Συνέντευξη του Bilal El-Amine

Ο Bilal El-Amine, ιδρυτικός εκδότης του περιοδικού Left Turn , επέστρεψε στη γενέτειρά του τον Λίβανο πριν από ένα χρόνο. Όταν το Ισραήλ άρχισε να βομβαρδίζει τον Λίβανο, ο Bilal έκανε αυτό που γνωρίζει καλύτερα και άρχισε να μεταδίδει για ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης την ισραηλινή καταστροφή της χώρας και την λιβανική αντίσταση. Μετέδιδε σχεδόν καθημερινά από τον Νότιο Λίβανο καθ’ όλη τη διάρκεια της 33ήμερης εισβολής για το Flashpoints στο Pacifica radio network. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του στο zaloom33@yahoo.com.

Η συντάκτρια Sasha Wright μίλησε με τον Bilal αμέσως μετά την έκδοση του ψηφίσματος της «εκεχειρίας» του ΟΗΕ σχετικά με τη σημασία της ισραηλινής εισβολής στον Λίβανο, τις συνέπειές της στην λιβανική κοινωνία και την πολιτική σκηνή και σχετικά με την Αντίσταση του Νοτίου Λιβάνου και τη Χεζμπολάχ.

4 Σεπτέμβρη 2006

Μετάφραση: Σύλλογος Αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό Λαό ΙΝΤΙΦΑΝΤΑ

LT: Ποια ήταν η πολιτική ατμόσφαιρα στον Λίβανο πριν την πρόσφατη εισβολή του Ισραήλ;

BE: Στο Ισραηλινό/Λιβανέζικο μέτωπο -αν και το Ισραήλ αναγκάστηκε να αποσυρθεί από τον Λίβανο το Μάη του 2000- υπήρχε ένας αριθμός ζητημάτων που το Ισραήλ επίτηδες άφησε ανοιχτά τα οποία θα μπορούσαν εύκολα να είχαν επιλυθεί. Το Ισραήλ κράτησε ορισμένα λιβανικά εδάφη, τα Shebaa Farms. Το Ισραήλ δεν παρείχε χάρτες για τις νάρκες που είχε τοποθετήσει κατά μήκος του Νοτίου Λιβάνου που προκάλεσαν πολλούς τραυματισμούς και θανάτους στο νότο. Το Ισραήλ συνέχισε τις διαρκείς του παραβιάσεις του λιβανικού εναέριου χώρου με σχεδόν καθημερινές εισβολές ισραηλινών αεροσκαφών πάνω από τον Λίβανο. Το Ισραήλ επίσης αρνήθηκε να απελευθερώσει τους Λιβανέζους κρατούμενους που βρίσκονται ακόμη σε ισραηλινές φυλακές – υπήρχαν πολλοί εκείνο το διάστημα. Το ζήτημα των κρατουμένων προχώρησε ένα μικρό βήμα μπροστά το 2004, όταν το Ισραήλ τελικά αποφάσισε να κάνει ανταλλαγή κρατουμένων με τη Χεζμπολάχ, αλλά ακόμη και τότε, το Ισραήλ κράτησε τρεις Λιβανέζους κρατούμενους το τελευταίο λεπτό πριν την ανταλλαγή.

Η μακρόχρονη και καταστροφική κατοχή από τους Ισραηλινούς σύμφωνα με τους συγκεντρωτικούς υπολογισμούς σκότωσε περίπου 20.000 Λιβανέζους από το 1982 έως το 2000. Μετά, όταν το Ισραήλ εκδιώχθηκε με μεγάλες θυσίες της ισλαμικής αντίστασης –τη στρατιωτική πτέρυγα της Χεζμπολάχ- το Ισραήλ αποφάσισε να κρατήσει ορισμένα πράγματα για να διατηρήσει το μέτωπο ανοιχτό. Αυτά είναι όλα μικρής σημασίας ζητήματα που το Ισραήλ μπορούσε να έχει τερματίσει ολοκληρωτικά. Αντ’ αυτού, το Ισραήλ αποφάσισε να κρατήσει ορισμένα πράγματα που θα αποτελούσαν πηγή προστριβών ώστε να τους παράσχουν μια δικαιολογία να επιστρέψουν στον Λίβανο σε κατοπινό στάδιο και να προσπαθήσουν να αναδιατάξουν την πολιτική ισορροπία μέσα στη χώρα προς όφελός τους, όπως προσπάθησαν να κάνουν το 1982. Το Ισραήλ ένιωσε ότι γελοιοποιήθηκε επειδή αναγκάστηκε να αποχωρήσει από τον Λίβανο και ήθελε να εκδικηθεί τη Χεζμπολάχ, έτσι άφησαν αυτά τα ζητήματα ανοιχτά. Αυτό είναι το πραγματικό σημείο εκκίνησης της ιστορίας αυτού του γύρου συγκρούσεων.

Στο εσωτερικό του Λιβάνου η πολιτική ατμόσφαιρα ήταν ως συνήθως διχασμένη, κυρίως λόγω της δολοφονίας του πρώην πρωθυπουργού Rafik Hariri το Φεβρουάριο του 2005. Πολλοί άνθρωποι θεωρούσαν τη Συρία ένοχη και η χώρα διχάστηκε ανάμεσα στις γραμμές μεταξύ των συμμάχων της Συρίας – ως «πιστοί» θεωρούνταν η Χεζμπολάχ και μερικές ακόμη οργανώσεις και ως «αντιπολίτευση» οι υποστηρικτές του Hariri, οι Δρούζοι και οι Χριστιανοί του Λιβάνου. Μετά τις εκλογές η λεγόμενη αντιπολίτευση ήρθε στην εξουσία και είχε τον έλεγχο της κυβέρνησης. Η Χεζμπολάχ συμμετείχε στην κυβέρνηση αφού κέρδισε μια πολύ γερή βάση στις εκλογές, αλλά ωστόσο ενεργούσε περισσότερο ως κόμμα αντιπολίτευσης στο νεοφιλελεύθερο μπλοκ του Hariri.

Ασκούνταν ισχυρές πιέσεις στη Χεζμπολάχ να αφοπλιστεί από τους ανθρώπους του Hariri σε συνεργασία με τους Αμερικανούς και τους Γάλλους με βάση το ψήφισμα 1559 του συμβουλίου ασφαλείας που πέρασε μετά τη δολοφονία του Hariri και καλούσε τους Σύριους να εγκαταλείψουν τον Λίβανο και να αφοπλιστούν όλοι οι αντάρτες στον Λίβανο. Μετά απ’ αυτό που έγινε τον Ιούλιο έγιναν πολλές συζητήσεις σχετικά με το τι θα χρειαζόταν για να αφοπλιστεί εθελοντικά η Χεζμπολάχ και η Χεζμπολάχ ήταν σχετικά ανοιχτή να το συζητήσει. Πολλοί άνθρωποι νόμιζαν ότι το γεγονός πως η Συρία αναγκάστηκε τελικά να εγκαταλείψει τον Λίβανο, θα είχε κατακλυσμιαίες συνέπειες για τη Χεζμπολάχ και θα κατέρρεε ολοσχερώς, αλλά στην πραγματικότητα άρχισε να συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Η Χεζμπολάχ βρισκόταν μάλλον στην κορυφή της δημοτικότητάς της και η κυβέρνηση Hariri –με την κάλυψη των ΗΠΑ- δυσκολευόταν να την αφοπλίσει.

LT: Ποιες ήταν οι συνέπειες των επιθέσεων του Ισραήλ στη λιβανέζικη κοινωνία; Ποια ήταν η απάντηση των Λιβανέζων ακτιβιστών και ΜΚΟ;

BE: Το Ισραήλ εφάρμοζε μια προσέγγιση θεραπείας σοκ στον Λίβανο ελπίζοντας ότι με το να επιτίθεται στη χώρα συνολικά -στις αστικές υποδομές και τους ίδιους του πολίτες- θα μπορούσε να στρέψει τους ανθρώπους εναντίον της Χεζμπολάχ, που δεν έπιασε. Το Ισραήλ πίστευε ότι θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τη χώρα για μια μεγάλη χρονική περίοδο απλά χτυπώντας το δάχτυλο επάνω σε όλες τις πληγές, και ιδιαίτερα, τους διαχωρισμούς των σεχτών που υπάρχουν εδώ. Το σχέδιο του Ισραήλ ήταν να κονιορτοποιήσει τις υποδομές της χώρας και μετά να μετατρέψει σε πρόσφυγες το ένα τέταρτο της χώρας -κυρίως Σιίτες Μουσουλμάνοι- και να τους αναγκάσει να ζουν σε περιοχές Χριστιανών, Σουνιτών Μουσουλμάνων και Δρούζων – ελπίζοντας ότι διαμάχες θα ξεσπούσαν και οι Λιβανέζοι θα έρχονταν σχετικά γρήγορα στα χέρια και θα πίεζαν τη Χεζμπολάχ και τους υποστηρικτές της.

Κανένας στον Λίβανο, ειδικά η κυβέρνηση, δεν ήταν έτοιμος να αντιμετωπίσει τίποτα απ’ αυτά, είτε στο επίπεδο της υπεράσπισης της χώρας είτε αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής καταστροφής που δημιουργήθηκε μέσα σ’ ένα μήνα. Οι ΜΚΟ ήταν επίσης εντελώς πτοημένες. Ορισμένες μπόρεσαν να κινηθούν γρήγορα και να κάνουν καλή δουλειά και πολλές από αυτές συνδέονται με τη Χεζμπολάχ και άλλα πολιτικά κόμματα εδώ. Αλλά επίσης, πολλοί νέοι άνθρωποι που είναι ανένταχτοι ακτιβιστές για διάφορα ζητήματα κινήθηκαν γρήγορα για να ανταποκριθούν στα μεγάλα προβλήματα των εκτοπισμένων που πλημμύριζαν τη Βηρυτό και άλλες περιοχές – ζώντας σε πάρκα και σε σχολεία που είναι τελείως ακατάλληλα.

Αυτοί οι νέοι άνθρωποι ξεκίνησαν ένα πρόγραμμα σ’ ένα πάρκο, προσπαθώντας να φέρουν φαγητό στους ανθρώπους και να τους βοηθήσουν να βρουν μέρος να μείνουν, και μετά εξελίχθηκε περισσότερο σε πιο οργανωμένες εθελοντικές ομάδες και την έναρξη ΜΚΟ ή οργανώσεων βοήθειας που φέρνουν φαγητό, το διανέμουν και παρέχουν άσυλο στους ανθρώπους. Άκουσα για πολλές τέτοιες ομάδες που έχουν πάρει επίσης ελαφρά πολιτική υφή. Μία από αυτές ονομάζεται Samidoun, που σημαίνει «αταλάντευτος», το οποίο χαρακτηρίζει την αλληλεγγύη με την αντίσταση. Οι πρόσφυγες και όλοι εμείς θα πρέπει να αντέξουμε ώστε η αντίσταση να μπορέσει να κάνει το ίδιο στο μέτωπο και οι δύο θα επιτρέψουμε ο ένας στον άλλο να μείνουμε όρθιοι αντιμέτωποι με το Ισραήλ. Βοηθώντας τους εκτοπισμένους και ασχολούμενοι με τα προβλήματά τους είναι ένας τρόπος να υποστηρίζουμε την αντίσταση.

Αυτό το μέτωπο ήταν το ίδιο σημαντικό όσο και το μέτωπο στο οποίο μάχονταν η Χεζμπολάχ στα σύνορα με το Ισραήλ. Αυτοί οι άνθρωποι και οι οργανώσεις έκαναν ό,τι καλύτερο μπορούσαν. Όλα όταν έχεις αποκλεισμό εδαφικό, θαλάσσιο και εναέριο και έχεις και F-16 να σου κονιορτοποιούν τη χώρα, να καταστρέφουν όλα τα καύσιμα, να βομβαρδίζουν τα εργοστάσια γάλακτος και τα πτηνοτροφεία, διώχνοντας τους ανθρώπους από σχεδόν όλες τις αγροτικές εκτάσεις νότια και ανατολικά της χώρας, προκαλώντας κάθε είδους καταστροφή, και χωρίς να επιτρέπουν στον Ερυθρό Σταυρό και τον ΟΗΕ να φέρουν προμήθειες και βοήθεια – κανένας δεν θα μπορούσε να αντέξει και να αντιμετωπίσει μια τέτοια κατάσταση. Αλλά επέτρεψε πράγματι να αναπτυχθεί ένα πνεύμα αλληλεγγύης που πιθανότατα γεφυρώνει πολλές από τις σεχταριστικές διχόνοιες που υπάρχουν στη χώρα.

LT: Πως ταιριάζει η επίθεση εναντίον της Χεζμπολάχ στα σχέδια των ΗΠΑ και του Ισραήλ για την περιοχή συνολικά, με το Ιράκ και τον πόλεμο στην τρομοκρατία;

BE: Υπήρχε πάντα σύμπτωση συμφερόντων μεταξύ Ισραήλ και ΗΠΑ στην περιοχή. Και οι δύο αντιστέκονται σε όλους τους υπόλοιπους στην περιοχή, αν και για διαφορετικούς λόγους. Για τις ΗΠΑ, ο παράγων πετρέλαιο είναι προφανώς το κλειδί. Οι ΗΠΑ θέλουν να διασφαλίσουν ότι δεν υπάρχει αντίθεση ή αντίσταση εναντίον τους στην περιοχή – δεν θέλει κανένα εθνικό κίνημα, ή οποιουδήποτε είδους κίνημα, που θα μπορούσε να εκτρέψει περισσότερα από τα πετρελαϊκά κέρδη της περιοχής προς την ανάπτυξη της περιοχής και των λαών της ή πιθανά να χρησιμοποιούσε το πετρέλαιο ως όπλα εναντίον των ΗΠΑ. Αντίθετα, οι ΗΠΑ θέλουν να κρατήσουν την περιοχή υπό αμερικανικό έλεγχο και έγιναν πιο επιθετικές από τότε που ο George W. Bush ανέβηκε στην εξουσία με αυτή την πολιτική που προσπαθεί κυριολεκτικά να αναμορφώσει ολόκληρη την περιοχή ώστε να εκκαθαριστεί από την όποια αντίσταση στις ΗΠΑ, είτε πρόκειται για κίνημα είτε για καθεστώς.

Στην ίδια την ίδρυση του Ισραήλ αντιτάχθηκαν όλοι οι Άραβες και δημιουργήθηκε εις βάρος του παλαιστινιακού λαού και επίσης των γειτονικών χωρών. Το Ισραήλ έχει επανειλημμένα εξαπολύσει πολέμους και ταπεινώσει σχεδόν κάθε χώρα στην περιοχή. Οι περισσότεροι λαοί στην περιοχή νιώθουν ότι αυτή είναι μια άδικη κατάσταση και αισθάνονται μεγάλη εχθρότητα εναντίον του Ισραήλ.

Επομένως το Ισραήλ και οι ΗΠΑ καταλήγουν να βρίσκονται στην ίδια βάρκα και προφανώς αλληλοϋποστηρίζονται στην προώθηση των συμφερόντων τους στην περιοχή. Οι πολιτικές δηλώσεις που γράφτηκαν από τους νέοσυντηρητικούς στις ΗΠΑ για την ισραηλινή και την αμερικανική κυβέρνηση που καθόρισαν ένα σχέδιο να καθαρίσουν το τοπίο στη Μέση Ανατολή – να ξεφορτωθούν τα πεισματάρικα καθεστώτα που δεν μπορούν να ελέγξουν όπως τη Συρία, το Ιράκ την εποχή του Σαντάμ, το Ιράν, καθώς και όσα άλλα κινήματα όπως η Χεζμπολάχ και η Χαμάς. Οι νεοσυντηρητικοί υποστήριζαν ότι συνέφερε τόσο το Ισραήλ όσο και τις ΗΠΑ να ανατρέψουν ή να συντρίψουν τέτοια καθεστώτα και κινήματα.

Τόσο το Ισραήλ όσο και οι ΗΠΑ προετοιμάζονταν να ξετινάξουν τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο αργά ή γρήγορα, και επειδή η Χεζμπολάχ αιχμαλώτισε δύο ισραηλινούς στρατιώτες, αποφάσισαν να το κάνουν εκείνη τη στιγμή. Οι ΗΠΑ, όπως πάντα, έδωσαν στο Ισραήλ διπλωματική κάλυψη όταν το Ισραήλ δέχτηκε μεγάλη πίεση. Τότε οι ΗΠΑ καθυστέρησαν όσο μπορούσαν όταν η αντίσταση της Χεζμπολάχ ανέτρεπε τα σχέδιά τους. Για να καλύψει αυτό η Αμερική σχεδίασε ένα ψήφισμα που είναι κατά πολύ υπέρ του Ισραήλ. Επομένως ενώ το Ισραήλ στην ουσία έχασε στο έδαφος, οι ΗΠΑ προσπάθησαν να το σώσουν διπλωματικά με ένα ψήφισμα του ΟΗΕ.

LT: Πως κρίνετε τις πρόσφατες διαπραγματεύσεις για την εκεχειρία;

BE: Το ψήφισμα 1701 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ ζητάει τερματισμό των εχθροπραξιών αλλά όχι άμεση εκεχειρία. Για την ακρίβεια, η Χεζμπολάχ καλείται να σταματήσει όλες τις επιθέσεις αλλά το 1701 ζητάει από το Ισραήλ να σταματήσει μόνο τις επιθετικές επιχειρήσεις. Το Ισραήλ πάντα περιέγραφε τους πιο επιθετικούς και προληπτικούς πολέμους του ως αμυντικούς και επομένως θα μεταφράσει όποια ενέργεια επιθυμεί ως αμυντική και θα συνεχίσει να επιτίθεται έτσι αν η διεθνής κοινότητα το επιτρέψει. Το ψήφισμα επίσης κατηγορεί τη Χεζμπολάχ για τον πόλεμο αυτό και δεν αφιερώνει ούτε λέξη για το μήνα των ισραηλινών εγκλημάτων πολέμου που διεπράχθησαν εις βάρος του λιβανέζικου πληθυσμού – τίποτα σχετικά με τις παραβιάσεις όλων των ειδών των συνθηκών πολέμου. Ούτε περιλαμβάνει το 1701 καμία αναφορά για επανορθώσεις ενώ το Ισραήλ κυριολεκτικά κατέστρεψε τη χώρα. Επομένως το ψήφισμα 1701 του ΟΗΕ ανταμείβει το Ισραήλ από πολλές απόψεις, παρά το γεγονός ότι εξαπέλυσε έναν τρομοκρατικό πόλεμο και διέπραξε σειρά εγκλημάτων πολέμου. Στο θέμα των κρατουμένων, που βρίσκεται στην καρδιά του ζητήματος, το 1701 ζητάει την άνευ όρων απελευθέρωση των ισραηλινών κρατουμένων αλλά δεν λέει τίποτα για τους λιβανέζους κρατούμενους. Η Χεζμπολάχ αποδέχτηκε το 1701 λόγω της χαρακτηριστικής ευελιξίας και πραγματισμού που διαθέτει. Αλλά δεν έχουμε ακόμη δει πως το 1701 θα εφαρμοστεί στο έδαφος, ιδιαίτερα από το Ισραήλ που θα το αναγνώσει με όποιο πλεονέκτημα μπορεί να βρει.

LT: Ζητάει το ψήφισμα 1701 του ΟΗΕ τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ;

BE: Όχι. Το 1701 ζητάει από τον λιβανικό στρατό να αναπτυχθεί νότια του ποταμού Litani και να αυξηθεί ο αριθμός των δυνάμεων του ΟΗΕ που βρίσκονται ήδη στον νότιο Λίβανο. Το 1701 δεν ζητάει άμεσα τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ αλλά λέει ότι πρέπει να εφαρμοστούν προηγούμενα ψηφίσματα, αναφερόμενο στο ψήφισμα 1559, υπονοώντας ότι πρέπει να περιληφθεί ο αφοπλισμός της Χεζμπολάχ.

LT: Ποιος ήταν ο ρόλος της Χεζμπολάχ στην πολιτική σκηνή του Λιβάνου τα τελευταία χρόνια;

BE: Ουσιαστικά, αν δεν είχε γίνει η εισβολή των Ισραηλινών το 1982 δεν νομίζω ότι θα υπήρχε Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Η Χεζμπολάχ αναπτύχθηκε από την εισβολή και τη μακρόχρονη κατοχή του Ισραήλ. Το Ισραήλ εντελώς λανθασμένα αποφάσισε να επεκταθεί πολύ πέρα από τους άμεσους στόχους του εκείνη τη στιγμή που ήταν να διώξει την ΟΑΠ, την Οργάνωση Απελευθέρωσης της Παλαιστίνης, από τον Λίβανο. Μόλις σε τρεις μήνες μετά την εισβολή, το Ισραήλ μπόρεσε να πετύχει αυτό το στόχο και η ΟΑΠ έφυγε από τον Λίβανο σε διάφορες χώρες. Ωστόσο αντί να αποχωρήσουν τότε, οι Ισραηλινοί αποφάσισαν να μείνουν και να εφαρμόσουν μια νέα τάξη και να υποχρεώσουν τον Λίβανο να υπογράψει συνθήκη ειρήνης και να μετατραπούν οι ίδιοι σε δεσπότες του Λιβάνου.

Οι Ισραηλινοί προφανώς δεν είναι οι πιο αβροί στον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζουν την κατοχή και ήταν μάλλον σκληρή με βασανιστήρια, φυλακίσεις και ευρεία συλλογική τιμωρία – όλα όσα κάνει το Ισραήλ στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη. Αυτό έκανε τους ανθρώπους σε όλο τον νότιο Λίβανο και σχεδόν σε όλο τον Λίβανο να ξεσηκωθούν και να αρχίσουν να αντιστέκονται.

Η Χεζμπολάχ στην αρχή ξεκίνησε ως οργάνωση ομπρέλα για πολλές μικρές οργανώσεις που άρχιζαν να συσπειρώνονται γύρω από την ιδέα της ανάπτυξης μιας αποτελεσματικής αντιστασιακής οργάνωσης στην κατοχή. Μέχρι το 1985 είχαν διακηρύξει το κείμενο θέσεων, τη λεγόμενη «Ανοιχτή Επιστολή» στην οποία άρχισαν να μορφώνουν κάποιες από τις ιδέες τους, αλλά δεν εξέλεξαν ουσιαστικά ηγεσία μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1980.

Από την ίδρυσή της η Χεζμπολάχ εξέπληξε τους ανθρώπους που είχαν πολύ αρνητικές εικόνες από τα ισλαμικά κινήματα. Η Χεζμπολάχ δημιουργήθηκε ως ισλαμική ομάδα που είναι πολύ ανοιχτή και ανεκτική και δεν είναι προσκολλημένη στην ιδέα της επιβολής ισλαμικού κράτους στους ανθρώπους που δεν το επιθυμούν και το έχει δηλώσει από την αρχή. Όταν η Χεζμπολάχ απελευθέρωσε τον νότιο Λίβανο υπήρχε ένας περιορισμένος αλλά ικανός αριθμός Χριστιανών στο νότο, πολλοί από τους οποίους συνεργάστηκαν με την ισραηλινή κατοχή σχετικά φανερά και ήταν οι πρώτης γραμμής βασανιστές και καταδότες του Ισραήλ. Αλλά όταν η περιοχή απελευθερώθηκε, δεν υπήρξε ίχνος σεχταριστικής εκδίκησης εναντίον των συνεργατών, Χριστιανών ή Μουσουλμάνων.

Η Χεζμπολάχ συνέχισε τότε για να ενταχθεί στην πολιτική ζωή του Λιβάνου, προσπαθώντας να εγκαθιδρυθεί ως λιβανικό κόμμα και να συμμετέχει όλο και περισσότερο στην κυβέρνηση. Στην αρχή το έκαναν αυτό στο κοινοβούλιο όπου η Χεζμπολάχ έχαιρε μεγάλη επιτυχία και έγινε το μεγαλύτερο κοινοβουλευτικό μπλοκ. Στην πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση, προχώρησαν ένα βήμα πιο πέρα και εντάχθηκαν στο συμβούλιο της κυβέρνησης με δύο υπουργούς. Αυτό ονομάστηκε διαδικασία λιβανοποίησης και ορισμένοι άνθρωποι διαχωρίστηκαν από τη Χεζμπολάχ εξαιτίας της. Ωστόσο η Χεζμπολάχ συνέχισε να εμπλέκεται στην πολιτική σκηνή του Λιβάνου.

Αν και συχνά κατηγορήθηκαν ως πράκτορες της Συρίας ή του Ιράν, η Χεζμπολάχ στην πραγματικότητα εκπροσωπεί την ηγεσία των Σιιτών Μουσουλμάνων του Λιβάνου οι οποίοι εκπροσωπούνταν κατά το παρελθόν από ανθρώπους που δεν φρόντιζαν πραγματικά τα συμφέροντά τους. Η Χεζμπολάχ είναι εν πολλοίς ένα λιβανικό κόμμα με τρομερή λαϊκή υποστήριξη, ίσως περισσότερο από κάθε άλλο πολιτικό κόμμα, είτε στον Λίβανο είτε αλλού. Η Χεζμπολάχ μπορεί να κατεβάσει εκατοντάδες χιλιάδες στους δρόμους μέσα σε μια ώρα επειδή είναι πολύ καλά οργανωμένη και έχει πραγματικά βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους, είτε διώχνοντας έναν από τους πιο ισχυρούς στρατούς του κόσμου ύστερα από 20 χρόνια κατοχής, εκπροσωπώντας τα συμφέροντά τους στην κυβέρνηση, ή μέσω ανθρωπιστικής δουλειάς που βελτίωσε τη ζωή των ανθρώπων που εκπροσωπεί.

LT: Πως θα χαρακτηρίζατε τον ηγέτη της Χεζμπολάχ και πως τον βλέπει ο αραβικός κόσμος ειδικά μετά την πρόσφατη αναμέτρηση με το Ισραήλ;

BE: Ορισμένοι τον αποκαλούν τον νέο Saladin, άλλοι τον νέο Nasser (τον άραβα εθνικό ήρωα της δεκαετίας του 1960). Οι φωτογραφίες του Nasrallah τώρα φιγουράρουν σε διαμαρτυρίες σε όλο τον αραβικό κόσμο, αν και είναι πολύ διακριτά Σιίτης κληρικός και οι περισσότεροι Μουσουλμάνοι στον αραβικό κόσμο είναι Σουνίτες και στο παρελθόν θα είχαν προκαταλήψεις εναντίον των Σιιτών. Όλα αυτά μπήκαν στο περιθώριο μετά το ξέσπασμα της μάχης. Ο Nasrallah έγινε πραγματικά ήρωας για πολλούς Άραβες. Είναι κάποιος που όπως λένε «μας αναπτερώνει το ηθικό».

Ο Nasrallah και η Χεζμπολάχ παρουσίασαν μια εναλλακτική στα διεφθαρμένα αραβικά καθεστώτα – που συγκεντρώνουν τεράστια ποσά και όπλα αλλά εις βάρος του ίδιου του λαού τους ή για να τα χρησιμοποιήσουν εναντίον του- και επίσης μια εναλλακτική στην Al Qaeda και αυτό το είδος της πολύ δεξιάς πτέρυγας της ισλαμικής πολιτικής που προβάλλονταν πριν ως αντιπολίτευση.

LT: Ποιος είναι ο πραγματικός ρόλος του Ιράν και της Συρίας στην πρόσφατη σύγκρουση; Τι επιρροή έχουν στη Χεζμπολάχ;

BE: Το Ιράν είναι ο κύριος υποστηρικτής της Χεζμπολάχ – της παρέχει χρήματα και άλλα είδη υποστήριξης. Χωρίς αμφιβολία αυτή η υποστήριξη ήταν κρίσιμη για τη δημιουργία της Χεζμπολάχ, για τη διατήρησή της και την επιτυχία της. Ωστόσο η Χεζμπολάχ ήταν εν πολλοίς μια οργανική εξέλιξη ριζωμένη στον Λίβανο. Οι ιρανικές επαναστατικές φρουρές βοήθησαν στην εκπαίδευση των πρώτων μελών της Χεζμπολάχ, ειδικά στη μάχη και στα στρατιωτικά ζητήματα. Αλλά υπήρχε ελάχιστη ξένη συμμετοχή στη Χεζμπολάχ – ήταν πρωταρχικά λιβανική. Θα έλεγα ότι η Χεζμπολάχ είναι περίπου 99% Σιιτική Λιβανέζικη – κυρίως άνθρωποι που επλήγησαν από την κατοχή του Λιβάνου. Η Ιρανική Επανάσταση παρείχε την υποστήριξη και την έμπνευση αλλά η Χεζμπολάχ πραγματικά απογειώθηκε μόνο μετά την ισραηλινή εισβολή και αναπτύχθηκε λόγω της μακρόχρονης κατοχής που ακολούθησε.

Η Συρία ήταν κυρίως δίοδος για να λαμβάνει η Χεζμπολάχ όπλα και επίσης όταν οι Σύριοι κατείχαν τον έλεγχο του Λιβάνου πριν το 2005 είχαν συμφωνία με τη Χεζμπολάχ ότι θα είχε την ελευθερία να διεξάγει την αντίσταση χωρίς παρεμβάσεις.Κανείς δεν αρνείται ότι υπάρχει συμμαχία ή σχέση. Το πρόβλημα προκύπτει όταν εχθροί της Χεζμπολάχ εμαφανίζουν αυτό ως επιχείρημα ότι η Χεζμπολάχ δεν ενεργεί προς το συμφέρον του λαού του Λιβάνου και ότι είναι μαριονέτα ή υποχείριο είτε των Σύριων είτε των Ιρανών. Αλλά, από κάθε άποψη, αν εξετάσει κανείς την ιστορία της Χεζμπολάχ πάντα ενεργούσε στο πλαίσιο στων συμφερόντων τουλάχιστον των ανθρώπων που εκπροσωπεί εδώ στη χώρα και εκπροσωπεί το ένα τρίτο του λαού. Όποιες αποφάσεις παίρνει η Χεζμπολάχ παίρνονται εδώ στον Λίβανο και εφαρμόζονται εδώ. Γίνεται επίσης μια προσπάθεια να τους συνδέσουν επίσης για άλλους λόγους – για να δέσουν τη Χεζμπολάχ με τον «άξονα του κακού» διευκολύνοντας τις ΗΠΑ και το Ισραήλ που θέλουν να τις ενώσουν σε κοινό μέτωπο ώστε να τις εξαλείψουν μαζί όπως προσπάθησαν να κάνουν σ’ αυτό τον πόλεμο και δεν το κατόρθωσαν.

LT: Πως θα επηρεάσει αυτή η αντιπαράθεση τους Παλαιστινίους στον Λίβανο και την Παλαιστίνη;

BE: Καταρχήν η συνέπεια για τους Παλαιστινίους είναι ότι είδαν ένα αντιστασιακό κίνημα να είναι σε θέση να μπορεί να αποκρούσει, ή ακόμη ίσως κάτι περισσότερο από το να αποκρούσει, τον ισραηλινό στρατό και για δεύτερη φορά να σπάσει την πανοπλία του αήττητου πάνω στην οποία βασίζεται το Ισραήλ για να γονατίζει τους πάντες, ειδικά τους Παλαιστινίους. Και ίσως αυτό τους έδωσε μια ώθηση ύστερα από πολλά χρόνια συνεχών επιθέσεων από το Ισραήλ. Ίσως αυτό να τους εξέθεσε μια σειρά από τακτικές, τρόπους οργάνωσης και αντίστασης.

Μετά την απελευθέρωση του νοτίου Λιβάνου το 2000 ήταν μόλις λίγοι μήνες πριν ξεκινήσει η δεύτερη Ιντιφάντα στην Παλαιστίνη και πολλοί αποδίδουν σε αυτό που μπόρεσε να κάνει η Χεζμπολάχ στον ισραηλινό στρατό στον νότιο Λίβανο τουλάχιστον την αιτία ή έμπνευση εκείνης της Ιντιφάντα. Η μοίρα του Λιβάνου και της Παλαιστίνης συνδέονται σε μεγάλο βαθμό. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι η Χαμάς αρχίζει τώρα να υιοθετεί πιο πολύ την προσέγγιση της Χεζμπολάχ στην πολιτική και στις επιχειρήσεις της αντί να ενεργεί όπως οι πιο παραδοσιακές ισλαμικές ομάδες που επικεντρώνουν λιγότερο στην αντίσταση ενάντια στην κατοχή και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό και περισσότερο στην ισλαμική ηθική και τα σεχταριστικά ζητήματα.
LT: Πως θα πρέπει να βλέπει η αμερικανική αριστερά τη Χεζμπολάχ;

BE: Αυτό είναι σημαντικό, ειδικά για τις αμερικανικές αριστερές προσεγγίσεις που βλέπω στον ισλαμικό ακτιβισμό. Προφανώς υπάρχει μια πολύ αυτοσχέδια αντίληψη του ισλαμισμού ή αυτού που οι άνθρωποι συχνά λαθεμένα αποκαλούν ισλαμικό φονταμενταλισμό, την οποία η δεξιά πτέρυγα χρησιμοποιεί ως τον νέο μπαμπούλα μετά τον κομμουνισμό ως δικαιολογία για την επιθετικότητα και τη μονομερή δράση. Αυτή η προσέγγιση της δεξιάς πτέρυγας είναι συχνά μια καρικατούρα των Ισλαμιστών ως φανατικών τρομοκρατών που σκοτώνουν ανθρώπους για να σκοτώνουν που βλέπουμε στα κατεστημένα μέσα ενημέρωσης και στην Ουάσιγκτον. Αυτή η προσέγγιση δυστυχώς υπεισέρχεται κατά πολύ στην ανάλυση της αμερικανικής αριστεράς.

Πολλοί άνθρωποι στην αριστερά στις ΗΠΑ κάνουν το λάθος ότι όποτε βλέπουν ένα κίνημα που εμπεριέχει το Ισλάμ στον τρόπο που εκφράζει την πολιτική του, το τοποθετούν αμέσως σε μια κατηγορία που ορισμένοι φτάνουν να αποκαλούν ισλαμικό φασισμό και άλλοι αντιδραστικό. Συχνά γίνεται πολύ μικρή διάκριση ανάμεσα στις διάφορες τάσεις που υπάρχουν σήμερα στον Ισλαμισμό. Αυτές οι τάσεις ποικίλουν τόσο πολύ σε ορισμένα σημεία που ο Ισλαμισμός σχεδόν παύει να είναι λειτουργικός όρος. Για παράδειγμα, αν κοιτάξει κανείς τις κοσμικές ομάδες, είναι πολύ δύσκολο να βάλει όλες τις κοσμικές οργανώσεις σε μια πολιτική κατηγορία. Οι φασίστες ήταν κοσμικοί και οι ρεπουμπλικάνοι είναι θεωρητικά κοσμική οργάνωση, και μετά υπάρχουν οι μαρξιστές και οι αναρχικοί στα αριστερά. Πρέπει να βλέπει κανείς τον ισλαμισμό με τον ίδιο τρόπο. Υπάρχουν πολλές διαφορετικές ομάδες κάτω από την ίδια ομπρέλα και διαφέρουν αρκετά και έχουν πολύ διαφορετική ιστορία. Αυτό ισχύει ειδικά στην περίπτωση της Χεζμπολάχ επειδή υπάρχει τόσο μεγάλη διαφορά ανάμεσα στη Χεζμπολάχ και ορισμένες άλλες ισλαμικές οργανώσεις που είναι πολύ δύσκολο να μιλήσει έστω κανείς γι’ αυτές ωσάν να ανήκαν στο ίδιο κίνημα.

Χρειάζεται πιο βαθιά κατανόηση και πρέπει να άρουμε την προκατάληψη ότι απλά επειδή υπάρχει θρησκευτική έκφραση στην πολιτική σημαίνει αυτόματα ότι είναι αντιδραστικό κίνημα ή κίνημα το οποίο πρέπει να φοβόμαστε.

Η Al Qaeda είναι ένας αντιδραστικός οργανισμός – φαίνεται να θέλει απλά να εφαρμόσει το Ισλάμ, πιθανότατα έχει ορισμένες πολύ σεκταριστικές αντί-Χριστιανικές και αντί-Εβραϊκές και ίσως και αντί-Σιιτικές πολιτικές, και χρησιμοποιεί φρικώδεις μεθόδους για να πετύχει τους στόχους της. Η Χεζμπολάχ είναι το ακριβώς αντίθετο – είναι ένα εθνικό απελευθερωτικό κίνημα ενός συγκεκριμένου τμήματος του πληθυσμού εδώ που βρισκόταν πάντα χαμηλά και στο περιθώριο. Η Χεζμπολάχ εκπροσωπεί το πιο υψηλό σημείο της λιβανικής σιίτικης αυτό-οργάνωσης και αυτός είναι απλά ο τρόπος που εκφράζεται αυτό το κομμάτι.

Η Χεζμπολάχ είναι πολύ επιτυχημένο κίνημα και ήταν πάντα μάλλον ανοικτό και ανεκτικό σε πολλά επίπεδα – δεν προσπάθησε να επιβάλει ισλαμικά ήθη σε κοσμικούς ή ανθρώπους άλλων θρησκειών και οι τακτικές της είναι συχνά ίδιες με οποιουδήποτε κοινωνικού κινήματος. Η Χεζμπολάχ έχει πτέρυγα ένοπλης αντίστασης, αλλά αυτό είναι κάτι που επιβλήθηκε από την ισραηλινή και δεν την έχει ποτέ χρησιμοποιήσει εναντίον οποιουδήποτε πέραν της ισραηλινής κατοχής.

Επομένως πρέπει να προσέχουμε πολύ αυτές τις ανακλαστικές αντιδράσεις έναντι οποιουδήποτε κινήματος έχει ισλαμικό περιεχόμενο, όπως τα περισσότερα εδώ στη Μέση Ανατολή όλο και περισσότερο. Πρέπει να δούμε πέρα απ’ αυτό και να δούμε το πραγματικό περιεχόμενο – τι εκπροσωπεί το κίνημα, ποιοι είναι οι στόχοι του, ποιες οι τακτικές του – και να κριθεί σ’ αυτή τη βάση.

LT: Ανάμεσα σε πολλούς αντί-καπιταλιστές η τάση δεν ήταν να συγκριθεί η Χεζμπολάχ με την Αλ-Κάιντα, αλλά να τη συγκρίνουν με τους Ισλαμιστές στην Ισλαμική Επανάσταση. Μπορείτε να τοποθετηθείτε σ’ αυτή τη σύγκριση;

BE: Ο στόχος της Χεζμπολάχ δεν είναι να δημιουργηθεί εδώ ένα ισλαμικό κράτος. Ιστορικά υπήρχε μεγάλη αντίθεση ανάμεσα στους Σιίτες του Λιβάνου και τους Σιίτες του Ιράν σε ιδεολογικό επίπεδο επειδή οι Σιίτες εδώ ήταν πάντα μειοψηφία και περιθώριο, ενώ στο Ιράν ο Σιισμός ήταν κρατική θρησκεία εδώ και 500 χρόνια περίπου και οι κληρικοί που ηγήθηκαν της επανάστασης εκεί ήταν σε εντελώς διαφορετική θέση από τους κληρικούς εδώ. Αν και το Ιράν ανέπτυξε κάποια αντίσταση ενάντια στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό, χωρίς αμφιβολία αυτό πυροδότησε την ισλαμική επανάσταση στο Ιράν, από τη στιγμή που βρέθηκε στην εξουσία η φυσιογνωμία αυτού του καθεστώτος άλλαξε δραματικά. Η πολιτική της Χεζμπολάχ, αν και τώρα ενεπλάκησαν στον κρατικό μηχανισμό, στην ουσία κινήθηκε σε πιο φιλελεύθερη, ανοιχτή, ευέλικτη και πραγματιστική κατεύθυνση.

Η ηγεσία της Χεζμπολάχ πραγματικά δεν έχει όμοιο στους Μουλάδες του Ιράν – ούτε δέχεται διαταγές από αυτούς. Με όρους θρησκευτικής ηγεσίας, αυτό που αποκαλούν πνευματική ηγεσία, υπάρχει ένας τοπικός κληρικός που ονομάζεται Fadlallah, ο οποίος παρέχει την κύρια θρησκευτική καθοδήγηση στους Σιίτες στον Λίβανο. Αν διαβάσει κανείς τα γραπτά του βλέπει ότι είναι εξαιρετικά φιλελεύθερος. Δεν πρέπει να κάνουμε το λάθος ότι επειδή απλά το Ιράν στηρίζει οικονομικά τη Χεζμπολάχ ότι είναι ένα και το αυτό. Υπάρχουν σημαντικές διαφορές.

LT: Ποια είναι τα σημαντικά πράγματα που πρέπει να κάνουν οι αμερικανοί ακτιβιστές για να υποστηρίξουν τον Λιβανέζικό λαό; Ποιο θα είναι το πιο σημαντικό πράγμα την επόμενη περίοδο;

BE: Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να γίνουν. Το πιο βασικό είναι να συγκεντρωθούν χρήματα για να ανοικοδομηθεί η χώρα. Η βοήθεια να ανοικοδομηθεί γρήγορα η χώρα θα είναι συνέχεια της αντίστασης που εκδηλώθηκε και ένας τρόπος να σταλεί στο Ισραήλ το μήνυμα ότι «Όλη σας η βαρβαρότητα δεν πρόκειται να μας λυγίσει και θα ανοικοδομηθούμε και θα είμαστε πάλι δυνατοί». Επίσης άνθρωποι μπορούν να έρθουν εδώ, όπως πήγαν κάποιοι στην Παλαιστίνη, να δουν με τα μάτια τους, να τραβήξουν φωτογραφίες και βίντεο και να τα χρησιμοποιήσουν ως εργαλείο όταν επιστρέψουν για να πουν την αληθινή ιστορία στους ανθρώπους στις ΗΠΑ με πειστικό τρόπο.

Πρέπει να προσπαθήσουμε να καταγράψουμε τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξε το Ισραήλ και υπάρχουν δεκάδες. Άκουσα ότι γίνονται ακόμη και στις ΗΠΑ προσπάθειες σχετικά μ’ αυτό. Ανασύροντας ορισμένες περιπτώσεις και πηγαίνοντάς τις στη συνέχεια σε όποια δικαστήρια μπορούμε, είτε στις ΗΠΑ ή στην Ευρώπη ή σε άλλα διεθνή σώματα, μπορεί να μην αποδοθεί δικαιοσύνη αλλά τουλάχιστον θα είναι ένας τρόπος να διασφαλίσουμε ότι το Ισραήλ ξέρει ότι θα του αποδοθούν ευθύνες.

Η καρδιά της αιτίας που το Ισραήλ αποτελεί τέτοια πηγή αποσταθεροποίησης και πολέμων στην περιοχή εδράζει στο γεγονός ότι η ίδρυσή του έγινε εις βάρος εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων – το Ισραήλ δημιουργήθηκε σε κλεμμένη γη και βρίσκεται σε συνεχή αντιπαράθεση με όλους τους λαούς γύρω του. Πρέπει να βρούμε ένα τρόπο να εξαλείψουμε αυτή την πηγή προστριβών και επιθετικότητας και ο μοναδικός τρόπος είναι να αντιμετωπίσουμε το Παλαιστινιακό ζήτημα και όλα τα εκπορευόμενα από αυτό προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της κατοχής από το Ισραήλ συριακών και λιβανικών εδαφών.