Τετάρτη 2 Σεπτεμβρίου 2009

AIC: Πολιτικές Δηλώσεις και Πραγματικότητα

18 μήνες μετά τη Διάσκεψη της Ανάπολης
Ahmad Jaradat και Virginia Fiume, Alternative Information Center (AIC), Αύγουστος 2009

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
«Το εδαφικό ζήτημα θα αποτελέσει μέρος της συζήτησης στο τελικό ειρηνευτικό σχέδιο. Στο μεταξύ, δεν έχουμε καμία πρόθεση να χτίσουμε νέους εποικισμούς ή να δημεύσουμε επιπλέον εδάφη για τους υπάρχοντες εποικισμούς». Αυτά δήλωσε ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός, Μπέντζαμιν Νετανιάχου κατά την διάρκεια της πολλά υποσχόμενης πολιτικής του ομιλίας, στις 14 Ιουνίου 2009. Ένας αφελής ακροατής θα έμενε ικανοποιημένος από αυτή την δήλωση και θα σκεφτόταν ότι ο Νετανιάχου θέλει πραγματικά να βρεθεί λύση στην ισραηλινό-παλαιστινιακή διαμάχη. Αλλά, όπως συμβαίνει συχνά σε αυτή την διαμάχη, τα πραγματικά γεγονότα είναι άρδην διαφορετικά - και πιο σημαντικά - από όλες τις ομιλίες και τις ρητορείες.
Σύμφωνα μ' ένα πρόσφατο άρθρο που δημοσιεύθηκε στην ισραηλινή εφημερίδα Yedioth Ahronoth, από τις αρχές του 2008 έως τον Ιούνιο του 2009, έχουν κατασκευαστεί 3.200 οικιστικές μονάδες στους εποικισμούς (1), ενώ σύμφωνα με τους ερευνητές του Ινστιτούτου Εφαρμοσμένων Ερευνών της Ιερουσαλήμ, τα στοιχεία του 2008 για την επέκταση των εποικισμών, κάνουν λόγο για πολύ υψηλότερο αριθμό οικισμών (2).
Από τον Νοέμβριο του 2007, 104 σπίτια Παλαιστινίων έχουν κατεδαφιστεί στην Δυτική Όχθη, ενώ από το 2003 έως το 2009 έχουν κατασκευαστεί 93 φυλάκια, αυξάνοντας τον αριθμό τους στα 232. (ARIJ GIS 2009) (3).
Στη συνέχεια, θα αναλύσουμε σε βάθος τους αριθμούς της επέκτασης των εποικισμών, αλλά πρώτα είναι σημαντικό να εστιάσουμε στην σημασία της επέκτασης σε αυτό που ονομάζεται «ειρηνευτική διαδικασία», ώστε να καταλάβουμε το πραγματικό νόημα που κρύβεται πίσω από τα λόγια του Νετανιάχου.
Η παράθεση στοιχείων από τις αρχές του 2008 γίνεται για έναν συγκεκριμένο λόγο: η τελευταία διεθνής εξέλιξη της ειρηνευτικής διαδικασίας ήταν η Διάσκεψη της Ανάπολις, τον Νοέμβριο του 2007. Αυτή ήταν και μια στιγμή, όπως ορίζεται στην Δήλωση της Ανάπολις, αμοιβαίας κατανόησης για την αρχή « μιας νέας, ειρηνικής εποχής, που θα βασίζεται στην ελευθερία, την ασφάλεια, την δικαιοσύνη, την αξιοπρέπεια, τον σεβασμό και την αμοιβαία αναγνώριση, για να διαδώσουμε μια κουλτούρα ειρήνης και μη-βίας» (4). Όσοι συμφώνησαν στην αμοιβαία κατανόηση, δεσμεύτηκαν επιπλέον και για την άμεση εφαρμογή των σχετικών υποχρεώσεων τους, σύμφωνα με τον Οδικό Χάρτη (5). Και ο Οδικός Χάρτης του 2003 ήταν πολύ σαφής στο ζήτημα των εποικισμών. Συγκεκριμένα στο εδάφιο της «Φάση Α» αναφέρει ότι «το Ισραήλ επιπλέον παγώνει όλη την εποικιστική του δραστηριότητα» και συνεχίζει στο εδάφιο των εποικισμών: «σύμφωνα με την Έκθεση Mitchell, (το Ισραήλ) παγώνει όλη την εποικιστική του δραστηριότητα (συμπεριλαμβανομένης και της φυσικής ανάπτυξης αυτών)».
Στην Έκθεση του Mitchell το 2001(6), υπογραμμίστηκε η σύνδεση ανάμεσα στους εποικισμούς και τις βίαιες αντιδράσεις των Παλαιστινίων. Η Έκθεση αναφέρεται και στο Ψήφισμα 1397 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, το οποίο απαιτεί την άμεση παύση όλων των πράξεων βίας, συμπεριλαμβανομένων και των ενεργειών τρομοκρατίας, πρόκλησης, υποκίνησης και καταστροφής.
Στον Οδικό Χάρτη αναφέρονται αρκετά από τα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ, που απαιτούν την απομάκρυνση των ισραηλινών δυνάμεων και τον τερματισμό του ελέγχου στα Κατεχόμενα Εδάφη της Παλαιστίνης ( ανάμεσα σε άλλα, τα Ψηφίσματα 242, 338 και 1397) και όλα περιλαμβάνονται στον Οδικό Χάρτη του 2003. Επιπλέον των παραπάνω στοιχείων, είναι σημαντικό να θυμηθούμε ότι οι εποικισμοί αποτελούν και παραβίαση του Άρθρου 49 της 4ης Συνθήκης της Γένοβα που αφορά στην προστασία των πολιτών κατά την διάρκεια πολέμου και αναφέρει ότι «Οι δυνάμεις κατοχής απαγορεύεται να απελαύνουν ή να μεταφέρουν μέρος του πληθυσμού τους σε εδάφη που κατέχουν».
Γι' αυτό και η ιδέα του «παγώματος των εποικισμών» δεν αποτελεί επινόηση των συμμετεχόντων στη Διάσκεψη της Ανάπολις ή του Κουαρτέτου (ΗΒ, ΕΕ, ΗΠΑ και Ρωσία) που προσυπόγραψε τον Οδικό Χάρτη. Αποτελεί κρίσιμο σημείο στην ειρηνευτική διαδικασία που στηρίζεται στο Διεθνές Δίκαιο, στα Ψηφίσματα των ΗΕ και ως συνέπεια αυτών, περιλαμβάνεται και στις πολιτικές συμφωνίες που συνάπτονται κατά την διάρκεια των ετών. Τα πραγματικά γεγονότα όμως, όπως έχουν διαμορφωθεί από τις πολιτικές του Ισραήλ, αποτελούν συνεχείς παραβιάσεις του Διεθνές Δικαίου, ακόμα και αν οι ομιλίες και τα λόγια των ισραηλινών αρχηγών φαίνονται να προσανατολίζονται προς την αντίθετη κατεύθυνση.
Το Διεθνές Δίκαιο αποτελεί και το πλαίσιο μέσα στο οποίο εργάζεται το Εναλλακτικό Κέντρο Πληροφόρησης (AIC), σαν κοινός Παλαιστινιακός/Ισραηλινός οργανισμός, με σκοπό την εδραίωση μιας δίκαιης ειρήνης. Πριν δέκα χρόνια ξεκινήσαμε το «Πρόγραμμα Παρακολούθησης των Εποικισμών» γνωστοποιώντας την δήμευση γης, τις παράνομες οικοδομήσεις, την επέκταση των εποικισμών, την κατασκευή των παρακαμπτήριων δρόμων, το ξερίζωμα των δέντρων, την βία των εποίκων και την αντίσταση που προέβαλαν οι Παλαιστίνιοι στα παραπάνω και εξαιτίας αυτών, στα Κατεχόμενα Εδάφη. Μέσα από τις αναλύσεις μας, μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι παρ' όλες τις ειρηνευτικές διεργασίες, τον Οδικό Χάρτη και τις ομιλίες, η Ισραηλινή κυβέρνηση δεν έχει εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της και το πρόγραμμα των εποικισμών συνεχίζει να αναπτύσσεται δραστικά και να αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για την ειρήνη. Το ζήτημα των εποικισμών είναι ο λόγος που μας κάνει να αναρωτιόμαστε για την μελλοντική κατεύθυνση της ειρηνευτικής διαδικασίας.
Αυτή η έκθεση παρέχει την ανάλυση του AIC για την Διάσκεψη της Ανάπολις, 18 μήνες μετά. Ο σκοπός της δημοσίευσής της είναι να δώσει μια ρεαλιστική εικόνα του εδαφικού ζητήματος και να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για όσους ενδιαφέρονται να προάγουν μια πραγματική και δίκαιη ειρήνη ανάμεσα στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ.
Στις σελίδες που ακολουθούν θα παρουσιάσουμε στοιχεία και πληροφορίες του εποικιστικού προγράμματος που ολοένα και αυξανόμενα επηρεάζει τις ζωές των ανθρώπων της περιφέρειας και καταστρέφει την πιθανότητα για ένα ελπιδοφόρο μέλλον.
Ενάμιση χρόνο μετά της Διάσκεψη της Ανάπολις τον Νοέμβριο του 2007, μπορεί πλέον να αναλυθεί το ζήτημα των εποικισμών βάσει τριών διαφορετικών παραγόντων που επηρεάζουν τόσο την «επονομαζόμενη» ειρηνευτική διαδικασία όσο και την καθημερινή ζωή των Παλαιστινίων: η συνεχιζόμενη επέκταση των εποικισμών, η επίπτωση και τα επακόλουθα του Διαχωριστικού Τείχους και η βία των εποίκων.

2. Η ΣΥΝΕΧΙΖΟΜΕΝΗ ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΠΟΙΚΙΣΜΩΝ

2.1 Αδειοδότηση και Κατασκευή Νέων Οικιστικών Μονάδων και Έργα Υποδομής στους Εποικισμούς.

Έχουν περάσει αρκετές εβδομάδες από το κάλεσμα του Προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα για την παύση των εποικιστικών εργασιών, αλλά τα πραγματικά γεγονότα υποδεικνύουν ότι δεν εισακούστηκε. Αυτό φαίνεται καθαρά καθώς εξετάζουμε νέες πηγές πληροφοριών από τις εβδομάδες που ακολούθησαν μετά την συνάντηση των Ομπάμα και Νετανιάχου. Στις 28 Ιουνίου το Stop the Wall Campaign γνωστοποίησε την κατασκευή ενός καινούριου δρόμου ανάμεσα στους εποικισμούς Betar Illit και Bani Bietkha (7). Επιπλέον αναφέρει ότι έχει εγκριθεί η κατασκευή σχεδόν 6.000 νέων οικιστικών μονάδων στον εποικισμό Ma'ale Adumim (8). Στις 23 Ιουνίου η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz αναφέρει ότι ο Υπουργός Άμυνας Μπαράκ έδωσε άδεια για την κατασκευή 300 νέων οικιστικών μονάδων στον εποικισμό Talmon (9).

Οι προτάσεις και οι αδειοδοτήσεις για νέους εποικισμούς μπορούν να εκδοθούν από το ισραηλινό Υπουργείο Οικισμών και Κατασκευών, το Υπουργείο Εσωτερικών, την ισραηλινή Διοίκηση Εδαφών, την ισραηλινή Δημόσια Διοίκηση και τον Δήμο Ιερουσαλήμ. Σε ορισμένες περιπτώσεις η επέκταση γίνεται de facto μέσα από θρησκευτικές οργανώσεις. Η ουσία του ζητήματος όμως παραμένει ίδια σε κάθε περίπτωση: το εποικιστικό πρόγραμμα δεν «παγώνει».

Στις 20 Ιουνίου 2009, η παλαιστινιακή εφημερίδα al-Ayyam δημοσίευσε μια δήλωση του Υπουργείου Διαπραγματεύσεων του ΟΑΠ. Η δήλωση επιβεβαίωνε ότι το Ισραήλ, από την Διάσκεψη της Ανάπολις το 2007, εξέδωσε σχέδια για την κατασκευή 9.617 οικιστικών μονάδων στους εποικισμούς την Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Το Υπουργείο Διαπραγματεύσεων ισχυρίζεται ότι «από όταν οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι ανανέωσαν τις σχετικές δεσμεύσεις τους σύμφωνα με τον Οδικό Χάρτη στην Διάσκεψη της Ανάπολις στις 27 Νοεμβρίου 2007, το Ισραήλ απέτυχε να εκπληρώσει οποιαδήποτε από τις υποχρεώσεις του…από τον Νοέμβριο του 2007, το Ισραήλ έχει υπογράψει εκατοντάδες προκηρύξεις για αναδοχές έργων, ειδικά στην περιοχή της Ανατολικής Ιερουσαλήμ (10)».

Αυτή η δήλωση δεν είναι απλά και μόνο μια πολιτική δήλωση του ΟΑΠ, είναι μια αλήθεια καλά τεκμηριωμένη. Αναλύοντας τους αριθμούς του 2008 και 2009, μπορούμε να δούμε την συνεχιζόμενη ανάπτυξη του εποικιστικού προγράμματος, παρ' όλες τις δεσμεύσεις της Ισραηλινής κυβέρνησης στις 27 Νοεμβρίου 2007 κατά την διάρκεια των ειρηνευτικών διαδικασιών της Ανάπολις. Αυτές οι δεσμεύσεις υπόσχονταν «το πάγωμα όλων των εποικιστικών δραστηριοτήτων (συμπεριλαμβανομένων και της φυσιολογικής ανάπτυξης αυτών)».

Μία από τις σημαντικότερες πηγές πληροφόρησης για αυτό το θέμα αποτελεί μια έκθεση που δημοσιεύτηκε από το Ινστιτούτο Εφαρμοσμένων Ερευνών της Ιερουσαλήμ (ARIJ). Η έκθεση αυτή κυκλοφόρησε στα τέλη του 2008 με τον τίτλο «Ένα χρόνο μετά την Ανάπολις- ο κατάλογος του Ινστιτούτου Εφαρμοσμένων Ερευνών της Ιερουσαλήμ για τις ισραηλινές εποικιστικές δραστηριότητες στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη μετά την Διάσκεψη Κορυφής της Ανάπολις»(11). Συγκεντρώνοντας όλους τους αριθμούς που εμφανίζονται στην έκθεση του ARIJ, το AIC μέτρησε 36.896 οικιστικές μονάδες που είτε έχουν χτιστεί ή έχουν πάρει έγκριση ή περίμεναν την έκδοση άδειας εκείνο το διάστημα. Αν και επιλέχθηκε σαν παράδειγμα, το διάστημα αμέσως μετά την Διάσκεψη ( Δεκέμβριος 2007 με Ιανουάριος 2008), οι αριθμοί είναι αποκαλυπτικοί. Το έγγραφο του ARIJ αναφέρει ότι «στις 19 Δεκεμβρίου 2007, το Ισραηλινό Υπουργείο Οικισμών και Κατασκευών, έδωσε το πράσινο φως για την έναρξη κατασκευής νέας γειτονιάς στην Ανατολική Ιερουσαλήμ κοντά στο αεροδρόμιο Qalandya, στην περιοχή Atarot. Η νέα γειτονιά θα περιλαμβάνει την κατασκευή 11.000 οικιστικών μονάδων, το οποίο και θεωρείται η μεγαλύτερη εβραϊκή γειτονιά που θα κατασκευαστεί στα εδάφη των παρανόμως επανασχεδιαζόμενων δημοτικών συνόρων της Ιερουσαλήμ» (12). Η ίδια πηγή αναφέρει ότι στις 23 Δεκεμβρίου 2007 το Ισραηλινό Υπουργείο Οικισμών και Κατασκευών ανακοίνωσε την επένδυση 18.000.000 ευρώ για την επέκταση των εποικισμών Adumim και Har Homa

Ο συνολικός αριθμός αυτού του είδους αδειών που έχουν εκδοθεί την περίοδο των δύο μηνών που εξετάζουμε, αγγίζει τις 20.347 οικιστικές μονάδες.

Το φαινόμενο αυτό συνεχίζεται σε όλη την περίοδο του 2008 που αναλύεται από το ARIJ. Το AIC μέτρησε 7.602 περιστατικά που συνδέονται με την κατασκευή οικιστικών μονάδων τον Μάρτιο του 2008, 2.844 τον Απρίλιο, 2.844 τον Μάιο, 2.150 τον Ιούνιο, 1.830 τον Ιούλιο, 1.581 τον Αύγουστο, 32 τον Σεπτέμβριο και 4.690 τον Νοέμβριο.

B'Tselem: το Ισραηλινό Κέντρο Πληροφόρησης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και το Stop the Wall Campaign, σε σχέση με τις ισραηλινές εφημερίδες Yedioth Ahrnoth και Haaretz, παρουσιάζουν μια συλλογή αριθμητικών στοιχείων για την επέκταση των εποικισμών το 2008 και 2009(13). Το Palestine Monitor δήλωσε ότι οι αναδοχές έργων για την κατασκευή νέων εποικισμών αυξήθηκαν κατά 550% σε σχέση με το 2007 (14).Σύμφωνα με το Peace Now, μέχρι τον Μάρτιο 2009, τα βασικά σχέδια για την κατασκευή εποικισμών περιλάμβαναν 35.380 οικιστικές μονάδες.

Κάθε οργανισμός δίνει διαφορετικό αριθμό των οικιστικών μονάδων που έχουν εγκριθεί ή έχουν ήδη χτιστεί, αλλά υπάρχει μια βεβαιότητα που τους συνδέει. Ο Abdel Hadi Hantash, γνωστός ειδήμον της Επιτροπής Για την Υπεράσπιση της Γης της Δυτικής Όχθης, είπε στο AIC ότι «Η ισραηλινή κυβέρνηση δεν σέβεται την συμφωνία της Ανάπολις. Εξετάζοντας τα στοιχεία, φαίνεται πως καθημερινά υπάρχουν καινούριες κατασκευές και πως η έκδοση στρατιωτικών οδηγιών για την επέκταση του τομέα Γ, με την δικαιολογία της «κλειστής στρατιωτικής ζώνης», έχει ως απαραίτητη προϋπόθεση τον εξαναγκασμό των Παλαιστινίων αγροτών να εγκαταλείψουν την γη τους για να κατασκευάσουν νέα φυλάκια και εποικισμούς».

2.2 Η Στρατηγική του Εποικιστικού Προγράμματος - Δημογραφικές, Γεωγραφικές και Πολιτικές Σκοπιμότητες.

Όλοι οι εποικισμοί που έχουν εγκριθεί από το Ισραήλ, τοποθετούνται σε στρατηγικές περιοχές. Τα σχέδια και οι προσφορές έργων επικεντρώνονται μέσα και γύρω από την Ιερουσαλήμ (το 76% των σχεδίων) και στην περιοχή της Βηθλεέμ (23%). Σύμφωνα με το ARIJ και άλλους ειδικούς, η Ιερουσαλήμ αποτελεί τον πυρήνα του ισραηλινού εποικιστικού προγράμματος και έχει τρεις κυρίαρχους στόχους:

1) Να επηρεάσει τα δημογραφικά στοιχεία της Ιερουσαλήμ, διασφαλίζοντας ότι ο αριθμός των Παλαιστινίων δεν θα ξεπεράσει το ¼ του συνολικού πληθυσμού της πόλης.

2) Να επηρεάσει την γεωγραφία της Ιερουσαλήμ, απομονώνοντας την από την Δυτική Όχθη, ώστε να υπονομεύσει την ιδέα ενός Παλαιστινιακού Κράτους με πρωτεύουσα του την Ιερουσαλήμ (16).

3) Να εμποδίσει την εδαφική συνέχεια της Δυτικής Όχθης.. Αυτό επιτυγχάνεται με την επιπλέον διαίρεση της Ιερουσαλήμ, τον διαχωρισμό της Βηθλεέμ με την Χεβρώνα και τον συνεχή έλεγχο των συνόρων της Ιορδανίας, χάρη στους εποικισμούς που έχουν τοποθετηθεί κατά μήκος της κοιλάδας του Ιορδάνη.

Αυτοί οι στόχοι εξηγούν επίσης την συνεχιζόμενη επέκταση των εποικισμών που ήδη υπάρχουν, όπως των Ma'ale Adumim, Har Homa (Ανατολική Ιερουσαλήμ) και Efrat (ανάμεσα στην Βηθλεέμ και τη Χεβρώνα).

Στην δεκαετία του '90, η έκταση που καταλάμβαναν οι ισραηλινοί εποικισμοί ήταν 62 km². Το 2008 και μετά την Διάσκεψη της Ανάπολις, ο αριθμός αυξήθηκε σε 188 km², δηλαδή παρουσίασε αύξηση 173% (17). Παρόμοια αύξηση παρουσιάζει και ο αριθμός των εποίκων. Στην δεκαετία του '90 αριθμούσαν τους 240.000 και το 2008 έφταναν τους 500.000- αύξηση 109% (18). Σε αυτό βασίζεται και η δικαιολογία περί «φυσικής ανάπτυξης» που χρησιμοποιεί συχνά ο Νετανιάχου για να αιτιολογήσει την μη-εφαρμογή από το Ισραήλ των υποχρεώσεων του, όπως προκύπτουν από τον Οδικό Χάρτη και τις δηλώσεις της Ανάπολις για το πάγωμα των εποικισμών. Η Επιτροπή Για την Υπεράσπιση της Γης αποκαλύπτει στο AIC το ψέμα που κρύβεται πίσω από την δικαιολογία της φυσικής ανάπτυξης : «Το 20-23% των οικιστικών μονάδων στους εποικισμούς είναι άδειο. Μπορούν να κατοικηθούν μόνο από το κατώτερο κοινωνικό στρώμα του ισραηλινού πληθυσμού μέσω ειδικών φοροαπαλλαγών και όρων χρήσης».

3. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΟΥ ΤΕΙΧΟΥΣ

Η συνεχής επέκταση των εποικισμών συμβαίνει παράλληλα με την κατασκευή του «διαχωριστικού τείχους», όπως ονομάζεται και εγκρίθηκε από την κυβέρνηση του Ισραήλ το 2002. Το έργο συνεχίζεται παρόλο που υπάρχει Συμβουλευτική Γνωμοδότηση του Διεθνές Δικαστηρίου της Χάγης εναντίον του (19). Η Συμβουλευτική Γνωμοδότηση το 2004 όριζε ότι: «Η κατασκευή του Τείχους Διαχωρισμού από το Ισραήλ [….]στα κατεχόμενα εδάφη της Παλαιστίνης, συμπεριλαμβανομένων των εντός και γύρω από την Ανατολική Ιερουσαλήμ[…], είναι αντίθετη με το Διεθνές Δίκαιο. Το Ισραήλ υποχρεούται…να το κατεδαφίσει πάραυτα[…] [και] να αποκαταστήσει όλες τις ζημιές που προκλήθηκαν»

Το Τείχος παρουσιάζεται από την ισραηλινή κυβέρνηση σαν μέτρο για την προάσπιση της ασφάλειας των πολιτών της, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα μέτρο με σκοπό να επεκτείνουν τα σύνορα του Ισραήλ στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, να περικυκλώσουν τους εποικισμούς και να δημεύσουν περισσότερη γη από τους Παλαιστίνιους. Το γεγονός ότι ο μεγαλύτερος αριθμός των οικιστικών μονάδων που εγκρίθηκαν μετά την Διάσκεψη της Ανάπολις, αναφέρονται στην περιφέρεια της Ιερουσαλήμ και της Βηθλεέμ, δεν είναι σύμπτωση. Αν το Τείχος ακολουθήσει την πορεία που είχε σχεδιαστεί το 2002, 385.000 έποικοι σε 80 εποικισμούς θα περιλαμβάνονται ανάμεσα στην Πράσινη Γραμμή και το Τείχος (20).

Μέχρι στιγμής, σχεδόν 409 χμ (57%) της σχεδιαζόμενης διαδρομής έχουν ήδη κατασκευαστεί, 66 χμ (9%) είναι υπό κατασκευή, ενώ οι εργασίες δεν έχουν ξεκινήσει για τα υπόλοιπα 248 χμ (34%) (21). Το τείχος εισχωρεί 6 με 10 χμ σε εδάφη Παλαιστινίων στις περισσότερες περιοχές που επηρεάζονται από την κατασκευή του. Δηλαδή το 90% της διαδρομής βρίσκεται μέσα από την Πράσινη Γραμμή.

Μια από τις περιοχές που επηρεάζεται άμεσα είναι η περιφέρεια Qalqilya, όπου 20.000 dunams ( 20 km² ) έχουν ήδη καταπατηθεί (22). Σε αυτή την περιοχή βρίσκονται τα πιο εύφορα κτήματα και το 52% των υδάτινων πηγών της Δυτικής Όχθης. Εξαιτίας της καταπάτησης γης και της κατασκευής του τείχους, οι Παλαιστίνιοι θα χάσουν περίπου το 80% των υδάτινων πόρων που θα καταχραστούν οι έποικοι. Τριάντα πηγάδια της Qalqilya και Tulkarem θα βρίσκονται εντός του τείχους.

Σύμφωνα με την έρευνα που έγινε από την Επιτροπή Για την Υπεράσπιση της Γης και το Stop the Wall,περίπου 71 χωριά Παλαιστινίων (τα 15 μόνο στην περιφέρεια Qalqiylia), 40 πηγάδια και 320 σχολεία θα απομονωθούν από την Δυτική Όχθη (23). Αυτό σημαίνει ότι οι κάτοικοι των χωριών θα υποβληθούν σε ένα καθεστώς αδειών, περιορισμών στην χρήση των κεντρικών δρόμων, τυχαίων σημείων ελέγχου, απαγορεύσεων νυχτερινής κυκλοφορίας και περιορισμών λόγω ηλικίας και φύλου.

Γι' αυτό, το οχτώ-μέτρα ύψους τείχος που ελίσσεται μέσα και γύρω από τους εποικισμούς ανατολικά της πράσινης γραμμής, επηρεάζει βαθιά την ζωή των Παλαιστινίων. Το υποτιθέμενο Παλαιστινιακό κράτος έχει de facto σύνορα, διαφορετικά από αυτά που δηλώθηκαν σε προηγούμενες συμφωνίες και που κατακερματίζονται σε πολλά κομμάτια. Η γη των αγροτών κοντά στο τείχος συνήθως αχρηστεύεται, όχι μόνο εξαιτίας του ίδιου του τείχους αλλά και από τις μεθόδους της Κατοχής: τσιμεντένιες πλάκες, τάφροι, αγκαθωτά συρματοπλέγματα «ουδέτερων ζωνών», ηλεκτροφόρους φράχτες και πολυάριθμα παρατηρητήρια. Με αυτό τον τρόπο, οι αγρότες που κρατούν τις περιουσίες τους και δεν αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, γίνονται μικροί πρόσφυγες που εκτοπίζονται στην δική τους γη.

Σύμφωνα με την μαρτυρία του Abdel Hadi Hantash της Επιτροπής Για την Υπεράσπιση της Γης, έχουν ήδη καταπατηθεί 1.200 dunams (1,2 km²) στην περιοχή της Χεβρώνα για την κατασκευή του τείχους. Από την έναρξη των εργασιών κατασκευής του, έχει επηρεάσει την ζωή 3.500 οικογενειών και έχει μετατρέψει πολλούς σε άστεγους.

4. Η ΒΙΑ ΤΩΝ ΕΠΟΙΚΩΝ

Το πάγωμα της επέκτασης των εποικισμών θα αποτελούσε σημαντικό βήμα για την θεμελίωση μιας διαρκούς και δίκαιης ειρήνης. Όχι μόνο γιατί η κατασκευή νέων εποικισμών συνίσταται στην αρπαγή παλαιστινιακής γης και η ύπαρξη του τείχους χωρίζει τα παλαιστινιακά εδάφη επηρεάζοντας αρνητικά την ζωή των Παλαιστινίων. Αλλά και επειδή ο αυξανόμενος αριθμός των εποίκων στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη έχει οδηγήσει σε αύξηση του αριθμού βίαιων περιστατικών από έποικους ενάντια στους Παλαιστίνιους και τις περιουσίες τους.

Σύμφωνα με τις εκθέσεις που δημοσιεύει το Εναλλακτικό Κέντρο Πληροφόρησης ανά δύο μήνες, ο αριθμός των βίαιων περιστατικών που έλαβαν χώρα το 2008 και στις αρχές του 2009, δεν είναι ασήμαντος (24). Εκείνη την περίοδο έγιναν τουλάχιστον 16 προσπάθειες να χτιστούν καινούρια φυλάκια και 65 καταχρηστικές διαδηλώσεις από Ισραηλινούς έποικους, συχνά για να εμποδίσουν την πρόσβαση των Παλαιστίνιων στην γη και στις περιουσίες τους. Τρεις άνθρωποι έχασαν την ζωή τους και σημειώθηκαν τουλάχιστον 140 επεισόδια επίθεσης στα οποία πολλοί τραυματίστηκαν. Τουλάχιστον 40 σπίτια και κτίρια καταστράφηκαν. Το ARIJ πρόσφατα ανέφερε ότι 8.000 οπωροφόρα δέντρα ξεριζώθηκαν ή κάηκαν από τους έποικους και μεγάλες εκτάσεις γης καταστράφηκαν.

Λόγω της παρουσίας των εποίκων στην Δυτική Όχθη, μπορούμε να προσδιορίσουμε τουλάχιστον δύο παραβιάσεις της 4ης Συνθήκης της Γένοβα.

Όσον αφορά την προστασία των πολιτών κατά την διάρκεια πολέμου, το Άρθρο 49 αναφέρει: «Οι δυνάμεις κατοχής απαγορεύεται να απελαύνουν ή να μεταφέρουν μέρος του πληθυσμού τους σε εδάφη που κατέχουν» (25). Η παρουσία σχεδόν 500.000 εποίκων είναι εμφανής παραβίαση. Σε συνάρτηση με αυτό το άρθρο, η Συνθήκη επίσης υποχρεώνει την Δύναμη Κατοχής να προστατεύσει τους πολίτες από επιθέσεις βίας. Τα αρχεία όμως του AIC για την βία των εποίκων δείχνουν ότι ο στρατός συχνά συνεργάζεται μαζί τους.

Οι καθημερινές επιθέσεις επηρεάζουν την ζωή των Παλαιστινίων με διάφορους τρόπους. Υπάρχουν καταγεγραμμένα περιστατικά για κτήματα που έχουν καεί, επιδρομές εποίκων σε συγκεκριμένες περιοχές με σκοπό να στήσουν σκηνές και να κτίσουν καινούρια φυλάκια και νυχτερινές επιθέσεις σε σπίτια Παλαιστινίων. Η δραματική φύση της βίας των εποίκων είναι κυρίως ορατή στην Χεβρώνα και στους νότιους λόφους της περιοχής. Υπάρχουν οικογένειες που είδαν τα σπίτια τους να καίγονται, άνθρωποι που κοιμόντουσαν σε σκηνές και που κινδύνεψε η ζωή τους όταν έποικοι έβαλαν φωτιά σε αυτές, οικογένειες που έχασαν όλο το εισόδημα τους επειδή καταστράφηκαν τα κτήματα τους και ξεριζώθηκαν τα ελαιόδεντρα τους.

Η Φάση Α του Οδικού Χάρτη το 2003, ο οποίος έθετε την βάση για την Δήλωση της Ανάπολις, δηλώνει καθαρά ότι : « Η ηγεσία του Ισραήλ εκδίδει σαφή δήλωση που επιβεβαιώνει της δέσμευση της στην λύση δύο κρατών για ένα ανεξάρτητο, βιώσιμο, κυρίαρχο Παλαιστινιακό κράτος που θα συνυπάρχει ειρηνικά και με ασφάλεια δίπλα στο Ισραήλ, όπως αυτό εκφράστηκε από τον Πρόεδρο Μπους και καλεί σε άμεση παύση της βίας εναντίον των απανταχού Παλαιστινίων. Όλα τα επίσημα ισραηλινά όργανα παύουν άμεσα οποιαδήποτε υποκίνηση ενάντια των Παλαιστινίων».

Η συνενοχή όμως του στρατού του Ισραήλ και των εποίκων έρχεται σε άμεση αντίθεση με την δήλωση. Το γεγονός ότι οι στρατιώτες συχνά βοηθούν τους εποίκους δίνοντας ζωή σε καινούρια φυλάκια, αποτελεί παραβίαση της παραπάνω δέσμευσης. Το γεγονός ότι στην Χεβρώνα για παράδειγμα, ο στρατός δεν επεμβαίνει άμεσα για να καταστείλει τις επιθέσεις των εποίκων ενάντια των Παλαιστινίων, είναι παραβίαση της δέσμευσης.

Το μη-πάγωμα της επάκτασης των εποικισμών προκαλεί πολλά περισσότερα προβλήματα στους Παλαιστίνιους στις επηρεαζόμενες περιοχές, όχι μόνο εξαιτίας του Τείχους και των περιορισμών πρόσβασης όπως είδαμε, αλλά και γιατί η παρουσία των εποίκων γίνεται όλο και πιο επικίνδυνη.

5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Τον Μάιο του 2009, η Διεθνής Κοινότητα και τα μέσα ενημέρωσης γέμισαν με μεγάλες ελπίδες για μια πιθανή λύση στην Ισραηλινο-Παλαιστινιακή διαμάχη. Το κάλεσμα του Προέδρου Ομπάμα για τον τερματισμό της επέκτασης των εποικισμών έδειχνε να είναι σημαντικό κατόρθωμα. Η επισήμανση του Νετανιάχου για ένα «Παλαιστινιακό κράτος» ήταν καταληκτικής σημασίας στην ειρηνευτική διαδικασία. Αλλά, ακόμα μία φορά, εξετάζοντας βαθύτερα τις ομιλίες των δύο αρχηγών, φαίνεται καθαρά πως η ρητορεία και τα γεγονότα δεν ταιριάζουν. Η πραγματικότητα δείχνει ότι το κάλεσμα του Ομπάμα δεν είναι και ένα τόσο επαναστατικό βήμα, αλλά μόνο μια επίκληση για σεβασμό των σχετικών ψηφισμάτων των ΗΕ, των συνθηκών ειρήνης και του Οδικού Χάρτη.

Ο Νετανιάχου προσέφερε την πιθανότητα της δημιουργίας ενός Παλαιστινιακού κράτους. Είπε: «Ας συναντηθούμε, ας μιλήσουμε. Ας ξεκινήσουμε αμέσως τις διαπραγματεύσεις για την ειρήνη χωρίς προγενέστερους όρους». Μιλούσε για το Παλαιστινιακό κράτος.

Αλλά είπε επίσης ότι ένα τέτοιο κράτος θα πρέπει να αναγνωρίσει το Ισραήλ σαν Εβραϊκό κράτος, να απο-στρατιωτικοποιηθεί, ότι το Ισραήλ θα πρέπει να προασπίζει τα σύνορα του, ότι η Ιερουσαλήμ θα είναι η αδιαίρετη πρωτεύουσα του Ισραήλ και ότι το ζήτημα των προσφύγων θα πρέπει να λυθεί έξω από τα σύνορα του Ισραήλ. Αυτά τα θέματα, είπε, είναι προαπαιτούμενοι όροι για την δημιουργία ενός Παλαιστινιακού κράτους. Αλλά η άποψη του AIC είναι ότι ένα Παλαιστινιακό κράτος με το 40% των εδαφών να καλύπτεται από εποικισμούς, με παρακαμπτήριους δρόμους και στρατιωτικές ζώνες δεν αποτελεί βιώσιμο κράτος ούτε λύση.

Αυτή η έκθεση, που επιμελήθηκε το AIC είναι μια ανάλυση διαθέσιμων δεδομένων και υπαρκτών ερευνών. Είναι επίσης και μια πρόσκληση προς την Διεθνή Κοινότητα να εξετάζει προσεχτικά τα λόγια των πολιτικών στα πλαίσια των πραγματικών γεγονότων.

_________________________________________________________________________________

Το AIC επιθυμεί να ευχαριστήσει για την γενναιόδωρη στήριξη που παρέχουν στις δραστηριότητες του για το 2009 τους: Advocacy Project, Associazione Comunita Papa Giovanni XXIII, Ayuntamiento de Xixon με την βοήθεια του Paz con Dignidad, την Κυβέρνηση των Βάσκων με την βοήθεια των Mundubat, Broederlijk Delen, την Κυβέρνηση της Καταλονίας και την βοήθεια των Sodepau, Comite Catholique Contre La Faim Et Pour Le Developemment (CCFD), Diakonia, Inter-Church Organisation for Development Cooperation (ICCO), την Κυβέρνηση της Ιρλανδίας με τη βοήθεια του Christian Aid και την Junta Castilla-La Mancha και την βοήθεια του ACSUR Las Segovias.

Θέλουμε επίσης να επεκτείνουμε τις ευχαριστίες και την εκτίμηση μας σε όλες τις ομάδες αλληλεγγύης και τους μεμονωμένους ακτιβιστές που δουλεύουν σκληρά σε όλο τον κόσμο για μια δίκαιη ειρήνη στην περιοχή.

_______________________________________________________________

1. “Immense Construction Boom in the West Bank,” Ofer Petersburg and Zvi Singer, Yediot Aharonot, June 9, 2009. For full text, http://peacenow.org/entries/wp201

2. “'Natural Growth' of the Israeli Settlements in the Occupied Palestinian Territories,” ARIJ 20/6/09, http://www.poica.org/editor/case_studies/view.php?recordID=1983

3.“232 Obstacles to the Peace Process,” ARIJ 12/6/09, http://www.poica.org/editor/case_studies/view.php?recordID=1970

4.Statement of Joint Understanding, http://georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2007/11/20071127.html

5. Ibid.

6.http://news.bbc.co.uk/2/hi/in_depth/middle_east/2001/israel_and_the_palestinians/key_documents/1632064.stm#why%20did%20it%20happen

7. http://stopthewall.org/latestnews/1998.shtml

8. http://stopthewall.org/latestnews/1998.shtml

9. http://www.haaretz.com/hasen/spages/1095031.html

10. “Israeli Road Map Violations Since Annapolis,” PLO Negotiations Affairs Department,

http://www.nad-plo.org/news-updates/IsrRMViolations18mthsummary.pdf

11. http://www.poica.org/editor/case_studies/view.php?recordID=1969

12. Ibid.

13. B'Tselem, http://www.btselem.org/english/Settlements/Statistics.asp , Ynet, “Immense Construction Boom in the West Bank,” Ofer Petersburg and Zvi Singer, Yediot Aharonot, June 9, 2009, http://peacenow.org/entries/wp201; Haaretz, http://www.haaretz.com/hasen/spages/1037270.html; Electronic Intifada, http://electronicintifada.net/v2/article9606.shtml

14. http://www.palestinemonitor.org/spip/spip.php?article1

15. http://www.peacenow.org.il/data/SIP_STORAGE/files/1/4041.pdf

16._EU Heads of Mission Report on East Jerusalem, 15/12/08, http://euobserver.com/9/27736

17. ARIJ, “The Israeli settlements built up areas exceeds that of the Palestinians in the Occupied Palestinian Territory,” http://www.poica.org/editor/case_studies/view.php?recordID=1876

18. Ibid.

19.International Court of Justice, http://www.icj-cij.org/docket/index.php?p1=3&p2=4&k=5a&case=131&code=mwp&p3=4

20. http://reliefweb.int/rw/rwb.nsf/db900sid/MYAI-7PA4R3?OpenDocument

21. http://www.palestinemonitor.org/spip/spip.php?article4

22. Land Defense Committee

23. http://www.stopthewall.org/downloads/pdf/ThreatenedvillagesFS.pdf

24. http://www.alternativenews.org/publications/settler-violence.html