Τρίτη 26 Ιουνίου 2012

Η Leila Khaled και ο αγώνας για την απελευθέρωση της Παλαιστίνης

Του Ron Jacobs, πηγή: palestinechronicle.com 24 Ιουνίου 2012

Μια φορά κι έναν καιρό, ο κόσμος έμοιαζε να είχε γεμίσει με επαναστατικούς ήρωες, γυναίκες και άντρες. Οι πράξεις και η δέσμευση αυτών των ηρώων ενέπνευσαν εκατομμύρια άλλους να ενωθούν σε κινήματα και οργανώσεις που είχαν αφιερωθεί στο όραμα την κοινωνικής δικαιοσύνης και της ελευθερίας και κατανοούσαν πως η αποικιοκρατία και ο ρατσισμός ήταν οι πρωταρχικοί αντίπαλοι τους. Από τον Martin Luther King στην Rosa Parks, από τον Huey Newton στον Assata Shakur και από τον Che Guevara στην Leila Khaled, η λίστα τέτοιων προσωπικοτήτων είναι πολύ μεγάλη για να την απαριθμήσουμε εδώ. Οι εχθροί τους ήταν οι μυστικές και οι όχι τόσο μυστικές υπηρεσίες και η αστυνομία που είχαν ως στόχο την δολοφονία τους και οι κυβερνήσεις, φιλελεύθερες και αντιδραστικές που τάχθηκαν με το μέρος των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων στην Ουάσιγκτον, το Λονδίνο και αλλού στον Βορά. Η παρουσία αυτών των αντρών και γυναικών έγινε στόχος για όλους αυτούς που αντιτάσσονταν στο όραμα τους. Παράλληλα το κύρος τους, τους έδωσε την ευκαιρία να προβληθούν από τα μμε και να κάνουν γνωστό τον σκοπό τους, γεγονός που τους βοήθησε να βρουν υποστηρικτές.
Κατά την διάρκεια του πρώτου πολέμου στον Κόλπο δούλευα σε μια αντιπολεμική ομάδα στην Olympia, WA. Στην ίδια ομάδα ήταν μια κοπέλα που την έλεγαν Leila, Συριακής καταγωγής. Σε μια συζήτηση για τους Παλαιστίνιους, αναφέρθηκε το όνομα της Leila Khaled κι η κοπέλα είπε ότι το όνομα της το πήρε από την Khaled. Ήξερα πως τα νιάτα, η ομορφιά και οι επικοινωνιακές της γνώσεις, την είχαν κάνει διάσημη κατά την διάρκεια των αεροπειρατειών ή άλλων δράσεων που είχε αναλάβει. Θυμάμαι επίσης τα στένσιλ με την φιγούρα της στο Πανεπιστήμιο Goethe στην Φρανκφούρτη. Ωστόσο, αυτή η νεαρή κοπέλα ήταν το πρώτο άτομο που είχα γνωρίσει και είχε πάρει το όνομα της προς τιμή της Leila.
Πρόσφατα, οι εκδόσεις Pluto κυκλοφόρησαν μια μικρή βιογραφία της Leila Khaled, ως μέρος της σειράς «επαναστατικές ζωές». Ο τίτλος τους είναι Leila Khaled: εικόνα της παλαιστινιακής απελευθέρωσης. Συγγραφέας είναι η Sarah Irving, δημοσιογράφος που έγραφε για περιβαλλοντικά θέματα και το παλαιστινιακό. Το βιβλίο παρακολουθεί την ζωή της Leila από την αρχή, σε ένα παλαιστινιακό χωριό που καταχτήθηκε από τους Ισραηλινούς, μέχρι τον σημερινό ακτιβισμό της. Επιλέγοντας πληροφορίες από την αυτοβιογραφία της «ο λαός μου θα ζήσει», από εφημερίδες, περιοδικά και συνεντεύξεις, το βιβλίο της Sarah Irving ρίχνει μια περιεκτική ματιά σε μια γεμάτη ζωή.
Για όσους θυμούνται τις αεροπειρατείες που συμμετείχε η Khaled, το βιβλίο ζωντανεύει εκείνες τις στιγμές. Επιπλέον, ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με τις σκέψεις και τις περιγραφές της Leila για το πώς εκτυλίχθηκαν οι αεροπειρατείες, αλλά και με το πώς αισθάνθηκε στην διάρκεια αυτών. Η Irving περιγράφει την αποφασιστικότητα των εχθρών της Leila να την σκοτώσουν, μια αποφασιστικότητα που προκάλεσε την από λάθος δολοφονία της αδερφής της και του αρραβωνιαστικού της. Επίσης περιγράφει την ζωή της οικογένειας της ως πρόσφυγες και ως συγγενείς μιας επαναστάτριας που καταζητούσαν το Ισραήλ και πολλές άλλες κυβερνήσεις. Το παλαιστινιακό κίνημα στο οποίο πρωτομπήκε η Leila ήταν πολύ διαφορετικό από αυτό που είναι σήμερα. Τα θρησκευτικά στοιχεία είχαν μηδαμινή επιρροή. Η πρώτη διάσπαση στο κίνημα φάνηκε στην πολιτική/οικονομική ατζέντα. Η πρωταρχική οργάνωση, Al Fatah κατέληξε να είναι ένα εθνικιστικό κίνημα της μπουρζουαζίας, ενώ το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης αυτοπροσδιορίστηκε ως μαρξιστικό κίνημα. Η Khaled ήταν και είναι μέλος του τελευταίου αλλά φαίνεται πως είχε μικρή συμμετοχή στις εχθροπραξίες που κατά καιρούς λάμβαναν χώρα ανάμεσα στις παρατάξεις.
Ένα από τα πιο σημαντικά κομμάτια του βιβλίου είναι οι συζητήσεις της για την επιρροή της μουσουλμανικής κουλτούρας στο παλαιστινιακό κίνημα και πως επιδρά στο ρόλο των γυναικών μέσα στον παλαιστινιακό αγώνα, λαμβάνοντας υπόψη τη μακρά ιστορία της Leila στο κίνημα και την επιμονή της στην ανάγκη συμμετοχής των γυναικών. Μια ενδιαφέρουσα στιγμή σε αυτές τις συζητήσεις είναι η εξιστόρηση της για κάποια περιστατικά όπου ορισμένοι άντρες στη Γάζα μετά τη νίκη της Χαμάς προσποιούνταν ότι ήταν αυστηροί στο να φοράνε οι γυναίκες μαντίλα και τελικά αποδείχτηκε ότι ήταν πληροφοριοδότες του ισραηλινού στρατού. Η ιστορία τονίζει την πιθανή αντιδραστική φύση του εθνικισμού που εξαρτάται από πολιτισμικά στοιχεία για να καθοριστεί, ενώ την ίδια ώρα απορρίπτει τις αντικαπιταλιστικές οικονομικές αναλύσεις.
Η Khaled σχολιάζει και την τρέχουσα κατάσταση στην Παλαιστίνη. Κατά τη γνώμη της οι Συμφωνίες του Όσλο δεν έπρεπε να είχαν υπογραφεί. Ο συνεχιζόμενος έλεγχος της παλαιστινιακής οικονομίας, της κοινωνικής και καθημερινής ζωής από τους Ισραηλινούς και την πληρωμένη αστυνομία τους, εξασφαλίζει την διατήρηση της κατοχής. Η αντίθεση της στο Όσλο συχνά χαρακτηρίζεται από τους εχθρούς της ως εναντίωση στην ειρήνη. Η απάντηση της Leila είναι απλή. Όταν δεν θα υπάρχουν Ισραηλινοί στρατιώτες, αστυνομία και άλλες υπηρεσίες της ισραηλινής κυβέρνησης που κατέχουν τα εδάφη, τότε θα υπάρξει ειρήνη. Μέχρι τότε ο αγώνας συνεχίζεται. Και σαν να έρχεται να επιβεβαιώσει την άποψη αυτή, ακυρώθηκαν μέσω απειλών ορισμένες από τις παρουσιάσεις που είχε σχεδιάσει ο εκδότης της Irving για να ανακοινώσει το βιβλίο στο βρετανικό κοινό, γεγονός που αποδεικνύει την σχετικότητα της Khaled και εντείνει την ανάγκη να εκδοθεί το βιβλίο.
Βλέπουμε τον αγώνα των Παλαιστινίων με διαφορετική ματιά από όταν έγινε γνωστό το όνομα της Leila Khaled. Παραμένει όμως ο ίδιος αγώνας. Ηρωικές φιγούρες όπως αυτές που αναφέρθηκαν στην αρχή φαίνεται πως δεν αποτελούν μέρος του αγώνα αυτή τη στιγμή. Ωστόσο, είναι σημαντικό και αναγκαίο να λέγονται οι ιστορίες τους. Το « Leila Khaled: εικόνα της παλαιστινιακής απελευθέρωσης» αφηγείται πολύ καλά μια τέτοια ιστορία.