Ανταπόκριση της Άννας Λουβίου που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Διάπλους" (τεύχος 20, Ιούνιος-Ιούλιος 2007). Παρόλα τα δύο χρόνια που έχουν περάσει το άρθρο παραμένει εξαιρετικά επίκαιρο ειδικά σε σχέση με όλη τη συζήτηση που γίνεται αυτό τον καιρό για "πάγωμα των εποικισμών". Οι φωτογραφίες που συνοδεύουν το κείμενο είναι από πρόσφατο φωτορεπορτάζ της Rina Castelnuovo για τους "New York Times"
Μετά τον πόλεμο του 1967 και την κατάληψη της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας από το Ισραήλ όλες οι ισραηλινές κυβερνήσεις ενθάρρυναν τη δημιουργία και επέκταση των εποικοισμών. Ο σχεδιασμένος εποικισμός βρήκε γόνιμο έδαφος στο θρησκευτικό εθνικιστικό φανατισμό, τον ενθουσιασμό από τη σαρωτική στρατιωτική νίκη στον πόλεμο και την αντίληψη ότι αυτή η γη έτσι κι αλλιώς τους ανήκει. Γιατί είναι δοσμένη από το θεό, που τους καλούσε και τους καλεί ακόμα προς τη Γαλιλαία και τη Σαμάρια, όπως αποκαλούν οι ισραηλινοί τη Δυτική Όχθη. Το γεγονός ότι η μεταφορά πληθυσμού της χώρας του κατακτητή σε κατεχόμενες περιοχές είναι παράνομη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, στη Συνθήκη της Γενεύης και έχει αποτυπωθεί σε διακηρύξεις του ΟΗΕ, είναι αδιάφορο για τους εποίκους το κράτος του Ισραήλ και φυσικά για όσους το στηρίζουν. Ως επίφαση νομιμοποίησης χρησιμοποιούνται μεν ένας νόμος από την εποχή της οθωμανικής κυριαρχίας, σύμφωνα με τον οποίο περιοχές που δεν καλλιεργούνται γίνονται κρατικές, δηλαδή περνάνε στο κράτος κατοχής και φυσικά δε οι «λόγοι ασφάλειας». Στόχος φυσικά ήταν η δημιουργία δημογραφικών και χωροταξικών δεδομένων.
Οι εποικισμοί βρίσκονται συνήθως στους πιο ψηλούς λόφους, πυκνοκτισμένοι, σύγχρονοι, με ψηλούς φράχτες, σύρματα κάμερες, κάτι σαν φυλακές πολυτελείας. Ειδικά οι μεγαλύτεροι από αυτούς: Μάλε Αντουμιν, Αριελ και Μοντίν Ιλιτ είναι σε έκταση και υποδομές κανονικές πόλεις. Σήμερα το τείχος του Ισραήλ προχωράει βαθιά στη Δυτική Όχθη για να περιλάβει στη μεριά του Ισραήλ την Ιερουσαλήμ και τα περιχώρά της και πολλούς από τους εποικοισμούς. Μετά από αιτήματα ισραηλινών εποίκων που θέλουν το ίδιο, τα σχέδια συχνά αλλάζουν «τρώγοντας» εκατοντάδες στρέμματα παλαιστινιακής γής.
Οι έποικοι οπλοφορούν και τα κοντινά στους εποικοισμούς σπίτια έχουν δει συχνά τις σφαίρες τους. Πολλές φορές οι παλαιστίνιοι έχουν αναγκαστεί να τα εγκαταλείψουν πριν τους εκκενώσουν ή τα κατεδαφίσουν ή ισραηλινοί. Μόνο στην περιοχή του εποικοισμού Νατζαρίμ στη Γάζα 300 Παλαιστίνιοι είχαν σκοτωθεί. Συχνότατα είναι τα περιστατικά παρεμπόδισης παλαιστίνιων αγροτών να φτάσουν στα κτήματά τους. ‘Ετσι, στις απερίγραπτες δυσχέρειες που προξενεί το τείχος προσθείθονται και οι παρενοχλήσεις και επιθέσεις των εποίκων. Ιδιαίτερα κρίσιμη γίνεται η κατάσταση την περίοδο της συγκομιδής της ελιάς. Η ελιά είναι ζωτικό αγαθό για τους παλαιστίνιους και οι επιθέσεις των εποίκων την εποχή εκείνη αυξάνονται: εισβολές στα χωριάφια, ξυλοδαρμοί, κλεισίματα δρόμων. Η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοινώνει ότι αυτές οι επιθέσεις είναι παράνομες και καλεί τους εποίκους σε αυτοσυγράτηση. Το αποτέλεσμα όμως είναι ακριβώς αυτό που αυτή η κυβέρνηση επιθυμεί, σε ορισμένες περιπτώσεις οι παλαιστίνιοι αναγκάζονται να εγκαταλείψουν σπίτια και καλλιέργειες, που στη συνέχεια οι ισραηλινοί καταλαμβάνουν ως «εγκαταλελειμένη περιοχή». Στις λίγες περιπτώσεις όπου αγρότες έχουν δικαιωθεί σε ισραηλινά δικαστήρια για το κλέψιμο της γής τους ή έστω για το δικαίωμά τους να την καλλιεργούν οι έποικοι συνήθως δεν έχουν την ίδια άποψη και συνεχίζουν τις επιθέσεις.
Για την ισραηλινή κοινωνία οι επιθέσεις προς τους εποίκους είναι αισχρές τρομοκρατικές πράξεις τις οποίες περιμένουν σφοδρά αντίποινα, ενώ οι επιθέσεις από τους εποίκους και η ασφυξία που προκαλούν στα διπλανά χωριά είναι κάτι ανάμεσα σε αυτοάμυνα και λίγη παρεκτροπή. Οι πιο μετριοπαθείς ισραηλινοί εκφράζονται καθαρά «οι έποικοι είναι βίαιοι και ανεξέλεγκτοι». Χτίζουν έξω από τα όρια του εποικοισμού για να δουν τα κτίσματά τους να κυρήσσονται αρχικά παράνομα και να νομιμοποιούνται συνήθως μετά από λίγο καιρό. Είναι και αποφασισμένοι όπως φαίνεται από τη συγκέντρωση εκατοντάδων πριν λίγο καιρό, με την προστασία του ισραηλινού στρατού, κοντά στην Τζενίν με αίτημα την επανακατάληψη ενός επικοισμού που εκκενώθηκε την ίδια εποχή της εκκένωσης από τη Γάζα.
Δαπανηροί πολίτες
Τα χρηματικά ποσά που μεταφέρονται από την ισραηλινή κυβέρνηση στους επικοισμούς δεν είναι γνωστά όπως αναφέρει μελέτη του
Εκτός από τους έποικους, ζουν αποκλειστικά με κρατική βοήθεια οι ορθόδοξοι εβραίοι και φυσικά υποστηρίζονται γενναιόδωρα οι νέοι εβραίοι μετανάστες που καταφτάνουν κατά χιλιάδες κάθε χρόνο και συνήθως κατευθύνονται απεθείας στους εποικοισμούς. Αν σε αυτούς προσθέσουμε το πλήθος των στρατιωτών, τότε καταλαβαίνουμε γιατί παρά την υπέρογη βοήθεια που λαμβάνει το κράτος του Ισραήλ κάποιοι ισραηλινοί πολίτες έχουν αρχίσει δειλά να αντιδρούν σε αυτό το κόστος.
«Διεκδικήσεις» εποίκων
Ο σκληρός πυρήνας της προσφορά των εποίκων στις πολιτικές του Ισραήλ είναι φυσικά οι «διεκδικήσεις» τους. Πολλές φορές αυτές ξεπερνούν ακόμα και αυτά που το κράτος είναι διατεθειμένο να κάνει. Αφού δημιουργηθεί ο εποικοισμός η πορεία είναι προδιαγεγραμμένη. Πέρα από όλες τις απαραίτητες υποδομές το νερό που θα κλέψει και τα απόβλητα που θα ρίχνει στις παλαιστινιακές περιοχές χρειάζεται, όλο και περισσότερο στρατό να τον φυλάει. Επίσης την κατάληψη όλο και περισσότερου εδάφους περιμετρικά για «ασφάλεια» το οποίο δομείται και στη συνέχεια χρειάζεται κι άλλο έδαφος για ασφάλεια το οποίο επίσης δομείται και πάει λέγοντας. Χρειάζονται επίσης δρόμους αποκλειστικής χρήσης που να τους συνδέουν με άλλους εποικοισμούς αλλά και την Ιερουσαλήμ, Ένα περίπλοκο και πανάκριβο σύστημα δρόμων μόνο για εποίκους διατρέχει όλη τη Δυτική Όχθη απομονόνωντας τις περιοχές και δυσκολεύοντας ακόμα περισσότερο τις μετακινήσεις.
Η κυρία όμως διεκδίκηση είναι η συμπερίληψη στην ισραηλινή πλευρά του τείχους ακόμα και αν ο εποικισμός βρίσκεται δεκάδες χιλιόμετρα πέρα από την πράσινη γραμμή.
Γάζα, Χεβρώνα, Ιερουσαλήμ, Βηθλεεμ
Η πολυπροβεβλημένη αποχώριση από τη Γάζα από τη μια απέδειξε ότι η εκκένωση των εποικοισμών είναι εφικτή και από την άλλη ότι το κίνητρο για την εκκένωση είναι οικονομικό, κυρίως λόγω του κόστους ασφαλείας που προκαλεί η αντίσταση των παλαιστινίων.
Οι έποικοι της Γάζας έλαβαν ως αποζημίωση το αντίστοιχο 1.65 δις €, και διεκδικούν ακόμα περισσότερα. Αυτοί όμως δεν αποτελούσαν πάνω από το 1.7% του συνόλου των εποίκων. Υπολογίζοντας το αντίστοιχο ποσό για τους εποίκους της Δυτικής Όχθης οι τελευταίοι νιώθουν πολύ σίγουροι ότι δεν θα εκκενωθούν ποτέ.
Στην περιοχή της Χεβρώνας εποικοισμοί βρίσκονται γύρω αλλά και μέσα στην παλιά πόλη. Σε μια από τις σημαντικότερες παλαιστινιακές πόλεις ζούν 450 έποικοι τους οποίους προστατεύουν εκατοντάδες στρατιώτες, επιβάλλοντας μια εντονότατη στρατικοποίηση σε ολόκληρη την πόλη.
Οι έποικοι της Χεβρώνας είναι γνωστοί για τη βιαιότητά τους. Επιθέσεις σε παιδιά στο δρόμο για το σχολείο αλλά και διεθνείς ακτιβιστές που προσπαθούν να τα προστατέψουν, βιαιοπραγίες και απειλές ακόμα και εμπρησμοί σε αγροκτήματα όπως συνέβη πριν από μερικές μέρες.. Ειδικά τους τελευταίους μήνες κυκλοφορούν στο internet πολλά βίντεο με τη δραστηριότητα άγριων εποίκων από τη Χεβρώνα. Κύριος στόχος να αναγκάσουν τους κατοίκους να εγκαταλείψουν τα σπιτια τους. Κατά μέρος τα καταφέρνουν αφού υπολογίζεται ότι 10.000 παλαιστίνιοι έχουν εγκαταλείψει την πόλη εξαιτείας των επιθέσεων και εκατοντάδες μαγαζιά στην παλιά πόλη της Χεβρώνας έχουν ερημώσει. Στις πόρτες τους υπάρχουν συνθήματα στα εβραικά όπως «θάνατος στους άραβες».
Ο στρατός βρίσκεται εκεί για την προστασία των εποίκων ενω οι παλαιστίνιοι μπορούν, θεωρητικά φυσικά, να απευθυνθούν στην ισραηλινή αστυνομία αν ξέρουν τα ακριβη στοιχεία του εποίκου που τους επιτέθηκε. Ορισμένες φορές η αστυνομία επιλεκτικά συγκρούεται με τους εποίκους σε περιστάτικά που αποσπούν αρκετή δημοσιότητα. Το Μάιο εκκενώθηκαν ένα παλαιστινιακό σπίτι στην παλιά πόλη της Χεβρώνας που κατέλαβαν βίαια έποικοι. Αν και τότε οι καταληψίες έριξαν ακόμα και βόμβες μολότοφ στην αστυνομία οι συγκρούσεις είναι εκ του ασφαλούς, δεν υπάρχουν σοβαροί τραυματισμοί ούτε φυσικά φυλακίσεις. Τελικά η αστυνομία προβάλλεται ως περιφρουρητής της τάξης σε περιπτώσεις όπου δεν εξυπηρετείται μακροχρόνια το εποικιστικό σχέδιο. Εκκένωνεται ένα σπίτι εποίκων όταν η αρπαγή εδαφών συνεχίζεται παντού και ταυτόχρονα τροφοδοτείται ο φανατισμός και χουλιγκανισμός των εποίκων.
Σε άλλη περίπτωση, στην παλαιστινιακή περιοχή της ίδιας πόλης ένα κτίριο 3.500 τ.μ που αγοράστηκε από τους εποίκους έχει κυρηχθεί παράνομο σύμφωνα και με τον ισραηλινό νόμο, όμως οι νέοι ένοικοι προστατεύονταν από το στρατό καθώς πραγματοποιούν τις εργασίες διαμόρφωσης των διαμερισμάτων. Δεν ενδιαφέρονται για την απαγόρευση όχι μόνο γιατί δεν ενεργοποιείται αλλά γιατί όπως λένε υπακούουν σε ανώτερους νόμος όχι του κράτους αλλά του θεού που τους υπαγορεύει ότι μπορούν να μείνουν όπου επιθυμούν στην περιοχή από τον Ιορδάνη μέχρι τη Θάλασσα. Ο πρώην υπουργός άμυνας Πέρετς είχε δηλώσει ότι θα τους εκκενώσει άμεσα.
Μετά την αποχώριση από τη Γάζα οι έποκοι ετοιμάζονται για μια βίαιαη αντιμετώπιση του στρατού σε περίπτωση που επιχειρήσει να τους εκκενώσει, κάτι όμως που θεωρούν πολύ απιθανό και δεν ανησυχούν ακόμα και αν βρίσκονται, όπως στην περίπτωση της Χεβρώνας, στην παλαιστινιακή πλευρά του τείχους.
Η πιο έντονη οικοδομική δραστηριότητα εποικοισμών τα τελευταία χρόνια πραγματοποιείται φυσικά στα περίχωρα της Ιερουσαλήμ, γύρω και μέσα στην Ανατολική Ιερουσαλήμ χτίζονται καθημερινά καινούρια κτίρια μόνο για εβραίους. Την ίδια στιγμή με διάφορες προφάσεις παλαιστινιακά σπίτια και κτίρια κατεδαφίζονται. Η εσωτερική ηθική και πολιτική νομιμοποίηση αυτών των εποικοισμών είναι μεγάλη. Αποκόπτουν την Ιερουσαλήμ από την Δυτική Όχθη, ικανοποιούν το δημογραφικό άγχος και αποτρέπουν την επέκταση της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Η γραμμη τραμ που κατασκευάζεται και θα συνδέει τους εποικοισμούς με την Ιερουσαλήμ, δημιουργεί ακόμα περισσότερα «δεδομένα» και είναι βέβαια επίσης παράνομη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Τα εβραϊκά θρησκευτικά μνημεία θεωρούνται ο πιο έυκολος τρόπος να κυρηχτεί ισραηλινή μια περιοχή. Ο τάφος των Πατριαρχών στη Χεβρώνα, ο τάφος της Ραχέλ στην Βηθλεεμ, ο τάφος του Σιμόν Χατζαντικ στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, εξασφαλίζουν σίγουρη συνεχή παρουσία από ορδές κυρίως ορθόδοξων εβραίων, εποίκων και πλήθούς στρατού και τις απαραίτητες περιφράξεις ανεξάρτητα αν το συγκεκριμένο μνημείο είναι σημαντικό και για άλλες θρησκείες.
Η βίαιη και επεκτατική λογική των εποικοισμών αποτυπώνεται καθημερινά στα χαρτιά που βρίσκουν οι παλαιστίνιοι αγρότες στα κοντινά στους εποικισμούς κτήματά και τους ανακοινώνουν ότι σε λίγες ώρες το κτήμα τους δεν θα υπάρχει. Τον περασμένο μήνα στο χωριό Άρτας κοντά στη Βηθλεεμ ένα κτήμα ισοπεδώθηκε και ελιές εκατοντάδων χρόνων ξεριζώθηκαν για να δημιουργηθεί το σύστημα αποχέτευσης για τον παρακείμενο εποικοισμό. Οι κινητοποιήσεις των κατοίκων και ακτιβιστών απαντήθηκαν βίαια από το στρατό. Στο χωριό Αλ Τζιπ 180 στρέμματα γης έχει ανακοινωθεί ότι θα ισοπεδωθούν για τη δημιουργία του τείχους που θα περικλείσει τον παρακείμενο εποικοισμό στην πλευρά του Ισραήλ. Υπάρχουν εκατοντάδες τέτοια παραδείγματα σε όλη τη Δυτική Όχθη και είναι μάλλον περιττό να αναφέρουμαι ότι αυτά τα εδάφη είναι τις περισσότερες φορές οι μοναδική πηγή εισοδήματος των χωριών.
Μάλλον καλοί παρά άτακτοι μαθητές
Η ισραηλινή πολιτική για τους εποικισμούς είναι τρανταχτή απόδειξη της προπάθειας του Ισραήλ να μην υπάρξει οποιαδήποτε λύση για τους Παλαιστίνιους. Πιο τρανταχτό και από την δολοφονίες μαχητών και αμάχων που δικαιολογούνται τόσο έυκολα με τις γνωστές φράσεις ασφάλεια, εξτρεμιστές, τρομοκράτες και άλλες. Οι εποικοισμοί με τη φυσική τους παρουσιά και ως εστίες φανατισμού κάνουν το παλαιστινιακό κράτος αλλά και τη λύση των δύο κρατών να ακούγεται μόνο σαν αστείο.
Η φράση ότι κανένας πολιτικός δεν μπορεί να τα βάλει με τους εποίκους ακούγεται πολύ συχνά. Παρά το πολυ προβεβλημμένο παράδειγμα της Γάζας οι έποικοι έχουν καλλιεργήσει το προφίλ του αδίστακτου υπερασπιστή της γης και έχουν μαζί τους ένα μεγάλο κομμάτι της θρησκόλειπτης κοινωνίας. Αν και η εμμονή τους να παραμείνουν προέρχεται σε μεγάλο βαθμό από την επιθυμία τους να διατηρήσουν τα οικονομικά προνόμια που τους έχουν παραχωρηθεί, και οι αντιδράσεις στο τεράστιο οικονομικό βαρος είναι υπαρκτές, βρίσκουν πάντα υποστηρικτές στην ισραηλινή κοινωνία. Δηλαδή στη μεγάλη πλειοψηφία αυτής της κοινωνία που γνωρίζει καλά ότι οι εποικοισμοί, η ύπαρξή τους, η επεκτατική τους λογική και το σύστημα δρόμων και υποδομών μόνο για εποίκους και κυρίως το τείχος που τους περικλείει δημιουργούν δεδομένα, διαμορφώνουν μια πραγματικότητα που αναπαράγει και εντατικοποιεί το σύστημα κατοχής και καταπίεσης των Παλαιστίνιων, το σύστημα του απαρτχάιντ. Κράτος του Ισραήλ και έποικοι μοιάζουν με καλοκουρδισμένα και καλά συντονισμένα όργανα στο ίδιο παιχνίδι.
Μερικά στοιχεία από την Ισραηλινή Οργάνωση Peace Now:
- Μεταξύ του 1967 και 1977 το Ισραήλ κατασκεύασε 30 εποικοισμούς με πάνω από 5.000 έποικους, κυρίως στη Δυτική Όχθη
- Το Ισραήλ αποχώρησε από από τους 17 εποικοισμούς από τη Λωρίδα της Γάζας και 4 στη Δυτική Όχθη
- Τώρα υπάρχουν περίπου 440.000 έποικοι συνολικά στη Δυτική Όχθη και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ
- Οι εποικοισμοί κοστίζουν στη ισραηλινή κυβέρνησης περίπου 556 εκ $ το χρόνο
- Το τείχος του Ισραήλ γύρω από την κατεχόμενη Δυτική Όχθη θα ξεπεράσει τα 700 χλμ για να περικλείσει τους περισσότερους εποικοισμούς
- Με βάση το υπάρχον σχέδιο το 8.6% της Δυτικής όχθης θα βρεθεί στην πλευρά του Ισραήλ
- Το τείχος γύρω από τον Αριέλ και τον Μάλε Αντουμιν βρίσκεται πολύ βαθιά στη Δυτική Όχθη, κόβοντας την σε κομμάτια και απομονώντας την από την Ιερουσαλήμ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου