Δευτέρα 14 Σεπτεμβρίου 2009

Οι παγίδες της Παλαιστινιακής Εθνικής Συνείδησης

Άρθρο του Haidar Eid (Ο Δρ. Haidar Eid, διδάσκει Αγγλική Λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο Al-Aqsa, στη Λωρίδα της Γάζας. Είναι ανεξάρτητος πολιτικός σχολιαστής και εκπρόσωπος στη Γάζα της Εθνικής Επιτροπής BDS)

25 Αυγούστου 2009 Πηγή: http://electronicintifada.net/v2/article10728.shtml

Το έκτο συνέδριο του κινήματος της Φατάχ, που πραγματοποιήθηκε στη Βηθλεέμ, νωρίτερα αυτό το μήνα, ξεδίπλωσε την τελευταία πράξη μιας σημαντικής περιόδου του παλαιστινιακού εθνικού κινήματος.

Πράγματι, το συνέδριο πραγματοποιήθηκε σε παλαιστινιακό έδαφος, αλλά, κατά έναν ειρωνικό τρόπο, υπό το άγρυπνο βλέμμα των Ισραηλινών στρατιωτών. Η αποτυχία του Παλαιστινιακού Απελευθερωτικού Κινήματος (Φατάχ) για την επίτευξη οποιουδήποτε από τους στόχους του, πήρε συμβολικό χαρακτήρα με την πραγματοποίηση αυτού του συνεδρίου υπό κατοχή. Αυτό δεν αντικατοπτρίζει μόνο τη διάλυση της Φατάχ - της παράταξης που κυριάρχησε στην Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) για δεκαετίες - αλλά και τη γενική κατάρρευση του σύγχρονου παλαιστινιακού εθνικού κινήματος.
Ένα εθνικό απελευθερωτικό κίνημα που ξεκίνησε με συνθήματα όπως «ο μόνος τρόπος για την απελευθέρωση είναι με την κάνη του όπλου», «απελευθέρωση από τον ποταμό Ιορδάνη ως τη Μεσόγειο» και «το δικαίωμα της επιστροφής είναι ιερό και απαραβίαστο», έχει μετακινηθεί σε η μετα-αποικιακή κατάσταση χωρίς να έχει πετύχει την ανεξαρτησία. Το φάντασμα των συμφωνιών του Όσλο πλανιόταν παντού στο συνέδριο, αλλά κανείς δεν ήθελε να αναφερθεί σε αυτό. Αν δεν είχαν γίνει οι συμφωνίες του Όσλο δεν θα είχαν δοθεί σε όλους αυτούς τους πρώην μαχητές που έγιναν πολιτικοί, άδειες εισόδου στα εδάφη που ελέγχονται από το Ισραήλ.
Η εναρκτήρια ομιλία του προέδρου της Φατάχ Μαχμούντ Αμπάς έγινε αποδεκτή ως η πολιτική δήλωση της διάσκεψης. Η ομιλία του ήταν μια επίδειξη των στόχων του Όσλο, της Taba, του Οδικού Χάρτη και της Συνόδου Κορυφής της Annapolis. Δηλαδή, η μετατροπή της παλαιστινιακής υπόθεσης από ζήτημα αυτοδιάθεσης και απελευθέρωσης σε υπόθεση φιλανθρωπίας στην οποία μπαίνει και το σύνθημα «ανεξαρτησία». Κριτική αξιολόγηση των 20 χρόνων που έχουν περάσει από τη σύγκληση του πέμπτου συνεδρίου της Φατάχ, ή ακόμη και της περιόδου μετά τις καταστροφικές συμφωνίες του Όσλο που υπογράφηκαν το 1993, δεν υπήρξε ποτέ στην ημερήσια διάταξη. Το να αναρωτηθούν για ποιους λόγους το Ισραήλ ανέχτηκε τη διεξαγωγή του συνεδρίου ήταν ακόμα ένα ταμπού
Αυτή η μεγάλη στροφή της Δεξιάς Παλαιστινιακής πτέρυγας, όπως αντικατοπτρίζεται από τα ιδρυτικά στελέχη και η σημερινή ηγεσία της Φατάχ δεν θα πρέπει να αποτελεί έκπληξη, δεδομένου ότι έχει εκφράσει στο παρελθόν μια αντιδημοκρατική θεώρηση, τόσο γενικά όσο και ειδικά σε σχέση με την παλαιστινιακή ατζέντα. Αυτή η έλλειψη δημοκρατίας είναι, φυσικά, το αποτέλεσμα της άμεσης, οικείας επαφής της με τα αραβικά καθεστώτα.
Ως αποτέλεσμα αυτού του κυρίαρχου προσανατολισμού, αυτή η ηγεσία, με την πλήρη υποστήριξη της ΜΚΟ-ποιημένης «αριστεράς» (Μετά το Όσλο, υπογράφηκε, εξωτερική χρηματοδότηση των μη κυβερνητικών οργανώσεων –ΜΚΟ– που στελεχώνεται κυρίως από αριστερούς, κάτι που οδήγησε στην αποπολιτικοποίηση και την αποστράτευση των ομάδων αυτών), δεν μπορούσε να αποδεχτεί τα αποτελέσματα των παλαιστινιακών εκλογών του Ιανουαρίου του 2006. Όπως έχουν υποστηρίξει οι πιο κριτικοί διανοούμενοι, οι εκλογές αυτές, στην πραγματικότητα, ήταν οι μόνες μη εθνικοοθρησκευτικές εκλογές σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή μέχρι σήμερα. Αντί να διδαχτεί από προηγούμενα ιστορικά λάθη, και αντί να στηριχτεί σ’ αυτό το πρωτοφανές για τις λαϊκές δυνάμεις του Αραβικού κόσμου επίτευγμα, η κυρίαρχη Παλαιστινιακή κοσμική δύναμη προτίμησε να επικεντρωθεί στη δημιουργία περίπλοκων δικαιολογιών για την αποτυχία της να εξασφαλίσει πειστικά εκλογικά αποτελέσματα.
Με μια μηχανιστική ανάλυση αυτολύπησης για τα γεγονότα της Λωρίδας της Γάζας, η Φατάχ έχει κάνει σαφή τη θέση της: η κατάσταση έχει προκληθεί από την δημοκρατικά εκλεγμένη Χαμάς. Δεν γίνεται καμία αναφορά στο ρόλο του αμερικανού στρατηγού Keith Dayton που εκπαιδεύει πολιτοφύλακες κατά της αντίστασης στο όνομα της Παλαιστινιακής Αρχής, ούτε στην επιθυμία των Ισραηλινών να εξαλείψουν κάθε μορφή, βίαιης ή μη, αντίστασης.
Το Όσλο έχει συνδεθεί με τη διαφθορά, το ξεπούλημα των αρχών της αυτοδιάθεσης (όπως ορίζονται από το διεθνές δίκαιο), και την απελευθέρωση.
Τώρα, ο δεδηλωμένος στόχος, για τον οποίο ρέουν ποτάμια αίματος (αίματος που δεν έχει ακόμη στεγνώσει στους δρόμους της Γάζας), έχει γίνει η δημιουργία «ανεξάρτητου» παλαιστινιακού κράτους σε οποιεσδήποτε διαστάσεις – η «λύση των δύο κρατών». Αλλά το πώς αυτό θα οδηγήσει στην εφαρμογή του ψηφίσματος 194 του ΟΗΕ, που απαιτεί την επιστροφή των Παλαιστινίων προσφύγων και την αποζημίωση τους, είναι ένα μυστήριο στη συνείδηση των Παλαιστινίων που παρακολούθησαν το Συνέδριο. Το πως ένα παλαιστινιακό κράτος θα βάλει τέλος στη βιαιότητα του καθεστώτος του απαρτχάιντ ενάντια στα 1,4 εκατομμύρια ντόπιους Παλαιστίνιους που είναι πολίτες του Ισραήλ, είναι ένα άλλο ανησυχητικό θέμα με το οποίο οι σύνεδροι προτίμησαν να μην ασχοληθούν.
Η αδιαφορία για την αλλαγή στάσης που προέκυψε από τη σφαγή στη Γάζα και η επιμονή στην μακροχρόνια αντίληψη που βλέπει τις συμφωνίες που υπογράφηκαν μεταξύ του Ισραήλ και Παλαιστινιακής Αρχής ως τον μόνο πολιτικό δρόμο για ένα παλαιστινιακό κράτος, είναι μια ένδειξη της απώλειας της πίστης στη δύναμη του παλαιστινιακού λαού να ανακτήσει τα εδάφη και τα δικαιώματά του. Αυτή η προσέγγιση αποτελεί αποκήρυξη της αναμφισβήτητης, πρωτοφανούς επιμονής που έδειξαν οι άνθρωποι της Γάζας, των αυξανόμενων μορφών λαϊκής αντίστασης στη Δυτική Όχθη, καθώς και της επιτυχίας του παγκόσμιου κινήματος μποϊκοτάζ, αποεπένδυσης και κυρώσεων.
Αντ 'αυτού, ξανά και ξανά, καλούμαστε να βασιστούμε στην καλή θέληση των ΗΠΑ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των αντιδραστικών αραβικών καθεστώτων να μας δώσουν ένα κουτσουρεμένο κράτος, σαν ότι έγινε στη Γάζα το 2009 να μην συνέβη ποτέ.
Δεν ακούστηκε λέξη για το γεγονός ότι το Ισραήλ έχει καταστήσει την ίδρυση ενός ανεξάρτητου κράτους, στο 22% της ιστορικής Παλαιστίνης - Δυτική Όχθη και Λωρίδα της Γάζας - αδύνατη. Πολλοί Παλαιστίνιοι και διεθνείς σχολιαστές έχουν ήδη καταλήξει στο συμπέρασμα πως η λύση των δύο κρατών έχει τελειώσει εξαιτίας του ισραηλινού εποικισμού Δυτική Όχθη. Ποιά, λοιπόν, είναι η εναλλακτική λύση για τη Φατάχ - και το υπόλοιπο παλαιστινιακό εθνικό κίνημα;
Αυτό που είδαμε στη Βηθλεέμ είναι η ενσάρκωση αυτού που ο Frantz Fanon ονόμασε «παγίδες της εθνικής συνείδησης» - αν και με ένα παλαιστινιακό περίβλημα. Η ειρωνεία, βέβαια, είναι ότι ο Fanon διαμόρφωσε μια θεωρία για το μέλλον μετα-αποικιακών κρατών μετά την ανεξαρτησία. Έγραψε για νεο-αποικιακή υποδούλωση των ιθαγενών ελίτ. Μαύρα αυτοκίνητα, μοντέρνα κοστούμια, σωματοφύλακες, είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά των ανερχόμενων νεόπλουτων της (κατεχόμενης) Παλαιστίνης. Ο Fanon με περιφρόνηση έγραψε ότι «[η] εθνική μεσαία τάξη, η οποία παίρνει την εξουσία στο τέλος του αποικιακού καθεστώτος είναι μια υπανάπτυκτη μεσαία τάξη. Ουσιαστικά δεν έχει οικονομική δύναμη, και εν πάση περιπτώσει, δεν είναι σε καμία περίπτωση ανάλογη της αστικής τάξης της χώρας που ελπίζει να αντικαταστήσει "(η υπογράμμιση δική μου).
Αλλά είμαστε, στην Παλαιστίνη, κοντά στο τέλος του αποικιακού καθεστώτος; Εδώ είναι η κρίσιμη διαφορά μεταξύ των εθνικών αστικών τάξεων, για παράδειγμα της Αλγερίας ή της Νότιας Αφρικής, και της δική μας. Εμείς πρέπει να κάνουμε φετιχ την κρατική υπόσταση πριν από την επίτευξη της ανεξαρτησίας, ένα παιχνίδι που όπως ήταν αναμενόμενο - ενθαρρύνεται από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και τα επίσημα αραβικά καθεστώτα. Τελικά τι είναι η ανεξαρτησία; Εθνικός ύμνος, σημαία, τα υπουργεία, αρχηγίες και προεδρίες; Αυτά τα έχουμε ήδη.
Για τον Fanon, ο κύκλος της πλάνης, του εξοστρακισμού και της εξάρτησης συνεχίζεται αμείωτος μετά την ανεξαρτησία. Αλλά ακόμα δεν έχουμε φτάσει εκεί!