Άρθρο της Amira Hass στην Haaretz, 21 Απρίλη 2006
Η αποχώρηση του ισραηλινού στρατού και των εποίκων από την Γάζα τον Νοέμβριο του 2005 είχε δημιουργήσει αρχικά κάποιες ελπίδες για την βελτίωση της ζωής των κατοίκων της. Από τότε μέχρι σήμερα οι ελπίδες αυτές έχουν διαψευσθεί, ενώ η Γάζα σπανίως βρίσκεται πια στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Εντούτοις, οι ούτως ή άλλως τραγικές συνθήκες ζωής που επικρατούν εκεί έχουν επιδεινωθεί ακόμη περισσότερο
μετά την εκλογική επιτυχία της Χαμάς. Ενώ από την αποχώρηση και μετά τα ισραηλινά αεροπλάνα επιδίδονταν κυρίως σε ένα ψυχολογικό πόλεμο εναντίον των Παλαιστινίων, τον τελευταίο μήνα ο στρατός του Ισραήλ έχει εντατικοποιήσει τις επιθέσεις του αδιακρίτως απέναντι στους κατοίκους της Γάζας. Μόνο τον μήνα αυτόν έχουν πέσει περισσότερες από 2,500 οβίδες στη Γάζα, παράλληλα με τις αεροπορικές επιθέσεις που πολύ συχνά έχουν σαν θύματα άμαχους πολίτες. Μέχρι σήμερα, έχουν σκοτωθεί τουλάχιστον 19 άνθρωποι και έχουν τραυματιστεί 77, συμπεριλαμβανομένων μικρών παιδιών. Τις μέρες αυτές συζητείται ανοιχτά μάλιστα το ενδεχόμενο μιας μεγάλης εισβολής του Ισραηλινού στρατού στη Γάζα, υπό το πρόσχημα της απάντησης στις ρίψεις ρουκετών από ορισμένες ένοπλες παλαιστινιακές ομάδες – οι ρίψεις αυτές, θα πρέπει να σημειωθεί, δεν είχαν ως τώρα ούτε ένα ανθρώπινο θύμα, νεκρό ή τραυματία. Παράλληλα, οι οικονομικές κυρώσεις ενάντια στην κυβέρνηση της Χαμάς έχουν αρχίσει να γονατίζουν όλους τους Παλαιστίνιους, αλλά ιδιαίτερα εκείνους της Γάζας, οι οποίοι ζουν μέσα σε συνθήκες μεγάλης ένδειας.
Η εβραία Ισραηλινή δημοσιογράφος Amira Hass επιστρέφει με το άρθρο αυτό (Haaretz, 21/4/06) στη Γάζα για να συζητήσει με απλούς Παλαιστίνιους σχετικά με την καθημερινότητά τους αλλά και για τις ενδο-παλαιστινιακές πολιτικές τριβές που έχουν προκαλέσει οι στρατιωτικές επιθέσεις και οι οικονομικές κυρώσεις. Η Hass υπήρξε η ανταποκρίτρια της Haaretz στη Γάζα από το 1993 εως το 1997, πριν μετακινηθεί στη Δυτική Όχθη. Οι εμπειρίες της αυτές περιέχονται στη συλλογή άρθρων που έχει κυκλοφορήσει και στην αγγλική γλώσσα υπό τον τίτλο “Drinking the Sea at Gaza: Days and Nights in a Land under Siege” (Owl Books, 1999).
Γάζα – Πότε θα πέσει η επόμενη οβίδα; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα. Όχι το αν θα πέσει αλλά πότε, πάνω σε ποιούς και τι είδους θα είναι αυτή.
Ο πεντάχρονος Λ. πιστεύει ότι ότι η λύση βρίσκεται στο να κοιμάται κάθε βράδυ στο κρεβάτι των γονιών του και ότι έτσι θα είναι προφυλαγμένος από τους βομβαδισμούς. Αλλά ακόμη και εκεί δεν μπορεί να αποκοιμηθεί, αφού είναι πολύ ανήσυχος και φοβισμένος. Στο νηπιαγωγείο, που βρίσκεται στην αυλή έξω από το σπίτι, τα παιδιά όλη την ώρα μιλούν για τα «μπουμ» που γεμίζουν τις μέρες τους. Μπουμ από τη θάλασσα και μπουμ από τη στεριά. Μέρα και νύχτα. Κάποιες φορές τρία το λεπτό και άλλες φορές τρία την ώρα. Άλλοτε, συγχρόνως από τη στεριά και από τη θάλασσα. Ο αέρας τρεμουλιάζει, ένα σμήνος πουλιών απομακρύνεται φοβισμένο και για ένα λεπτό κυριαρχεί η σιωπή του τρόμου. Υπάρχουν θύματα; Ποιοί, πού και πόσοι; Σε περίπτωση που οι γονείς καταφέρουν να αποκρύψουν από τα παιδιά τις εικόνες άλλων παιδιών που είτε σκοτώθηκαν είτε τραυματίστηκαν από τις οβίδες, τα μεγαλύτερα παιδιά συμπληρώνουν τις φρικαλέες λεπτομέρειες από αυτά που είδαν στην τηλεόραση ή διάβασαν στις εφημερίδες. Ο ένας ενισχύει τον φόβο του άλλου.
Σε μια αγροτική γειτονιά κοντά στα σύνορα της βόρειας Λωρίδας της Γάζας, στα βόρεια της Μπέιτ Λαχίγια, ο φόβος γίνεται περισσότερο απτός εξαιτίας των βλημάτων που έχουν πέσει αμέτρητες φορές πάνω στις στέγες από αμίαντο. Οι γονείς έχουν στείλει τα παιδιά σε συγγενείς τους στην Πόλη της Γάζας, έτσι ώστε να μπορούν να πηγαίνουν σχολείο μακρυά από τις οβίδες. «Στη δική μας γειτονιά, δεν έχουν σκοτωθεί ακόμα άνθρωποι», λέει με κυνισμό ο Ζ. Παρόλα αυτά, έχουν υπάρξει θύματα: Δύο γάιδαροι, λίγα πρόβατα και μερικά κοτόπουλα.
Στην βόρεια Λωρίδα της Γάζας χιλιάδες αγροτικές οικογένειες ετοιμάζονται να επιστρέψουν για να δουλέψουν στα χωράφια τους, που έχουν καταστραφεί τα τελευταία πέντε χρόνια από τις μπουλντόζες του ισραηλινού στρατού. Αμέσως μόλις ο ισραηλινός στρατός αποχώρησε από τη Λωρίδα της Γάζας, κυβερνητικοί και μη-κυβερνητικοί φορείς ένωσαν τις δυνάμεις τους για να αναμορφώσουν την αποδεκατισμένη γη. Έσκαψαν, όργωσαν και μοίρασαν σπόρους και δενδρύλλια. Όμως οι αγρότες φοβούνται να πάνε έξω στα χωράφια τους.
Ο Ζ. πέρασε πολλά χρόνια στη φυλακή, όπως και ο αδελφός του. Ένας άλλος αδελφός τους ήταν καταζητούμενος μέχρι που δολοφονήθηκε. Ο Ζ. λέει ότι αρκετές φορές έχει εμποδίσει τις ένοπλες ομάδες να εκτοξεύσουν ρουκέτες από την περιοχή τους. Λόγω του παρελθόντος της οικογένειάς του, μπόρεσε να τους εναντιωθεί και να τους πει, «φτάνει πια η καταστροφή και το αιματοκύλισμα, δεν σας φοβόμαστε. Δεν υπάρχει κανένα όφελος με το να πολεμάτε την κατοχή με τις αυτοσχέδιες ρουκέτες που φτιάχνετε στα σπίτια σας».
Σε μέρη όπου ζουν μεγάλες και ισχυρές οικογένειες, όπως η Μπέιτ Χανούν, έχουν καταφέρει πολλές φορές να διώξουν αυτούς που εκτοξεύουν ρουκέτες. Οι τελευταίοι μετακινούνται σε πιο ανοιχτές περιοχές ή σε περιοχές όπου οι οικογένειες δεν είναι τόσο ισχυρές, όπως στην Μπέιτ Λαχίγια.
Σε μια συνάντηση μαθητών, πριν από δύο εβδομάδες, ακούστηκαν οργισμένες φωνές να λένε: «Να πετάνε τις ρουκέτες από τις δικές τους περιοχές, από το (προσφυγικό στρατόπεδο του) Σέιχ Ραντουάν». Ο κόσμος όμως δεν εκφράζει δημόσια την οργή του απέναντι σε εκείνους που εκτοξεύουν ρουκέτες. «Σε κάθε περίπτωση, είτε υπάρχουν ρουκέτες είτε όχι, οι Ισραηλινοί ρίχνουν τις οβίδες τους», είναι το ομόφωνο συμπέρασμα στη Γάζα. Ο Ζ. λέει: «Τώρα δεν πέφτουν ρουκέτες στην περιοχή μας, μόνο ισραηλινοί βομβαδισμοί. Δρω σαν φρουρός προστατεύοντας τους Ισραηλινούς, εμποδίζοντας τις ένοπλες ομάδες να ρίχνουν ρουκέτες αποδώ, αλλά παρόλα οι οβίδες πέφτουν στην περιοχή μας».
«Υπάρχει ένας κανόνας στο Ισραήλ που λέει ότι κάθε στρατιώτης πρέπει να ρίχνει μια οβίδα την ώρα», λέει ο Β. Ο ίδιος μένει σε ένα συγκρότημα σπιτιών στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας, στο οποίο κατοικούν κυρίως Παλαιστίνιοι αστυνομικοί που είχαν επιστρέψει από το εξωτερικό. Έχουν ήδη πέσει τρεις οβίδες στο συγκρότημα αυτό αλλά από κάποιο θαύμα δεν σκοτώθηκε κανένας. Τη πρώτη φορά η οβίδα έπεσε πάνω σε κάποια σιδερένια κάγκελα, μια άλλη φορά στην αυλή και μια τρίτη φορά δεν εξεράγη. Βρίσκονται τόσο κοντά στο σημείο ελέγχου του Ερέζ, στα σύνορα, που μπορούν να ακούνε πότε εκτοξεύονται οι οβίδες. Τις ακούν να σφυρίζουν από πάνω τους, να προσγειώνονται και να εκρύγνυνται. Το πρωί αυτής της Τετάρτης ήταν περίεργα, είπε. Μέχρι τις εννέα η ώρα δεν είχαν πέσει καθόλου οβίδες.
Η σύζυγος του Β. γέννησε πριν από δύο εβδομάδες και μένει με τους γονείς της στην Πόλη της Γάζας. Αλλά σήμερα πρόκειται να επιστρέψει στο σπίτι. «Που να πάμε; Είμαστε σαν όλους όσοι ζουν στη Γάζα. Αν δεν φθάσει καμιά οβίδα από τη θάλασσα ή τη στεριά, θα μας χτυπήσει κάποιος πύραυλος από κάποιο, επανδρωμένο ή μη, αεροπλάνο. Αρχικά, τα παιδιά που πετούσαν τις ρουκέτες μέσα από την περιοχή μας, μετακινούνταν λίγο πιό πέρα, δίπλα σ’ εμάς. Σαν αστυνομικός, έχω οδηγίες να εμποδίζω τις ρίψεις. Αρκετές φορές καταφέραμε να τους διώξουμε. Αλλά κι εγώ, σαν αστυνομικός, έχω γίνει στόχος των βομβαδισμών. Έχουμε δεν έχουμε ρουκέτες, εσείς μας βομβαδίζετε. Όλοι εδώ πέρα περπατούν σαν ζαλισμένοι και άυπνοι, επειδή φοβούνται το βουητό που έρχεται. Μένουμε μέσα στα σπίτια μας, περιμένοντας να δούμε ποιός θα σκοτωθεί πρώτος».
Η συμφορά των βομβαδισμών κοντά στο σπίτι του έχει κάνει τη συμφορά της οικονομικής κατάστασης να μοιάζει ευκολότερη για τον Β. Σαν αστυνομικός, δεν έχει παραλάβει τον μισθό του, όπως συμβαίνει και με τους άλλους εργαζόμενους στο δημόσιο ή στους τομείς ασφάλειας της παλαιστινιακής διοίκησης. Το Ισραήλ δεν μεταφέρει στην Παλαστινιακή Αρχή τα χρήματα που προέρχονται από τη συλλογή φόρων επί των προιόντων που εισάγονται μέσω των λιμανιών του. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη έχουν ακυρώσει τη βοήθεια τους προς την Παλαιστινιακή Αρχή. Οι μισθοί 140,000 οικογενειών στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, οι οποίοι ισοδυναμούν με 1,000 εως 2000 σέκελ [180 έως 360 Ευρώ] ανά οικογένεια το μήνα, έχουν ήδη καθυστερήσει εδώ και τρεις εβδομάδες.
«Η κατάσταση μου είναι καλή. Οι μισθοί μου δεν έχουν μπει στην τράπεζα αλλά μπορώ και αγοράζω από τα μαγαζιά με πίστωση», λέει ο Β. Οι άνεργοι όμως τι μπορούν να κάνουν; Κανένας δεν τους πουλάει τίποτα, ούτε καν με πίστωση».
Ο πατέρας του Λ. είναι άνεργος προς το παρόν. Είναι μηχανικός και του είχαν υποσχεθεί μια καινούρια δουλειά σε ένα από τα έργα υποδομής που υποστηρίζεται από το DIASU, ένα ταμείο Αμερικανικής βοήθειας. Τώρα όμως το ταμείο έχει ακυρώσει τις δωρεές του προς τα προγράμματα που επρόκειτο να υλοποιηθούν μέσω της Παλαιστινιακής Αρχής και των κυβερνητικών γραφείων της. Οι εργολάβοι τους οποίους γνωρίζει δεν απαντούν καν στους μειοδοτικούς διαγωνισμούς που δημοσιεύονται στις εφημερίδες. Δεν υπάρχει λόγος, λέει ένας από αυτούς, δεν μπορούμε να αναλάβουμε τίποτα – δεν γνωρίζουμε πότε θα φθάσουν οι πρώτες ύλες, πότε το Ισραήλ θα ανοίξει και θα κλείσει τα σημεία ελέγχου. Δεν μπορούμε να υπολογίσουμε πότε θα ολοκληρωθεί η δουλειά, αφού αυτό εξαρτάται από τις πρώτες ύλες. Δεν μπορώ να δεσμευτώ ότι θα πληρώσω τους εργάτες, αφού δεν γνωρίζω πότε θα μπορέσουν να με πληρώσουν εκείνοι που παρήγγειλαν το έργο. Ακόμα και οι καταστηματάρχες είναι χωρίς δουλειά: Δεν υπάρχουν αγοραστές, ούτε αγαθά, δεν υπάρχει κανένας λόγος να τα κρατά κανείς ή να πληρώνει για αυτά από ένα εισόδημα που δεν υφίσταται».
Το σούπερ-μάρκετ στη γειτονιά των δασκάλων, στην Τελ αλ-Χάουα της Γάζας, ήταν κλειστό για δύο μέρες και οι εργαζόμενοι είχαν πάει στα σπίτια τους με υποχρεωτική άδεια. Δεν υπήρχαν αγοραστές στο σούπερ-μάρκετ αλ-Κισάουι στη γειτονιά Ριμάλ την Τετάρτη το απόγευμα και τα ράφια του ήταν μισοάδεια. Ανήσυχοι οι γονείς έλεγαν: «Δεν θα μπορέσουμε να πληρώσουμε για την εγγραφή στο πανεπιστήμιο τον επόμενο μήνα».
Οι δρόμοι είναι κι αυτοί άδειοι: Το κέντρο της Πόλης της Γάζας δεν είναι πια μπλοκαρισμένο από την κυκλοφορία όπως ήταν. Η ερημιά είναι ιδιαίτερα αισθητή μετά τις 2.30 το απόγευμα, όταν τα σχολεία και οι υπάλληλοι γυρίζουν στα σπίτια τους. Οι δρόμοι είναι έρημοι επειδή ο κόσμος κάνει οικονομία: Δεν ψωνίζουν, δεν θέλουν να πληρώσουν για μετακίνηση, δεν θέλουν να πληρώσουν για βενζίνη. Αν και τα λαχανικά είναι πολύ φθηνά, ακόμη και οι αγορές είναι άδειες. Τα λαχανικά δεν μπορούν να πουληθούν στη Δυτική Όχθη και έχουν κατακλύσει τη Γάζα και τη Ράφα. Έγινε μέχρι και πρόταση να διανεμηθούν δωρεάν, μέσω κάποιων μη κυβερνητικών οργανώσεων. Οι δρόμοι είναι άδειοι όμως και εξαιτίας του φόβου – του φόβου ότι μια οβίδα ή ένας πύραυλος μπορεί να πέσει από λεπτό σε λεπτό.
«Δεν εκπλήσσομαι που το Ισραήλ μας βομβαδίζει μ’ αυτό τον τρόπο», λέει ο Χ., ένας ακτιβιστής της Χαμάς. «Αυτή είναι η φύση του, αυτό έκανε πάντα. Ξαφνιάζομαι όμως με όλους αυτούς που κάνουν τα πάντα για να βάλουν τρικλοποδιά στην κυβέρνηση». Στους δρόμους ο κόσμος δεν κατηγορεί τους Παλαιστίνιους που εκτοξεύουν ρουκέτες, «αφού όλοι ασχολούνται με τους μισθούς που δεν υπάρχουν, με την προσπάθεια να κάνουν οικονομία, με τον φόβο από τις οβίδες που ρίχνει το Ισραήλ και με το άγχος για το μέλλον», λέει ο Μ., ο οποίος διαφωνεί με την ρίψη ρουκετών. Ο Σ., που είναι κι αυτός αντίθετος, παραπονιέται ότι ο κόσμος είναι κολλημένος στη νοοτροπία «της αντίδρασης και της εκδίκησης», γι’ αυτό και εγκρίνει τις ρουκέτες.
Καταγγελτικές φωνές όμως έχουν ακουστεί μέσα από τη Χαμάς. Αυτές λένε ότι πίσω από εκείνους που εκτοξεύουν ρουκέτες βρίσκονται υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Φάταχ, ότι αυτοί τους στέλνουν να ρίξουν τις ρουκέτες, έτσι ώστε να δημιουργείται μεγαλύτερο χάος σε σχέση με την πολιτική και την ασφάλεια, καθώς και μεγαλύτερη πίεση στη νέα κυβέρνηση να παραιτηθεί. Η μία πλευρά εκτοξεύει κατηγορίες και η άλλη τις αποκρούει.
Ένας εργαζόμενος σε ΜΚΟ, οποίος δουλεύει στο πεδίο και δεν έχει δεσμούς με καμία από τις δύο πλευρές, λέει ότι αυτό μοιάζει να είναι μια αβάσιμη κατηγορία. «Η επίσημη Φάταχ διαφωνεί με τις ρίψεις ρουκετών. Οι ομάδες που συνεχίζουν να τις εκτοξεύουν είναι αυτές που βρίσκονται κοντά σε ένοπλες Ισλαμικές ομάδες», λέει, και αναφέρει δικές του πληροφορημένες πηγές.
Εντούτοις, επιβεβαιώνει o ίδιος, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Φάταχ βρίσκονται πίσω από τη λεκτική εκστρατεία υποδαύλισης που διεξάγεται ενάντια στη καινούρια κυβέρνηση. Βρίσκονται πίσω από τις καταγγελίες για τους μισθούς που δεν πληρώνει η κυβέρνηση, και η οποία για τον λόγο αυτόν δεν εκπληρώνει υποτίθεται τα καθήκοντά της – λες και αυτή είναι η πρώτη φορά που μια παλαιστινιακή κυβέρνηση καθυστερεί να πληρώσει τους μισθούς, λες και είναι αυτή που έχει μόνο την ευθύνη. Οι ίδιοι επίσης βρίσκονται πίσω από τις καταγγελίες ότι οι υπουργοί χρηματοδοτούν συμβούλους και υψηλόβαθμους αξιωματούχους οι οποίοι είναι γνωστοί για την υποστήριξή τους προς τη Χαμάς, αλλά και τις καταγγελίες ότι οι υπουργοί της Χαμάς δεν είναι τόσο ικανοί και προικισμένοι όσο θα περίμενε κανείς από αυτούς.
Υπάρχουν δύο αντίθετες απόψεις μεταξύ του πληθυσμού. Υπάρχουν εκείνοι που παραπονιούνται ότι το κίνημα της Χαμάς θα έπρεπε να είχε δώσει μεγαλύτερη σημασία στις Ισραηλινές και διεθνείς αντιδράσεις, τη στιγμή που έλαβε μέρος σε εκλογές για ένα κοινοβούλιο περιορισμένων εξουσιών και συμφώνησε να σχηματίσει μια κυβέρνηση που θα ήταν εξαρχής περιορισμένη. Με άλλα λόγια, θα έπρεπε να είχε πάρει διαφορετικές αποφάσεις που θα αντιστοιχούσαν στις πολιτικές της δυνατότητες – είτε να μην είχε σχηματίσει κυβέρνηση, είτε να είχε συμφωνήσει με τους όρους που έθεσε ο Αμπού Μάζεν, έτσι ώστε να έχει μια πλατφόρμα που δεν θα έδινε τη δυνατότητα στον υπόλοιπο κόσμο να μποϋκοτάρει τους Παλαιστίνιους και να επιβάλει περαιτέρω οικονομικές και πολιτικές κυρώσεις. Κάθε μέρα που περνά, μια ακόμα χώρα ανακοινώνει ότι ακυρώνει την οικονομική της βοήθεια, η οποία εδώ και πέντε χρόνια έχει γίνει το οξυγόνο του παλαιστινιακού κράτους. Η τελευταία από αυτές ήταν, μέχρι στιγμής, η Ιαπωνία. Οι ισραηλινές τράπεζες δεν μεταφέρουν χρήματα σε παλαιστινιακές τράπεζες. Η Αραβική Τράπεζα δεν είναι πρόθυμη να δώσει δάνειο στην κυβέρνηση. Ακόμη και αν το Ιράν και το Κάταρ στείλουν χρήματα στην Παλαιστινιακή Αρχή, πώς θα φτάσουν αυτά τα χρήματα; Πρέπει να περάσουν από την κεντρική τράπεζα του Ισραήλ, η οποία ασφαλώς και θα αρνηθεί.
Η άλλη σχολή σκέψης εκπροσωπείται από ανθρώπους όπως ο Ζ., ο οποίος δεν υποστηρίζει τη Χαμάς. Εκείνος είναι πεπεισμένος ότι η πίεση θα φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα: Απλά θα κάνει κάνει ισχυρότερη την υποστήριξη του κόσμου προς την κυβέρνηση.
Αλλά όλοι φοβούνται ότι, παράλληλα με την επίθεση στην ασφάλειά τους (με τη μορφή των οβίδων) και την οικονομική επίθεση, θα υπάρξει ακόμη μια επίθεση, και η οποία θα γίνει αισθητή σαν έκρηξη όταν οι εντάσεις ανάμεσα στη Χαμάς και στη Φάταχ διογκωθούν ακόμη περισσότερο. Πριν από δέκα μέρες περίπου οπαδοί της Φάταχ έκλεισαν τον δρόμο στον Πρωθυπουργό Ισμαήλ Χανίγια. Ο ίδιος δεν αντέδρασε σ’ αυτό. Την προηγούμενη Τρίτη όμως, είπαν κάποιοι από τη Γάζα, μέλη των Ιζ αλ-Ντιν αλ-Κασσάμ άνοιξαν πυρ εναντίον εκείνου τον οποίο θεωρούν υπεύθυνο για τον αποκλεισμό του πρωθυπουργού «τους» - τον αξιωματικό της Προληπτικής Υπηρεσίας [Τομέας Ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής, ο οποίος είναι υπό την αποκλειστική δικαιοδοσία της Φάταχ] στη Τζαμπαλίγια. Όσο περισσότερο οι άνθρωποι της Φάταχ και οι ένοπλοι οπαδοί τους καταγγέλουν και διαδηλώνουν για την αποτυχία της νέας κυβέρνησης, τόσο τα ένοπλα μέλ
η της Χαμάς αισθάνονται υποχρεωμένοι να προστατεύσουν την τιμή της.
η της Χαμάς αισθάνονται υποχρεωμένοι να προστατεύσουν την τιμή της. Τα μηνύματα είναι μεικτά και συγκεχυμένα. Η επίσημη Φάταχ είναι αντίθετη στη στρατιωτική κλιμάκωση και ο Αμπού Μάζεν καταδίκασε χωρίς περιστροφές την τρομοκρατική επίθεση στο Τελ Αβίβ. Από την δική τους πλευρά τους όμως, οι Ταξιαρχίες των Μαρτύρων του αλ-Άκσα, τις οποίες ο Αμπού Μάζεν και οι δυνάμεις ασφαλείας αδυνατούν να ελέγξουν, καταδίκασαν με τη σειρά τους την παραπάνω καταδίκη. Επισήμως η Χαμάς διατηρεί ακόμη την άποψη ότι το παλαιστινιακό έθνος έχει δικαίωμα «να προστατεύσει τον εαυτό του». Σε ένα τηλε-συμβούλιο με αξιωματούχους του παλαιστινιακού Υπουργείου Εξωτερικών, ο Υπουργός Εξωτερικών, Μαχμούντ Ζαχάρ, είπε ότι η πλατφόρμα της νέας κυβέρνησης παραμένει πιστή στο δικαίωμα της ένοπλης αντίστασης. Ένας αξιωματούχος από τη Ραμάλλα τον ρώτησε αν αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει ζωθεί με εκρηκτικά και να πάει να ανατιναχθεί. Αυτό ήταν το ξεκίνημα της έντασης στις σχέσεις τους.
Από την άλλη πλευρά, ο Υπουργός Εσωτερικών, Σαϊντ Σεγιάμ, είχε μια μυστική συνάντηση με τους μουχτάρς, τους επικεφαλής των ισχυρών και σημαντικών οικογενειών της Γάζας. Πηγές από τη Φάταχ και τη Χαμάς λένε ότι τους πρότεινε να υπογράψουν μια δήλωση που να καλεί να σταματήσουν οι ρίψεις ρουκετών από τη Γάζα προς το Ισραήλ. «Να το υπογράψεις μόνος σου», του απάντησαν οι μουχτάρς, «εσύ είσαι ο υπουργός». Αλλά η Χαμάς φοβάται να δημοσιοποιήσει οποιαδήποτε θέση που μπορεί να φανεί σαν οπισθοχώρηση από την ένοπλη πάλη, εξαιτίας του φόβου ότι η Φάταχ θα τη χρησιμοποιήσει εναντίον της.
Η Χαμάς είναι απασχολημένη με την προσπάθεια της να καταπνίξει τις ψευδείς φήμες που αφθονούν στους δρόμους. Μια από αυτές είναι ότι οι μισθοί έχουν μεν πληρωθεί, αλλά μόνο για εκείνους που υποστηρίζουν τη Χαμάς. Μια άλλη είναι ότι ο Χανίγια πριν από μια εβδομάδα συμμετείχε σε ένα πλουσιοπάροχο γεύμα, αμέσως μόλις είχε τελειώσει τον λόγο του για «το ζάταρ [χόρτο που περιέχει μπαχαρικά] και το λάδι», στον οποίο είχε δηλώσει ότι οι Παλαιστίνιοι είναι ικανοί να επιβιώσουν τρώγοντας μόνο αυτά τα δύο πράγματα, χωρίς να καταθέσουν τα όπλα. Η Χαμάς επίσης κατηγορείται ότι συμπεριφέρεται με τον τρόπο που χαρακτήριζε τη Φάταχ την περίοδο που αυτή κυβερνούσε.
Ο Ζ. συμφωνεί με τον Χανίγια και εκπαιδεύει τα παιδιά του με τον τρόπο αυτόν. «Γεννήθηκα σε ένα στρατόπεδο προσφύγων, διάβαζα με το φως των κεριών, τρώγαμε ζάταρ και λάδι και παίρναμε τα ρούχα μας από την OΥΝΡΑ. Τα παιδιά μου μπορούν κι εκείνα να ζήσουν έτσι. Ο Σ. γελά με πικρία: «Ποιό λάδι και ποιό ζάταρ; Ο κόσμος έχει ανακαλύψει πόσο κοστίζουν αυτά. Πληρώνεις 20 σέκελ για ένα λίτρο λάδι και 7 σέκελ για μισό κιλό ζάταρ. Ο κόσμος δεν μιλά πια για λάδι και ζάταρ. Τρώνε ένα φθηνότερο υποκατάστατο, τη ντούκα, που φτιάχνεται από σούμακ [συστατικό μπαχαρικό του ζάταρ]».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δεν επιτρέπονται νέα σχόλια.