Τετάρτη 17 Ιουνίου 2009

Το "λαμπρό" ειρηνευτικό σχέδιο του Νετανιάχου

Άρθρο των Hasan Abu Nimah και Ali Abunimah 17 Ιούνη 2009

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu πρότεινε ένα ειρηνευτικό σχέδιο τόσο έξυπνο που είναι άξιο απορίας πως εδώ και έξι δεκαετίας αιματοχυσίας δεν το σκέφτηκε κανείς. Πολλοί μπορεί να έχασαν την αληθινή λαμπρότητα των ιδεών που παρουσίασε στο λόγο του στο Πανεπιστήμιο Bar Ilan στις 14 του Ιούνη γι’ αυτό και έχουμε τη χαρά να τους τις παρουσιάσουμε εδώ.

Κατ’ αρχάς ο Νετανιάχου θέλει οι Παλαιστίνιοι να δεσμευτούν πως θα γίνουν Σιωνιστές. Αυτό μπορούν να το αποδείξουν με τη δήλωση: «Αναγνωρίζουμε το δικαίωμα του Εβραϊκού λαού σε ένα δικό του κράτος σ’ αυτή τη γη». Όπως επεσήμανε, είναι η αποτυχία των Αράβων γενικά και των Παλαιστίνιων ειδικότερα να αφεθούν στο σιωνιστικό όνειρο, που προκάλεσε τη σύγκρουση. Αλλά μόλις «πουν αυτές τις λέξεις στο λαό μας και στον λαό τους, θα ανοίξει ένας δρόμος για να λυθούν όλα τα προβλήματα ανάμεσα στους λαούς μας». Είναι βέβαια απόλυτα φυσικό πως ο Νετανιάχου «λαχταρά να έρθει αυτή η στιγμή».

Σκέτη η θερμή δέσμευση όμως, δεν θα είναι αρκετή. Προκειμένου η μεταστροφή των Παλαιστινίων να έχει «πρακτικό νόημα» ο Νετανιάχου εξήγησε: «Πρέπει επίσης να υπάρξει μια σαφής κατανόηση πως το Παλαιστινιακό προσφυγικό πρόβλημα θα λυθεί έξω από τα όρια του Ισραήλ». Με άλλα λόγια, οι Παλαιστίνιοι πρέπει να συμφωνήσουν να βοηθήσουν το Ισραήλ να ολοκληρώσει την εθνοκάθαρση που άρχισε το 1947-48, εγκαταλείποντας το δικαίωμά τους να επιστρέψουν. Κι αυτό είναι πραγματικά λογικό καθώς ως Σιωνιστές, οι Παλαιστίνιοι θα μοιράζονται την σιωνιστική φιλοδοξία πως η Παλαιστίνη θα εκκενωθεί από τους Παλαιστίνιους στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό.

Ο Νετανιάχου είναι αρκετά έξυπνος για να αναγνωρίσει πως ακόμα και η αυτο-εθνοκάθαρση των προσφύγων μπορεί να μην είναι επαρκής για την εξασφάλιση της «ειρήνης»: θα απομείνουν ακόμα τα εκατομμύρια των ενοχλητικών Παλαιστινίων που ζουν στα πάτρια εδάφη τους, ή στην καρδιά αυτού που ο Νετανιάχου ονομάζει «ιστορική πατρίδα» των Εβραίων.

Γι’ αυτούς τους Παλαιστίνιους, το ειρηνευτικό σχέδιο προβλέπει αυτό που ο Νετανιάχου αποκαλεί «αποστρατιωτικοποίηση», αλλά στην πραγματικότητα αποτελεί χωρίς όρους παράδοση και αφοπλισμό. Ο αφοπλισμός όμως, αν και απαραίτητος, δεν μπορεί να είναι άμεσος. Μερικοί ατίθασοι Παλαιστίνιοι ίσως να μη θέλουν να γίνουν Σιωνιστές. Επομένως οι νεοφώτιστοι Σιωνιστές Παλαιστίνιοι θα πρέπει να εξαπολύσουν έναν εμφύλιο πόλεμο για να νικήσουν εκείνους που ανόητα επιμένουν να αντιστέκονται στον Σιωνισμό. Ή, όπως το έθεσε ο Νετανιάχου, η «Παλαιστινιακή Αρχή θα πρέπει να εγκαθιδρύσει ένα κράτος δικαίου στη Γάζα και να συντρίψει τη Χαμάς». (Στην πραγματικότητα, αυτός ο εμφύλιος πόλεμος είναι ήδη εν εξελίξει εδώ και αρκετά χρόνια καθώς οι υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ Παλαιστινιακές «δυνάμεις ασφαλείας», καθοδηγούμενες από τον αμερικανό υπολοχαγό Keith Dayton, έχουν κλιμακώσει τις επιθέσεις τους εναντίον της Χαμάς).

Μόλις συντριβούν οι αντισιωνιστές Παλαιστίνιοι, όσοι έχουν απομείνει – αριθμός που είναι ίσος με αυτόν των Εβραίων στην ιστορική Παλαιστίνη – θα μπορούν να συνεχίσουν τη ζωή τους σαν καλοί σιωνιστές, σύμφωνα με το όραμα του Νετανιάχου. Δεν θα τους νοιάζει να συμπιέζονται σε όλο και μικρότερα γκέτο και συρματοπλεγμένα εδάφη προκειμένου να επιτρέψουν τη συνεχή επέκταση των εβραϊκών εποικισμών, τους κατοίκους των οποίων ο Νετανιάχου περιέγραψε σαν «αναπόσπαστο τμήμα του λαού μας, ένα κοινό με αρχές, ένα κοινό πρωτοπόρων σιωνιστών». Και, σύμφωνα με το βαθύ σιωνισμό τους, οι Παλαιστίνιοι φυσικά θα συμφωνήσουν ότι «η Ιερουσαλήμ πρέπει να παραμείνει η ενωμένη πρωτεύουσα του Ισραήλ».

Αυτές είναι μόνο οι Ισραηλινο-παλαιστινιακές πτυχές του σχεδίου Νετανιάχου. Οι περιφερειακές πτυχές περιλαμβάνουν την πλήρη επιδοκιμασία από τους Άραβες του Παλαιστινιακού Σιωνισμού και την ομαλοποίήση των σχέσεων και των δεσμών τους με το Ισραήλ. Περιλαμβάνουν ακόμα και την πρόβλεψη ότι όλα αυτά θα πληρωθούν με χρήματα από τον Αραβικό Κόλπο. Γιατί όχι; Αν όλοι γίνουν σιωνιστές θα εξαφανιστεί εντελώς κάθε σύγκρουση.

Θα ήταν χαριτωμένο αν μπορούσαμε πραγματικά να πάρουμε την ομιλία του Νετανιάχου ως ανέκδοτο. Είναι όμως ένας σημαντικός δείκτης μιας σκληρής πραγματικότητας. Αντίθετα με μερικές αφελείς και αισιόδοξες ελπίδες, ο Νετανιάχου δεν αντιπροσωπεύει μόνο ένα εξτρεμιστικό περιθώριο στο Ισραήλ. Σήμερα, στην ισραηλινή εβραϊκή κοινή γνώμη εμφανίζεται (με μια χούφτα μόνο εξαιρέσεων) ένα ενιαίο μέτωπο υπέρ ενός ρατσιστικού, βίαιου ακραίου εθνικισμού που τροφοδοτείται από το θρησκευτικό φανατισμό. Οι Παλαιστίνιοι, στην καλύτερη περίπτωση, αντιμετωπίζονται ως κατώτερα όντα που πρέπει να τους ανέχονται μέχρι να προκύψουν οι απαραίτητοι όροι για να εκδιωχθούν ή να εγκλωβιστούν και να πεθάνουν από την πείνα, όπως το 1,5 εκατομμύριο τροφίμων της φυλακής της Γάζας.

Το Ισραήλ είναι μια κοινωνία όπου ο μολυσματικός αντιαραβικός ρατσισμός και η άρνηση της Nakba (Καταστροφή) αποτελούν τον κανόνα αν και κανένας από τους ηγέτες των ΗΠΑ και της Ευρώπης, που συνεχώς μιλούν για την άρνηση του Ολοκαυτώματος, δεν θα τολμήσει να επιπλήξει τον Νετανιάχου για τα απροκάλυπτα ψεύδη του και τις παραλείψεις του σχετικά με την εθνοκάθαρση των Παλαιστινίων.

Το «όραμα» του Νετανιάχου δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση πρόοδο σε σχέση με το σχέδιο Allon του 1976 για προσάρτηση του μεγαλύτερου μέρους των κατεχόμενων εδαφών της Δυτικής Όχθης, ή τις προτάσεις «αυτονομίας» του Menachem Begin στο Καμπ Ντέιβιντ. Ο στόχος παραμένει ο ίδιος: να ελέγχει το Ισραήλ τα περισσότερα δυνατόν εδάφη με το μικρότερο δυνατόν αριθμό Παλαιστίνιων.

Η ομιλία του Νετανιάχου ενταφιάζει τις αναβιωμένες ψευδαισθήσεις – που δημιουργήθηκαν ειδικά από την ομιλία του Ομπάμα στο Κάιρο – ότι ένα τέτοιο Ισραήλ μπορεί εθελοντικά να συμμετέχει σε κάποιου είδους δίκαια συνεννόηση. Αρκετοί στην περιοχή που είχαν εναποθέσει όλες τους τις ελπίδες στον Ομπάμα – όπως είχαν κάνει και προηγουμένως με τον Μπους – πιστεύουν πως η πίεση των ΗΠΑ μπορεί να κάνει καλά το Ισραήλ. Υπογραμμίζουν τις σκληρές δηλώσεις του Ομπάμα για πλήρη τερματισμό των εποικισμών – απαίτηση που ο Νετανιάχου περιφρόνησε στην ομιλία του. Μένει να δούμε εάν ο Ομπάμα θα κάνει πράξη τα σκληρά του λόγια.

Ακόμα κι αν ο Ομπάμα είναι έτοιμος να ασκήσει άνευ προηγουμένου πίεση στο Ισραήλ, θα πρέπει πιθανώς να εξαντλήσει ένα μεγάλο μέρος του πολιτικού του κεφαλαίου μόνο για να συμφωνήσει το Ισραήλ με ένα πάγωμα των εποικισμών, πόσο μάλλον για να προχωρήσει σε οποιοδήποτε άλλο από τα δεκάδες πολύ πιο ουσιαστικά ζητήματα.

Και παρότι φαίνεται να υπάρχει μια κλιμακούμενης σύγκρουση ανάμεσα στην κυβέρνηση Ομπάμα και την Ισραηλινή κυβέρνηση (η οποία μπορεί να υπερισχύει δευτερευόντων τακτικών ζητημάτων), όταν φτάνουμε στο ουσιαστικό ερώτημα συμφωνούν περισσότερο απ’ ότι διαφωνούν. Ο Ομπάμα έχει ήδη δηλώσει πως «οποιαδήποτε συμφωνία με τον Παλαιστινιακό λαό πρέπει να διαφυλάσσει την ταυτότητα του Ισραήλ ως Εβραϊκό κράτος», και διαβεβαίωσε πως «η Ιερουσαλήμ θα παραμείνει πρωτεύουσα του Ισραήλ και πρέπει να παραμείνει αδιαίρετη». Όσο αφορά τους Παλαιστίνιους πρόσφυγες, έχει πει πως «Το δικαίωμα της επιστροφής (στο Ισραήλ) είναι κάτι που δεν αποτελεί επιλογή με την κατά λέξη έννοια του όρου».

Για το θόρυβο σχετικά με τους εποικισμούς, ο Ομπάμα στρέφεται μόνο στο ζήτημα της επέκτασής τους και όχι στην συνεχιζόμενη ύπαρξη τους. Μέχρις ότου η κυβέρνηση Ομπάμα να διαχωριστεί δημόσια από τις κυβερνήσεις Κλίντον και Μπους, πρέπει να υποθέσουμε πως συμφωνεί μαζί τους και με το Ισραήλ , πως οι μεγάλοι εποικισμοί που περικυκλώνουν την Ιερουσαλήμ και διαιρούν τη Δυτική Όχθη σε γκέτο θα παραμείνουν μόνιμα στα πλαίσια οποιασδήποτε λύσης δύο κρατών. Ούτε ο Ομπάμα, ούτε ο Νετανιάχου έχουν αναφέρει το παράνομο τείχος στη Δυτική Όχθη άρα δεν υπάρχει καμιά διαφωνία για τις περιοχές από τις οποίες περνάει ή για την ύπαρξή του. Και τώρα, και οι δύο συμφωνούν πως όσα κομματάκια γης απομένουν μπορούν να ονομαστούν «Παλαιστινιακό κράτος». Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η κυβέρνηση Ομπάμα υποδέχτηκε με χαρά την ομιλία του Νετανιάχου ως «μεγάλο βήμα προς τα μπρος».

Αυτό που είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό σχετικά με τα όσα δήλωσε Ο Ομπάμα στο Κάιρο – και από τότε τα επαναλαμβάνει συνεχώς ο απεσταλμένος του για τη Μ. Ανατολή George Mitchel – είναι πως οι ΗΠΑ δεσμεύονται για τη «νόμιμη Παλαιστινιακή επιθυμία για αξιοπρέπεια, ευκαιρία, και ένα δικό τους κράτος». Αυτή η φόρμουλα έχει σχεδιαστεί για να ακούγεται γεμάτος νόημα, αλλά αυτή η ασαφής, συνθηματική καραμέλα που πιπιλίζουν δεν έχει καμία αναφορά στα αναφαίρετα παλαιστινιακά δικαιώματα. Πρόκειται για λέξεις που έχουν επιλεγεί από αυτούς που γράφουν τους λόγους του Ομπάμα και τους ειδικούς των δημοσίων του σχέσεων, και όχι από τους Παλαιστίνιους. Η φόρμουλα του Ομπάμα υπονοεί πως κάθε άλλη παλαιστινιακή επιθυμία είναι σύμφυτα παράνομη.

Πού υπάρχουν στο Διεθνές Δίκαιο ή στα ψηφίσματα του ΟΗΕ οι όροι «αξιοπρέπεια» και «ευκαιρία»; Τέτοιοι εντελώς εύκαμπτοι όροι υποβιβάζουν με στρεβλό τρόπο το σύνολο της Παλαιστινιακής ιστορίας, μετατρέποντάς την σε μια απαίτηση για ασαφείς συναισθηματισμούς και «κράτος», στη θέση του αγώνα για ελευθερία, δικαιοσύνη, ισότητα, επιστροφή και αποκατάσταση των χαμένων δικαιωμάτων του Παλαιστινιακού λαού. Είναι, τελικά, αρκετά εύκολο να διανοηθεί κανείς ένα κράτος που κρατά τους Παλαιστίνιους για πάντα απόβλητους, διασκορπισμένους και υπό την απειλή περισσότερων εκδιώξεων και σφαγών από ένα ρατσιστικό, επεκτατικό Ισραήλ.

Στη διάρκεια της ιστορίας δεν ήταν ποτέ οι ηγέτες που καθόριζαν τα δικαιώματα, αλλά αντίθετα οι λαοί που αγωνίζονταν γι’ αυτά. Δεν είναι μικρό επίτευγμα το ότι για έναν αιώνα οι Παλαιστίνιοι αντιστέκονται και επιβιώνουν των σιωνιστικών προσπαθειών να καταστρέψουν τις κοινότητές τους και να τους εξαφανίσουν από τις σελίδες της ιστορίας. Όσο οι Παλαιστίνιοι συνεχίζουν να αντιστέκονται σε κάθε πεδίο και με όλα τα νόμιμα μέσα, στηριζόμενοι στην αληθινή διεθνή αλληλεγγύη, τα δικαιώματά τους δεν θα χαθούν. Είναι από μια τέτοια βάση ανεξάρτητης και ντόπιας δύναμης, και όχι από τις αόριστες υποσχέσεις μιας μεγάλης δύναμης ή τα «χατίρια» ενός σφετεριστή κατακτητή, που θα επιτευχθούν η δικαιοσύνη και η ειρήνη.