Υπονομεύοντας τη δημοκρατία

Άρθρο του Joseph Massad, στην Electronic Intifada, 4 Ιουλίου 2007
Μετάφραση: "Νέα από την Παλαιστίνη"

Ο συγγραφέας είναι επίκουρος καθηγητής σύγχρονης αραβικής πολιτικής και ιστορίας της διανόησης στο πανεπιστήμιο Κολούμπια. Στα τελευταία βιβλία του περιλαμβάνονται Η Επιμονή του Παλαιστινιακού Ζητήματος (The Persistence of the Palestinian Question) και Desiring Arabs. Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στην Al-Ahram Weekly και αναδημοσιεύεται με την άδεια του συγγραφέα.

Την ώρα που οι εχθροί του παλαιστινιακού λαού επιτίθενται σε όλα τα μέτωπα – το Ισραήλ με την ανάκριση του Azmi Bishara και μαζί με αυτόν της παλαιστινιακής αντίστασης στη ρατσιστική βάση του εβραϊκού κράτους μέσα στην πράσινη γραμμή, ή η Χαρίρι Α.Ε. και οι σύμμαχοί της, της 14ης Μάρτη, σκοπεύοντας ν’ αποδείξουν την ισχύ του λιβανικού στρατού εις βάρος των παλαιστινίων πολιτών που ζουν στο Nahr al-Bared, και με τη συνεχιζόμενη πολιορκία από την ισραηλινή στρατιωτική κατοχή και τον αμερικανό σπόνσορα των κατεχόμενων εδαφών – η τελευταία επίθεση προήλθε από παλαιστίνιους συνεργάτες του εχθρού: την ηγεσία της Φατάχ με την υποκίνηση των Ηνωμένων Πολιτειών. Πράγματι η υπονόμευση της δημοκρατίας στη Μέση Ανατολή υπήρξε ο στυλοβάτης της αμερικανικής πολιτικής στην περιοχή από τη στιγμή που η CIA το 1949 υποστήριξε το πραξικόπημα του Hosni al-Zaim που ανέτρεψε τη δημοκρατία στη Συρία. Έκτοτε η λίστα είναι μακρά, αμερικανική υποστήριξη προς το πραξικόπημα του σάχη του Ιράν το 1953 εναντίον της κυβέρνησης Mossadegh, διάλυση της ιορδανικής φιλελεύθερης κοινοβουλευτικής εμπειρίας οργανώνοντας βασιλικό πραξικόπημα το 1957, υποστήριξη του πραξικοπήματος του Μπαθ στο Ιράκ το 1963 εναντίον του λαοφιλούς Abdul-Karim Qassim και πάει λέγοντας. Η αμερικανική πολιτική δεν περιορίστηκε στην ανατροπή φιλελεύθερων και δημοκρατικών κυβερνήσεων στην περιοχή, αλλά προχώρησε στην ενεργή υποστήριξη, αν όχι στο σχεδιασμό και την υποκίνηση, δικτατορικών καθεστώτων στη θέση τους και στην εκπαίδευση και τον εξοπλισμό αυτών των εξουσιών που εγκαθίδρυσαν καθεστώτα εξαιρετικής καταπίεσης και τυραννίας. Ο τωρινός ρόλος των ΗΠΑ στην υπονόμευση της παλαιστινιακής δημοκρατίας και στην επιβολή μιας τάξης διεφθαρμένων συνεργατών στον παλαιστινιακό λαό λοιπόν δεν αποτελεί κάτι καινοφανές.

Εν μέσω όλων αυτών, πλασάρονται οριενταλιστικές φαντασίες της λεγόμενης εξαιρετικής φύσης της παλαιστινιακής κατάστασης από αυθεντίες της Δύσης και τους παλαιστίνιους και άραβες «κοσμικούς», βλέπε φιλοαμερικανούς, ομολόγους τους. Αυτοί οι ειδήμονες φαίνεται να έχουν λησμονήσει την ιστορία της συνεργασίας μεταξύ των καταπιεσμένων εν μέσω τραγωδίας και καταπίεσης, από τους Judenrats και τους Kapos, ως τον Thieu του Βιετνάμ, την UNITA της Αγκόλας, τον Buthelezi της Νοτίου Αφρικής, το RENAMO της Μοζαμβίκης, τους Contras της Νικαράγουας, και τον λιβανικό στρατό υπό τους Saad Haddad και Antoine Lahd στον νότιο Λίβανο. Η παλαιστινιακή κατάσταση είναι στην πραγματικότητα ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Η μοναδική εξαίρεση που προσφέρει η Μέση Ανατολή στη διεθνή πολιτική είναι το δυσανάλογο αυτοκρατορικό ενδιαφέρον που έχει προσελκύσει το πετρέλαιό της και η χωρίς προηγούμενο διεθνής υποστήριξη που έχει δοθεί στην αποικία της των εβραίων εποίκων, οι οποίες συνδέονται εγγενώς. Δεν είναι ο αραβικός κόσμος που είναι μοναδικός, αλλά η αμερικανική στρατηγική στην περιοχή και η αναχρονιστική φύση της αποικίας της των εβραίων εποίκων. Η αντίσταση των δυτικών ειδημόνων και των αράβων υπηρετών τους να το διδαχθούν αυτό, είναι η αντίστασή τους σε κάθε ανάλυση που έχει στόχο την αντίσταση στην εξουσία της αυτοκρατορίας.

Στην περίπτωση της Παλαιστίνης, η αμερικανική υποστήριξη του παλαιστινίου Πινοσέτ, κατά την παράδοση της αμερικανικής προπαγάνδας, παρουσιάζεται ως υποστήριξη της δημοκρατίας, ενώ η άμυνα της παλαιστινιακής δημοκρατικής κυβέρνησης ενάντια σ’ αυτή την υπονόμευση και κτηνωδία ως πραξικόπημα εναντίον της δημοκρατίας. Ο Σίγμουντ Φρόιντ εξηγεί τη διαδικασία που αποκάλεσε «προβολή» ως εκείνη κατά την οποία το ασυνείδητο κάποιου αποδίδει όλα τα αισθήματα (και πράξεις) του για τον άλλο, στον άλλο για τον εαυτό του. Κατά τον Φρόιντ αυτή είναι μια ασυνείδητη διαδικασία. Στην περίπτωση των παλαιστινίων πραξικοπηματιών (ή Lahdists, όπως είναι γνωστοί στον αραβικό κόσμο) και του αμερικανού σπόνσορά τους ωστόσο, η προβολή όλων των εγκλημάτων τους πάνω στη Χαμάς είναι μια συνειδητή στρατηγική που αποτελεί μέρους του πακέτου της συνολικής τους στρατηγικής για να καταστρέψουν την παλαιστινιακή δημοκρατία.

Ας ξεκινήσουμε με ορισμένα ιστορικά προηγούμενα της σημερινής κατάστασης. Η πρώτη φορά που μια νόμιμη παλαιστινιακή κυβέρνηση εγκαθιδρύθηκε στη Γάζα και εμποδίστηκε να ασκήσει την εξουσία της πάνω σε άλλα τμήματα της Παλαιστίνης ήταν το Σεπτέμβρη του 1948. Ήταν ο βασιλιάς Αμπντάλα Ι της Ιορδανίας που εκείνη την περίοδο αντιτάχθηκε στην Κυβέρνηση Όλης της Παλαιστίνης (Hukumat 'Umum Filastin), που δυσχέραινε το σχέδιο του για την προσάρτηση της Κεντρικής Παλαιστίνης στο βασίλειό του. Πράγματι η Κυβέρνηση Όλης της Παλαιστίνης αναγνωρίστηκε από την Αραβική Λίγκα (που ήταν τότε λιγότερο ξεδιάντροπα υποτακτική στα ιμπεριαλιστικά σχέδια απ’ ότι είναι σήμερα) ως ο νόμιμος εκπρόσωπος του παλαιστινιακού λαού και νόμιμος κληρονόμος της Ανώτερης Αραβικής Επιτροπής. Ο βασιλιάς της Ιορδανίας έλαβε καταπιεστικά μέτρα για να εκκαθαρίσει τη Δυτική Όχθη απ’ όλους τους υποστηρικτές της Κυβέρνησης Όλης της Παλαιστίνης και προσφέρθηκαν πολλά κίνητρα σ’ εκείνους που ήταν πρόθυμοι να υποστηρίξουν την προσπάθειά του για προσάρτηση, πλασαρισμένη ως «ενοποίηση». Μόλις ο Αμπντάλα προσάρτησε την περιοχή «νομικά και διοικητικά», η «διεθνής κοινότητα», δηλαδή το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ, αναγνώρισαν το διευρυμένο του βασίλειο (πλην της Ανατολικής Ιερουσαλήμ) ενώ η Αραβική Λίγκα εξακολουθούσε να το αρνείται με την παρακίνηση της Κυβέρνησης Όλης της Παλαιστίνης. Η Κυβέρνηση Όλης της Παλαιστίνης γρήγορα εξαφανίστηκε από τη νομοθετική και λαϊκή μνήμη, με τη Γάζα να υποτάσσεται στον καθολικό και ολοκληρωτικό έλεγχο της αιγυπτιακής διοίκησης. Η Κεντρική Παλαιστίνη ονομάστηκε Δυτική Όχθη και ανακηρύχθηκε σε τμήμα της Ιορδανίας ως ένα βήμα προς την οδό της αραβικής ενότητας και προς υποστήριξη των Παλαιστινίων. Η εναντίωση στην προσάρτηση χαρακτηρίστηκε από το βασιλιά ως εναντίωση στην αραβική ενότητα και την παλαιστινιακή απελευθέρωση. Αυτό ακριβώς είναι που οι πραξικοπηματίες της Φατάχ και ο πρόεδρός τους ελπίζουν να πετύχουν σήμερα στη Δυτική Όχθη, με τη διαφορά ότι η ενότητα που αναζητούν είναι ιδεολογική, ανάμεσα στους πραξικοπηματίες της Φατάχ και τους αμερικανούς και ισραηλινούς σπόνσορές τους.

Το πρόσφατο από τη Φατάχ εκτελεσμένο πραξικόπημα προετοιμαζόταν εδώ και καιρό. Ο Αμπάς, ο παλαιστίνιος Πινοσέτ, προετοιμαζόταν για το νέο του ρόλο εδώ και τουλάχιστον ενάμιση χρόνο – παραπάνω αν υπολογιστεί και η περίοδος που οι ΗΠΑ τον επέβαλαν ως πρωθυπουργό εναντίον του Γιάσερ Αραφάτ, του οποίου η συνεργασία με τα αμερικανικά και ισραηλινά σχέδια κρίνονταν ανεπαρκής. Από τότε που οι δημοκρατικές εκλογές απαγκίστρωσαν τους πραξικοπηματίες της Φατάχ από την εξουσία και έφεραν τη Χαμάς με λαϊκή πλειοψηφία, τέθηκε σε κίνηση το σχέδιο κήρυξης κατάστασης έκτακτης ανάγκης με την ισχυρή υπόδειξη των Αμερικανών, των οποίων η εναντίωση στη δημοκρατία στον αραβικό κόσμο καθορίζει την αιματοβαμμένη ιστορία και σύγχρονη πραγματικότητα με την οποία τιμώρησαν (και τιμωρούν) την περιοχή. Το πρόβλημα ήταν ότι δεν παρουσιαζόταν η ευκαιρία για να εκτελεστεί το σχέδιο. Όχι ότι ο Αμπάς και οι πραξικοπηματίες υπαρχηγοί του δεν προσπάθησαν να τη δημιουργήσουν. Το έκαναν με απερίφραστη και ανοικτή συνεργασία με τους ισραηλινούς κατακτητές και τους αμερικανούς σπόνσορές τους. Εδώ συμπεριλαμβάνονται η οικονομική πολιορκία και ο στραγγαλισμός που επιβλήθηκε από τις ΗΠΑ και την Ε.Ε. στον παλαιστινιακό λαό, η ισραηλινή επαν-εισβολή στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα και η απαγωγή δεκάδων μελών του κοινοβουλίου και υπουργών της Χαμάς, και η πυρπόληση των γραφείων του πρωθυπουργού από καθάρματα της Φατάχ, που επιτέθηκαν επίσης και σε μεμονωμένους υπουργούς και σαμποτάρισαν ενεργά τη δουλειά των υπουργείων, και η ενεργή βοήθεια των αιγυπτιακών και ιορδανικών μυστικών υπηρεσιών που είναι οι βασικοί σύμβουλοι του Αμπάς κατ’ εντολή των Αμερικανών και μερικές φορές των Ισραηλινών.

Στο ιδεολογικό μέτωπο, αυτή η προσπάθεια υποβοηθήθηκε από τις διακηρύξεις των συνεργατών παλαιστινίων διανοουμένων, των επονομαζόμενων «κοσμικών», με την υποστήριξή τους στο Όσλο ή το εισόδημα από τις μετά το Όσλο ΜΚΟ που το Όσλο τους εξασφάλισε. Οι προσπάθειές τους συμπληρώθηκαν από φίλιους του Χαρίρι λιβανέζους δεξιούς διανοούμενους, που παρουσίαζαν εαυτούς ως «αριστερούς φιλοπαλαιστινιακούς αγωνιστές» επειδή τη δεκαετία του ’70 και του ’80 είχαν συμπλεύσει με τις τάξεις της χρηματοδοτούμενης από τον Κόλπο Φατάχ. Τους τελευταίους μήνες η συνεργασία των πραξικοπηματιών της Φατάχ δεν μπορούσε να συγκρατηθεί. Οι ανοιχτές προετοιμασίες για το πραξικόπημα ήταν σε πλήρη ανάπτυξη με αμερικανική στρατιωτική βοήθεια και εκπαίδευση (που παρασχέθηκε), ισραηλινές διευκολύνσεις των προσπαθειών (επίσης παρασχέθηκαν απλόχερα) και με την πρόληψη μιας αραβικής διπλωματικής κάλυψης (πάντοτε διαθέσιμη). Το σχέδιο, τις λεπτομέρειες του οποίου ανέπτυξα σ’ ένα άρθρο τον περασμένο Νοέμβρη (βλέπε
"Pinochet in Palestine"), τώρα πλέον εφαρμόζεται με όλες τις φανφάρες που θα ταίριαζαν στον ίδιο τον Αουγκούστο Πινοσέτ.

Οι πραξικοπηματίες της Φατάχ, στην παράδοση όλων των μη εκλεγμένων αραβικών καθεστώτων τα οποία επίσης έκαναν τα δικά τους πραξικοπήματα εναντίον δημοκρατικών δυνάμεων στις κοινωνίες τους τις τελευταίες έξι δεκαετίες, ανακήρυξαν τους δημοκρατικά εκλεγμένους εχθρούς τους ως «πραξικοπηματίες» που οδηγούν τον παλαιστινιακό λαό σε μια «σκοτεινή» άβυσσο! Ο Πινοσέτ δεν υπήρξε πιο ευγενής με τον Αλιέντε και αυτοπαρουσιάστηκε ο ίδιος και το φασιστικό αμερικανόπνευστο πραξικόπημά του ως τίποτα περισσότερο από μια αποκατάσταση για να επανέλθει το έθνος της Χιλής στο σωστό δρόμο της υποδούλωσης και της συνεργασίας με την αυτοκρατορία. Οι παλαιστίνιοι πραξικοπηματίες καταλαβαίνουν ότι θα παραμείνουν στην εξουσία και θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν οικονομικά οφέλη μόνο αν συνεχίσουν να υπηρετούν την ισραηλινή κατοχή και τον αμερικανό της σπόνσορα. Πράγματι, οι παλαιστίνιοι πραξικοπηματίες έχουν ξεπεράσει το Ισραήλ και τις ΗΠΑ στις κατασκευασμένες κατηγορίες εις βάρος της Χαμάς. Περιγραφές όπως «δυνάμεις του σκότους», και «εμιράτο του σκότους» δεν αποδίδονται στο εβραϊκό ρατσιστικό κράτος που καταπιέζει τους Παλαιστινίους επικαλούμενο την εβραϊκή θεολογία, τη φυλετική ανωτερότητα και εξαπολύει μαζικούς και αδιάκριτους βομβαρδισμούς πολιτών και κλέβει την περιουσία τους τις τελευταίες έξι δεκαετίες, αλλά στη δημοκρατικά εκλεγμένη Χαμάς που υπερασπίστηκε εαυτόν ενάντια στο τελευταίο στάδιο του πραξικοπήματος που έστηνε ο βασικός πραξικοπηματίας Μοχάμεντ Νταχλάν εκ μέρους της Φατάχ και των ισραηλινών και αμερικανών χορηγών του στη Γάζα. Η ρητορική του Αμπάς, χωρίς αμφιβολία υποδειγμένη από την Κόντι Ράις και τον Εχούντ Ολμέρτ, συδαυλίζεται από τη ρητορική των παλαιστινίων «διανοουμένων» στο μισθολόγιο του Όσλο και τους λιβανέζους υποστηρικτές τους (που είναι αντίστοιχα στο μισθολόγιο της Χαρίρι Α.Ε. και της εφημερίδας Al-Nahar). Το βασικό αμάρτημα της Χαμάς ήταν η νίκη της επί των πραξικοπηματιών αφού τη στρίμωξαν στη γωνία με την ελπίδα ότι θα κατασφάξουν όλη της την ηγεσία στη Γάζα. Η Χαμάς που υπήρξε παραπάνω από υπομονετική παρά τις επί μήνες προκλήσεις (μεταξύ αυτών δολοφονίες ηγετών της, φυλάκιση και βασανισμός των μελών της, για ν’ αναφερθούν οι πιο βασικές) από την πλευρά των πραξικοπηματιών, δεν μπορούσε παρά να υπερασπίσει εαυτόν από την τελική τους επίθεση.

Ως τιμωρία, ο παλαιστινιακός λαός που εξέλεξε τη Χαμάς θα συνεχίσει να υφίσταται τον τρόμο που του επιβάλουν οι Αμερικάνοι, οι Ισραηλινοί και η Ε.Ε. Οι αντιδημοκράτες Αμερικανοί και Ευρωπαίοι ήδη στέλνουν οικονομικές και διπλωματικές επιβραβεύσεις στους ηγέτες του πραξικοπήματος στη Δυτική Όχθη, όπως και οι Ισραηλινοί, αν και οι τελευταίοι είναι πιο προσεκτικοί. Η μεγαλύτερη βοήθεια του Ισραήλ προς τους πραξικοπηματίες τις τελευταίες μέρες συνίσταντο κυρίως στον βομβαρδισμό της Γάζας και στον προγραμματισμό «ειρηνευτικών» συνομιλιών με τον ηγέτη του πραξικοπήματος στο Σαρμ αλ-Σεΐκ ως επιβράβευση. Πράγματι το Ισραήλ, οι ΗΠΑ και η Ευρώπη αναθεωρούν όλα τα μέτρα που είχαν λάβει για να τιμωρήσουν την παλαιστινιακή δημοκρατία από τη στιγμή της εκλογής της Χαμάς με σκοπό να ανταμείψουν το αντιδημοκρατικό πραξικόπημα. Έτσι το Ισραήλ άρχισε να επιστρέφει τα χρήματα των δασμών που έκλεβε τον τελευταίο ενάμιση χρόνο από τον παλαιστινιακό λαό (περίπου ένα δις δολάρια). Όσο για την παράνομη πραξικοπηματική κυβέρνηση που συγκάλεσε ο Αμπάς με τον τεχνοκράτη Σαλάμ Φαγιάντ ως πρωθυπουργό, θα λάβει –όπως και ο προκάτοχός του στη Χιλή- κάθε είδος βοήθειας, οικονομική, στρατιωτική, διπλωματική και ιδεολογική. Ας μην ξεχνάμε ότι τεχνοκράτες οικονομολόγοι της «Σχολής του Σικάγο», οπαδοί του Μίλτον Φρίντμαν, ήταν εκείνοι που τέθηκαν επικεφαλής της χιλιανής οικονομίας υπό τον Πινοσέτ και σχεδόν την γονάτισαν. Είναι το χιλιανό παράδειγμα που έκανε δημοφιλή τον όρο «τεχνοκράτες» στην κυβέρνηση, που έγινε κοινός τόπος μετά τη δεκαετία του 1980 και το υπόσχονται τώρα στον παλαιστινιακό λαό ως σωτηρία.

Από τότε που καθοδήγησε το πραξικόπημα ενάντια στη δημοκρατία, ο Αμπάς ανέστειλε άρθρα του παλαιστινιακού βασικού νόμου, τα οποία απαιτούν την κοινοβουλευτική έγκριση των αποφάσεων που λαμβάνει. Έχει επίσης διατάξει τη διάλυση όλων των ΜΚΟ, οι οποίες τώρα πρέπει να ζητήσουν εκ νέου άδεια λειτουργίας, άδεια που δεν θα δοθεί σε οργανισμούς που συνδέονται με τη Χαμάς, καθιστώντας τους παράνομους.

Ενώ η Χαμάς έθεσε μέσα σε μερικές μέρες υπό έλεγχο τις λεηλασίες και την αταξία που δημιούργησαν ορισμένα από τα μέλη της, οι εκτεταμένες καταστροφές περιουσιών που συνδέονται με τη Χαμάς, συμπεριλαμβανομένων κέντρων κοινωνικών υπηρεσιών, σχολείων και γραφείων, συνεχίζεται σε όλη τη Δυτική Όχθη από τα χέρια των συμμοριών της Φατάχ. Εντωμεταξύ, μέλη της Χαμάς, συμπεριλαμβανομένων εκλεγμένων αξιωματούχων αναγκάστηκαν να βγουν στην παρανομία από φόβο για τη ζωή τους και εκατοντάδες συλλαμβάνονται από το Ισραήλ και τη Φατάχ. Βρίθουν οι καταγγελίες εξαφανίσεων. Και όλα αυτά είναι απολύτως αποδεκτά από τη «διεθνή κοινότητα» στο όνομα της υπεράσπισης της «δημοκρατίας». Όντως, η ίδια η ρητορική που χρησιμοποιεί ο Αμπάς και η χούντα της Φατάχ είναι δανεισμένη από τη ρητορική των ΗΠΑ για τον «πόλεμο ενάντια στην τρομοκρατία», ιδιαίτερα η σύνδεση της Χαμάς με το Ιράν.
Εντωμεταξύ, ενέργειες που οργάνωσαν οι συμμορίες της Φατάχ, συμπεριλαμβανομένης της εξώθησης ενός αγωνιστή της Φατάχ από ψηλό κτίριο (που τον μπέρδεψαν με αγωνιστή της Χαμάς), και τα συναφή, εξαπολύονται ως κατηγορίες εναντίον της Χαμάς από τη χορωδία κοσμικών των παλαιστινίων διανοουμένων (και των δορυφορικών μέσων ενημέρωσης που ανήκουν στους Σαουδάραβες) που υποστηρίζουν το πραξικόπημα της Φατάχ. Ίσως το πρόσφατο ποίημα του Μαχμούντ Νταρβίς προς υποστήριξη του πραξικοπήματος που δημοσιεύτηκε στην πρώτη σελίδα της σαουδαραβικής εφημερίδας Al-Hayat, να μπορεί να εξηγηθεί από τις μηνιαίες επιταγές που λαμβάνει από την από τη Φατάχ ελεγχόμενη Παλαιστινιακή Αρχή, και δεν είναι ο μόνος. Η καταδίκη από μέρους του εκείνων των κοσμικών διανοουμένων που υποστηρίζουν την παλαιστινιακή δημοκρατία είναι μια επιπλέον προσπάθεια να πολωθεί η παλαιστινιακή κοινωνία όχι στα δύο άκρα εκείνων που υποστηρίζουν ή εκείνων που αντιτίθενται στην παλαιστινιακή δημοκρατία, αλλά στα δύο άκρα των κοσμικών εναντίον των Ισλαμιστών. Το ότι οι «κοσμικοί» είναι εκείνοι που συνεργάζονται με το θεοκρατικό Ισραήλ για να καταστρέψουν τη δημοκρατία, διατυπωμένη ως «Ισλαμισμός», αναπαριστάται ως μια δύναμη του δυτικού μοντερνισμού και διαφωτισμού. Αυτό που διαφεύγει στον Νταρβίς και στη φάρα του είναι ότι αυτές οι «σκοτεινές δυνάμεις» του Ισλαμισμού στην Παλαιστίνη είναι εκείνες που υπερασπίζονται τη δημοκρατία.

Η φιλοπραξικοπηματική στάση που υιοθέτησαν πολλοί από τους κοσμικούς διανοούμενους του Όσλο απέναντι στην παλαιστινιακή δημοκρατία μετασχηματίζει πραγματικά τους παλαιστίνιους κοσμικούς στην «πιο σκοτεινή δύναμη» στην παλαιστινιακή ιστορία εδώ και δεκαετίες. Γινόμαστε μάρτυρες της ολοκληρωτικής κατάρρευσης του παλαιστινιακού κοσμικού παραδείγματος αντίστασης στην ισραηλινή κατοχή. Το μοναδικό αντίδοτο σ’ αυτές τις δυνάμεις του πραγματικού σκότους είναι να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε και να κινητοποιούμαστε για την παλαιστινιακή δημοκρατία και να εκθέτουμε τους ηγέτες του αντιδημοκρατικού πραξικοπήματος και τους απολογητές διανοούμενους ως αυτό που πραγματικά είναι: συνεργάτες του εχθρού.