Δευτέρα 25 Οκτωβρίου 2010

Συνέντευξη με τον Φάτχι Χίντρατ: Σώστε την Κοιλάδα του Ιορδάνη

Δεν μπορεί να υπάρξει «βιώσιμο παλαιστινιακό κράτος» χωρίς της Κοιλάδα του Ιορδάνη και από την άλλη οι Ισραηλινοί λένε ότι είναι ένα από τα θέματα που δεν θα συζητήσουν στις διαπραγματεύσεις εννοώντας ότι θεωρούν δεδομένο ότι θα συνεχίσουν να έχουν πλήρη έλεγχο της κοιλάδας.

Ο Φάτχι Χίντρατ είναι επικεφαλής της Παλαιστινιακής Καμπάνιας «Σώστε την Κοιλάδα τους Ιορδάνη» Μετά από ένα γύρω στην Κοιλάδα όπου είδαμε το μοναδικό τοπίο, τα τεράστια ισραηλινά αγροκτήματα, ισοπεδωμένα παλαιστινιακά χωριά (ένα μάλιστα πρόσφατα), νέους εποικισμούς, επισκεφτήκαμε το μεγαλύτερο χωριό της περιοχής Μπάρνταλα και μιλήσαμε με τον πρόεδρο του συμβουλίου του χωριού για την ασφυκτική κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι κάτοικοι.

Φάτχι: Η Κοιλάδα του Ιορδάνη είναι πολύ σημαντική για εμάς ως Παλαιστίνιους είτε υπήρχε κατοχή είτε όχι. Αποτελεί το 30% της Δυτικής Όχθης, υπάρχουν εκεί πολλοί φυσικοί πόροι, για το μέλλον του παλαιστινιακού λαού και του παλαιστινιακού κράτους από άποψη αγροτική, νερού και καιρικών συνθηκών. Είναι η μόνη διέξοδος για εμάς προς τον έξω κόσμο. Αμέσως μετά τον πόλεμο του 1967 και την κατάληψη της Δυτικής Όχθης από τους Ισραηλινούς οι κατακτητές προσπάθησαν να εκκαθαρίσουν την περιοχή από την παλαιστινιακή παρουσία, μεταφέροντας χιλιάδες πληθυσμού στην άλλη πλευρά. Κατέστρεψαν πολλά χωριά και οικισμούς και εφάρμοσαν διάφορες μεθόδους αναγκαστικής μεταφοράς πληθυσμού, έβαλαν τους ανθρώπους σε λεωφορεία και τους μετέφεραν, διέλυσαν ολόκληρα χωριά, δύο προσφυγικοί καταυλισμοί (όπου ζούσαν πρόσφυγες του 1948) εξαφανίστηκαν από το χάρτη (Νουάμερ και Αμπου ατζάτζ) κάτι που είναι καταγεγραμμένο στα ιορδανικά αρχεία και τα αρχεία του UNRWA και στη θέση τους σήμερα βρίσκονται εποικισμοί, οι οποίοι επεκτείνονται μέχρι σήμερα.

Υπήρχε η κοινότητα των κτηνοτρόφων που εξέτρεφαν αγελάδες και το καλοκαίρι κατέβαιναν στις όχθες του ποταμού γιατί χρειάζονται οι αγελάδες πολύ νερό. Τώρα η περιοχή ανάμεσα στην κοιλάδα του Ιορδάνη και τον δρόμο 90, με φάρδος από 1 έως 3 χιλιόμετρα είναι εντελώς κλειστή. Δηλαδή υπήρχε η άμεση εκτόπιση, πολλά παλαιστινιακά χωριά εξαφανίστηκαν από το χάρτη. Και υπάρχει και η έμμεση εκτόπιση με το να αποτρέπουν τους Παλαιστίνιους από το να ζήσουν στην κοιλάδα του Ιορδάνη. Αυτό γινόταν με την πολιτική του αποκλεισμού από τη δεκαετία του 79 έως το 90, η πολιτική των τσεκ πόιντ που δεν ήταν νέα για εμάς εδώ, με σημεία ελέγχου που τα άνοιγαν στις 6 το πρωί και τα έκλειναν στις 6 το απόγευμα. Έτσι κι αλλιώς το 95% της Κοιλάδας του Ιορδάνη είναι κλειστή στρατιωτική περιοχή. Το 98% του νερού ελέγχεται ή χρησιμοποιείται από τους εποίκους ή από τις ισραηλινές στρατιωτικές βάσεις. Επομένως αυτό που απομένει για τους Παλαιστίνιους δεν είναι τίποτα. Δεν μπορούμε να εισάγουμε προϊόντα ή να εξάγουμε αλλά πρέπει να εξαρτιόμαστε από την ισραηλινή αγορά.

Για μένα είναι δύσκολο να πιστέψω ότι θα διαπραγματευτούμε με τους ισραηλινούς για ένα τετραγωνικό μέτρο της Παλαιστίνης. Μπορεί να είναι αποδεκτό να έρθουν άλλα πέντε εκατομμύρια χριστιανοί, εβραίοι, μουσουλμάνοι να ζήσουν στην Παλαιστίνη, αλλά αν υπάρχει κατοχή και πρέπει να διαπραγματευτείς με την κατοχή ένα τετραγωνικό της γης σου, αυτό είναι απαράδεκτο… Οι Ισραηλινοί θέλουν να συνεχίσουν να ελέγχουν την Κοιλάδα του Ιορδάνη γιατί θέλουν να σφίγγουν τη θηλιά γύρω από το λαιμό του παλαιστινιακού λαού, θέλουν να συνεχίσουν να μας ελέγχουν, είμαστε η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά για το Ισραήλ μετά τις ΗΠΑ.

Γιατί είναι η Κοιλάδα του Ιορδάνη τόσο σημαντική για τους Ισραηλινούς;

Γιατί θα συνεχίσουν να ελέγχουν την κίνηση μέσα και έξω από τα κατεχόμενα, θα κρατήσουν τουλάχιστον 30% της Δυτικής Όχθης κάτω από τον έλεγχό τους και τα υπόλοιπα κατεχόμενα που είναι σαν ανοιχτή φυλακή με τις πόλεις όπως η Νάμπλους, η Καλκίλια, η Τζενίν, που περιτριγυρίζονται από το Τείχος και τσεκ πόιντ οπότε θα κρατήσουν αυτούς τους ανθρώπους στη Δυτική Όχθη σαν να ζουν σε φυλακή. Θα συνεχίσουν να ελέγχουν μια από τις κύριες πηγές νερού στη Μέση Ανατολή. Η Κοιλάδα του Ιορδάνη είναι το χαμηλότερο σημείο στον κόσμο. Θα συνεχίσουν να ελέγχουν τη νεκρά θάλασσα που είναι μοναδική γιατί είναι το χαμηλότερο σημείο στον κόσμο. Και θα προσπαθούν να κρατήσουν αυτή την περιοχή από την οποία κατάφεραν να εκτοπίσουν το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Οπότε όπως όταν έκανα ειρήνη με την Αίγυπτο ή όταν αποσύρθηκαν από τη Γάζα θα φέρουν του έποικούς στην Κοιλάδα του Ιορδάνη.

Οπότε η εποικιστική δραστηριότητα συνεχίζεται εδώ αλλά όχι με τόσο γρήγορο ρυθμό όπως π.χ. στα Ιεροσόλυμα

Οι εποικισμοί επεκτείνονται και το σημαντικότερο είναι ότι η Κοιλάδα του Ιορδάνη είναι μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, είναι σαν μια ξεχασμένη περιοχή οπότε επεκτείνουν τους εποικισμούς κάνουν ότι θέλουν, παίρνουν περισσότερη γη. Οι 36 εποικισμοί στην Κοιλάδα του Ιορδάνη ελέγχουν γη περισσότερη από ότι όλοι οι εποικισμοί μαζί στην υπόλοιπή Δυτική Όχθη. Και κανέναν δεν μιλάει για την Κοιλάδα του Ιορδάνη, κανένας δεν μιλάει για αυτούς τους ανθρώπους (τους εποίκους) που καταναλώνουν το 45% του νερού όλης της Δυτικής Όχθης

Γιατί οι εποικισμοί αυτοί έχουν μεγάλη αγροτική παραγωγή....;

Ακριβώς. Επενδύουν σε αυτόν τον τομέα. Αυτό είναι από τα σημαντικά προβλήματα της Κοιλάδας του Ιορδάνη, Ελάχιστοι άνθρωποι έρχονται να επισκεφτούν την περιοχή. Πηγαίνουν στα χωριά όπου γίνονται οι διαδηλώσεις και στη Ραμάλλα. Ακόμα και οι παλαιστινιακές οργανώσεις ακόμα και η Παλαιστινιακή Αρχή. Η πρώτη φορά που ο παλαιστίνιος πρωθυπουργός επισκέφτηκε την Κοιλάδα του Ιορδάνη ήταν μετά από 40 χρόνια κατοχής.

Γιατί συμβαίνει αυτό;

Οι ακτιβιστές έχουν αρχίσει να έρχονται. Αλλά οι Υπουργοί από τη Βηθλεέμ και τη Τζενίν μπορούν να προσεγγίσουν τις πόλεις σχετικά εύκολα αλλά επισκέπτονται την Κοιλάδα του Ιορδάνη μόνο όταν θέλουν ψήφους. Ακόμα και όταν επισκέφτηκαν ιάπωνες βουλευτές μου είπαν ότι δεν ξέρουν την Κοιλάδα του Ιορδάνη.

Αλλά η Ιαπωνία έχει μεγάλα έργα με τον ιαπωνικό φορέα αναπτυξιακής βοήθειας JEICA

Ναι, παρόλα αυτά δεν γνώριζαν την Κοιλάδα του Ιορδάνη. Όμως το τεράστιο αυτό πρόγραμμα της JEICA είναι ένα έργο κανονικοποίησης με την κατοχή που θα επηρεάσει σε τεράστιο βαθμό την Κοιλάδα του Ιορδάνη. Αλλά και οι περισσότερες ξένες ΜΚΟ και δωρεές πηγαίνουν μέσω των Ισραηλινών και εφαρμόζουν του ισραηλινούς κανονισμούς. Αυτό δίνει συνέχεια στην κατοχή, είναι ένα είδος έμμεσης δωρεάς στην κατοχή. Αν είσαι εδώ για να υποστηρίξεις τους Παλαιστίνιους θα πρέπει να το κάνεις απευθείας. Αν θέλεις να πας μέσω των ισραηλινών αρχών αυτό είναι ενάντια στο διεθνές και το ανθρωπιστικό δίκαιο τη σύμβαση της Γενεύης. Αλλά όλοι ακολουθούν τους ισραηλινούς κανονισμούς. Όλοι οι διεθνείς, όλα τα γραφεία αντιπροσώπων και ΜΚΟ ακολουθούν τους ισραηλινούς κανονισμούς, κυρίως μετά τη συμφωνία του Όσλο. Πριν τη συμφωνία τους Όσλο δεν υπήρχε τίποτα. Με το Όσλο οι υπηρεσίες που λαμβάναμε αυξήθηκαν, το ίδιο και οι δωρεές αυτό είναι αλήθεια,. Κάποιες από τις δωρεές ήταν τεράστιες, αλλά μας δένουν περισσότερο με την κατοχή. Για παράδειγμα στην Κοιλάδα του Ιορδάνη το 95% βρίσκεται υπό άμεσο και πλήρη έλεγχο των ισραηλινών Αρχών (χαρακτηρίζοντάς την περιοχή C στη συμφωνία του Όσλο) και στη συνέχεια χαρακτήριζαν αυτά τα εδάφη ως κλειστή στρατιωτική περιοχή ή συνοριακή περιοχή ή περιοχή εποικισμών. Οι δωρητές αρνούνται να δώσουν δωρεές στους ανθρώπους που ζουν σε αυτή την περιοχή (περιοχή C) και με αυτό τον τρόπο ενθαρρύνεις τους ανθρώπους να φύγουν από τη γη τους, να φύγουν από το 95% της περιοχής και να πάνε να ζήσουν στην Ιεριχώ που είναι η μόνη περιοχή Α και άλλα πέντε μικρά χωριά που είναι περιοχή Β. Δηλαδή οι δωρητές βοηθούν την τακτοποίηση των Παλαιστίνιων στις ανοιχτές φυλακές.

Δηλαδή οι δωρητές αρνούνται να κάνουν προγράμματα στις περιοχές C ακόμα και αν είναι θέμα επιβίωσης, ενώ προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης είναι στο ίδιο πνεύμα, να συγκεντρωθεί η παραγωγή των Παλαιστίνιων σε μια πολύ μικρή περιοχή;

Ακριβώς, και αυτό είναι κάτι που βοηθάει την κατοχή. Σε πολύ μικρή περιοχή και με ελάχιστη χρήση νερού και πολύ μικρή αγορά. Γιατί δεν μπορούμε να εξάγουμε ελεύθερα αλλά πρέπει να ακολουθούμε όλους τους Ισραηλινού ελέγχους. Είναι ουσιαστικά αδύνατο, όχι γιατί θεωρητικά δεν επιτρέπεται. Σκεφτείτε ότι οι έποικοι μπορούν να στέλνουν τα προϊόντα τους κατευθείαν στο αεροδρόμιο Μπεν Γκουριόν και από εκεί κατευθείαν στο Hethrow. Για παράδειγμα τα βότανα, χρειάζονται μόνο επτά ώρες. Στο ίδιο διάστημα τα προϊόντα του Παλαιστίνιου αγρότη δεν μπορούν να φτάσουν στην τοπική αγορά 20 χιλιόμετρα μακριά, αλλά χρειάζεται τρείς μέρες ή μια εβδομάδα.

Μπορείς να μας πεις μερικά παραπάνω στοιχεία για το θέμα του νερού;

Το νερό σε μια περιοχή όπως η κοιλάδα του Ιορδάνη είναι παραπάνω από ζωτικό. Ακόμα και για προσωπική χρήση οι άνθρωποι χρειάζονται περισσότερο νερό από ανθρώπους οπουδήποτε αλλού. Αλλά οι Ισραηλινοί ελέγχουν κάθε σταγόνα νερού. Από την πρώτη μέρα της κατοχής του 1967 άρχισαν να ανοίγουν νέα πηγάδια, πολύ βαθιά, καταστρέφοντας τα περισσότερα από τα παλαιστινιακά πηγάδια που είτε μολύνονταν, είτε το νερό γινόταν αλμυρό ή ξεραινόταν εντελώς και οι περισσότερες πηγές που ήταν οι βασικές πηγές στη Μπάρνταλα ή στην Ελ Ότζε που ήταν σαν μικροί ποταμοί έχουν ξεραθεί και έτσι πολλές οικογένειες έχουν χάσει το εισόδημά τους που προερχόταν από την παραγωγή κυρίως λαχανικών και εσπεριδοειδών. Επίσης καταστρέφουν το περιβάλλον που είναι πολύ σημαντικό και τον αποκλεισμό του Ιορδάνη ποταμού για τους Παλαιστίνιους. Δεν έχουμε χρησιμοποιήσει ούτε σταγόνα από τον Ιορδάνη από το 1967 και ο Ιορδάνης έχει ξεραθεί από την υπερεκμετάλλευση, μεταφέρουν το νερό ακόμα και στην έρημο της Νέγκεβ.

Η καμπάνια σας πως παρεμβαίνει σε αυτή την κατάσταση;

Η καμπάνια μας είναι κάτι πολύ απλό. Είναι μια καμπάνια βάσης, βασίζεται στην μη βία και δεν συνδέεται με συγκεκριμένο κόμμα ή την κυβέρνηση ή θρησκεία. Αυτή η ανεξαρτησία είναι κάτι σημαντικό στο οποίο δίνουμε έμφαση και πολλοί αρνούνται να το πιστέψουν και θέλουμε να πρστατέψουμε την καμπάνια ώστε να μην συνδεθεί με καμία πολιτική ομάδα. Παλεύουμε για τα δικαιώματά μας στην Παλαιστίνη, ως άνθρωποι, ως λαός υπό κατοχή, ως μέλη της διεθνούς κοινότητας. Είναι σημαντικό για εμάς να μπορούμε να κάνουμε γνωστή την κατάσταση στην Κοιλάδα του Ιορδάνη που είναι κομμάτι της κατάστασης στα κατεχόμενα εδάφη. Επίσης έχουμε τα «χρυσά χέρια» των εθελοντών και επίσης έχουμε αυτή την τεράστια τράπεζα που είναι η βοήθεια της διεθνούς κοινότητας, η υποστήριξη από ανθρώπους με ελεύθερα μυαλά. Μη νομίζετε ότι μιλάμε για κάποια χρηματική δωρεά. Υπάρχουν άνθρωποι που δίνουν το χρόνο τους, που υποστηρίζουν την καμπάνια και μας δίνουν τη δυνατότητα να υπάρχουμε. Αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία που δίνουν ζωή στην Καμπάνια για την Κοιλάδα του Ιορδάνη επτά χρόνια τώρα και πιστεύουμε ότι είναι ένα είδος ευθύνης. Γιατί αν γνωρίζεις, αν βλέπεις, αν ακούσεις και μένεις σιωπηλός, είσαι μέρος του προβλήματος. Γι αυτό και εγώ δεν θέλω να είμαι μέρος του προβλήματος και εύχομαι το ίδιο και για εσάς. Μιλάμε και θα συνεχίσουμε να μιλάμε, ξεκινήσαμε και δεν θα σταματήσουμε ακόμα και αν δεν υπήρχε κατοχή αν υπήρχε αυτή η κατάσταση θα ήταν κάτι απαράδεκτο. Δεν υπάρχουν αφεντικά και δούλοι, αυτό είναι απλώς μη αποδεκτό.



































Οι φωτογραφίες είναι από το βιβλίο "To Exist is to Resist: Save the Jordan Valley", μια έκδοση του Maan development center Ramallah