Τετάρτη 29 Ιουλίου 2009

Ας φανταστούμε ξανά την Παλαιστίνη

Αυτοδιάθεση, Ηθική Απο-αποικιοποίηση και Ισότητα [1]
'Αρθρο του Omar Barghouti στο Znet, 29 Ιούλη 2009
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Με το θάνατο του Yassir Arafat, τον διπλασιασμό του πληθυσμού των Εβραϊκών-Ισραηλινών εποικισμών στα κατεχόμενα Παλαιστινιακά εδάφη, την πρόσφατη αργή ισραηλινή γενοκτονία στη Γάζα και την ταχύτατη αποσύνθεση των τελευταίων απομειναριών της Ισραηλινής «δημοκρατίας», η λύση των «δύο-κρατών» για την αποικιακή σύγκρουση Παλαιστινίων και Ισραηλινών αποδεικνύεται τελικά νεκρή. Επιτέλους! Ποτέ δεν ήταν μια ηθική, ούτε καν μια πρακτική λύση, καθώς ο κύριος στόχος της πάντα ήταν να κερδίσει την επίσημη Παλαιστινιακή νομιμοποίηση της αποικιακής ύπαρξης του Ισραηλινού απαρτχάιντ στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορικής περιοχής της Παλαιστίνης. Είναι καιρός να προχωρήσουμε στην πιο δίκαιη, ηθικά υγιή και βιώσιμη λύση: Ένα κοσμικό, δημοκρατικό, ενωτικό κράτος.
Τυφλωμένο από την υπεροψία της δύναμης και την εφήμερη άνεση της ατιμωρησίας που του παρέχουν ο σύμμαχός του –οι ΗΠΑ– και η συνένοχη Ευρώπη, το Ισραήλ ενάντια στα ίδια τα στρατηγικά Σιωνιστικά συμφέροντα, απέτυχε να ελέγξει την ακόρεστη όρεξή του για περαιτέρω εθνοκάθαρση των ντόπιων κατοίκων της Παλαιστίνης, για επέκταση του ελέγχου των εδαφών τους, καταβροχθίζοντας και το τελευταίο κομμάτι γης που υποτίθεται πως συνιστά τον θεμέλιο λίθο για ένα ανεξάρτητο Παλαιστινιακό κράτος.
Με την πρόσφατη πολιορκία της Γάζας που κατέληξε στη σφαγή περισσότερων από 1500 Παλαιστινίων που όλοι είδαμε στις τηλεοράσεις, ανθρώπων που στην πλειοψηφία τους ήταν άμαχοι πολίτες, το Ισραήλ μπήκε σε μια νέα φάση της ανηλεούς πολιτικής του με σκοπό να κάνει τη ζωή των γηγενών Παλαιστινίων τόσο ανυπόφορη ώστε να αναγκαστούν να φύγουν. Είναι η φάση της αργής γενοκτονίας.
Στο δοκίμιο που ακολουθεί, θα υποστηρίξω πως ένα κοσμικό, δημοκρατικό, ενωτικό κράτος στα εδάφη της Βρετανικής Εντολής στην Παλαιστίνη αποτελεί την πιο δίκαιη και ηθικά συνεπή λύση στην σύγκρουση αυτή που κρατάει εδώ κι έναν αιώνα, πρώτιστα επειδή προσφέρει την καλύτερη ελπίδα για συμφιλίωση δύο φαινομενικά ασυμβίβαστων πραγμάτων: των αναφαίρετων δικαιωμάτων των ντόπιων Παλαιστίνιων, ειδικά το δικαίωμα για αυτοδιάθεση, και των κεκτημένων δικαιωμάτων του εποίκων να ζουν με ειρήνη και ασφάλεια, ατομική και συλλογική, μετά το χάσιμο των αποικιακών τους προνομίων.
Για να ιδρυθεί ένα τέτοιο κράτος υπάρχει κρίσιμη ανάγκη για μια μακρόχρονη, περίπλοκη διαδικασία αυτού που αποκαλώ ηθική απο-αποικιοποίηση, ή απο-σιωνισμό, που περιλαμβάνει δύο ταυτόχρονες, διαλεκτικά δεμένες διαδικασίες: στοχασμό και δράση, για να δανειστώ τα λόγια του Βραζιλιάνου εκπαιδευτικού Paulo Freiewe. [2]
Η ηθική απο-αποικιοποίηση στηριγμένη στο Διεθνές Δίκαιο και τα καθολικά ανθρώπινα δικαιώματα είναι μια βαθιά διαδικασία μετασχηματισμού που απαιτεί πάνω απ’ όλα, ένα λαϊκό Παλαιστινιακό κίνημα αντίστασης με ξεκάθαρο όραμα για μια δίκαιη και δημοκρατική κοινωνία, καθώς και ένα διεθνές κίνημα υποστήριξης των Παλαιστινιακών δικαιωμάτων και αγώνα για να σταματήσουν όλες οι μορφές του Σιωνιστικού απαρτχάιντ και οι αποικιακοί νόμοι, και παράλληλα να απο-διχοτομηθεί η σύγκρουση. Χωρίς όραμα και στοχασμό, ο αγώνας μας θα είναι σαν ακυβέρνητο, χωρίς καπετάνιο, σκάφος. Χωρίς αντίσταση, το όραμά μας θα είναι απλά διανοουμενισμός της πολυθρόνας αν όχι ξεκάρφωτη σοφιστεία.
ΤΟ ΟΡΑΜΑ: ΗΘΙΚΟΣ ΑΠΟ-ΣΙΩΝΙΣΜΟΣ
Μεταξύ των πιο συζητημένων εναλλακτικών λύσεων για το ζήτημα της Παλαιστίνης, η λύση ενός δημοκρατικού κράτους αποτελεί τον πιο σαφή μηχανισμό για τον τερματισμό του τριπλού καθεστώτος της αδικίας που υποφέρουν οι Παλαιστίνιοι από όταν δημιουργήθηκε το κράτος του Ισραήλ το 1948 πάνω στα ερείπια της Παλαιστινιακής κοινωνίας: κατοχή και αποικιοποιήση των Παλαιστινιακών και άλλων αραβικών εδαφών που κατέλαβε το Ισραήλ το 1967, θεσμοποίηση και νομιμοποίηση των ρατσιστικών διακρίσεων[3] και του απαρτχάιντ, στο οποίο υπόκεινται οι Παλαιστίνιοι πολίτες του Ισραήλ επειδή είναι «μη-Εβραίοι», επίμονη άρνηση των αναγνωρισμένων από τον ΟΗΕ δικαιωμάτων των Παλαιστινίων προσφύγων, ειδικά του δικαιώματός τους να επιστρέψουν στον τόπο καταγωγής τους και να αποζημιωθούν.
Μια λύση δύο-κρατών δεν μπορεί επαρκώς –αν όχι καθόλου– να επιλύσει τη δεύτερη ή την Τρίτη αδικία που είναι και πυρήνας του Παλαιστινιακού ζητήματος. Μια δι-εθνική λύση, επίσης, εκτός από τις σύμφυτες λογικές και νομικές ατέλειές της, δεν μπορεί να διευθετήσει το δικαίωμα επιστροφής όπως ορίζει το ψήφισμα 194 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, για να μην αναφέρουμε το γεγονός πως παραβιάζει, εξ ορισμού, τα αναφαίρετα δικαιώματα των γηγενών Παλαιστινίων σε τμήμα της πατρίδας τους και ειδικά το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης. Η αναγνώριση εθνικών δικαιωμάτων των Εβραίων εποίκων στην Παλαιστίνη που δεν μπορεί παρά να υποδηλώνει την αποδοχή του δικαιώματός τους στην αυτοδιάθεση, πέρα από το ότι έρχεται σε αντίθεση με το ίδιο το γράμμα, το πνεύμα και τον σκοπό της καθολικής αρχής της αυτοδιάθεσης πρώτιστα ως μέσο με το οποίο «άνθρωποι υπό αποικιακή ή ξένη κυριαρχία ή ξένη κατοχή» μπορούν να αναγνωρίσουν τα δικαιώματά τους, μπορεί, σε ακραία μια ακραία περίπτωση, να οδηγήσει σε αξιώσεις για απόσχιση ή Εβραϊκή «εθνική» κυριαρχία σε μέρος των Παλαιστινιακών εδαφών. Ένα Εβραϊκό κράτος στην Παλαιστίνη, άσχετα από το ποια μορφή θα έχει, δεν μπορεί παρά να παραβιάζει τα βασικά δικαιώματα των γηγενούς Παλαιστινιακού πληθυσμού και να διαιωνίζει ένα σύστημα φυλετικών διακρίσεων στο οποίο πρέπει κατηγορηματικά να αντιταχθούμε.
Η αποδοχή των εποίκων ως ίσων πολιτών και εταίρων στην οικοδόμηση και την ανάπτυξη μιας νέας κοινωνίας, ελεύθερης από κάθε αποικιακή υποτέλεια και διάκριση, όπως απαιτεί το μοντέλο ενός δημοκρατικού κράτους, είναι η πιο γενναιόδωρη προσφορά που μπορεί να κάνει οποιοσδήποτε γηγενής πληθυσμός στους επί δεκαετίες καταπιεστές του. Για να μπορέσει μια τέτοια πραγματικότητα να επιτευχθεί και να αντέξει, όμως, πρέπει οι έποικοι να εγκαταλείψουν τον αποικιακό τους χαρακτήρα και τα αντίστοιχα προνόμια, να αποδεχτούν τη δικαιοσύνη, την επιστροφή και αποζημίωση των Παλαιστινίων προσφύγων και την απόλυτη ισότητα. Ο γηγενής πληθυσμός, από την άλλη πλευρά, πρέπει να είναι έτοιμος, αφού επιτευχθεί η ισότητα και αποκατασταθούν τα δικαιώματά του, να συγχωρήσει και να αποδεχτεί τους εποίκους ως ίσους πολίτες, που απολαμβάνουν ισότητας – ούτε αφέντες, ούτε σκλάβοι.
Όπως δηλώνεται στη Διακήρυξη για το Ένα-Κράτος[4] που υπέγραψαν Παλαιστίνιοι, Ισραηλινοί και διεθνείς διανοούμενοι και ακτιβιστές:
«Η ιστορική γη της Παλαιστίνης ανήκει σε όλους όσοι ζουν σ’ αυτήν και σ’ αυτούς που διώχτηκαν ή εξορίστηκαν απ’ αυτή από το 1948 και μετά, ανεξάρτητα από τη θρησκεία, την εθνική προέλευση ή την τωρινή τους υπηκοότητα.»
«Οποιοδήποτε σύστημα διακυβέρνησης πρέπει να βασίζεται στην αρχή της ισότητας στα αστικά, πολιτικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα για όλούς τους πολίτες. Η εξουσία πρέπει να ασκείτε με αυστηρή αμεροληψία στο όνομα όλων των ανθρώπων ανεξάρτητα από την ποικιλομορφία της ταυτότητάς τους»
Στο επίπεδο του εφικτού, υπάρχουν διάφορα βασικά ζητήματα που οφείλουν να διερευνηθούν όταν στηρίζουμε το σύνθημα ενός «Δημοκρατικού Κράτους στην Ιστορική Παλαιστίνη». Ως επί το πλείστον πρόκειται για ζητήματα που στρέφονται γύρω από το πως, ακόμα και εάν, ένα τέτοιο όραμα φιλοδοξεί να αναμετρηθεί με τα ακόλουθα ζητήματα. Οποιαδήποτε εξαντλητική απάντηση απαιτεί αναμφισβήτητα μεγάλη έρευνα. Θα προτείνω μόνο, στη συνέχεια, σύντομες απαντήσεις που περιγράφουν τις ηθικά συνεπείς αρχές που πιστεύω πως απαιτούνται για να αντιμετωπιστούν τα ζητήματα, λαμβάνοντας υπόψη τις προεξάρχουσες αρχές της απο-αποικιοποίησης, της δικαιοσύνης και της αυτοδιάθεσης ως μίνιμουμ όρους για την επίτευξη σχετικής δικαιοσύνης.
Το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και ο Παλαιστινιακός λαός
Γιατί είναι το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης ουσιαστικό νομικό εργαλείο στην ανίχνευση των Παλαιστινιακών δικαιωμάτων και μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης στην σύγκρουση με τους έποικος στην ιστορική Παλαιστίνη;
Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν χαρακτηρίσει το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση προϋπόθεση που απολαμβάνουν όλα τα ανθρώπινα όντα. Είναι δικαίωμα που εισάγεται από το Διεθνές Δίκαιο, τυπικά τουλάχιστον, στο άρθρο 1(2) του καταστατικού χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, ως εξής:
«Σκοπός των Ηνωμένων Εθνών είναι να αναπτύξουν φιλικές σχέσεις μεταξύ των εθνών που να βασίζονται στον σεβασμό της αρχής των ίσων δικαιωμάτων και της αυτοδιάθεσης των λαών».
Να σημειωθεί ότι από την ισότητα δικαιωμάτων για όλους, απορρέει πάντα το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και όλα τα άλλα δικαιώματα ως η πιο θεμελιώδης αρχή στον καταστατικό χάρτη του ΟΗΕ.
Το 1960, με την υιοθέτηση της Διακήρυξης για την αποδοχή της Ανεξαρτησίας των λαών που υφίστανται αποικιοκρατία (ψήφισμα 1514 της Γενικής Συνέλευσης) η αρχή της αυτοδιάθεσης προήχθη σε άνευ όρων δικαίωμα των λαών υπό «ξένη, αποικιακή η καταπιεστική κυριαρχία» και καλούσε για «άμεσο και άνευ όρων τερματισμό της αποικιοκρατίας και όλων των εκδηλώσεών της».
Τις επόμενες δεκαετίες, το εύρος και η δυνατότητα εφαρμογής του δικαιώματος στην αυτοδιάθεση επεκτάθηκαν για να συμπεριλάβουν γηγενείς πληθυσμούς που υποφέρουν από τις συνέπειες αποικιακών νόμων του παρελθόντος, λαούς χωρίς αντιπροσώπευση και εθνικές μειονότητες που καταπιέζονται από εθνικές πλειοψηφίες μέσα στα όρια ενός κράτους.
Το ψήφισμα 3236/22 Νοέμβρη 1974, της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ προβιβάζει την δυνατότητα εφαρμογής του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης για το λαό της Παλαιστίνης σε «αναφαίρετο» δικαίωμα. Συγκεκριμένα:
Επιβεβαιώνει τα αναφαίρετα δικαιώματα του Παλαιστινιακού λαού στην Παλαιστίνη που περιλαμβάνουν:
(α) Το δικαίωμα αυτοδιάθεσης χωρίς εξωτερική παρέμβαση
(β) Το δικαίωμα εθνικής ανεξαρτησίας και κυριαρχίας.
Επιβεβαιώνει επίσης το αναφαίρετο δικαίωμα των Παλαιστινίων να επιστρέψουν στα σπίτια και τις ιδιοκτησίες από τις οποίες εκτοπίστηκαν και ξεριζώθηκαν και απαιτεί την επιστροφή τους.
Υπογραμμίζει πως ο πλήρης σεβασμός και η ικανοποίηση των δικαιωμάτων αυτών του Παλαιστινιακού λαού είναι απαραίτητος για την επίλυση του Παλαιστινιακού ζητήματος...
Μια ηθικά συνεπής, βασισμένη στα δικαιώματα προσέγγιση της επίλυσης του Παλαιστινιακού ζητήματος, επομένως, απαιτεί την εξέταση των τριών αναφαίρετων δικαιωμάτων του γηγενούς πληθυσμού της Παλαιστίνης, σύμφωνα με τα καθολικά ανθρώπινα δικαιώματα και το Διεθνές Δίκαιο.
Συμβιβασμός του αναφαίρετου Παλαιστινιακού δικαιώματος στην αυτοδιάθεση με τα Εβραϊκά-Ισραηλινά ατομικά και συλλογικά δικαιώματα
Εκτός από το θεμελιώδες ζήτημα του αναφαίρετου δικαιώματος των Παλαιστίνιων στην αυτοδιάθεση, υπάρχουν διάφορα ακόμα βασικά δικαιώματα που σχετίζονται με ζητήματα που οφείλουν να διερευνηθούν όταν μιλάμε για το σύνθημα ενός Δημοκρατικού Κράτους στην Ιστορική Παλαιστίνη:
(1) Ίσα και Δημοκρατικά Δικαιώματα (Υπηκοότητα): Αυτό αποκλείει οποιοδήποτε προνόμιο σε κάποιους από τους πολίτες που να σχετίζεται και να εξαρτάται από την εθνική, θρησκευτική ή άλλης μορφής ταυτότητά τους, πέρα από τις αρχικές απαιτήσεις για δικαιοσύνη και αποζημίωση για τους εκτοπισμένους Παλαιστίνιους. Η υπηκοότητα αυτή οφείλει να συμπεριλάβει όλους τους Παλαιστίνιους που ζουν στα πλαίσια της Ιστορικής Παλαιστίνης όπως επίσης και στην εξορία και τα προσφυγικά στρατόπεδα και καλύπτει επίσης όλους τους υπάρχοντες αυτή τη στιγμή Εβραίους Ισραηλινούς.
(2) Δικαίωμα επιστροφής και αποζημίωση των Παλαιστίνιων προσφύγων: Πώς μπορούν να εφαρμοστούν ο επαναπατρισμός και η αποζημίωση σε ένα τέτοιο κράτος; Τί πρέπει να γίνει με τις υπάρχουσες Εβραϊκές-Ισραηλινές αποικίες και τους εποικισμούς που έχουν οικοδομηθεί σε Παλαιστινιακά εδάφη και τα σπίτια που απαλλοτριώθηκαν παράνομα κατά τη διάρκεια της Nakba (Καταστροφή) του 1948 και μετά;
Ο γενικός κανόνας, όπως ορίζεται από το διεθνές δίκαιο, είναι το δικαίωμα κάθε Παλαιστίνιου πρόσφυγα να γυρίζει στον τόπο καταγωγής και στο σπίτι του/της και να πάρει πλήρη αναδρομική αποζημίωση. Αυτό πρέπει να γίνει αποφεύγοντας ταυτόχρονα οποιαδήποτε μη απαραίτητη ή δυσανάλογη ταλαιπωρία για την Εβραϊκή κοινότητα της Παλαιστίνης. Υπάρχει ανάγκη, επομένως, να γίνει διάκριση ανάμεσα σε δύο τύπους λεηλατημένης ιδιοκτησίας: (α)ιδιωτική ή συλλογικά κατεχόμενη ιδιοκτησία και (β) ιδιοκτησία που χαρακτηρίζονταν ως κρατική πριν τη Nakba.
Στην πρώτη περίπτωση, ιδιωτικής και συλλογικής ιδιοκτησίας, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, αυτή πρέπει να επιστραφεί στους νόμιμους ιδιοκτήτες της. Με τον τρόπο αυτό είναι εύλογο πως θα προκληθεί άδικη ζημιά σε έναν μεγάλο αριθμό πολιτών, πρέπει λοιπόν να οριστούν δίκαια κριτήρια όπως έγινε πχ στην Βοσνία και αλλού, ώστε να αποφασιστεί το μέγεθος της ζημιάς και ο αριθμός αυτών που θα θεωρηθούν αδικημένοι. Αποζημίωση υπό μορφή ιδιοκτησίας ανάλογης θέσης και αξίας πρέπει να προσφερθεί στους αρχικούς ιδιοκτήτες.
Στη δεύτερη περίπτωση, αυτή της κρατικής ιδιοκτησίας, τα υπάρχοντας κτίρια και δομές μπορούν να παραμείνουν άθικτα, υπό τον όρο ότι θα ωφελούν χωρίς διακρίσεις το σύνολο των πολιτών του δημοκρατικού κράτους.
(3) Η Εβραϊκή κοινότητα σε μια δημοκρατική Παλαιστίνη: Έχει αναπτυχθεί μια «εθνική Εβραϊκή-Ισραηλινή ταυτότητα» κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι δεκαετιών; Αν ναι ποιούς περιλαμβάνει; Άσχετα από αυτό, έχουν οι Εβραίοι Ισραηλινοί, ως χωριστή κοινότητα, δικαίωμα στην αυτοδιάθεση στην Παλαιστίνη;
-α- Κάποιοι αναλυτές, ειδικά Σιωνιστές ιδεολόγοι και κάποιοι που επηρεάζονται από τους Σιωνιστικούς ισχυρισμούς, ισχυρίζονται την ύπαρξη ενός εγγενούς ή κεκτημένου δικαιώματος αυτοδιάθεσης των Εβραίων στην Παλαιστίνη το οποίο είναι ισότιμο, ακόμα και ηθικά συμμετρικό, με το αντίστοιχο δικαίωμα των Παλαιστινίων. Με αυτό τον τρόπο συσκοτίζουν τις ουσιαστικές διαφορές ανάμεσα στα αναφαίρετα δικαιώματα του γηγενούς πληθυσμού και τα επίκτητα δικαιώματα του πληθυσμού των εποίκων. Ακόμα κι αν αγνοήσουμε τα σημαντικά στοιχεία που αντικρούουν τις Σιωνιστικές ιστορικές αξιώσεις πάνω στη γη της Παλαιστίνης, δεν υπάρχει καμιά ηθική αναλογία ή νομική συμμετρία ανάμεσα στους σύγχρονους άποικους και σε έναν λαό θύμα της αποικιοκρατίας αυτής, και δεν υπήρξε ποτέ σε ολόκληρη τη σύγχρονη ιστορία τέτοια περίπτωση. Το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, όπως ορίζεται και εφαρμόζεται από τον ΟΗΕ, δεν εννοείται σε καμιά περίπτωση, ως εργαλείο διαιώνισης των αποικιακών προνομίων και ενίσχυσης των μεροληπτικών καθεστώτων των κοινωνιών των αποίκων. Για παράδειγμα, περισσότερα από 300 χρόνια μετά την Ευρωπαϊκή αποικιοκρατική κυριαρχία στην Νότια Αφρική, οι άποικοι δεν έχουν αξιώσει με αξιόπιστο τρόπο το δικαίωμά τους στην αυτοδιάθεση ως χωριστός λαός.
-β- Μια διάσκεψη εμπειρογνωμόνων της UNESCO σχετικά με την εφαρμογή του δικαιώματος στην αυτοδιάθεση που διοργανώθηκε στην Βαρκελώνη το 1998 [5] επιβεβαίωσε πως το δικαίωμα αυτό αφορά όλους τους λαούς βάσει του σύγχρονου διεθνούς δικαίου, αλλά υπογράμμισε την ιδιαίτερη δυνατότητα εφαρμογής του σε «λαούς υποδουλωμένους από αποικιακά, ρατσιστικά και κατοχικά καθεστώτα, ολόκληρους πληθυσμούς κρατών αναφορικά με το δικαίωμά τους να αποφασίζουν οι ίδιοι την πολιτική τους κατάσταση και την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική τους ανάπτυξη, όπως επίσης και σε ομάδες μέσα στα πλαίσια του πληθυσμού ενός κράτους, ιθαγενείς ή άλλους, που θεωρούνται “λαοί” και υποφέρουν κάτω από σύγχρονες μορφές αποικιοκρατίας, όπως εποικισμούς, διαφορετικές από την παραδοσιακή μορφή της “salt-water” αποικιοκρατίας (σ.τ.μ.: περίπτωση όπου την αποικιοκρατική δύναμη και την υπό αποικιακό καθεστώς γη χωρίζουν φυσικά ωκεανοί. Χρησιμοποιείται για τις αποικίες των Ευρωπαϊκών κυρίως χωρών στην Αφρική την Ασία και την Καραϊβική)»[6].Με άλλα λόγια, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση είναι ένα εργαλείο που προωθεί την δίκαιη ειρήνη, προωθεί τον τερματισμό της κατοχής και καταπίεσης και όχι την εδραίωσή τους.
-γ- «Η αυτοδιάθεση επιτυγχάνεται με πλήρως συμμετοχικές, δημοκρατικές διαδικασίες των λαών που επιδιώκουν την αυτοδιάθεσή τους, συμπεριλαμβανομένων και δημοψηφισμάτων όπου αυτό απαιτείται ... Είναι επιτακτικό να αποτρέπονται όλες οι ενέργειες από όπου κι αν προέρχονται (κυβερνήσεις, διεθνείς και άλλους οργανισμούς ή άτομα) που αποτελούν άρνηση του δικαιώματος στην αυτοδιάθεση, όπως δημογραφικές επιθέσεις και χειρισμοί, πολιτιστική αφομοίωση και καταστροφή του σημαντικού για την επιβίωση των λαών φυσικού περιβάλλοντος». [7]
Τα δημοψηφίσματα είναι μια ευρέως αποδεκτή πράξη αυτοδιάθεσης. Εντούτοις σε περιπτώσεις κατά τις οποίες η κοινότητα που επιθυμεί να ασκήσει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης μοιράζεται την περιοχή με άλλους λαούς, μπορεί να προκύψουν συγκρούσεις. Εκεί όπου αυτοί οι άλλοι κάτοικοι είναι έποικοι, συγκεκριμένα, πολλοί εμπειρογνώμονες της διάσκεψης της UNESCO θεώρησαν ότι «δεν πρέπει να έχουν δικαίωμα να συμμετάσχουν στα δημοψηφίσματα». «Αυτό ισχύει ιδιαίτερα», αναφέρει έκθεση της διάσκεψης, «στις περιπτώσεις που οι έποικοι έχουν μετακινηθεί στις περιοχές των γηγενών κατοίκων, ή ενθαρρυνθεί να το κάνουν, στα πλαίσια κυβερνητικών προγραμμάτων που στοχεύουν στην αλλαγή της δημογραφικής σύνθεσης της εν λόγω περιοχής. Τέτοιες πρακτικές, είτε προφανείς είτε συγκεκαλυμμένες, έχουν αναγκάσει πολλούς λαούς να μειωθούν ώστε να είναι πλέον αριθμητικές μειονότητες στην ίδια τους την πατρίδα».
Μια τέτοια περίπτωση, που δημιουργεί σημαντικό προηγούμενο, είναι το αναγνωρισμένο από τον ΟΗΕ δημοψήφισμα στη Δυτική Σαχάρα. «Τα Ηνωμένα Έθνη αποφάσισαν πως πρόσωπα που μεταφέρθηκαν στην περιοχή ή που ενθαρρύνθηκαν να μετακινηθούν προς τα εκεί από την Μαροκινή κυβέρνηση, από το 1975 και μετά, δεν έχουν δικαίωμα να συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα». [8]
-δ- Εκτός απ’ αυτό, αποτελούν οι Εβραίοι Ισραηλινοί λαό, με την έννοια του δικαιώματος στην αυτοδιάθεση; Ο ευρέως αποδεκτός "ορισμός Kirby" (σ.τ.μ: ορίζει ως λαό μία ομάδα ανθρώπων που έχουν μερικά ή όλα από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: κοινή ιστορική παράδοση, φυλετική ή εθνική ταυτότητα, πολιτιστική ομοιογένεια, γλωσσική ενότητα, θρησκευτική ή ιδεολογική συγγένεια, εδαφική σύνδεση, κοινή οικονομική ζωή), που υιοθετήθηκε σε μια διεθνή συνάντηση εμπειρογνωμόνων της UNESCO σχετικά με το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση ως συμβολή στην πρόληψη συγκρούσεων το 1989 [9] προτείνει μια καταφατική απάντηση στο ερώτημα.
Εντούτοις, οι εμπειρογνώμονες της UNESCO περαιτέρω υπογραμμίζουν πως «η ομάδα συνολικά πρέπει να έχει τη θέληση να προσδιοριστεί ως λαός ή τη συνείδηση ότι είναι λαός», ως βασικό υποκειμενικό στοιχείο κοινό σε άλλους νομικούς ορισμούς της έννοιας λαός. Το στοιχείο αυτό θεωρείται απαραίτητος όρος που απουσιάζει στην περίπτωση των Εβραίων Ισραηλινών, οι οποίοι αναγνωρίζουν μόνο ένα Εβραϊκό και όχι Ισραηλινό ή Εβραϊκό-Ισραηλινό «έθνος». Το Ισραηλινό Ανώτατο Δικαστήριο επίσης αρνείται να αναγνωρίσει την Ισραηλινή εθνικότητα. Η Εβραϊκή «εθνικότητα», ως ενσωματωμένη στον Ισραηλινό νόμο της Επιστροφής, είναι ένα ετερόδικο κατασκεύασμα που περιλαμβάνει ολόκληρο τον πληθυσμό των Εβραίων όπου κι αν βρίσκονται σε όλον τον κόσμο, κατά παράβαση των διεθνών καθολικών νόμων και κανόνων σχετικά με την εθνικότητα [10]
-ε- Εκτός από το ότι είναι έγκλημα πολέμου και παραβίαση του δικαιώματος του γηγενούς λαού της Παλαιστίνης, η ίδρυση του Ισραήλ μέσω της προμελετημένης και συστηματικής καταστροφής της Παλαιστινιακής κοινωνίας και της βίαιης μεταφοράς της πλειοψηφίας του Παλαιστινιακού λαού, που οι σιωνιστές ηγέτες θεώρησαν απαραίτητο όρο για τη δημιουργία ενός κράτους όπου θα πλειοψηφούν οι Εβραίοι, δεν μπορεί να θέσει ζήτημα δικαιώματος αυτοδιάθεσης για την κοινότητα των Εβραίων Ισραηλινών, που αποτελούν σήμερα την πλειοψηφία του κράτους. Αυτό είναι σύμφωνα με τη γενική αρχή του διεθνούς δικαίου «ex injuria non oritur ius» (σ.τ.μ:Παράνομες πράξεις δεν μπορούν να προκαλέσουν νόμιμα αποτελέσματα ή δικαιώματα).
-στ- Αλλά ακόμα και αν, χάριν της συζήτησης, αγνοήσουμε όλα τα παραπάνω, μπορεί να δοθεί το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης στους Εβραίους-Ισραηλινούς ως ομάδα; Μεταξύ άλλων ηθικών και νομικών παραγόντων, και δεδομένου ότι το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση συνεπάγεται στην ακραία του ερμηνεία, το δικαίωμα της απόσχισης σε ένα ανεξάρτητο κράτος, δεν μπορεί να ισχύσει σε μια κοινωνία εποίκων καθώς θα ερχόταν σε σύγκρουση με το δικαίωμα του γηγενούς πληθυσμού στην αυτοδιάθεση.
Όμως η εφαρμογή της αυτοδιάθεσης μπορεί να πάρει οποιαδήποτε από τις πολλές δυνατότητες ενός φάσματος. Σε τελική ανάλυση, τα διεθνή όργανα, ειδικά η Διακήρυξη των Αρχών του Διεθνούς Δικαίου που αφορά τις Φιλικές Σχέσεις και τη Συνεργασία μεταξύ των κρατών, δηλώνουν πως οι τρόποι εφαρμογής του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης εκτείνεται πέρα από το δικαίωμα της αποχώρησης. Όπως αναφέρει η Διακήρυξη [11] :
«η ίδρυση ενός κυρίαρχου και ανεξάρτητου κράτους, η ελεύθερη ένωση ή ενσωμάτωση σε ένα ανεξάρτητο κράτος ή η ανάδειξη οποιασδήποτε άλλης πολιτικής κατάστασης που αποφασίζεται ελεύθερα από έναν λαό, συνιστά τρόπο άσκησης του δικαιώματος στην αυτοδιάθεση...»
Αν και δεν υπάρχει καμιά παγκοσμίως αποδεκτή διάκριση μεταξύ «εσωτερικής» και «εξωτερικής» αυτοδιάθεσης, μπορεί να είναι διδακτικό να ερευνήσουμε τις διαφορές ανάμεσά τους στο πλαίσιο της αποικιακής σύγκρουσης στην Παλαιστίνη. Η εσωτερική αυτοδιάθεση συνεπάγεται κατά κύριο λόγο τη συμμετοχική δημοκρατία: το δικαίωμα να αποφασίζει ο λαός τη μορφή της διακυβέρνησης και να εκλέγει κυβερνήτες από ολόκληρο τον πληθυσμό του κράτους, όπως και το δικαίωμα μιας πληθυσμιακής ομάδας μέσα στα όρια του κράτους να συμμετέχει στην λήψη αποφάσεων σε κρατικό επίπεδο. Η εσωτερική αυτοδιάθεση μπορεί επίσης να σημαίνει το δικαίωμα άσκησης πολιτιστικής, γλωσσικής, θρησκευτικής ή (εδαφικής) πολιτικής αυτονομίας μέσα στα όρια του υπάρχοντος κράτους.
Η εξωτερική αυτοδιάθεση («πλήρης» αυτοδιάθεση όπως την περιγράφουν κάποιοι), από την άλλη πλευρά, σημαίνει «το δικαίωμα απόφασης για την πολιτική κατάσταση ενός λαού και τη θέση του στη διεθνή κοινότητα σε σχέση με άλλα κράτη, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος απόσχισης από το υπάρχον κράτος του οποίου η ομάδα θεωρείται μέρος, και ίδρυσης ενός νέου ανεξάρτητου κράτους» σύμφωνα με τον van Praag.
Σε κάθε περίπτωση, δεδομένου ότι η επιλογή ανήκει στο λαό που έχει το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, δεν μπορεί κάποιος να δέχεται το δικαίωμα μιας ομάδας στην αυτοδιάθεση και την ίδια στιγμή να περιορίζει το δικαίωμα αυτό αποκλείοντας τη δυνατότητα απόσχισης σε ένα ανεξάρτητο κράτος. Ακόμα κι αν αφήσουμε κατά μέρος, την ακραία πιθανότητα της απόσχισης, οποιαδήποτε άσκηση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης από τους Εβραίους-Ισραηλινούς σε οποιοδήποτε σημείο της Ιστορικής Παλαιστίνης που αποκλείει τους γηγενείς Παλαιστίνιους, είτε ζουν εκεί είτε είναι πρόσφυγες που ξεριζώθηκαν από εκεί, δεν μπορεί να είναι νόμιμη, δεδομένου ότι θα παραβιάζει το αναφαίρετο δικαίωμα του τμήματος αυτού του Παλαιστινιακού λαού στην αυτοδιάθεση. Δεν μπορεί επίσης να είναι ηθική, καθώς θα αρνείται στους Παλαιστίνιους αυτούς τα βασικά τους δικαιώματα, όπως αυτό της ισότητας που αποτελεί το πιο θεμελιώδες από όλα τα δικαιώματα σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ και τις συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
(4) Ο Σιωνιστικός «νόμος της επιστροφής» και τα δικαιώματα των Εβραίων προσφύγων από τα Αραβικά και άλλα κράτη
Ο απερίφραστα αυτός ρατσιστικός νόμος, ο Νόμος της Επιστροφής που παραβαίνει το διεθνές δίκαιο και έχει διαδραματίσει έναν βασικό ρόλο στο Σιωνιστικό εποικιστικό σχέδιο, και όλοι οι παρόμοιοι μεροληπτικοί νόμοι πρέπει να καταργηθούν σε ένα δημοκρατικό κράτος.
Όσον αφορά τους Εβραίους πρόσφυγες από τα Αραβικά κράτη, έχουν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τα ίδια δικαιώματα όπως όλοι οι πρόσφυγες οπουδήποτε στον κόσμο, τα ίδια δικαιώματα με τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες: το δικαίωμα στον επαναπατρισμό και το δικαίωμα να αποζημιωθούν.
(5) Εθνικές και πολιτιστικές ιδιαιτερότητες των Παλαιστινίων Αράβων και των Εβραίων Ισραηλινών
Η Πολιτιστική ιδιαιτερότητα και ταυτότητα πρέπει όχι μόνο να είναι ανεκτές, αλλά να ενθαρρύνονται από την κοινωνία και να προστατεύονται από το νόμο. Η Παλαιστίνη ήταν για αιώνες ένα γόνιμο έδαφος συνάντησης για διαφορετικούς πολιτισμούς και κουλτούρες, όπου ευνοήθηκε η επικοινωνία, ο διάλογος και η ενσωμάτωσή τους. Αυτή η κληρονομιά που έχει σχεδόν λησμονηθεί κάτω από την πολιτιστική ηγεμονία της Σιωνιστικής αποικιακής ηγεμονίας, πρέπει να αναβιώσει, να ενθαρρυνθεί και να τιμηθεί, ανεξάρτητα από οποιαδήποτε ασυμμετρία ισχύος στο νέο κράτος. Πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη μας ότι ο μισός από τον Εβραϊκό Ισραηλινό πληθυσμό, οι Εβραίοι Μιζραχίμ, έχουν τις πολιτιστικές τους ρίζες στον Αραβικό κόσμο και άλλους πολιτισμούς της Μέσης Ανατολής.
Ανεξάρτητα από τα παραπάνω κρίσιμα συστατικά του οράματος, ίσως το πιο βασανιστικό ερώτημα που έχει να αντιμετωπίσει το «ένα-κράτος» είναι το εάν το όραμα αυτό είναι εφικτό, αν μπορεί να πραγματοποιηθεί, και εάν ναι, πως. Πολλοί σχολιαστές και αναλυτές, ακόμα και από αυτούς που υποστηρίζουν τη λύση του ενός κράτους, φαίνεται να βασανίζονται με ένα σχετικό ερώτημα: πώς θα πείσετε τους Ισραηλινούς να αποδεχτούν αυτό το όραμα;
ΤΟ ΟΧΗΜΑ: ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ
Υπάρχει ένα βασικό πρόβλημα σ’ αυτό το ερώτημα καθώς θεωρείται δεδομένο πως μια αποικιακή κοινωνία, μπορεί ή πρέπει να πειστεί να εγκαταλείψει τη ρατσιστική κυριαρχία και τα αποικιακά προνόμιά της. Σ’ όλη τη διάρκεια της αποικιοκρατίας, ο μόνος τρόπος με τον οποίο αυτοί που στέναζαν κάτω από το ζυγό της αποικιοκρατίας μπόρεσαν να αποτινάξουν την καταπίεση, ήταν η αντίσταση, ένοπλη ή άοπλη, ή και τα δύο. Ποτέ δεν τα κατάφεραν παρακαλώντας, κατευνάζοντας ή πιέζοντας μέσω του «διαλόγου». Μόνο αφού επιτευχθεί ένα κοινό έδαφος βασισμένο στην ισότητα, τα καθολικά ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο, μόνο τότε, μπορεί να υπάρξει γνήσιος διάλογος και συμφιλίωση. Η Νοτιοαφρικανική εμπειρία αποτελεί μια σημαντική πηγή έμπνευσης σχετικά με αυτό.
Εκτός από την ανάπτυξη και την αποτελεσματική προώθηση ενός ηθικά συνεπούς και επιτακτικού οράματος, η οργάνωση για τη λύση ενός κοσμικού, δημοκρατικού κράτους, πρώτιστα επιβάλει την ανάπτυξη μιας αντίστοιχης στρατηγικής αντίστασης με στόχο τον τερματισμό όλων των μορφών της Σιωνιστικής τυραννίας, ταυτόχρονα με τη δημιουργία εύφορου εδάφους για την μελλοντική συμφιλίωση και ειρηνική συνύπαρξη που θα βασίζονται στην απόλυτη ισότητα, τη δικαιοσύνη και τα καθολικά ανθρώπινα δικαιώματα. Αυτός είναι ο λόγος που αποκαλώ τον ηθικό απο-Σιωνισμό/απο-εποικισμό της Παλαιστίνης, μια διαδικασία που συνεπάγεται μια απο-διχοτόμηση των ταυτοτήτων των δύο κύριων ομάδων που εμπλέκονται σ’ αυτήν την αποικιακή σύγκρουση.
Η ηθική συμφιλίωση μεταξύ συγκρουόμενων κοινοτήτων είναι αδύνατη εάν διατηρείται η ουσία της μεταξύ τους σχέσης καταπίεσης. Οι αντικειμενικά αντιφατικές ταυτότητες του καταπιεστή και του καταπιεζόμενου δεν μπορούν να συμβιβαστούν. Εφόσον διατηρείται η σχέση καταπίεσης, τα μόνα πιθανά αποτελέσματα είναι ο εξαναγκασμός, η υποταγή και η αδικία. Η συμφιλίωση και η συνύπαρξη μπορούν να προκύψουν μόνο μέσα από την ηθική απο-αποικιοποίηση.
Ποιά μορφή αντίστασης και δράσης απαιτείται για να προσεγγίσουμε την πραγματοποίηση μιας λύσης ενός κοσμικού, δημοκρατικού κράτους; Πιστεύω πως υπάρχουν τρεις κεντρικοί στυλοβάτες στους οποίους πρέπει να στηριχτεί ένα καθοδηγούμενο από τους Παλαιστίνιους κίνημα με στόχο ένα δημοκρατικό κράτος:
Στην Παλαιστίνη: Το κύριο όχημα για αυτή τη διαδικασία πρέπει να είναι ένα ενωτικό, δημοκρατικό και επαναστατικό Παλαιστινιακό κίνημα που να αντιπροσωπεύει όλους τους Παλαιστίνιους, όλα τα πολιτικά κόμματα, τις οργανώσεις βάσεις και τους θεσμούς. Ένα κίνημα που να υποστηρίζει το όραμα ενός δημοκρατικού κράτους και να καθοδηγεί την αντίσταση σε όλες της τις μορφές. Ένα προοδευτικό Παλαιστινιακό κίνημα που να υποστηρίζει την ισότητα, τις καθολικές αρχές της ηθικής και του διεθνούς δικαίου είναι πιο απαραίτητο από ποτέ, ειδικά δεδομένης της σταθερά αυξανόμενης απομυθοποίησης της λύσης των «δύο-κρατών» ανάμεσα στους Παλαιστίνιους. Ένα κίνημα που να περιλαμβάνει και τους τρεις τομείς: τους εξόριστους, τους Παλαιστίνιους στα κατεχόμενα του 1967 εδάφη και αυτούς που ζουν μέσα στο Ισραήλ.
Το κίνημα για την επιστροφή των προσφύγων, που αντιπροσωπεύει την μεγαλύτερη Παλαιστινιακή ομάδα, τους πρόσφυγες, έχει υπάρξει από τους πιο πρόθυμους υποστηρικτές της λύσης ενός δημοκρατικού κράτους, συνειδητοποιώντας ότι το δικαίωμα της επιστροφής και η λύση των δύο-κρατών είναι βασικά ασυμβίβαστα. Οι Παλαιστίνιοι πολίτες του Ισραήλ, σε τρία ιστορικά έγγραφα [12] που κυκλοφόρησαν από καθοδηγητικούς θεσμούς, ανάμεσά τους πολιτικούς ηγέτες και διανοούμενους, έχουν ευρέως υιοθετήσει το σύνθημα «ένα κράτος για όλους τους πολίτες του», που δείχνει πίστη στο όραμα και τις αρχές του ενός-κράτους. Ακόμα και οι Παλαιστίνιοι στα κατεχόμενα εδάφη, σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις [13], εκφράζουν μια σταθερά αυξανόμενη υποστήριξη στη λύση του ενός-κράτους, παρά το γεγονός πως κανένα πολιτικό κόμμα δεν την υποστηρίζει.
Απαιτείται επειγόντως μια λεπτομερής και κρίσιμη επανααξιολόγηση συνολικά της στρατηγικής της Παλαιστινιακής αντίστασης, προκειμένου να κινητοποιηθούν τον αγώνα και δημιουργικά οι Παλαιστίνιοι απ’ όλους τους τομείς και τις γεωγραφικές τοποθεσίες. Γι’ αυτό το λόγο, η προώθηση της πολιτικής αντίστασης, όπως για παράδειγμα προτείνει το κίνημα BDS (μποϋκοτάζ – απο/επένδυση – κυρώσεις) αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα. [14]
Γι’ αυτό το λόγο η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης χρειάζεται να ξαναχτιστεί από τα θεμέλια της με μαζική συμμετοχή, ειδικά των δημοκρατικών συλλογικοτήτων βάσης και πρέπει να διοικείται με αδέσμευτη δημοκρατία στηριγμένη στην αρχή της αναλογικής αντιπροσώπευσης. [15]
Στον Αραβικό κόσμο: Οποιαδήποτε ανάγνωση της ιστορίας του Αραβικού κόσμου μας λέει πως οι μετασχηματισμοί δεν μπορεί να είναι συνεχείς ή να εκδηλώνονται χωρίς την ωριμότητα των βοηθητικών όρων στο περιβάλλον τους πλαίσιο. Το γεγονός ότι η Παλαιστίνη αποτελεί κομμάτι του αραβικού κόσμου, με όλη του τη γεωστρατηγική σημασία, είναι ένας από τους σημαντικούς λόγους για τους οποίους επιφυλάχθηκε στους Παλαιστίνιους η μοίρα των γηγενών αμερικανών και άλλων αυτόνομων πληθυσμών που υποβλήθηκαν σε μια πλήρους έκτασης γενοκτονία στον «νέο κόσμο». Και παρόλο που τα περισσότερα αραβικά καθεστώτα σήμερα είναι αυταρχικά, δεσποτικά και δεν αντιπροσωπεύουν τους λαούς τους, ενώ συνήθως εναποθέτουν την επιβίωσή τους στην Δυτική προστασία, οι Αραβικές μάζες έχουν πλήρη επίγνωση και υποστηρίζουν τον Παλαιστινιακό αγώνα περισσότερο από ποτέ, όπως απέδειξε το –κατά γενική ομολογία κυρίως συναισθηματικό– ξέσπασμα υποστήριξης κατά τη διάρκεια του εγκληματικού πολέμου και της επίθεσης στη Γάζα.
Ο Παλαιστινιακός παράγοντας θεωρείται κυρίως εσωτερικός, όχι μόνο στις χώρες γύρω από την Παλαιστίνη, αλλά και σε αραβικές χώρες τόσο μακριά όσο το Μαρόκο, η Υεμένη και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Επομένως, η εμφάνιση μιας Παλαιστινιακής ηγεσίας που υπερασπίζεται τη λύση ενός δημοκρατικού κράτους, έχει κάθε δυνατότητα να κινητοποιήσει μια πλατιά από τα κάτω αραβική υποστήριξη, και να γίνει τελικά μια υπολογίσιμη πολιτική δύναμη.
Ήδη, το μποϊκοτάζ του Ισραήλ και των εταιρειών που βοηθούν τη διαιώνιση της κατοχής απλώνεται σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο, ακόμα κι αν δεν έχει μια οργανωμένη ηγεσία στο μεγαλύτερο μέρος του. Το αποκαλούμενο «ειρηνευτικό μέρισμα» (σ.τ.μ: πολιτικό σλόγκαν των αρχών της δεκαετίας του ’90 που χρησιμοποίησαν κυρίως οι Μπους και Θάτσερ, το οποίο περιγράφει το οικονομικό όφελος της μείωσης των αμυντικών εξοπλισμών) στο οποίο έχει βασιστεί το Ισραήλ από την εποχή του Όσλο, χωρίς να παραχωρεί καθόλου εδάφη ή δικαιώματα εξαφανίζεται γρήγορα. Το Ισραήλ αντιμετωπίζεται ξανά ως στρατηγικός εχθρός του Αραβικού έθνους, ως μια οντότητα από τη φύση της φιλοπόλεμη και τεχνητή, της οποίας η ύπαρξη ως ρατσιστικό και αποικιακό προγεφύρωμα δεν μπορεί να γίνει ανεκτή, ούτε είναι δυνατόν να ομαλοποιηθούν οι σχέσεις μαζί της.
Σε διεθνές επίπεδο: Όπως και στον αγώνα ενάντια στο Νοτιοαφρικανικό απαρτχάιντ, η σύνδεση του αγώνα για τα Παλαιστινιακά δικαιώματα με τα διεθνή κοινωνικά κινήματα, τα συνδικάτα, τις οργανώσεις, τις πολιτιστικές και ακαδημαϊκές ομάδες και άλλες πολιτικές και κοινωνικές συλλογικότητες, είναι απαραίτητη και ουσιώδης. Οι διεθνείς πολιτικές-κοινωνικές συλλογικότητες αλληλεγγύης που υιοθέτησαν το κίνημα BDS για την απομόνωση του Ισραήλ, και άρχισαν να προκύπτουν από την εποχή της Παγκόσμιας Διάσκεψης του ΟΗΕ ενάντια στο ρατσισμό που έγινε στο Durban το 2001, τώρα αρχίζουν να μοιάζουν και να δρουν σαν ένα κίνημα που καθοδηγείται από την Παλαιστινιακή έκκληση και ριζώνουν σε αρκετές χώρες, από τη Νότια Αφρική ως τη Σουηδία και από την Αυστραλία ως τον Καναδά, χωρίς φυσικά να ξεχνάμε την Αγγλία.
Αυτό το ανυποχώρητα αντιρατσιστικό, ποικιλόμορφο κίνημα καθοδηγείται από τις αρχές του συνυπολογισμού, της προοδευτικότητας, της αλληλεγγύης, της ευαισθησίας και της πρωτοκαθεδρίας του διεθνούς δικαίου και των καθολικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και παρόλο που η Δύση, εξαιτίας της συντριπτικής πολιτικής και οικονομικής δύναμής της όπως και της συνενοχής της στην διαιώνιση της Ισραηλινής αποικιακής κυριαρχίας του απαρτχάιντ, παραμένει το κύριο πεδίο μάχης για αυτή τη μη-βίαιη αντίσταση, δεν μπορεί να αγνοηθεί ο υπόλοιπος κόσμος. Το κίνημα του μποϊκοτάζ πρέπει να φτάσει στην Κίνα, την Ινδία, τη Μαλαισία, τη Νότια Αφρική, τη Βραζιλία και τη Ρωσία και σε άλλες χώρες που προσπαθούν να προκαλέσουν την ισχύ του Δυτικού μονοπωλίου. Πράγματι, η νοτιοαφρικανική κοινωνία των πολιτών είναι σήμερα ο πιο σημαντικός υποστηρικτής του Παλαιστινιακού κινήματος BDS.
Μπορεί το κίνημα BDS να αλλάξει την κατάσταση, δεδομένης της εξαιρετικής επιρροής του Ισραήλ στο Κογκρέσο, το Λευκό Οίκο και κατ’ επέκταση στην ΕΕ; Η νεαρή ακόμα Παλαιστινιακή εκστρατεία BDS, που στηρίζεται στην εμπειρία του αγώνα ενάντια στο απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική, έχει ήδη να παρουσιάσει άφθονες αποδείξεις της ικανότητάς της να ενοποιήσει τους Παλαιστίνιους και τα διεθνή κινήματα αλληλεγγύης σε μια στρατηγική αντίστασης που είναι ηθική, αποτελεσματική και βιώσιμη. Μόνο μέσα στα τελευταία χρόνια, πολλές επικρατούσες και ισχυρές ομάδες, συνδικάτα και ιδρύματα έχουν πάρει στα σοβαρά την Παλαιστινιακή έκκληση BDS και έχουν αρχίσει να εξετάζουν ή να εφαρμόζουν διάφορες μορφές αποτελεσματικής πίεσης στο Ισραήλ.
Κατά τη διάρκεια του Ισραηλινού πολέμου στη Γάζα, η Παλαιστινιακή κοινωνία των πολιτών στάθηκε πιο ενωμένη από ποτέ στην προσπάθεια να πιέσει τις συνειδήσεις των ανθρώπων σε όλον τον κόσμο ώστε να καταστεί το Ισραήλ υπεύθυνο για τα εγκλήματά του και να αντιμετωπιστεί ανάλογα με το Νοτιοαφρικανικό απαρτχάιντ. Ανταποκρινόμενες στην προσπάθεια αυτή, ακαδημαϊκές ομάδες, συνδικάτα, οργανώσεις, πολιτικά κόμματα, κοινωνικά κινήματα και άλλες συλλογικότητες, έχουν υιοθετήσει δημιουργικές και βιώσιμες εκστρατείες μποϊκοτάζ από τη Νότια Αφρική ως τη Νορβηγία, από την Αυστραλία ως τον Καναδά, από την Βρετανία ως τη Βενεζουέλα, ακόμα και από το βήμα του Προέδρου της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Η κρατική τρομοκρατία του Ισραήλ στη Γάζα, που επιτράπηκε από την ουσιαστικά απεριόριστη στήριξη της κυβέρνησης των ΗΠΑ και των κυβερνήσεων γενικά των Δυτικών χωρών, αποτέλεσε βασικό καταλύτη στην εξάπλωση και το βάθεμα της καμπάνιας BDS σε όλο τον κόσμο, προτρέποντας τους υπερασπιστές των Παλαιστινιακών δικαιωμάτων να νιώσουν πως επιτέλους έφτασε μια στιγμή αντίστοιχη με εκείνη της Νότιας Αφρικής. Το Ισραήλ σε επίπεδο βάσης, θεωρείται πια ευρέως διεθνής παρίας που διαπράττει εγκλήματα πολέμου απολαμβάνοντας ατιμωρησία, και είναι κοινά αποδεκτό –από τους λαούς πάντα– πως πρέπει να λογοδοτήσει βάσει του διεθνούς δικαίου και των βασικών αρχών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Κάθε επιτυχία του κινήματος του μποϊκοτάζ, μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά σε ένα δημοκρατικό κράτος. Εντέλει, παρόλο που το κίνημα αυτό δεν έχει πάρει ποτέ θέση ανάμεσα στις προτάσεις για ένα ή δύο κράτη, μπορούμε να πούμε πως λογικά η μόνη λύση που ταιριάζει με τα τρία βασικά δικαιώματα που δηλώνει το BDS είναι αυτή του ενός δημοκρατικού κράτους. Η διάδοση του επιτακτικού μηνύματος του κινήματος BDS σε όλο τον κόσμο εμπνέει νέους τομείς της διεθνούς κοινωνίας των πολιτών να συμμετάσχουν στον αγώνα για τα Παλαιστινιακά δικαιώματα, βελτιώνει αποτελεσματικά την πληροφόρηση για την καταπίεση του Παλαιστινιακού λαού από το Ισραήλ και πείθει πολλούς αξίζει να παλέψουν μόνο για ένα δημοκρατικό, ενιαίο κράτος.
Υπογραμμίζοντας την ισότητα των ανθρώπινων όντων ως την πιο θεμελιώδη του αρχή, το κοσμικό δημοκρατικό κράτος υπόσχεται να βάλει τέλος στις θεμελιώδεις αδικίες που μαστίζουν την Παλαιστίνη και, ταυτόχρονα να ξεπεράσει την εθνική και φυλετική διχοτόμηση που τώρα καθιστά σχεδόν αδύνατο το όραμα της ηθικής συνύπαρξης σε απο-αποικιοποιημένη Παλαιστίνη με ισότητα, δικαιοσύνη και ελευθερία.
___________________________________________________________
[1] Βασίζεται σε δύο παρουσιάσεις. Η πρώτη έγινε στη Διεθνή Διάσκεψη για τη λύση του Ενός και των Δύο Κρατών για την Παλαιστίνη/Ισραήλ (Βοστόνη28-29 Μάρτη 2009) που υποστηρίχτηκε από το Trans Arab Research Institute (TARI) και το Joiner Center for the Study of War and Its Social Consequences του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης. Η δεύτερη έγινε σε Διάσκεψη με τον τίτλο: Ισραήλ/Παλαιστίνη – Πρότυπα χαρτογράφησης και δρόμοι ειρήνης, στο Τορόντο στις 22-24 Ιούνη του 2009, από τα Queen's University και York University του Καναδά.
[2] Paulo Freire, Pedagogy of the Oppressed. Νέα Υόρκη, Continuum Books, 1993.
[3] Ακόμα και οι εκθέσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα που εξέδωσε το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ έχουν καταδικάσει τις «θεσμικές, νομικές και κοινωνικές διακρίσεις» ενάντια στους γηγενείς Παλαιστινίους. Για παράδειγμα δείτε την έκθεση του 2008: http://www.state.gov/g/drl/rls/hrrpt/2008/nea/119117.htm
[6] Amy Maguire, Law Protecting Rights: Restoring the law of self-determination in the neo-colonial world. In Law Text Culture, Volume 12, Issue 1. 2008. http://ro.uow.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?article=1002&context=ltc
[7] Διάσκεψη εμπειρογνωμόνων της UNESCO, ως άνω.
[10] Για περισσότερα δείτε: United against Apartheid, Colonialism and Occupation - Dignity and Justice for the Palestinian People. Palestinian Civil Society Strategic Position Paper. Οκτώβρης 2008. http://bdsmovement.net/files/English-BNC_Position_Paper-Durban_Review.pdf
[12] Το δημοκρατικό Σύνταγμα (2007) : http://www.adalah.org/eng/democratic_constitution-e.pdf; Διακήρυξη της Χάιφα (2007): http://www.mada-research.org/archive/haifaenglish.pdf; Το μελλοντικό όραμα (2006): http://www.adalah.org/newsletter/eng/dec06/tasawor-mostaqbali.pdf
________________________________
O Omar Barghouti, είναι Παλαιστίνιος πολιτικός αναλυτής και ιδρυτικό μέλος της Παλαιστινιακής καμπάνιας για το Ακαδημαϊκό και Πολιτιστικό Μποϊκοτάζ του Ισραήλ (PACBI) http://www.pacbi.org/