με ισχυρούς δεσμούς με το Ισραήλ.
Ο Obama επίσης είπε ότι «τα καθεστώτα εκείνα που παραβιάζουν τους κανόνες, θα πρέπει να καθίστανται υπόλογα. Οι κυρώσεις θα πρέπει να επιβάλλονται στο πραγματικό κόστος. Η αδιαλλαξία θα πρέπει να συναντά την αυξανόμενη πίεση». Ωστόσο, όταν το θέμα αφορά την αδιαλλαξία του Ισραήλ, ο Obama δεν φαίνεται πρόθυμος να απαιτήσει το ίδιο επίπεδο ευθύνης ή να ασκήσει οποιαδήποτε μορφή πίεσης. Το Ισραήλ εδώ και 42 χρόνια, περιφρονεί το Διεθνές Δίκαιο με τα εποικιστικά-αποικιακά προγράμματα του στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και την Ιερουσαλήμ. Το παράνομο τείχος του εξακολουθεί να προσαρτά την παλαιστινιακή γη, ενώ οι κατεδαφίσεις σπιτιών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ πλέον γίνονται σε εβδομαδιαία βάση. Εδώ ο Obama δεν έχει «επιβάλλει το πραγματικό κόστος». Αντίθετα, έχει ανταμείψει το Ισραήλ με εκατομμύρια δολάρια συνεχούς στρατιωτικής βοήθειας, ενώ η πίεση κατέρρευσε όταν οπισθοχώρησε της αρχικής πολιτικής του για ένα συμβιβαστικό πάγωμα των εποικισμών σαν προϋπόθεση για την έναρξη ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων.
Παρόλο που η Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Hilary Clinton και ο απεσταλμένος για την ειρήνη στην Μέση Ανατολή George Mitchell χαιρέτησαν την απόφαση του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Benjamin Netanyahu για το δεκάμηνο πάγωμα των εποικισμών σαν «ένα πρωτοφανές βήμα για την επίτευξη ειρήνης», τα πραγματικά γεγονότα δείχνουν το αντίθετο. Ο Netanyahu δήλωσε ανοιχτά ότι η κατασκευή των εποικισμών θα αρχίσει σε γρήγορους ρυθμούς με το πέρας των δέκα μηνών. Αυτή την εβδομάδα, το ισραηλινό κίνημα Peace Now ανέφερε ότι οι κατασκευές των εποικισμών στην Δυτική Όχθη ξεπερνούν αυτές που βρίσκονται εντός των ισραηλινών συνόρων του 1967. Ο δημοσιογράφος Gideon Levy έδωσε πιο δυνατό χτύπημα, όταν περιέγραψε στην ισραηλινή Haaretz αυτό το πάγωμα σαν «ακόμα μία όψη της ισραηλινής μεταμφίεσης».
Ο Obama επίσης προειδοποίησε εκείνους που παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο ότι «φέρονται με κτηνωδία προς τους ίδιους τους ανθρώπους τους». Είπε ότι πρέπει να υπάρξουν επιπτώσεις για την γενοκτονία στο Darfur, τους συστηματικούς βιασμούς στο Congo ή την καταστολή στην Burma. Αλλά απέφυγε να αναφερθεί στις φρικαλεότητες που υπομένουν οι Παλαιστίνιοι πολίτες του Ισραήλ, στην γενοκτονία της Γάζας ή στην καταστολή στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.
Μια πρόσφατη έκθεση του Υπουργείου Εσωτερικών του Ισραήλ, αποκάλυψε ότι αφαιρέθηκε από 4.577 Παλαιστινίους μέσα στο 2008, αριθμός ρεκόρ στα 42 χρόνια κατοχής, το δικαίωμα να ζουν στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Το ποσοστό ανάκλησης των αδειών παραμονής στην Ιερουσαλήμ πέρσι ήταν 21 φορές υψηλότερο από το μέσο όρο των τελευταίων 40 χρόνων. Το Ισραήλ συμπεριφέρεται στους γηγενείς Παλαιστίνιους της Ανατολικής Ιερουσαλήμ σαν να ήταν ξένοι κάτοικοι που η άδεια τους μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή, παρόλο που αυτοί οι Παλαιστίνιοι δεν ήρθαν στο Ισραήλ, αλλά αντίθετα, το Ισραήλ ήρθε και επιβλήθηκε σε αυτούς με την διεθνώς μη αναγνωρισμένη προσάρτηση και κατοχή της πόλης από το 1967 έως σήμερα. Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο κατηγορεί το Ισραήλ ότι αρνείται στους Παλαιστίνιους το δικαίωμα πρόσβασης σε επαρκή ποσότητα νερού. Ενώ οι ισραηλινοί εποικισμοί στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη έχουν πράσινους κήπους και πισίνες, 180.000 Παλαιστίνιοι δεν έχουν πρόσβαση σε τρεχούμενο νερό. Η έκθεση αναφέρει ότι οι Ισραηλινοί χρησιμοποιούν τέσσερις φορές περισσότερο νερό από τους Παλαιστίνιους, ενώ μόνο οι έποικοι χρησιμοποιούν περισσότερο νερό από ότι οι Παλαιστίνιοι της Δυτικής Όχθης στο σύνολο τους.
Ο Obama ισχυρίστηκε πως ένα από τα κεντρικά σημεία της εξωτερικής πολιτικής του είναι η ανάγκη «να αποτραπεί η εξάπλωση των πυρηνικών οπλών και να έχουμε έναν κόσμο χωρίς αυτά». Θύμισε δε στο κοινό του ότι όλοι τους επιβάλλεται να διασφαλίσουν πως το Ιράν και Βόρεια Κορέα δεν θα «εμπαίζουν το σύστημα». Ενώ η κυβέρνηση του καταβάλλει κάθε προσπάθεια για να ενταθούν οι κυρώσεις στο Ιράν, δεν κάνει καμιά αναφορά στον πυρηνικό εξοπλισμό του Ισραήλ, παρόλο που αυτό έχει καταδείξει την προθυμία του να χρησιμοποιήσει άνευ διακρίσεως, σκόπιμα και μαζικά, τα όπλα του με στόχο απλούς πολίτες, όπως είδαμε να κάνει το 2006 στο Λίβανο και τον περασμένο χειμώνα στη Λωρίδα της Γάζας.Το πιο ανησυχητικό στην ομιλία του Obama ήταν η ακλόνητη υπεράσπιση του πολέμου. Ο αρχηγός του φιλελεύθερου, δημοκρατικού κόσμου δεχόταν το πιο επιθυμητό βραβείο ειρήνης στον κόσμο. Και το θέμα που επανερχόταν στην ομιλία του ήταν ότι είναι αδύνατο να ξεριζωθούν οι βίαιες διαμάχες. Οι φίλοι του Obama στην Knesset μάλλον χάρηκαν που το άκουσαν. «Θα έρθει ο καιρός που τα έθνη –δρώντας μεμονωμένα ή όλα μαζί– θα θεωρήσουν ότι η άσκηση δύναμης δεν θα είναι μόνο απαραίτητη αλλά και ηθικά δικαιολογημένη», είπε ο Obama. Αυτή η μοιρολατρική στάση μάλλον ταιριάζει στην ιδεολογία των Rumsfeld-Cheney «βομβαρδίζουμε για την ελευθερία», παρά σε κάποιον που μόλις δέχτηκε το Νόμπελ Ειρήνης.
Επίσης, στέλνει ένα πολύ επικίνδυνο μήνυμα στην ισραηλινή κυβέρνηση που ξέρει ότι έχει την στήριξη της Αμερικής σε θεσμικά ζητήματα που αφορούν στο Διεθνές Δίκαιο. Δεν πιέζει καθόλου το Ισραήλ να τερματίσει την κατοχή, να άρει τον αποκλεισμό της Γάζας ή να δεχτεί την μόνη βιώσιμη λύση που έχει απομείνει – ειρηνική μετάβαση που θα προστατεύει τα δικαιώματα των Παλαιστινίων και των Ισραηλινών στα πλαίσια ενός κοσμικού, δημοκρατικού κράτους δύο εθνών. Στην πραγματικότητα, ενθαρρύνει το Ισραήλ να χρησιμοποιήσει τις στρατιωτικές δυνάμεις τους για να επιταχύνει τις διαδικασίες εθνικής κάθαρσης και αποικιοκρατίας. Πράγματι, πολλοί σιωνιστές πιστεύουν ότι είναι ηθικά δίκαιη η χρήση βίας για να ξεφορτωθούν από το «Μέγα Ισραήλ» όλους όσους δεν είναι Εβραίοι. Το σχόλιο του Προϊστάμενου Προσωπικού Gabi Ashkenazi, ότι «ο επόμενος γύρος των ισραηλινών στρατιωτικών εχθροπραξιών θα είναι πιο έντονος», είναι αποκαλυπτικό του ζητήματος.
Αυτό που προκαλεί έκπληξη είναι ότι ο Obama δείχνει να συνειδητοποιεί τον παραλογισμό του δόγματος περί «δίκαιου πολέμου». Αναφέροντας τον Martin Luther King, Jr, δηλώνει ότι «η βία δεν φέρνει ποτέ διαρκή ειρήνη. Δεν λύνει τα κοινωνικά προβλήματα. Απεναντίας δημιουργεί καινούρια και περισσότερα». Αν κάποια από τις σύγχρονες διαμάχες μπορούν να επιβεβαιώσουν την αλήθεια των παραπάνω λόγων, αυτή είναι η ισραηλινό-παλαιστινιακή διαμάχη. Οι επιδρομές σύλληψης, η καταπάτηση γης, οι κατεδαφίσεις σπιτιών ή οι σφαγές δεν φέρνουν ειρήνη. Δεν λύνουν τα κοινωνικά προβλήματα της εξορίας, της ανυπαρξίας κράτους ή την στέρηση του καθολικού δικαιώματος ψήφου. Ούτε καταστέλλουν την επιθυμία για ελευθερία και αυτοπροσδιορισμό. Πράγματι, δημιουργούν καινούρια και μεγαλύτερα προβλήματα.
Η υπεράσπιση από τον Obama του πολέμου ως αποδεκτή εξωτερική πολιτική, δημιουργεί περισσότερα και πιο πολύπλοκα προβλήματα στην Μέση Ανατολή. Αντί να συνεχίζει να προωθεί την τελειωμένη πια λύση των δύο κρατών με ένα καθεστώς από μαριονέτες, θα πρέπει να αναγνωρίσει την αιτία έναρξης της διαμάχης, δηλαδή τη βίαιη απομάκρυνση των αυτοχθόνων από την πατρίδα τους. Χωρίς αυτή την αναγνώριση, δεν θα υπάρξει ποτέ πρακτική και εφικτή ειρήνη.
Αναρτήσεις
