Την προηγούμενη Παρασκευή (6/8/2010) συμπληρώθηκε ακριβώς ένας χρόνος από την έναρξη των διαμαρτυριών για τις εξώσεις σε οικογένειες Παλαιστινίων από την γειτονιά Sheikh Jarrah της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Οι διαμαρτυρίες ξεκίνησαν από μια χούφτα Ισραηλινούς και μερικούς διεθνείς ακτιβιστές και μεγάλωσε, με εκατοντάδες Ισραηλινούς να παίρνουν μέρος στις διαδηλώσεις κάθε Παρασκευή. Σε αντίθεση με πέρσι, πολιτικές προσωπικότητες και προσωπικότητες του πολιτισμού που έχουν σχέση με την ίδρυση του σιωνισμού, όπως ο Avraham Burg και ο David Grossman, εμφανίζονται κάθε βδομάδα και βγάζουν έντονους λόγους για το μέλλον της ισραηλινής αριστεράς. Κλείνοντας ένα χρόνο, το κίνημα του Sheikh Jarrah έρχεται τώρα αντιμέτωπο με την μεγαλύτερη πρόκληση-τον Σιωνισμό. Παρόλη την τεράστια αναγνώριση του αγώνα στο Sheikh Jarrah στο Ισραήλ και στο εξωτερικό, το κίνημα αρχίζει να εμφανίζει σημαντικά ερωτήματα για τον χαρακτήρα του και τις μελλοντικές προσδοκίες του. Πολλοί από τους αρχικούς Ισραηλινούς διαδηλωτές αρχίζουν να διαχωρίζονται από τον τρέχοντα προσανατολισμό του κινήματος. Αισθάνονται πως το κίνημα αρχίζει να αλλάζει και από τον κοινό αγώνα Παλαιστινίων-Ισραηλινών να μεταμορφώνεται σε μια μάχη για την σωτηρία της σιωνιστικής ψυχής. Ένα παράδειγμα αυτής της έντασης μπορούμε να βρούμε στις συντονιστικές επιτροπές που οργανώνουν τις διαμαρτυρίες και την στρατηγική τους. Από την αρχή, η κοινή ισραηλινό-παλαιστινιακή επιτροπή συναντιόταν κάθε βδομάδα για να συζητήσει για τις προηγούμενες και μελλοντικές δράσεις όπως και για την στρατηγική τους στα μέσα ενημέρωσης. Από το περασμένο φθινόπωρο, μια άλλη επιτροπή, που είναι μόνο ισραηλινή, συναντιέται επίσης για να σχεδιάσει δράσεις από την οπτική των Ισραηλινών. Όσο μεγαλώνουν οι διαμαρτυρίες και όλο και περισσότεροι Ισραηλινοί συμμετέχουν, μεγαλώνει δραματικά και η ισραηλινή επιτροπή παίρνοντας τα ινία του κινήματος. Ο χαρακτήρας αυτής της επιτροπής άρχισε να γίνεται σιωνιστικός, όταν κόμματα σαν το Meretz άρχισαν να παίζουν κεντρικό ρόλο στο κίνημα των διαδηλώσεων. Κάποιοι από τους «επίσημους» εκπροσώπους τύπου του κινήματος Sheikh Jarrah, δεν συμμετέχουν καν στην κοινή ισραηλινό-παλαιστινιακή επιτροπή, απεναντίας προτιμούν να οργανώνονται μόνοι τους από την ισραηλινή πλευρά. Αυτό το κενό ανάμεσα στις επιτροπές είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για το μέλλον του κοινού αγώνα.
Εσωτερικά θέματα συχνά έχουν καταστρέψει τα αριστερά κινήματα στο Ισραήλ. Εξαιτίας των σχισμάτων που προέκυψαν από την κατεύθυνση των διαδηλώσεων του Peace Now στην δεκαετία του ’90, την περίοδο της δεύτερης Ιντιφάντα δημιουργήθηκε μια νέα αριστερά άμεσης δράσης όπως οι ομάδες Ta’ayush και Αναρχικοί Ενάντια Στο Τείχος. Μέχρι σήμερα, αυτές οι ομάδες αρνούνται να υιοθετήσουν κοινές θέσεις σε μεγάλα πολιτικά ζητήματα και θεωρίες και προτιμούν να εστιάζουν στις κοινές ισραηλινό-παλαιστινιακές δράσεις στο πεδίο μάχης. Οι Σιωνιστές ρήτορες είναι επίσης εντελώς απόντες, εκτός από τα λίγα πολιτικά μανιφέστα τους. Η ισραηλινή ανάμειξη στο Sheikh Jarrah ξεκίνησε κυρίως από ανθρώπους που έχουν σχέση με αυτές τις ομάδες. Η ικανότητα να διατηρήσουν την φιλοσοφία της άμεσης δράσης στους δρόμους του Sheikh Jarrah είναι επιτακτικό θέμα για τους Ισραηλινούς διαδηλωτές τώρα που οι Σιωνιστές αριστεροί βρήκαν έναν ορατό ρόλο μέσα στο κίνημα.
Παρόλα τα εσωτερικά ζητήματα γύρω από τον χαρακτήρα και την ταυτότητα, οι διαδηλώσεις χρησίμευσαν στο να πυροδοτήσουν την ισραηλινή αριστερά. Πολλοί στην Ιερουσαλήμ, ακόμα και στο Τελ Αβίβ, που ποτέ δεν είχαν σκεφτεί να περάσουν στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, τώρα επισκέπτονται κάθε βδομάδα το Sheikh Jarrah και γίνονται μάρτυρες των πολιτικών της ισραηλινής κυβέρνησης και την άνιση εφαρμογή των νόμων. Οι Ισραηλινοί έχουν ένα ψυχολογικό φραγμό όσον αφορά στην Δυτική Όχθη, την Ανατολική Ιερουσαλήμ και άλλες παλαιστινιακές περιοχές. Ίσως να είναι ο στρατός ή το εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά η σκέψη να μπουν σε παλαιστινιακή γειτονία στην Ανατολική Ιερουσαλήμ είναι αδιανόητη για πολλούς mainstream Ισραηλινούς. Το Sheikh Jarrah βοήθησε στο να σπάσει αυτός ο φραγμός και άνθρωποι που πριν φοβόντουσαν για την ζωή τους στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, συμμετέχουν στις διαδηλώσεις σε εβδομαδιαία βάση. Εξαιτίας του Sheikh Jarrah, έχει μπει «καινούριο αίμα» στην ισραηλινή αριστερά και πολλοί Ισραηλινοί ακολουθούν ομάδες όπως την Ta’ayush και σε άλλες διαδηλώσεις στην Δυτική Όχθη. Το Ta’ayush, η αραβό-ισραηλινή ομάδα συνεργασίας που συμμετέχει ενεργά σε διαδηλώσεις στην Χεβρώνα από το 2002, παρουσίασε δραματική αύξηση σε επίπεδο συμμετοχής στις εβδομαδιαίες δράσεις, εξαιτίας της δημοτικότητας που απέκτησε το κίνημα του Sheikh Jarrah.
Το Sheikh Jarrah άρχισε να γίνεται η διέξοδος για την νέα γενιά αριστερών Ισραηλινών, που αρχίζουν να καταλαβαίνουν πως οι τοίχοι ανάμεσα στην ισραηλινή και παλαιστινιακή κοινωνία δεν είναι και τόσο ψηλοί και μπορούν εύκολα να γκρεμιστούν. Από την πλευρά της ισραηλινής αριστεράς για άμεση δράση, το Sheikh Jarrah είναι επίσης μοναδικό λόγω του εύρους ηλικίας των ανθρώπων που συμμετέχουν στον αγώνα. Παρόλο που ο πυρήνας του κινήματος δημιουργήθηκε από φοιτητές και νεαρούς, πολλοί Ισραηλινοί διαφόρων ηλικιών και από διαφορετικά στρώματα της ισραηλινής κοινωνίας, έγιναν τακτικοί του κινήματος. Συχνά, οι παλιότεροι συμμετέχοντες στο Sheikh Jarrah τρέφουν πιο σκληρές σιωνιστικές πολιτικές από ότι οι νεότεροι, δυναμώνοντας έτσι τις εντάσεις του κινήματος με τον Σιωνισμό.
Για πολλούς Ισραηλινούς ακτιβιστές στο Sheikh Jarrah, η χρονιά που πέρασε έχει αφήσει βαθιές αλλαγές στην ψυχολογία τους. Ένας από τους βασικούς ακτιβιστές, που θέλει να παραμείνει ανώνυμος, μου είπε «Είμαι νομοταγής πολίτης, πληρώνω τους φόρους μου, προέρχομαι από καλή οικογένεια και δεν έχω παρανομήσει ποτέ, αλλά στο Sheikh Jarrah είμαι εγκληματίας στα μάτια της αστυνομίας. Γιατί; Επειδή είμαι ακτιβιστής και υποστηρίζω τους Παλαιστίνιους; Στο Sheikh Jarrah συνειδητοποίησα για πρώτη φορά στην ζωή μου ότι η αστυνομία είναι εναντίον εξαιτίας των πολιτικών μου πεποιθήσεων και αυτό είναι τρομακτικό». Αυτή η ιστορία είναι κοινή ανάμεσα στους ακτιβιστές στο Sheikh Jarrah και βοηθάει στο να εξηγηθεί η τρομερή αύξηση του κινήματος. Μόλις οι Ισραηλινοί έρθουν αντιμέτωποι με την μη βολική πραγματικότητα ότι το κράτος τους δεν τους αντιπροσωπεύει και ότι στην πραγματικότητα είναι εναντίον τους, το να επιστρέψουν στην φυσιολογική ζωή τους, είναι δύσκολο. Το να συνεχίσουν τις διαμαρτυρίες είναι ίσως ο μόνος τρόπος να διατηρηθούν «σώας τας φρένας».
Σύμφωνα με έναν ακτιβιστή από τους πρώτους που συμμετείχαν στον αγώνα του Sheikh Jarrah, η αύξηση του κινήματος είναι εκπληκτική. Μου είπε ότι «Δεν περίμενα ποτέ να δω αυτή την μέρα, όπου εκατοντάδες Ισραηλινοί θα έρχονταν στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, θα ρίσκαραν να συλληφθούν ή να χτυπηθούν για να διαμαρτυρηθούν σε ένδειξη αλληλεγγύης και συνύπαρξης με τους Παλαιστίνιους». Παρόλο τις θετικές απόψεις της για την ανάπτυξη του κινήματος, μπορείς να δεις στα μάτια της την ένταση για το είδος των Ισραηλινών που συμμετέχουν. Ανησυχεί ότι η διαμαρτυρία θα χάσει τον χαρακτήρα που έχει ως παλαιστινιακός αγώνας στον οποίο βοηθούν οι Ισραηλινοί. Κάποια στιγμή στην συζήτηση μας, μου είπε πως σε συγκεκριμένες διαμαρτυρίες θα προτιμούσε να είχε 500 λιγότερους Ισραηλινούς για να διατηρηθεί ο παλαιστινιακός χαρακτήρας τους.
Οι σιωνιστές αριστεροί που έχουν σχέση με ομάδες βάσης ή πολιτικά κόμματα όπως το Meretz, αρχίζουν να βλέπουν το Sheikh Jarrah σαν μια διέξοδο να ασχοληθούν με εσωτερικά ζητήματα. Το Sheikh Jarrah έχει γίνει το σύμβολο της φύσης του ισραηλινού νομικού συστήματος και της άνισης εφαρμογής του νόμου. Πολλοί Ισραηλινοί αντιλαμβάνονται ότι βίαια στοιχεία της κοινωνίας (πχ οι έποικοι) ελέγχουν έναν υπερβολικά μεγάλο αριθμό κυβερνητικών πηγών και προσοχής. Μέχρι στιγμής, δεν έχει υπάρξει ένα δημόσιο ξέσπασμα που να εκφράζει αυτήν την κριτική με λαϊκό τρόπο. Το Sheikh Jarrah αποτέλεσε αυτή την διέξοδο, με κόστος όμως του κοινού ισραηλινό-παλαιστινιακού χαρακτήρα του αγώνα. Τα σιωνιστικά κόμματα προσπαθούν να οικειοποιηθούν του αγώνα για να αποδείξουν ότι το Ισραήλ μπορεί να υπάρξει σαν πραγματική δημοκρατία. Θέλουν να χρησιμοποιήσουν το κίνημα για να εδραιώσουν τον χαρακτήρα της ισραηλινής κοινωνίας, που δεν έχει απαραίτητα σχέση με τον παλαιστινιακό αγώνα ενάντια στην ισραηλινή κατοχή. Η ολοφάνερη αδικία που συντελείται στο Sheikh Jarrah εναντίον των Παλαιστινίων, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι συμβαίνει στην Ιερουσαλήμ, έχει μετατρέψει το κίνημα διαμαρτυρίας σε έφορο έδαφος για την επαναδημιουργία της ισραηλινής αριστεράς.
Ο σιωνισμός μπήκε σε μια μάχη για να σώσει την ψυχή του, τόσο στο Ισραήλ όσο και στο εξωτερικό. Οι Ισραηλινοί έχουν ζήσει με την άβολη πραγματικότητα ότι ο σιωνισμός αντιμάχεται με θέματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο φιλελευθερισμός και η ισότητα από την αρχή της ίδρυσης του κράτους, αλλά την έχουν αγνοήσει επιτυχώς με την εμμονή τους στην «ασφάλεια». Η αλλαγή πρόκειται να έρθει στο Ισραήλ, καθώς η χώρα παίρνει μια δεξιά στροφή, όσον αφορά την ηγεσία της και λόγω της εικόνας του στον έξω κόσμο. Πολλοί Ισραηλινοί, που πιστεύουν στον σιωνισμό εξαιτίας της όποιας κλασσικής φιλελεύθερης θεωρίας που εμπεριέχει, αλλά αισθάνονται άβολα με το τρέχον/μελλοντικό τρόπο που εφαρμόζεται, βρήκαν διέξοδο στο κίνημα του Sheikh Jarrah. Το βλέπουν σαν μια ευκαιρία να δείξουν στους ίδιους και πιθανά και στον κόσμο, ότι το Ισραήλ έχει την ικανότητα να υπάρξει δημοκρατικά και να αναγνωρίσει τα ανθρώπινα δικαιώματα ακόμα και στους εχθρούς του. Είναι ικανοί να χρησιμοποιήσουν το κίνημα σαν έναν αγώνα ενάντια στα δεξιά στοιχεία του σιωνισμού, όπως είναι οι έποικοι και οι ένοπλες δυνάμεις του κράτους. Το κίνημα γίνεται το μέρος όπου ο σχηματισμός ενός πιο δίκαιου κράτους του Ισραήλ συζητιέται με πολλές ελπίδες ανάμεσα στους σιωνιστές αριστερούς.
Η δυσκολία σε όλα αυτά είναι πως όσο πιο πολύ το Sheikh Jarrah γίνεται «ένας αγώνας για την ψυχή του σιωνισμού», τόσο απομακρύνεται από το να είναι ένας παλαιστινιακός αγώνας ενάντια στην ισραηλινή κατοχή. Ο σιωνισμός δεν έχει μάθει ακόμα να συνυπάρχει με την παλαιστινιακή κοινωνία και ειδικά με την άοπλη παλαιστινιακή αντίσταση. Το Sheikh Jarrah γίνεται παράδειγμα για μια από τις πολλές κενές μορφές της σιωνιστικής κυριαρχίας-την οικειοποίηση ενός παλαιστινιακού αγώνα με στόχο να αναδειχτούν τα εσωτερικά ζητήματα των σιωνιστικών πρακτικών μέσα στην ισραηλινή κοινωνία. Οι αριστεροί μη-σιωνιστές Ισραηλινοί έχουν αντιληφθεί αυτή την τάση από καιρό κι έχουν απομακρυνθεί από το κίνημα. Η πρόκληση που αντιμετωπίζει η ισραηλινή αριστερά θα είναι να θέσει σε δεύτερη μοίρα τον δικό της σιωνιστικό αγώνα και να αγκαλιάσει την ιδέα της αλληλεγγύης με τους Παλαιστίνιους, στην οποία στηρίχθηκε η ίδρυση αυτού του κινήματος. Αν αυτές οι πολιτικές κινήσεις μπορούν να συνυπάρξουν στο Sheikh Jarrah, ο αγώνας μπορεί να είναι πραγματικά επαναστατικός.
Την επόμενη χρονιά, η αριστερά στο Ισραήλ θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα δύσκολα ερωτήματα σχετικά με τις παραμέτρους της πολιτικής φιλοσοφίας της. Οι διαμαρτυρίες θα συνεχίζονται να αυξάνονται καθώς όλο και περισσότεροι Ισραηλινοί θα πηγαίνουν στην γειτονιά τις Παρασκευές τα απογεύματα. Τα σιωνιστικά αριστερά σχήματα όπως το Meretz θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούν το Sheikh Jarrah ως πηγή έμπνευσης για την δημοκρατία στο Ισραήλ, ενώ θα υποβιβάζεται ο παλαιστινιακός χαρακτήρας του αγώνα. Η πρόκληση για τους Ισραηλινούς ακτιβιστές που ξεκίνησαν αυτό το εκπληκτικό κίνημα θα είναι ο τρόπος με τον οποίο θα διαχειριστούν τις σιωνιστικές δυνάμεις στις διαδηλώσεις και στις επιτροπές σχεδιασμού. Για να μεγαλώσει το μοντέλο, τα ζητήματα του σιωνισμού θα πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα, ρισκάροντας την αποξένωση μεγάλου κομματιού του ισραηλινού πληθυσμού που θέλουν να ενωθούν με το κίνημα. Οι δυνάμει του σιωνισμού βλέπουν την ευκαιρία στο Sheikh Jarrah να εκμεταλλευτούν την δουλειά μιας ομάδας αφοσιωμένων Ισραηλινών και Παλαιστινίων που πιστεύουν στην συνύπαρξη. Η δύναμη του κινήματος θα φανεί στο αν θα μπορέσουν να συγκρατήσουν την καταιγίδα του σιωνισμού, που έχει ήδη αρχίσει να καταλαμβάνει το κίνημα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου