Παλαιστίνιοι του Ισραήλ

Άννα Λουβίου, 9/2/2009

Χθες επισκεφθήκαμε με μια φίλη δημοσιογράφο το Λόντ, μια μεικτή (Παλαιστίνιοι-Εβραίοι) περιοχή, κοντά στο Τελ Αβίβ. Η κατάσταση των Παλαιστίνιων που ζουν εκεί είναι από τις χειρότερες που μπορεί κανείς να συναντήσει μέσα στο Ισραήλ και αναδεικνύει σε όλη τους την έκταση τα προβλήματα και άλλων πόλεων και χωριών.

Η περιοχή που ζουν οι Παλαιστίνιοι μοιάζει με γκέτο. Ελάχιστα καλοφτιαγμένα σπίτια και υπόλοιπα παράγκες περιτρυγιρισμένα από τσίγκο ή ύφασμα για φράχτη. Δρόμοι δεν υπάρχουν ούτε άλλες υποδομές καιι το κυριότερο κανένα δεν έχει άδεια αν και το οικόπεδο ανήκει στον ιδιοκτήτη. Αυτό σημαίνει ότι επιλεκτικά οι ισραηλινές αρχές κατεδαφίζουν, ενώ δεν υπάρχει καμία δυνατότητα εκέκτασης ή ανέγερσης καινούριου σπίτιου. Σκεφτείτε τι σημαίνει αυτό για πολυμελείς κυρίως οικογένειες.

Η κοπέλα που μας συνόδευε είναι εθελόντρια με μια ΜΚΟ που συνδέεται με το Χαντάς (τον συνασπισμό κομμάτων που περιλαμβάνει και το Κομ. Κόμμα Ισραήλ). Βοηθάνε τις πιο φτωχές οικογένειες οικονομικά και νομικά, προσπαθούν να συζητήσουν πολιτικά ζητήματα και το τι μπορεί να αλλάξει, και παλεύουν να βρίσκουν λύσεις σε απλά πράγματα καθώς δεν υπάρχει καμία αλληλεγγύη στη γειτονιά. Η κοινωνική κατάσταση είναι πολύ άσχημη καθώς οι περισσότεροι κάτοικοι της περιοχής ασχολούνται με το εμπόριο ναρκωτικών.

Η πρώτη οικογένεια που επισκεφτήκαμε είχε εφτά παιδιά. Ο πατέρας ήταν άρρωστος και άνεργος, ενώ η μητέρα δεν μπορεί να δουλέψει ούτε έχει δικαίωμα ψήφου γιατί κατάγεται από τη Ναμπλούς (που πλέον τη θυμάται σαν παράδεισο). Όταν τη ρωτήσαμε τι δουλειά έκανε ο σύζυγός της πριν αρρωστήσει μας είπε «εμπόριο ναρκωτικών». Η κατάσταση για μια τέτοια οικογένεια είναι τρομερά δύσκολη γιατί όλα είναι τόσο ακριβά (ηλεκτρικό, φαγητό κλπ) και έχουν βρεθεί διάφοροι τρόποι ώστε οι κοινωνικές παροχές να αφορούν μόνο τους εβραίους. Εκτός από την επιλεκτικότητα υπάρχει ένα περίπλοκο σύστημα για αίτηση οικονομικής υποστήριξης. Συζητώντας για το σχολείο μείναμε άναυδοι «Επειδή το λύκειο είναι μακριά και η κάρτα για το λεωφορείο είναι ακριβή αγοράζουμε μια για τους δύο που πηγαίνουν λύκειο και πηγαίνει μια μέρα το ένα παιδί και την άλλη το άλλο» μας είπε η γυναίκα.

Η δεύτερη οικογένεια ζούσε σε μια πολυκατοικία, το σπίτι δεν ήταν τραγικό αλλά βρώμικο σαν να μην είχαν οι κάτοικοί του κανένα ενδιαφέρον να το συντηρήσουν. Δεν ήξεραν πολλά για τις εκλογές ούτε είχαν κάποια ελπίδα για το μέλλον. Το μόνο τους ενδιαφέρον ήταν να τους βοηθήσουν οικονομικά και ίσως να έχουν περισσότερη ισότητα αν και δεν θεωρούν πιθανό να συμβεί κάτι τέτοιο. Τα παιδιά αν και το ζούν καθημερινά δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει ρατσισμός. Κάποια στιγμή στη συζήτηση συνειδητοποιούμε ότι ο εικοσάχρονος αδελφός της μητέρας, αρκετά δραστήριος στη συζήτηση, δεν ξέρει ποιός είναι ο Λίμπερμαν. «Αυτός ο ρώσος από το ακροδεξιό κόμμα που πιθανότατα θα μπει στην κυβέρνηση και θέλει να υπογράψετε δήλωση αφοσίωσης στο εβραϊκό κράτος και να σας διώξει» του είπε η κοπέλα από τη ΜΚΟ, «ααα... καλά» απάντησε.

Οι εβραίοι που ζουν στο Λοντ είναι κυρίως νέοι μετανάστες από την Αιθιοπία και την Ουκρανία, άλλοι ισραηλινοί δε θέλουν να ζήσουν εκεί και φεύγουν. Ένα μεγάλο οικιστικό συγκρότημα φτιάχτηκε για έποικους που εκενώθηκαν από τη Γάζα και τώρα θα επεκταθεί με την κατεδάφιση και άλλων σπιτιών της Παλαιστινιακής γειτονιάς.

Η κατάσταση των Παλαιστινίων δεν είναι παντού η ίδια. Η αλήθεια είναι ότι αρκετοί είναι ευχαριστημένοι και απολαμβάνουν ένα καλό βιωτικό επίπεδο αν και πάντα βιώνουν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό το ρατσισμό. Υπάρχει μια νέα πολιτική συνείδηση με τη δραστηριοποίηση κάποιων κομμάτων και οργανώσεων και κυρίως με τη συζήτηση για το ένα κράτος. Η σύνδεση με οργανώσεις στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα είναι περιορισμένη ακόμα, αλλά για τον πόλεμο στη Γάζα έγιναν κινήσεις και διαδηλώσεις (στο Σαχνίν διαδήλωσαν περίπου 120.00 Παλαιστίνιοι από όλο το Ισραήλ) που αντιμετώπισαν εκτενή καταστολή και συλλήψεις κυρίως στις μεικτές πόλεις. Αποκορύφωμα ήταν η απαγόρευση από την Κεντρική Εκλογική Επιτροπή της συμμετοχής στις εκλογές των δύο αραβικών κομμάτων (Ενιαία Αραβική Λίστα και Μπάλαντ), με αιτιολογία την «προδοτική» τους στάση κυρίως στον πόλεμο στη Γάζα. Η απόφαση ανατράπηκε στο ανώτατο δικαστήριο αλλά είναι η δεύτερη εκλογική αναμέτρηση που η ίδια απαγόρευση επαναλαμβάνεται.

Πολλοί Παλαιστίνιοι του Ισραήλ απέχουν από τις εκλογές αν και δεν υπάρχει γενική έκκληση για αποχή (αφού υπάρχουν τα αραβικά κόμματα και το χαντάς) αντίθετα με τις δημοτικές εκλογές όπου καλούνται να μην συμμετέχουν. Οι ισλαμικές οργανώσεις (Ισλαμικό Κίνημα κυρίως) παλιότερα καλούσαν σε αποχή αλλά φέτος δεν έχουν κινηθεί. Τα μηνύματα πάντως που έχουν τα αραβικά κόμματα είναι ότι φέτος ούτε μια ψήφος δεν θα παει σε σιωνιστικά κόμματα. Στις προηγούμενες εκλογές π.χ. υπήρχαν 100 ψήφοι για το Καντίμα στο αμιγώς αραβικό χωριό Άμπου Γκός.

Αν και η κατάταση των Παλαιστίνιων στην Άκκα, τη Ναζαρέτ και άλλες πόλεις είναι διαφορετική, ωστόσο εκεί μετά από κάποιες συγκρούσεις το φθινόπωρο, οι εβραίοι κάνουν μποϊκοτάζ στα αραβικά μαγαζιά. Όταν ξεκίνησε το μποϊκοτάζ έγινε κάλεσμα στους Παλαιστίνιους του Ισραήλ και των Ιεροσολύμων μια Κυριακή να ψωνίσουν από την Άκκα και είχε μεγάλη επιτυχία. Αυτό, όπως και η διαδήλωση στο Σαχνίν, δείχνει πως όταν θέλουν να δείξουν τη δύναμή τους τα καταφέρνουν. Στα γκέτο όμως του Λόντ και άλλων πόλεων, η έλλειψη πολιτικής συνείδησης, οράματος, ακόμα και αξιοπρέπειας κάνουν τις συγκρίσεις αναπόφευκτες με τα κατεχόμενα, ακόμα και με τους προσφυγικούς καταυλισμούς, όπου αυτά τα στοιχεία, εντυπωσιακά, υπάρχουν σε μεγάλες δόσεις.