Παρασκευή 27 Ιανουαρίου 2012

Ο γρίφος των νεοφιλελεύθερων Ισραηλινών

Του Ramzy Baroud, πηγή: http://palestinechronicle.com 24 Ιανουαρίου 2012

Ανεξάρτητα με το ποιος κυβερνάει το Ισραήλ, στην εξωτερική πολιτική της χώρας έχουν παρατηρηθεί μικρές αλλαγές. Τα κόμματα που κερδίζουν παραμένουν προσηλωμένα στην δημογραφία και το να διατηρήσουν την απόλυτη στρατιωτική κυριαρχία. Επίσης παραμένουν προσηλωμένα στην εμμονή τους να περάσουν ρατσιστικούς νόμους εις βάρος των μη-Εβραίων κατοίκων της χώρας και συνεχίζουν να μιλάνε για ειρήνη, ενώ στην πραγματικότητα διατηρούν μια μόνιμη κατάσταση πολέμου.

Κάθε λίγα χρόνια, τα ΜΜΕ γοητεύονται από την ισραηλινή δημοκρατία. Οι σχολιαστές μιλούν για δεξιά, αριστερά, κέντρο και ό, τι άλλο υπάρχει ανάμεσα τους. Παρόλο που οι ισραηλινές εκλογές θα γίνουν μετά από ενάμιση χρόνο, τα μίντια ήδη συζητούν την πιθανή πρόθεση ψήφου ενάντια στην ειρηνευτική διαδικασία, των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, κοινωνικής ισότητας και πάει λέγοντας.

Σε ένα πρόσφατο άρθρο του, ο Ισραηλινός αρθρογράφος Uri Avnery επέκρινε το γεγονός ότι η βασική αντιπολίτευση στα δεξιά κόμματα- «το Λικούντ, το κόμμα του Λίμπερμαν και άλλων υπέρ-εθνικιστών, φιλο-εποικιστικών και θρησκευτικών παρατάξεων»- δεν είναι άλλη παρά η κέντρο-αριστερή Καντίμα. Το κόμμα, που ηγείτο η «ανίκανη» Tzipi Livni είναι σύμφωνα με ισχυρισμούς «υπό διάλυση». Επιπλέον, τα αριστερά κόμματα όπως το Εργατικό και το Meretz, δεν θεωρούνται ότι αποτελούν σοβαρή απειλή για την συμμαχία των δεξιών, παρά την προσωρινή τους άνοδο στις δημοσκοπήσεις.

Ο Avnery για ακόμα μια φορά παρουσιάζει την ψευδή ελπίδα ενός σωτήρα που θα σώσει το Ισραήλ από τον εαυτό του. Προβλέπει ότι το Ισραήλ θα σωθεί από τους «νεοφασίστες» και θα επιστρέψει στο υπέρ-ρομαντικό σενάριο των παλαιών, όταν οι πρώιμοι Σιωνιστές υποτίθεται ότι ονειρεύονταν έναν Ισραήλ που θα κυριαρχούσαν η παγκόσμια ηθική, η πραγματική δημοκρατία, η ειρήνη και η κοινωνική ισότητα. «Ελπίζω με όλη μου την ψυχή ότι ένα διαφορετικό είδος μιας νέας πολιτικής δύναμης θα εμφανιστεί – ένα κέντρο-αριστερό κόμμα με ξεκάθαρο και περιεκτικό μήνυμα: κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, να μικρύνει το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και φτωχούς, η λύση των δύο κρατών, ειρήνη με τους Παλαιστίνιους και το τέλος της κατοχής».

Μέχρι εδώ όμως μπορεί να φτάσει η φανταστική εικόνα ενός ευγενούς και καλού Ισραήλ. Πολλοί εκτός Ισραήλ παλεύουν να συμφιλιώσουν τις γνωστές συζητήσεις για δημοκρατία και ισότητα με την πραγματικότητα. Η αλήθεια είναι ότι η ασθένεια δεν είναι αποκλειστικότητα του Ισραήλ, αλλά λίγες μόνο αυτό-χαρακτηριζόμενες δημοκρατικές χώρες έχουν ένα τόσο μεγάλο κενό ανάμεσα στις κυρίαρχες πολιτικές συζητήσεις και την πραγματική πολιτική.

Θυμάμαι για παράδειγμα τι έλεγαν τα μίντια για την «αραβική άνοιξη» του Ισραήλ. Ακόμα και αυτοί που ήξεραν την ισραηλινή ιστορία ήλπιζαν για μια στιγμή ότι οι μαζικές διαδηλώσεις σε όλες τις ισραηλινές πόλεις θα μπορούσαν να προκαλέσουν το πολιτικό και κοινωνικό status quo στο Ισραήλ. Όχι όμως και ο Seraj Assi, αρθρογράφος και φοιτητής διδακτορικού στο Πανεπιστήμιο Georgetown. Ο Assi έγραφε: «το βρώμικο μυστικό των διαδηλώσεων στο Τελ Αβίν είναι ότι ο όγκος των μικρομεσαίων Ασκενάζι εβραίων διαδηλωτών, κινείται με ρατσιστική υστερία. Φοβούνται πως θα μετακινηθούν στις περιφέρειες των πόλεων και στα λιγότερο μοδάτα μέρη της χώρας. Γιατί όταν παραπονιούνται ότι μόνο στο Τελ Αβίβ αισθάνονται σπίτι τους, εκφράζουν ακριβώς μια ρατσιστική επιθυμία να μείνουν μακριά από τις αναπτυσσόμενες πόλεις και γειτονιές που μένουν Άραβες, Μιζραχί και Αιθίοπες Εβραίοι».

Πράγματι, οι διαδηλωτές πάλεψαν για να παραμείνουν μακριά από τις εριστικές συζητήσεις για την στρατιωτική κατοχή, τον πόλεμο ακόμα και για τις ρατσιστικές ανισότητες μέσα στο Ισραήλ.

Ούτε ακόμα και ο μονόπλευρος πόλεμος στη Γάζα, που προκάλεσε τον θάνατο σε περισσότερο από 1400 Παλαιστίνιους, ήταν αρκετός να οδηγήσει την συλλογική συνείδηση στο να προκαλέσει τους στρατιωτικούς και πολιτικούς μηχανισμούς του Ισραήλ με οποιοδήποτε τρόπο. Με τον τίτλο «Η ηθική και στρατιωτική ρευστότητα του Ισραήλ», ο Hamid Dabashi, καθηγητής Συγκριτικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια, έγραφε: «Δεν είναι μόνο οι χειρότεροι Ισραηλινοί που (σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Haaretz) συγχωρούν και υποστηρίζουν ενεργά την σφαγή των Παλαιστινίων στη Γάζα, αλλά το ίδιο κάνουν και οι καλύτεροι από αυτούς, οι διανοούμενοι τους, οι καθηγητές τους, οι δημοσιογράφοι, οι σκηνοθέτες, οι συγγραφείς και οι ποιητές, από τον Amos Oz μέχρι τον David Grossman, τον Yehoshua, τον Meir Shalev και πολλούς άλλους» (12 Ιανουαρίου 2009)

Ενώ τα δεξιά ισραηλινά κόμματα συχνά χαρακτηρίζονται ως αντί-ειρηνικά και πολεμοχαρή, οι «νεοφιλελεύθεροι» σιωνιστές στην ισραηλινή αριστερά θεωρούνται από κάποιος ότι αποτελούν την εναλλακτική πολιτική, ικανοί να φέρουν την πολυπόθητη ειρήνη. Αυτές είναι «αυταπάτες», όπως λέει και ο Roger Sheety σε πρόσφατο άρθρο του. «αν ξύσεις λίγο την επιφάνεια, θα ανακαλύψεις ότι…όταν πλησιάζει τον Παλαιστίνιο άνθρωπο συγκεκριμένα, (ο νεοφιλελεύθερος σιωνισμός) ξαφνικά σταματάει και αναδιπλώνεται» (9 Ιανουαρίου 2012).

Ο Sheety προτείνει «μια καθαρή και συνοπτική λέξη γι’ αυτό το φαινόμενο….υποκρισία». Αλλά η «υποκρισία» ίσως είναι πολύ εύκολος όρος για να εξηγήσει αυτήν περίπλοκη τάση στην ισραηλινή πολιτική, που καθόρισε το σιωνιστικό κίνημα πολύ καιρό πριν ιδρυθεί το κράτος του Ισραήλ το 1948. Το βιβλίο του Ισραηλινού συγγραφέα Tikva Honig-Parnass, εντοπίζει τις ρίζες του νεοφιλελεύθερου σιωνισμού από μια εσωτερική προοπτική.

Διαβάζοντας το βιβλίο του Honig-Parnass, κάποιος μένει με την εντύπωση ότι οι νεοφιλελεύθεροι σιωνιστές δεν είναι ούτε «από τους καλύτερους Ισραηλινούς» ούτε η διγλωσσία τους είναι ένδειξη της υποκρισίας τους. Οι νεοφιλελεύθεροι σιωνιστές ήταν και παραμένουν στην καρδιά του προβλήματος. Εξάλλου, όλη η ισραηλινή δεξιά δεν εμφανίστηκε ως δυνατός παίχτης στην πολιτική πάρα μόνο στα τέλη της δεκαετίας του ’70. Όλα όσα έγιναν- η Νάκμπα, η εθνοκάθαρση, ο νόμος της επιστροφής, ο πόλεμος του 1967 και η αποικιοκρατική επέκταση, ακόμα και ο πόλεμος στην Γάζα το 2008-9- οργανώθηκαν από τις ισραηλινές αριστερές σιωνιστικές ηγεσίας. Επιπλέον, η «συστηματική θεσμική διάκριση ενάντια των Παλαιστινίων πολιτών, επίσης εφαρμόστηκε μέσα από την αυξανόμενη δύναμη της σιωνιστικής αριστεράς», λέει ο Honig-Parnass. Ακόμα και οι πιο «ριζοσπαστικές» δυνάμεις στο Ισραήλ είναι μολυσμένες, όπως το σιωνιστικό εργατικό κίνημα που βασίστηκε στην ρατσιστική διάκριση ενάντια των μη εβραίων πολιτών πριν την ίδρυση του Ισραήλ. Αργότερα, οι νόμοι έκαναν ρατσιστικές διακρίσεις εις βάρος των μη- εβραίων εργατών, όπως γίνεται και σήμερα.

Το να διατηρήσουμε ελπίδες για το νέο κύκλο εκλογών στο Ισραήλ είναι σαν να περιμένουμε ψεύτικους μεσσίες. Καμία σωτηρία δεν πρόκειται να ανακοινωθεί από κάποιο φανταστικό κέντρο-αριστερό κόμμα που θα φέρει «ένα τέλος στην άκρο-δεξιά φρενίτιδα», όπως ελπίζει ο Avnery.

Το θέμα δεν είναι εύκολο, αλλά ουσιαστική αλλαγή στην ισραηλινή πολιτική μπορεί να επιτευχθεί μόνο όταν αντιμετωπιστούν κατά μέτωπο οι πολιτικοί θεσμοί, τύπου απαρτχάιντ, της χώρας. Επιπλέον, προκαλώντας τις «πολιτικές και ιδεολογικές προοπτικές της σιωνιστικής αριστεράς», μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για τις «προοδευτικές δυνάμεις ανάμεσα στους Εβραίους και τους Παλαιστίνιους που θα παλέψουν μαζί ενάντια στο σιωνιστικό-εβραϊκό κράτος», όπως προτείνει και ο Honig-Parnass.