Του Nassar Ibrahim, πηγή: www.alternativenews.org 28 Μαρτίου 2011
Όταν εκατομμύρια άνθρωποι συναντήθηκαν στην Maydan al Thareer (Πλατεία της Απελευθέρωσης), η συγκεκριμένη πλατεία έγινε το σπίτι όλου του αραβικού λαού. Το βλέμμα και η καρδιά του ήταν στραμμένα σε αυτήν. Δεν επρόκειτο για σύμπτωση, για μια στιγμή συμπάθειας, αλλά μάλλον οφείλετε στην θέση που έχει η Αίγυπτος και όχι μόνο στην συνείδηση των Αράβων. Η Αίγυπτος, που για τόσο καιρό έχει λείψει από τον αραβικό λαό. Περίμεναν την επιστροφή της χρόνια για να ξανά αποκτήσουν την ισορροπία και τον σεβασμό τους και η Αίγυπτος να ξανά εγκαθιδρύσει τον ρόλο και το στάτους της σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο σαν την πιο δυνατή αραβική χώρα. Η προηγούμενη απουσία της Αιγύπτου είχε διαταράξει την ισορροπία, είχε ανακατέψει τα χαρτιά, θόλωσε την εικόνα και κλόνισε το στάτους του αραβικού έθνους.
Εκατομμύρια Άραβες παρακολουθούσαν την επανάσταση του αιγυπτιακού λαού λεπτό προς λεπτό, γιατί τους έδινε την ελπίδα ότι θα ξανακερδίσουν την δύναμη τους, τα σύμβολα και τον εθνικισμό τους. Αν για κάποιο λόγο η επανάσταση χανόταν ή παλινδρομούσε, θα αποτελούσε ντροπή για όλο τον αραβικό κόσμο.
Οι αραβικοί λαοί περίμεναν από καιρό την Αίγυπτο να σταθεί στο ύψος της και όσο περίμεναν έχασαν το Ιράκ που συνεχίζει να αντιστέκεται όσο καλύτερα μπορεί. Οι Παλαιστίνιοι επίσης συνεχίζουν τον αγώνα τους που πήρε μια απεγνωσμένη μορφή ενόσω περίμεναν την Αίγυπτο. Η Συρία αντιστέκεται, με την καρδιά και το βλέμμα στραμμένο στην Αίγυπτο και ο Λίβανος προσφέρει πολύτιμο αίμα για να προστατέψει την σημαία της αντίστασης. Με μία λέξη, όλοι οι αραβικοί λαοί κουβαλούσαν για καιρό τα τραύματα και τον πόνο τους, αλλά δεν σταμάτησαν να ελπίζουν, περιμένοντας της επιστροφή της ΑΙΓΥΠΤΟΥ.
Στις 17 Δεκεμβρίου, ο γενναίος λαός της Τυνησίας άναψε την σπίθα της αραβικής επανάστασης. Και στις 25 Ιανουαρίου ήταν το ραντεβού της Αιγύπτου με την ιστορία που ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της Τυνησίας. Ο γίγαντας ξύπνησε και εκατομμύρια Άραβες βγήκαν από το παρασκήνιο, φαινομενικά από το πουθενά, από τα περιθώρια των πόλεων και των χωριών, τις περιοχές της μιζέριας και των σκηνών, από τα πανεπιστήμια και τα σχολεία. Άφησαν τα σαλόνια των συνεδριάσεων και των συναντήσεων. Έτρεξαν να ξανά κατακτήσουν την παγκόσμια σκηνή. Ερχόμενοι με την αξιοπρέπεια και το κουράγιο τους, σηματοδότησαν ένα σημείο, με το αίμα τους, το κουράγιο, την δημιουργικότητα, την πρωτοβουλία, την πρωτοτυπία, την ηθική και την αυθεντικότητα τους, στο βιβλίο της σύγχρονης ιστορίας, που για καιρό τους παρέβλεπε και σχεδόν τους είχε ξεχάσει.
Στις 28 Ιανουαρίου, η «Παρασκευή της Οργής», ο κόσμος στεκόταν σιωπηλός και μπερδεμένος ενώ παρακολουθούσε την ηρωική αιγυπτιακή τραγωδία. Μέσα από τις πόλεις, τις πλατείες και τους δρόμους της Αιγύπτου, αυτό που έβλεπες σου έκοβε την ανάσα. Η αιγυπτιακή επανάσταση πάτησε πάνω στις λεγόμενες Επαναστάσεις των Λουλουδιών και τώρα η Αίγυπτος με υπευθυνότητα στέκεται στο ύψος της καθώς όλοι περιμένουν τι θα πει για να ανασχηματίσει τις στρατηγικές, θέσεις και προτεραιότητες των αραβικών κοινωνιών, πολιτικών κομμάτων και κοινωνικών ομάδων. Η Αίγυπτος, μετά την αρχή της επανάστασης της στης 25 Ιανουαρίου, είναι διαφορετική από ότι ήταν πριν, αλλά και εμείς είμαστε διαφορετικοί. Πρέπει να είμαστε.
Αλλά τι σημαίνει αυτό;
Πριν απ όλα, θα πρέπει να κατανοήσουμε την ευθύνη και το βαρύ φορτίο που επωμίστηκε η Αίγυπτος να ανταποκριθεί κατάλληλα σε αυτήν την νέα ιστορική περίοδο. Να ξεκαθαρίσω ότι αναφέρομαι σε μια «νέα ιστορική περίοδο» με μια πιο περιεκτική έννοια που δεν έχει να κάνει με τις τετριμμένες συζήσεις των Αράβων ηγετών τις τελευταίες έξι δεκαετίες και που τόσο συχνά αναφέρονταν σε «ευαίσθητα και ιστορικά γεγονότα που αντιμετωπίζει ο λαός και το έθνος μας», σε σημείο που καταντάει αστείο.
Όταν μιλάμε για ευθύνη της Αιγύπτου, δεν σημαίνει ότι ο αραβικός λαός θα ρίξει τις ευθύνες τους σε αυτήν. Απεναντίας, ο αραβικό λαός πρέπει να κινητοποιήσει τις δυνάμεις του και να οδηγήσει τις επαναστάσεις του και τα κινήματα προς μια πραγματική κοινωνική αλλαγή στις αραβικές κοινωνίες. Την ίδια στιγμή, πρέπει να προφυλάξουν τις επαναστάσεις και τα κατορθώματα τους από εξωτερικές παρεμβάσεις και αντεπαναστατικές επιθέσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, η αιγυπτιακή επανάσταση με το βάρος της, την παρουσία και το όραμα της, σημάδεψε την καρδιά της Αραβικής Επανάστασης. Το αποτέλεσμα της αιγυπτιακής εμπειρίας θα σχηματίσει το μοντέλο, το πλαίσιο, το περιεχόμενο και το βάθος της τρέχουσας αραβικής επανάστασης στο σύνολο της. Ακριβώς αυτό είναι το κεντρικό ζήτημα για την Αίγυπτο, στην ικανότητα της να συνεχίσει την επανάσταση, να καθορίσει τις παραμέτρους και τα κριτήρια για ένα εναλλακτικό μέλλον. Ένα μέλλον που παραμένει πιστό στις θυσίες του αραβικού λαού στην συνεχιζόμενη μέχρι σήμερα επανάσταση και πιστό στους στόχους, τα κίνητρα και τις φιλοδοξίες της επανάστασης. Όλα αυτά θα παίξουν σημαντικό ρόλο που θα καθορίσουν τα επόμενα βήματα των αραβικών κρατών.
Συνεχίζοντας από αυτό, μπορούμε να αναγνωρίσουμε μια σειρά από προκλήσεις που αντιμετωπίζει η αιγυπτιακή επανάσταση. Προκλήσεις που θα καθορίσουν την φύση της εξελισσόμενης επανάστασης και τις αλλαγές που θα έρθουν σε περισσότερες από μία χώρες.
• Βάζοντας τα θεμέλια για μια πραγματική δημοκρατική κοινωνία των πολιτών: ποια είναι η ικανότητα της Αιγυπτιακής Επανάστασης – πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά – να βάλει τα θεμέλια για μια πραγματική δημοκρατική κοινωνία των πολιτών που θα βασίζεται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην συλλογική και προσωπική αξιοπρέπεια. Για μια κοινωνία που μπορεί να αντιμετωπίσει με γενναιότητα την διαφθορά του συστήματος και του πολιτισμού, να εδραιώσει κοινωνική, πολιτική και οικονομική δικαιοσύνη, να χτίσει ένα κράτος που θα βασίζεται στον διαχωρισμό της εξουσίας, στον πλουραλισμό και την πολιτική πολυμορφία, που θα ενθαρρύνει την κοινωνική και πολιτισμική δημιουργικότητα, την ελευθερία της έκφρασης.
Η επίτευξη αυτών των στόχων προϋποθέτει μια συνεχιζόμενη κοινωνικό-πολιτική διαδικασία και στο πλαίσιο αυτής, η επανάσταση θα αντιμετωπίσει άμεσα δύο σοβαρές απειλές:
- Αντιμέτωπη με αντεπαναστατικά κινήματα: η πρώτη απειλή θα έρθει αντιμετωπίζοντας την αντεπανάσταση σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. Το ζήτημα είναι κοινωνικής, πολιτικής, πολιτισμικής και δομικής φύσης. Δεν είναι ατομική ή προσωπική προσπάθεια. Η ίδρυση και η διατήρηση ενός νέου συστήματος και ο κανόνας της νέας κουλτούρας θα απαιτήσει την αποδόμηση την κουλτούρας, της δομής και των δυνάμεων που εκπροσωπεύουν το προηγούμενο καθεστώς. Με αυτή την έννοια, η διαδικασία οικοδόμησης συνδυάζεται και συναντιέται με την διαδικασία από-οικοδόμησης, δημιουργώντας μια συνειδητή, αποφασιστική και οργανωμένη προσπάθεια.
-Στροφή της επανάστασης στις εσωτερικές αντιθέσεις: η δεύτερη απειλή έρχεται από την καπήλευση της επανάστασης και η στροφή της προς τις εσωτερικές αντιθέσεις, αντί να αντιμετωπίσει τις εξωτερικές δυνάμεις ή η προσπάθεια να ξεχωρίσουν τις κοινωνικές από τις πολιτικές διαστάσεις της επανάστασης. Είναι ένα θεμελιώδες ζήτημα γιατί σχετίζεται με το πνεύμα της επανάστασης και αυτό με την σειρά του με του εθνικούς, περιφερειακούς και παγκόσμιους προσανατολισμούς και με την συνειδητοποίηση της διαλεκτικής σχέσης ανάμεσα στις εγχώριες και εξωτερικές πολιτικές. Είναι απίθανο μια κοινωνία να γίνει δημοκρατική και δίκαιη στο εσωτερικό της αν ακολουθεί εξωτερικές διαταγές και το αντίθετο. Αυτό επιτρέπει τις εχθροπραξίες ενάντια άλλων λαών ή εθνών, επιτρέπει όμως και την οικοδόμηση αμοιβαίων σχέσεων, βασισμένες στον σεβασμό, την ισότητα και τα κοινά συμφέροντα.
Αυτές τις προκλήσεις αντιμετωπίζουν φυσικά και οι αραβικές επαναστάσεις στην Τυνησία, την Υεμένη, το Ιράκ, την Λιβύη, το Ομάν και το Μπαχρέιν. Όσο πιο βαθιά ριζώνει η αιγυπτιακή επανάσταση, τόσο η διαδικασία των επαναστατικών αλλαγών σε πολλές αραβικές κοινωνίες θα επωφεληθεί από την σαφήνεια και την ισορροπία. Καθώς η Αίγυπτος είναι η πιο ώριμη χώρα του Αραβικού κόσμου, το μοντέλο και η φύση της αλλαγής της θα οδηγήσει τις αλλαγές των αραβικών επαναστάσεων, αποτρέποντας τους από το κινηθούν προς εκπατρισμένα μοντέλα.
• Ξαναχτίζοντας τον ρόλο της Αιγύπτου σε αραβικό επίπεδο: Πως θα ανοικοδομηθεί η Αίγυπτος και θα επανεκκινήσει τις παναραβικές σχέσεις κάτω από καθαρές πολιτικές και κοινωνικές στρατηγικές, μετά από την αποτυχία επί δεκαετίες του αραβικού συστήματος να προστατέψει τα συμφέροντα και την αξιοπρέπεια του αραβικού λαού;
Το προηγούμενο αραβικό σύστημα ήταν κάτι παραπάνω από ένα σαλόνι δημοσίων σχέσεων μέσα στο οποίο οι Άραβες πρόεδροι και βασιλιάδες μπορούσαν να προβάλουν τους εαυτούς τους και να ανταλλάξουν τις εμπειρίες τους για την «τέλεια εσωτερική τάξη και ασφάλεια». Αυτό που απαιτείται τώρα από την Αίγυπτο είναι να βγει μπροστά, να ξαναχτίσει και να σταθεροποιήσει την πολιτική, οικονομική και πολιτισμική παναραβική εθνική ασφάλεια μπροστά στις εξωτερικές απειλές και να θέσει τις βάσεις για μια αραβική ολοκλήρωση σε συμφωνία με τις απαιτήσεις και τις προτεραιότητες των εθνικών συμφερόντων των αραβικών λαών και όχι των καθεστώτων. Οι Άραβες πρόεδροι και βασιλείς δεν είναι πια ελεύθεροι να διαλέγουν πολιτικές και να παίρνουν αποφάσεις που απειλούν την περιφερειακή ασφάλεια και κατά συνέπεια κάθε αραβική χώρα.
Η επιτυχία της αιγυπτιακής επανάστασης στην ανοικοδόμηση και στον ενωτικό ρόλο των Αράβων στην βάση μιας δημιουργικής αρμονίας ανάμεσα στα περιφερειακά συμφέροντα και τα συμφέροντα του κάθε κράτους θα οδηγήσει ένα πολιτικά δυναμικό αραβικό σύστημα. Θα προσανατολίσει τις δυνάμεις της κοινωνικής αλλαγής στις αραβικές κοινωνίες και θα προσδιορίσει τα στάνταρ γι’ αυτή την αλλαγή, προστατεύοντας με αυτόν τον τρόπο τις επαναστάσεις από τις πολιτικές αποικιοκρατικής κυριαρχίας.
• Ανοικοδομώντας τον περιφερειακό και παγκόσμιο ρόλο της Αιγύπτου: η απουσία της Αιγύπτου τις προηγούμενες δεκαετίες, ή για την ακρίβεια η προσάρτηση της στην αμερικανική συμμαχία, είχε καταστροφική επίδραση στην εικόνα και το γόητρο της στον περιφερειακό και παγκόσμιο ρόλο της.
Αυτή απουσία/προσάρτηση μετέτρεψε την αραβική αρένα σε αντικείμενο που έδρασαν και επενέβηκαν περιφερειακά και παγκόσμια κράτη, προσπαθώντας να καλύψουν το κενό που άφησε η Αίγυπτος (για παράδειγμα το Ιράν και η Τουρκία). Πέρα από τις εκτιμήσεις των θέσεων που εξέφρασαν αυτές οι δύο χώρες για τον παλαιστινιακό σκοπό, οι θέσεις τους δεν μπορούν να ειδωθούν χωριστά από τα συμφέροντα τους και τις προσπάθειες τους να ελέγξουν τον αραβικό κόσμο. Για παράδειγμα, θυμόμαστε πως αντέδρασε ο αραβικός λαός προς τον Τούρκο Πρωθυπουργό Ερντογάν στην διάρκεια του πολέμου στην Γάζα το 2008-9 ή στην ισραηλινή επίθεση τον Μάιο του 2010 στον Στόλο της Ελευθερίας. Η συμπεριφορά των αράβων πολιτών ήταν ένα είδος ψυχολογικής και πολιτικής ικανοποίησης εξαιτίας της έλλειψης ενός αραβικού ισοδύναμου, που πρέπει χωρίς αμφιβολία και χωρίς να υποτιμάμαι τον ρόλο και το στάτους της κάθε αραβικής χώρας, να είναι η Αίγυπτος. Υπό αυτή την έννοια, ο ρόλος της Αιγύπτου θα πρέπει να γίνει κατανοητός και να κριθεί ως εξισορρόπηση για την προηγούμενη απουσία ενός αραβικού ρόλου. Για να διασφαλιστούν οι προϋποθέσεις ώστε η Αίγυπτος να πετύχει τον σκοπό της, οι αραβικοί λαοί θα πρέπει να σηκώσουν ανάστημα και να στηρίξουν τις προσπάθειες της.
Κατά συνέπεια, οι δυνάμεις αλλαγής στον αραβικό κόσμο θα ακολουθήσουν την αιγυπτιακή επανάσταση και την ανάπτυξη του περιφερειακού και παγκόσμιου ρόλου που θα βασίζεται σε ξεκάθαρα πολιτικά στάνταρ. Μέσα από αυτή την διαδικασία οι άλλες αραβικές επαναστάσεις θα καθορίσουν τις περιφερειακές στρατηγικές και πολιτικές του. Η επιμονή στην επίτευξη αυτού του στόχου θα βάλει ένα τέρμα στις αδύναμες θέσεις των αραβικών χωρών, ως υπηρέτες της αποικιοκρατικής ατζέντας στην περιοχή.
• Αντιμετωπίζοντας τις ισραηλινό-σιωνιστικές περιφερειακές πολιτικές: αυτός θα είναι ένας καθοριστικός παράγοντας για τον προσδιορισμό και την αξιολόγηση του ρόλου της Αιγύπτου σε όλα τα επίπεδα. Ο ρόλος της στην αντιμετώπιση των σιωνιστικών πολιτικών ουσιαστικά επιδεινώθηκε με τα καθεστώτα του Σαντάντ και του Μουμπάρακ, που παρουσίαζαν την Αίγυπτο ως προστάτιδα δύναμη και ως την πολιτική, οικονομική, στρατιωτική και πολιτισμική γέφυρα από το Ισραήλ προς τον υπόλοιπο αραβικό κόσμο.
Οι στρατηγικές και οι πολιτικές του Ισραήλ αποτελούν σοβαρή απειλή. Εκμεταλλεύθηκε και απέκτησε πλεονεκτήματα από την σιωπή του καθεστώτος Μουμπάρακ και των συνεργατών του για να δείξει την αλαζονεία και την επιθετικότητα του απέναντι στον παλαιστινιακό και λιβανέζικο λαό και σε μια ευρύτερη κλίμακα για να επιτεθεί στις αραβικές χώρες.
Σε αυτό το σημείο διαφορετικές διαστάσεις συναντιούνται, όπως η θέση ότι τα ισραηλινά σχέδια θα είναι η πιο σοβαρή και επικίνδυνη δοκιμασία της αιγυπτιακής επανάστασης. Κανείς δεν μπορεί να μιλήσει για ελευθερία, δημοκρατία και ανεξαρτησία οποιασδήποτε αραβικής χώρας απομονώνοντάς τες από την αντιμετώπιση του ισραηλινού ρατσισμού και την επιθετικότητα του, και χωρίς ενεργό αγώνα για να τελειώσει η κατοχή και να πραγματοποιηθούν τα εθνικά δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού. Κανείς δεν θα πάρει στα σοβαρά καμία συνομιλία ή ευφάνταστα λόγια που θα μιλάνε για την ελευθερία και την εθνική αξιοπρέπεια, χωρίς τον αγώνα ενάντια στις αποικιοκρατικές πολιτικές και την ανοιχτή στήριξη του Ισραήλ στην περιοχή.
Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι αραβικοί λαοί κοιτούν και περιμένουν την θέση της αιγυπτιακής επανάστασης και την στρατηγική της προς το Ισραήλ. Ο ηγετικός ρόλος της Επανάστασης της Αιγύπτου σε παναραβικό εθνικό επίπεδο θα καθοριστεί από την αποτελεσματικότητα, το βάθος και την σοβαρότητα της επανάστασης σε αυτό το ζήτημα και από αυτήν θα καθοριστούν οι πολιτικές και η παρουσία των περισσότερων αραβικών χωρών. Αν η θέση της Αιγύπτου είναι δυνατή και καθαρή, κανένα αραβικό καθεστώς δεν θα έχει το κουράγιο να χτίσει γέφυρες με το Ισραήλ και να παραμείνει σιωπηλό μπροστά στην συνεχιζόμενη επιθετικότητα του Ισραήλ προς τον παλαιστινιακό λαό.
Σύμφωνα με την παραπάνω ανάλυση, η καρδιά και η σκέψη των αραβικών εθνών θα είναι ακόμα απασχολημένες με το τι γίνεται στην Αίγυπτο και πως η αιγυπτιακή επανάσταση θα αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα και τις προκλήσεις. Αποτελεί καθήκον της Αιγύπτου να αντιμετωπίσει αυτά τα θέματα: προς την ίδια, τα συμφέροντα της, τη ιστορία και τον ιστορικό ρόλο της, τις μεγάλες θυσίες, την πολιτισμικής επιρροής της, του περιφερειακού και παγκόσμιου ρόλου της, προς την Επανάσταση, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον και τέλος προς το παναραβικό έθνος.
Αυτό είναι το καθήκον της Αιγύπτου, που όμως θα παραμείνει ατελές και στατικό αν δεν συναντηθεί με τον σωστό τρόπο με τις άλλες αραβικές χώρες και επαναστάσεις. Γι’ αυτό το καθήκον των Αράβων προς την Αίγυπτο είναι να ενισχύσουν την παρουσία της ώστε να συναντηθεί με τον κρίσιμο ρόλο της. Η απουσία αυτού του ρόλου και οι καταστροφικές της συνέπειες φάνηκαν όταν το καθεστώς Μουμπάρακ ασκούσε τις χειρότερες πιθανές πρακτικές στην πολιτική, τον πολιτισμό, την οικονομία και την συμπεριφορά του.
Οι Άραβες θα πρέπει να βάλουν τα δυνατά τους και να προσφέρουν κάθε μορφής υποστήριξης και σεβασμού στην Αίγυπτο. Για να απελευθερωθεί από την εξάρτηση σε ξένες δυνάμεις, ο αραβικός κόσμος πρέπει να σεβαστεί τον ηγετικό ρόλο της Αιγύπτου σε εθνικό επίπεδο και να της δώσει την ευκαιρία και τον χρόνο που χρειάζεται να ανοικοδομηθεί και να προστατέψει την επανάσταση της από οποιεσδήποτε περιθωριακές αντιθέσεις.
Μια διαλεκτική σχέση που θα βασίζεται στα παραπάνω σημεία θα σχηματιστεί ανάμεσα στα στοιχεία αλλαγής στον αραβικό κόσμο και της αιγυπτιακή επανάσταση. Αυτή θα καθορίσει την φύση και το μέλλον της αραβικής επανάστασης που περιλαμβάνει διαφορετικές αραβικές κοινότητες. Εν τω μεταξύ, το βλέμμα εκατοντάδων εκατομμυρίων παρακολουθεί σταθερά τις εξελίξεις στο Κάιρο.
Όταν εκατομμύρια άνθρωποι συναντήθηκαν στην Maydan al Thareer (Πλατεία της Απελευθέρωσης), η συγκεκριμένη πλατεία έγινε το σπίτι όλου του αραβικού λαού. Το βλέμμα και η καρδιά του ήταν στραμμένα σε αυτήν. Δεν επρόκειτο για σύμπτωση, για μια στιγμή συμπάθειας, αλλά μάλλον οφείλετε στην θέση που έχει η Αίγυπτος και όχι μόνο στην συνείδηση των Αράβων. Η Αίγυπτος, που για τόσο καιρό έχει λείψει από τον αραβικό λαό. Περίμεναν την επιστροφή της χρόνια για να ξανά αποκτήσουν την ισορροπία και τον σεβασμό τους και η Αίγυπτος να ξανά εγκαθιδρύσει τον ρόλο και το στάτους της σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο σαν την πιο δυνατή αραβική χώρα. Η προηγούμενη απουσία της Αιγύπτου είχε διαταράξει την ισορροπία, είχε ανακατέψει τα χαρτιά, θόλωσε την εικόνα και κλόνισε το στάτους του αραβικού έθνους.Εκατομμύρια Άραβες παρακολουθούσαν την επανάσταση του αιγυπτιακού λαού λεπτό προς λεπτό, γιατί τους έδινε την ελπίδα ότι θα ξανακερδίσουν την δύναμη τους, τα σύμβολα και τον εθνικισμό τους. Αν για κάποιο λόγο η επανάσταση χανόταν ή παλινδρομούσε, θα αποτελούσε ντροπή για όλο τον αραβικό κόσμο.
Οι αραβικοί λαοί περίμεναν από καιρό την Αίγυπτο να σταθεί στο ύψος της και όσο περίμεναν έχασαν το Ιράκ που συνεχίζει να αντιστέκεται όσο καλύτερα μπορεί. Οι Παλαιστίνιοι επίσης συνεχίζουν τον αγώνα τους που πήρε μια απεγνωσμένη μορφή ενόσω περίμεναν την Αίγυπτο. Η Συρία αντιστέκεται, με την καρδιά και το βλέμμα στραμμένο στην Αίγυπτο και ο Λίβανος προσφέρει πολύτιμο αίμα για να προστατέψει την σημαία της αντίστασης. Με μία λέξη, όλοι οι αραβικοί λαοί κουβαλούσαν για καιρό τα τραύματα και τον πόνο τους, αλλά δεν σταμάτησαν να ελπίζουν, περιμένοντας της επιστροφή της ΑΙΓΥΠΤΟΥ.
Στις 17 Δεκεμβρίου, ο γενναίος λαός της Τυνησίας άναψε την σπίθα της αραβικής επανάστασης. Και στις 25 Ιανουαρίου ήταν το ραντεβού της Αιγύπτου με την ιστορία που ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της Τυνησίας. Ο γίγαντας ξύπνησε και εκατομμύρια Άραβες βγήκαν από το παρασκήνιο, φαινομενικά από το πουθενά, από τα περιθώρια των πόλεων και των χωριών, τις περιοχές της μιζέριας και των σκηνών, από τα πανεπιστήμια και τα σχολεία. Άφησαν τα σαλόνια των συνεδριάσεων και των συναντήσεων. Έτρεξαν να ξανά κατακτήσουν την παγκόσμια σκηνή. Ερχόμενοι με την αξιοπρέπεια και το κουράγιο τους, σηματοδότησαν ένα σημείο, με το αίμα τους, το κουράγιο, την δημιουργικότητα, την πρωτοβουλία, την πρωτοτυπία, την ηθική και την αυθεντικότητα τους, στο βιβλίο της σύγχρονης ιστορίας, που για καιρό τους παρέβλεπε και σχεδόν τους είχε ξεχάσει.
Στις 28 Ιανουαρίου, η «Παρασκευή της Οργής», ο κόσμος στεκόταν σιωπηλός και μπερδεμένος ενώ παρακολουθούσε την ηρωική αιγυπτιακή τραγωδία. Μέσα από τις πόλεις, τις πλατείες και τους δρόμους της Αιγύπτου, αυτό που έβλεπες σου έκοβε την ανάσα. Η αιγυπτιακή επανάσταση πάτησε πάνω στις λεγόμενες Επαναστάσεις των Λουλουδιών και τώρα η Αίγυπτος με υπευθυνότητα στέκεται στο ύψος της καθώς όλοι περιμένουν τι θα πει για να ανασχηματίσει τις στρατηγικές, θέσεις και προτεραιότητες των αραβικών κοινωνιών, πολιτικών κομμάτων και κοινωνικών ομάδων. Η Αίγυπτος, μετά την αρχή της επανάστασης της στης 25 Ιανουαρίου, είναι διαφορετική από ότι ήταν πριν, αλλά και εμείς είμαστε διαφορετικοί. Πρέπει να είμαστε.
Αλλά τι σημαίνει αυτό;
Πριν απ όλα, θα πρέπει να κατανοήσουμε την ευθύνη και το βαρύ φορτίο που επωμίστηκε η Αίγυπτος να ανταποκριθεί κατάλληλα σε αυτήν την νέα ιστορική περίοδο. Να ξεκαθαρίσω ότι αναφέρομαι σε μια «νέα ιστορική περίοδο» με μια πιο περιεκτική έννοια που δεν έχει να κάνει με τις τετριμμένες συζήσεις των Αράβων ηγετών τις τελευταίες έξι δεκαετίες και που τόσο συχνά αναφέρονταν σε «ευαίσθητα και ιστορικά γεγονότα που αντιμετωπίζει ο λαός και το έθνος μας», σε σημείο που καταντάει αστείο.
Όταν μιλάμε για ευθύνη της Αιγύπτου, δεν σημαίνει ότι ο αραβικός λαός θα ρίξει τις ευθύνες τους σε αυτήν. Απεναντίας, ο αραβικό λαός πρέπει να κινητοποιήσει τις δυνάμεις του και να οδηγήσει τις επαναστάσεις του και τα κινήματα προς μια πραγματική κοινωνική αλλαγή στις αραβικές κοινωνίες. Την ίδια στιγμή, πρέπει να προφυλάξουν τις επαναστάσεις και τα κατορθώματα τους από εξωτερικές παρεμβάσεις και αντεπαναστατικές επιθέσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, η αιγυπτιακή επανάσταση με το βάρος της, την παρουσία και το όραμα της, σημάδεψε την καρδιά της Αραβικής Επανάστασης. Το αποτέλεσμα της αιγυπτιακής εμπειρίας θα σχηματίσει το μοντέλο, το πλαίσιο, το περιεχόμενο και το βάθος της τρέχουσας αραβικής επανάστασης στο σύνολο της. Ακριβώς αυτό είναι το κεντρικό ζήτημα για την Αίγυπτο, στην ικανότητα της να συνεχίσει την επανάσταση, να καθορίσει τις παραμέτρους και τα κριτήρια για ένα εναλλακτικό μέλλον. Ένα μέλλον που παραμένει πιστό στις θυσίες του αραβικού λαού στην συνεχιζόμενη μέχρι σήμερα επανάσταση και πιστό στους στόχους, τα κίνητρα και τις φιλοδοξίες της επανάστασης. Όλα αυτά θα παίξουν σημαντικό ρόλο που θα καθορίσουν τα επόμενα βήματα των αραβικών κρατών.
Συνεχίζοντας από αυτό, μπορούμε να αναγνωρίσουμε μια σειρά από προκλήσεις που αντιμετωπίζει η αιγυπτιακή επανάσταση. Προκλήσεις που θα καθορίσουν την φύση της εξελισσόμενης επανάστασης και τις αλλαγές που θα έρθουν σε περισσότερες από μία χώρες.
• Βάζοντας τα θεμέλια για μια πραγματική δημοκρατική κοινωνία των πολιτών: ποια είναι η ικανότητα της Αιγυπτιακής Επανάστασης – πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά – να βάλει τα θεμέλια για μια πραγματική δημοκρατική κοινωνία των πολιτών που θα βασίζεται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην συλλογική και προσωπική αξιοπρέπεια. Για μια κοινωνία που μπορεί να αντιμετωπίσει με γενναιότητα την διαφθορά του συστήματος και του πολιτισμού, να εδραιώσει κοινωνική, πολιτική και οικονομική δικαιοσύνη, να χτίσει ένα κράτος που θα βασίζεται στον διαχωρισμό της εξουσίας, στον πλουραλισμό και την πολιτική πολυμορφία, που θα ενθαρρύνει την κοινωνική και πολιτισμική δημιουργικότητα, την ελευθερία της έκφρασης.
Η επίτευξη αυτών των στόχων προϋποθέτει μια συνεχιζόμενη κοινωνικό-πολιτική διαδικασία και στο πλαίσιο αυτής, η επανάσταση θα αντιμετωπίσει άμεσα δύο σοβαρές απειλές:
- Αντιμέτωπη με αντεπαναστατικά κινήματα: η πρώτη απειλή θα έρθει αντιμετωπίζοντας την αντεπανάσταση σε όλες τις μορφές και εκδηλώσεις της. Το ζήτημα είναι κοινωνικής, πολιτικής, πολιτισμικής και δομικής φύσης. Δεν είναι ατομική ή προσωπική προσπάθεια. Η ίδρυση και η διατήρηση ενός νέου συστήματος και ο κανόνας της νέας κουλτούρας θα απαιτήσει την αποδόμηση την κουλτούρας, της δομής και των δυνάμεων που εκπροσωπεύουν το προηγούμενο καθεστώς. Με αυτή την έννοια, η διαδικασία οικοδόμησης συνδυάζεται και συναντιέται με την διαδικασία από-οικοδόμησης, δημιουργώντας μια συνειδητή, αποφασιστική και οργανωμένη προσπάθεια.
-Στροφή της επανάστασης στις εσωτερικές αντιθέσεις: η δεύτερη απειλή έρχεται από την καπήλευση της επανάστασης και η στροφή της προς τις εσωτερικές αντιθέσεις, αντί να αντιμετωπίσει τις εξωτερικές δυνάμεις ή η προσπάθεια να ξεχωρίσουν τις κοινωνικές από τις πολιτικές διαστάσεις της επανάστασης. Είναι ένα θεμελιώδες ζήτημα γιατί σχετίζεται με το πνεύμα της επανάστασης και αυτό με την σειρά του με του εθνικούς, περιφερειακούς και παγκόσμιους προσανατολισμούς και με την συνειδητοποίηση της διαλεκτικής σχέσης ανάμεσα στις εγχώριες και εξωτερικές πολιτικές. Είναι απίθανο μια κοινωνία να γίνει δημοκρατική και δίκαιη στο εσωτερικό της αν ακολουθεί εξωτερικές διαταγές και το αντίθετο. Αυτό επιτρέπει τις εχθροπραξίες ενάντια άλλων λαών ή εθνών, επιτρέπει όμως και την οικοδόμηση αμοιβαίων σχέσεων, βασισμένες στον σεβασμό, την ισότητα και τα κοινά συμφέροντα.
Αυτές τις προκλήσεις αντιμετωπίζουν φυσικά και οι αραβικές επαναστάσεις στην Τυνησία, την Υεμένη, το Ιράκ, την Λιβύη, το Ομάν και το Μπαχρέιν. Όσο πιο βαθιά ριζώνει η αιγυπτιακή επανάσταση, τόσο η διαδικασία των επαναστατικών αλλαγών σε πολλές αραβικές κοινωνίες θα επωφεληθεί από την σαφήνεια και την ισορροπία. Καθώς η Αίγυπτος είναι η πιο ώριμη χώρα του Αραβικού κόσμου, το μοντέλο και η φύση της αλλαγής της θα οδηγήσει τις αλλαγές των αραβικών επαναστάσεων, αποτρέποντας τους από το κινηθούν προς εκπατρισμένα μοντέλα.
• Ξαναχτίζοντας τον ρόλο της Αιγύπτου σε αραβικό επίπεδο: Πως θα ανοικοδομηθεί η Αίγυπτος και θα επανεκκινήσει τις παναραβικές σχέσεις κάτω από καθαρές πολιτικές και κοινωνικές στρατηγικές, μετά από την αποτυχία επί δεκαετίες του αραβικού συστήματος να προστατέψει τα συμφέροντα και την αξιοπρέπεια του αραβικού λαού;
Το προηγούμενο αραβικό σύστημα ήταν κάτι παραπάνω από ένα σαλόνι δημοσίων σχέσεων μέσα στο οποίο οι Άραβες πρόεδροι και βασιλιάδες μπορούσαν να προβάλουν τους εαυτούς τους και να ανταλλάξουν τις εμπειρίες τους για την «τέλεια εσωτερική τάξη και ασφάλεια». Αυτό που απαιτείται τώρα από την Αίγυπτο είναι να βγει μπροστά, να ξαναχτίσει και να σταθεροποιήσει την πολιτική, οικονομική και πολιτισμική παναραβική εθνική ασφάλεια μπροστά στις εξωτερικές απειλές και να θέσει τις βάσεις για μια αραβική ολοκλήρωση σε συμφωνία με τις απαιτήσεις και τις προτεραιότητες των εθνικών συμφερόντων των αραβικών λαών και όχι των καθεστώτων. Οι Άραβες πρόεδροι και βασιλείς δεν είναι πια ελεύθεροι να διαλέγουν πολιτικές και να παίρνουν αποφάσεις που απειλούν την περιφερειακή ασφάλεια και κατά συνέπεια κάθε αραβική χώρα.
Η επιτυχία της αιγυπτιακής επανάστασης στην ανοικοδόμηση και στον ενωτικό ρόλο των Αράβων στην βάση μιας δημιουργικής αρμονίας ανάμεσα στα περιφερειακά συμφέροντα και τα συμφέροντα του κάθε κράτους θα οδηγήσει ένα πολιτικά δυναμικό αραβικό σύστημα. Θα προσανατολίσει τις δυνάμεις της κοινωνικής αλλαγής στις αραβικές κοινωνίες και θα προσδιορίσει τα στάνταρ γι’ αυτή την αλλαγή, προστατεύοντας με αυτόν τον τρόπο τις επαναστάσεις από τις πολιτικές αποικιοκρατικής κυριαρχίας.
• Ανοικοδομώντας τον περιφερειακό και παγκόσμιο ρόλο της Αιγύπτου: η απουσία της Αιγύπτου τις προηγούμενες δεκαετίες, ή για την ακρίβεια η προσάρτηση της στην αμερικανική συμμαχία, είχε καταστροφική επίδραση στην εικόνα και το γόητρο της στον περιφερειακό και παγκόσμιο ρόλο της.
Αυτή απουσία/προσάρτηση μετέτρεψε την αραβική αρένα σε αντικείμενο που έδρασαν και επενέβηκαν περιφερειακά και παγκόσμια κράτη, προσπαθώντας να καλύψουν το κενό που άφησε η Αίγυπτος (για παράδειγμα το Ιράν και η Τουρκία). Πέρα από τις εκτιμήσεις των θέσεων που εξέφρασαν αυτές οι δύο χώρες για τον παλαιστινιακό σκοπό, οι θέσεις τους δεν μπορούν να ειδωθούν χωριστά από τα συμφέροντα τους και τις προσπάθειες τους να ελέγξουν τον αραβικό κόσμο. Για παράδειγμα, θυμόμαστε πως αντέδρασε ο αραβικός λαός προς τον Τούρκο Πρωθυπουργό Ερντογάν στην διάρκεια του πολέμου στην Γάζα το 2008-9 ή στην ισραηλινή επίθεση τον Μάιο του 2010 στον Στόλο της Ελευθερίας. Η συμπεριφορά των αράβων πολιτών ήταν ένα είδος ψυχολογικής και πολιτικής ικανοποίησης εξαιτίας της έλλειψης ενός αραβικού ισοδύναμου, που πρέπει χωρίς αμφιβολία και χωρίς να υποτιμάμαι τον ρόλο και το στάτους της κάθε αραβικής χώρας, να είναι η Αίγυπτος. Υπό αυτή την έννοια, ο ρόλος της Αιγύπτου θα πρέπει να γίνει κατανοητός και να κριθεί ως εξισορρόπηση για την προηγούμενη απουσία ενός αραβικού ρόλου. Για να διασφαλιστούν οι προϋποθέσεις ώστε η Αίγυπτος να πετύχει τον σκοπό της, οι αραβικοί λαοί θα πρέπει να σηκώσουν ανάστημα και να στηρίξουν τις προσπάθειες της.
Κατά συνέπεια, οι δυνάμεις αλλαγής στον αραβικό κόσμο θα ακολουθήσουν την αιγυπτιακή επανάσταση και την ανάπτυξη του περιφερειακού και παγκόσμιου ρόλου που θα βασίζεται σε ξεκάθαρα πολιτικά στάνταρ. Μέσα από αυτή την διαδικασία οι άλλες αραβικές επαναστάσεις θα καθορίσουν τις περιφερειακές στρατηγικές και πολιτικές του. Η επιμονή στην επίτευξη αυτού του στόχου θα βάλει ένα τέρμα στις αδύναμες θέσεις των αραβικών χωρών, ως υπηρέτες της αποικιοκρατικής ατζέντας στην περιοχή.
• Αντιμετωπίζοντας τις ισραηλινό-σιωνιστικές περιφερειακές πολιτικές: αυτός θα είναι ένας καθοριστικός παράγοντας για τον προσδιορισμό και την αξιολόγηση του ρόλου της Αιγύπτου σε όλα τα επίπεδα. Ο ρόλος της στην αντιμετώπιση των σιωνιστικών πολιτικών ουσιαστικά επιδεινώθηκε με τα καθεστώτα του Σαντάντ και του Μουμπάρακ, που παρουσίαζαν την Αίγυπτο ως προστάτιδα δύναμη και ως την πολιτική, οικονομική, στρατιωτική και πολιτισμική γέφυρα από το Ισραήλ προς τον υπόλοιπο αραβικό κόσμο.
Οι στρατηγικές και οι πολιτικές του Ισραήλ αποτελούν σοβαρή απειλή. Εκμεταλλεύθηκε και απέκτησε πλεονεκτήματα από την σιωπή του καθεστώτος Μουμπάρακ και των συνεργατών του για να δείξει την αλαζονεία και την επιθετικότητα του απέναντι στον παλαιστινιακό και λιβανέζικο λαό και σε μια ευρύτερη κλίμακα για να επιτεθεί στις αραβικές χώρες.
Σε αυτό το σημείο διαφορετικές διαστάσεις συναντιούνται, όπως η θέση ότι τα ισραηλινά σχέδια θα είναι η πιο σοβαρή και επικίνδυνη δοκιμασία της αιγυπτιακής επανάστασης. Κανείς δεν μπορεί να μιλήσει για ελευθερία, δημοκρατία και ανεξαρτησία οποιασδήποτε αραβικής χώρας απομονώνοντάς τες από την αντιμετώπιση του ισραηλινού ρατσισμού και την επιθετικότητα του, και χωρίς ενεργό αγώνα για να τελειώσει η κατοχή και να πραγματοποιηθούν τα εθνικά δικαιώματα του παλαιστινιακού λαού. Κανείς δεν θα πάρει στα σοβαρά καμία συνομιλία ή ευφάνταστα λόγια που θα μιλάνε για την ελευθερία και την εθνική αξιοπρέπεια, χωρίς τον αγώνα ενάντια στις αποικιοκρατικές πολιτικές και την ανοιχτή στήριξη του Ισραήλ στην περιοχή.
Αυτό σημαίνει ότι όλοι οι αραβικοί λαοί κοιτούν και περιμένουν την θέση της αιγυπτιακής επανάστασης και την στρατηγική της προς το Ισραήλ. Ο ηγετικός ρόλος της Επανάστασης της Αιγύπτου σε παναραβικό εθνικό επίπεδο θα καθοριστεί από την αποτελεσματικότητα, το βάθος και την σοβαρότητα της επανάστασης σε αυτό το ζήτημα και από αυτήν θα καθοριστούν οι πολιτικές και η παρουσία των περισσότερων αραβικών χωρών. Αν η θέση της Αιγύπτου είναι δυνατή και καθαρή, κανένα αραβικό καθεστώς δεν θα έχει το κουράγιο να χτίσει γέφυρες με το Ισραήλ και να παραμείνει σιωπηλό μπροστά στην συνεχιζόμενη επιθετικότητα του Ισραήλ προς τον παλαιστινιακό λαό.
Σύμφωνα με την παραπάνω ανάλυση, η καρδιά και η σκέψη των αραβικών εθνών θα είναι ακόμα απασχολημένες με το τι γίνεται στην Αίγυπτο και πως η αιγυπτιακή επανάσταση θα αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα και τις προκλήσεις. Αποτελεί καθήκον της Αιγύπτου να αντιμετωπίσει αυτά τα θέματα: προς την ίδια, τα συμφέροντα της, τη ιστορία και τον ιστορικό ρόλο της, τις μεγάλες θυσίες, την πολιτισμικής επιρροής της, του περιφερειακού και παγκόσμιου ρόλου της, προς την Επανάσταση, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον και τέλος προς το παναραβικό έθνος.
Αυτό είναι το καθήκον της Αιγύπτου, που όμως θα παραμείνει ατελές και στατικό αν δεν συναντηθεί με τον σωστό τρόπο με τις άλλες αραβικές χώρες και επαναστάσεις. Γι’ αυτό το καθήκον των Αράβων προς την Αίγυπτο είναι να ενισχύσουν την παρουσία της ώστε να συναντηθεί με τον κρίσιμο ρόλο της. Η απουσία αυτού του ρόλου και οι καταστροφικές της συνέπειες φάνηκαν όταν το καθεστώς Μουμπάρακ ασκούσε τις χειρότερες πιθανές πρακτικές στην πολιτική, τον πολιτισμό, την οικονομία και την συμπεριφορά του.
Οι Άραβες θα πρέπει να βάλουν τα δυνατά τους και να προσφέρουν κάθε μορφής υποστήριξης και σεβασμού στην Αίγυπτο. Για να απελευθερωθεί από την εξάρτηση σε ξένες δυνάμεις, ο αραβικός κόσμος πρέπει να σεβαστεί τον ηγετικό ρόλο της Αιγύπτου σε εθνικό επίπεδο και να της δώσει την ευκαιρία και τον χρόνο που χρειάζεται να ανοικοδομηθεί και να προστατέψει την επανάσταση της από οποιεσδήποτε περιθωριακές αντιθέσεις.
Μια διαλεκτική σχέση που θα βασίζεται στα παραπάνω σημεία θα σχηματιστεί ανάμεσα στα στοιχεία αλλαγής στον αραβικό κόσμο και της αιγυπτιακή επανάσταση. Αυτή θα καθορίσει την φύση και το μέλλον της αραβικής επανάστασης που περιλαμβάνει διαφορετικές αραβικές κοινότητες. Εν τω μεταξύ, το βλέμμα εκατοντάδων εκατομμυρίων παρακολουθεί σταθερά τις εξελίξεις στο Κάιρο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου