Η ισραηλινή επίθεση στη Γάζα ως αντιστάθμισμα στρατηγικών αποτυχιών

Άρθρο του Nassar Ibrahim στο Alternative Information Center
30 Δεκέμβρη 2008

Η κατανόηση και η αντίδραση στην ανοιχτή πολεμική επίθεση που το κατοχικό Ισραήλ εξαπολύει αυτή την περίοδο ενάντια στη Λωρίδα της Γάζας, δεν πρέπει να γίνει μέσα στα όρια που θέτει η ίδια η κατοχή. Τα όρια αυτά υπαγορεύουν πως η ισραηλινή επίθεση και οι μαζικές δολοφονίες πρέπει να θεωρηθούν φυσιολογική αντίδραση στην εκτόξευση παλαιστινιακών πυραύλων ενάντια στις ισραηλινές πόλεις και κωμοπόλεις στο νότιο Ισραήλ.

Η αποδοχή αυτής της λογικής της κατοχής, σημαίνει παροχή πολιτικής, ηθικής και πρακτικής νομιμοποίησης για την αιματηρή ισραηλινή επίθεση στη Γάζα, και οδηγεί σε διαστροφή των γεγονότων και ενίσχυση της συστηματικής απάτης με την οποία το Ισραήλ δικαιολογεί την επίθεση. Έτσι, οι εξισώσεις που ελέγχουν τις αντιδράσεις σ’ αυτή τη νέα επίθεση θα είναι ως επί το πλείστον ελαττωματικές, πράγμα που αντανακλά αυτό που πραγματικά συμβαίνει τώρα. Όντως, αυτό μαρτυρούν το γενικό πλαίσιο και το επίπεδο της τοποθέτησης αρκετών αραβικών και διεθνών πλευρών. Αυτή η τοποθέτηση προσπαθεί να δημιουργήσει ένα είδος ψεύτικης ισορροπίας δυνάμεων απαιτώντας και από τις δύο πλευρές, Ισραήλ και Παλαιστίνιους, να επιδείξουν «αυτοσυγκράτηση», περιγράφοντας αυτόν τον επιθετικό πόλεμο ως «υπερβολική χρήση ισχύος» ή ρίχνοντας ευθύνες στους Παλαιστίνιους με το να συγκρίνουν τις Ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις με τις Παλαιστινιακές αντιστασιακές ομάδες, ή τελικά ακόμα και απαιτώντας από το Ισραήλ να είναι πιο «προσεκτικό» κατά τη διάρκεια των επιθέσεων, ώστε να αποφύγει απώλειες μεταξύ των παλαιστινίων αμάχων.

Αυτή η φαινομενικά αδιαφιλονίκητη λογική παρέχει στο Ισραήλ προστασία και δικαιολογίες, το ενθαρρύνει να συνεχίσει την επίθεση, τις δολοφονίες και τις καταστροφές, υποθέτοντας ότι ο κόσμος αντιλαμβάνεται την επίθεση σαν ένα είδος αυτοάμυνας και συνεπώς όχι καταπάτησης του διεθνούς δικαίου. Μια τέτοια προσέγγιση ή ανάλυση χωρίζει την πράξη από τα στρατηγικά της πλαίσια και συνεπώς την υποβιβάζει σε μια δίκαιη πράξη και αντίδραση. Εντούτοις, η αλήθεια είναι διαφορετική. Οι παρούσες πράξεις του Ισραήλ στη Γάζα δεν μπορούν να διαχωριστούν από τα πολιτικά τους πλαίσια και διαστάσεις που έχουν συσσωρευτεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων λίγων χρόνων, ειδικά μετά τις εθνικές εκλογές του 2006 στην Παλαιστίνη που είχαν ως αποτέλεσμα την εκλογική νίκη της Χαμάς.

Με την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων, ξεκίνησε η μια αντιπαράθεση διαφόρων μορφών. Στην αρχή ήταν ένα διεθνές μποϋκοτάζ της δημοκρατικά εκλεγμένης παλαιστινιακής κυβέρνησης, η επιβολή πολιτικών όρων στην εν λόγω κυβέρνηση, ένας οικονομικός αποκλεισμός, ο πλήρης αποκλεισμός της Λωρίδας της Γάζας, συνεχείς στρατιωτικές επιθέσεις και εξωδικαστικές δολοφονίες. Στη συνέχεια το Ισραήλ και η διεθνής κοινότητα ενθάρρυναν την σύγκρουση ανάμεσα στη Φατάχ και τη Χαμάς, που είχε σαν αποτέλεσμα εσωτερικές συγκρούσεις, και τελικά το Σεπτέμβρη του 2007 το Ισραήλ ανακήρυξε τη Γάζα σε εχθρική οντότητα.

Αυτή την κατάσταση υπογράμμισε με τις δηλώσεις της η ισραηλινή υπουργός εξωτερικών Livni από το Κάιρο, δυό μέρες πριν το ξέσπασμα της τωρινής επίθεσης: Το Ισραήλ θα αλλάξει εντελώς την κατάσταση στη Γάζα. Συνεπώς η παρούσα κατάσταση στη Γάζα δεν είναι απλά μια αντίδραση στους παλαιστινιακούς πυραύλους, όπως ισχυρίζεται το Ισραήλ, γιατί ακόμα κι αν ο ισραηλινός στρατός επανακαταλάβει τη Γάζα, δεν θα καταφέρει να εμποδίσει την εκτόξευση πυραύλων και άλλες μορφές αντίστασης.

Ο ισραηλινός επιθετικός πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας πρέπει να ειδωθεί λοιπόν, όχι σαν ένα εκδικητικό χτύπημα, αλλά σαν πολιτική μάχη. Μια πολιτική μάχη που διεξάγεται με όλα τα διαθέσιμα στρατιωτικά μέσα και στοχεύει στην αναδιάρθρωση της παλαιστινιακής πολιτικής κατάστασης με έναν τρόπο που να είναι σύμφωνος με τις αμερικανο-ισραηλινές στρατηγικές στην περιοχή.Συνεπώς, ο πόλεμος στη Γάζα περιλαμβάνει διαστάσεις διαφορετικές από εκείνες που διακηρύττει το Ισραήλ. Πρόκειται για αντιστάθμισμα για τις απώλειες, των νεοσυντηρητικών αμερικανο-ισραηλινών πολιτικών στη Μέση Ανατολή τα τελευταία λίγα χρόνια.

Πρόκειται για ένα αντιστάθμισμα και μια αιματηρή προσπάθεια να σβηστούν οι μνήμες από την πολύ δυσάρεστη ήττα του Ισραηλινού στρατού από την Χεζμπολάχ το καλοκαίρι του 2006. Μια προσπάθεια να βελτιωθεί η εικόνα του ισραηλινού στρατού και της προληπτικής του ισχύος, και ταυτόχρονα να επιδιορθωθεί το εγχώριο μέτωπο μετά την ήττα που αντιμετώπισε όταν ο ισραηλινός στρατός (σύμβολο περηφάνιας και ισχύος) γύρισε με άδεια χέρια από τον Λίβανο. Είναι ένα αντιστάθμισμα για την ήττα που υπέστη το αμερικανο-ισραηλινό πολιτικό σχέδιο στον Λίβανο.

Με έναν τρόπο, ο πόλεμος λειτουργεί ως αντιστάθμισμα και για τον Τζορτζ Μπους που βυθίστηκε στην Ιρακινή άμμο καθώς η κλιμακούμενη ιρακινή αντίσταση μετέτρεψε την αρχική ευδαιμονία για την πτώση της Βαγδάτης τις πρώτες μέρες του πολέμου, σε έναν τρομακτικό εφιάλτη. Είναι επίσης, κατά κάποιο τρόπο, αντιστάθμισμα και για την τρομερή κρίση στο Αφγανιστάν.

Σε αρκετές από τις πλευρές του ο πόλεμος αυτός είναι ένα αντιστάθμισμα. Επιδιώκεται να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη και η γαλήνη για τα καθεστώτα του Τελ Αβίβ και της Ουάσιγκτον, που είναι και τα δύο ξένα με την περιοχή, και των οποίων τα «στοιχήματα» τσακίστηκαν από την εθνική αντίσταση στη Μέση Ανατολή. Η σταθερότητα τέτοιων καθεστώτων απειλείται και δεν είναι πλέον ικανά να ελέγξουν την οργή στους δρόμους και να επιβάλλουν στους λαούς τους τα δικά τους πολιτικά ανώτατα όρια (ceilings;).

Η επίθεση στη Γάζα αποτελεί –έστω και έμμεσα– έναν επανορθωτικό πόλεμο για κάποια παλαιστινιακά κόμματα, τα οποία δεν κατάφεραν να πάρουν την πρωτοβουλία στους Παλαιστινιακούς δρόμους, μια συνέχεια της πολιτικής συμφιλίωσης σύμφωνα με την αμερικανική και ισραηλινή λογική.

Βασιζόμενοι σ’ αυτή την ανάλυση, είναι δυνατόν να εξερευνήσουμε τις αντιδράσεις και τους πολιτικούς λόγους που κυριαρχούν στην απάντηση διαφόρων πλευρών για τη φρικιαστική επίθεση στη Γάζα. Εξηγείται η αντίδραση της αμερικανικής κυβέρνησης, που επιμένει να επιρρίπτει τις ευθύνες για την επίθεση στη Χαμάς, αλλά όχι στις επιθετικές πολιτικές της ισραηλινής κατοχής. Εξηγείται επίσης η σιωπή και η συνεργασία κάποιων αραβικών καθεστώτων που αποφεύγουν να πάρουν ξεκάθαρη θέση ενάντια στο Ισραήλ. Εξηγείται επίσης η χλιαρή θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η απόγνωσή της μπροστά στις φρικτές σφαγές που συστηματικά διαπράττει το Ισραήλ στη Γάζα. Εξηγείται η παγκόσμια σιωπή για τον αποκλεισμό που είχε επιβληθεί στη Γάζα από το Ισραήλ, και τη χαμένη ευκαιρία για μια εκεχειρία, στην οποία οι παρατάξεις της παλαιστινιακής αντίστασης έμειναν πιστές για περισσότερους από έξι μήνες. Στην πραγματικότητα, όλοι ενδιαφέρονται για την ολοκληρωτική αλλαγή της κατάστασης στη Γάζα, ως προοίμιο μιας αλλαγής στην κατάσταση συνολικά στην Παλαιστίνη.

Το είπε η ίδια η ισραηλινή υπουργός εξωτερικών Livni: Η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας πρέπει να αλλάξει μια για πάντα. Το Ισραήλ εξαπολύει αυτόν τον επιθετικό πόλεμο στη Γάζα από τη μία πλευρά κάτω από το σύνθημα της «αυτοάμυνας», και από την άλλη ως ερμηνεία του ρόλου του στον διακηρυγμένο από τον Μπους αποκαλούμενο πόλεμο ενάντια στην τρομοκρατία. Στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για ανοιχτό πόλεμο ενάντια σε όλο το φάσμα των παλαιστινιακών παρατάξεων, από τις δεξιές ως τις αριστερές, συμπεριλαμβανόμενου και του ενάμιση εκατομμυρίου κατοίκων της Γάζας. Άσχετα με το πως το Ισραήλ προσπαθεί να τον παρουσιάσει, αυτός ο πόλεμος δεν είναι ούτε περιορισμένος ούτε κατευθυνόμενος μόνο εναντίον της Χαμάς.

Λαμβάνοντας υπόψη όσα προαναφέρθηκαν, όλοι περιμένουν τα αποτελέσματα αυτής της ισραηλινής επίθεσης, ελπίζοντας ότι καθένας από τους συμβαλλόμενους θα αντισταθμίσει τις απώλειές του και θα ξαναζωντανέψουν μερικά από τα χαμένα «στοιχήματα» μέσα στην τρέχουσα αποτυχία που σκιάζει τις αμερικανικές πολιτικές στην Μέση Ανατολή και πιέζει σε αδιέξοδα.

Οι μεγάλες θυσίες του παλαιστινιακού λαού και η σταθερότητά της αντίστασής του, αντίστασης που πηγάζει συνολικά από το φάσμα των πολιτικών δυνάμεων στη Γάζα, αποτελούν προσωποποίηση όλων των θυσιών και της αντίστασης των λαών που στέκονται ενάντια στις ιμπεριαλιστικές πολιτικές σε όλο τον πλανήτη. Εκφράζουν την αντίσταση των καταπιεσμένων που πληρώνουν το τίμημα των πολιτικών του άγριου καπιταλισμού σε όλο τον κόσμο, και υποφέρουν τις καταστροφικές συνέπειες των πολιτικών αυτών.

Από εδώ ξεκινάει ένα αναπόφευκτο ερώτημα: ποια είναι η απάντηση, ο ρόλος και το καθήκον όλων των δυνάμεων και των ανθρώπων, των θεσμών (institutions;) των εθνών και των λαών που πιστεύουν στην ελευθερία και τη δικαιοσύνη σε παγκόσμιο επίπεδο;

Το ερώτημα αυτό υπογραμμίζει την ειδική σημασία του ρόλου των λαών του αραβικού κόσμου στην αντιμετώπιση της συνενοχής των αραβικών καθεστώτων, και την κρισιμότητα της αποστολής των δημοκρατικών δυνάμεων και των θεσμών της κοινωνίας των πολιτών στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ να ευαισθητοποιήσουν τις μάζες, και να αφαιρέσουν το πέπλο της νομιμότητας από τους πολέμους και τις επιθετικές πράξεις του Ισραήλ. Τα Εβραϊκά αντικατοχικά και αντισιωνιστικό κινήματα έχουν επίσης κρίσιμη δουλειά να κάνουν για την άρνηση αυτών των πράξεων που εκτελούνται στο όνομά τους.

Η Γάζα βρίσκεται τώρα στην πρώτη γραμμή της μάχης για ελευθερία, αντιπροσωπεύοντας όλους τους λαούς του κόσμου. Αυτό που συμβαίνει στη Γάζα, στην ουσία, δεν είναι απλά μια αντιπαράθεση ανάμεσα στο Ισραήλ και του «τρομοκράτες» όπως τόσο πολλοί προσπαθούν να το περιγράψουν. Είναι μια αντιπαράθεση ανάμεσα στη στρατηγική και τις δυνάμεις της ηγεμονίας και της υπεροψίας από τη μια, και ττις δυνάμεις της αντίστασης και της ελευθερίας από την άλλη. Σ’ αυτή την κατάσταση δεν υπάρχει χώρος για γκρίζες ζώνες. Οι επιλογές είναι κρίσιμα αποφασιστικές και καθόλου ρευστές και ακαθόριστες.